sacdep1000can
New Member
Download miễn phí Bài giảng Tế bào sinh dục (gamete)
Thôngqua lớptếbàonang(pholicun): Đâylàlớptếbàobaoquanhmỗinoãn
bào. Cácchấtdinhdưỡngtừcơthểmẹchuyểnvàolớptếbàonangvàtừđóvào
noãnbào.
Hấpthụchấtdinhdưỡngtừcáctếbàođặcbiệtchuyênhoá:
Mộtsốđộngvậtkhôngxươngsốngnhưgiunđốt, thânmềm, côntrùng, trong
buồngtrứngngoàitếbàotrứngcóncócáctếbàonuôi(trophocyte) chuyênlàm
nhiệmvụcungcấpchấtdinhdưỡngchotếbàotrứng.
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
Chương 5: TẾ BÀO SINH DỤC (Gamete)Tế bào sinh dục đực Tế bào sinh dục cái
Tinh trùng Tế bào trứng
1. Cấu tạo tinh trùng
Phần đầu: Thể đỉnh, chứa men Hialuronidaza
Nhân, chứa nguyên liệu di truyền của giao tử
đực.
Phần cổ
Trung tử đầu đóng vai trò quan trọng trong
quá trình phân chia trứng đã được thụ tinh.
Từ trung tử đuôi phát ra các sợi trục của tinh
trùng.
Phần đuôi
Phần đầu của đuôi tinh trùng là vòng xoắn ti
thể.
Phần cuối của đuôi gồm 10 đôi sợi trục, một
đôi phân bố ở giữa và chín đôi ở ngoại vi.
1: Thể đỉnh; 2: Nhân; 3: Trung tử đầu; 4: Trung tử đuôi; 5: Ty thể; 6: Sợi trục
MỘT SỐ TINH TRÙNG BẤT THƯỜNG
Có 4 dạng tinh trùng bất thường
(1) Tinh trùng chỉ có hình dáng bất thường: Đầu to hay nhỏ, tròn hay nhọn;
(2) Tinh trùng chưa trưởng thành: Có đầu và cổ chứa nhiều bào tương;
(3) Tinh trùng già: Có đầu lỗ rỗ, chứa hay không chứa sắc tố;
(4) Tinh trùng thoái hóa: Có đầu teo hay biến dạng, hai đầu, hai đuôi.
TẾ BÀO TINH TRÙNG BẤT THƯỜNG
2. Đặc điểm sinh học
bKích thước
Cá rô: 20µm;
Hầu: 75µm;
Tôm he: 10µm,
Bào ngư: 58 µm,
Gà: 90 – 100 µm,
Chuột: 100 µm,
Bò: 65µm,
Người: 50 – 70 µm. a: Tinh trùng tôm sú
b: Tinh trùng người
ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC (tt) Số lượng
Trắm cỏ: khoảng 33,1 triệu tinh trùng / 1 mL tinh dịch
Mè trắng: khoảng 31,6 triệu tinh trùng / 1 mL tinh dịch
Trắm đen: khoảng 16,2 triệu tinh trùng / 1 mL tinh dịch
Ở ngựa: mỗi lần phóng tinh có 10 triệu tinh trùng;
Ở người trong một lần phóng tinh có khoảng 100 triệu tinh trùng
trong 3,5 mL tinh dịch.
Tuổi thọĐẶC ĐIỂM SINH HỌC (tt)
Tuổi thọ của tinh trùng rất ngắn
thông thường chỉ vài phút. Đối với
động vật thụ tinh ngoài, tuổi thọ
tinh trùng thường ngắn hơn động
vật thụ tinh trong.
Nhiệt độ thấp có thể duy trì sức
sống và năng lực thụ tinh của tinh
trùng.
Ở nhiệt độ 26-29 0C, tinh trùng bào
ngư có thể sống và có khả năng thụ
tinh sau 2 giờ trong môi trường
nước.
Ở người: - 79 0C, có thể lưu giữ vài
tháng, vẫn có khả năng thu tinh.
ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC (tt)
Đặc điểm hoạt động
Lúc nằm trong tuyến sinh dục, tinh trùng bất động, khi phóng ra
ngoài tinh trùng mới bắt đầu hoạt động.
Sức sống và năng lực hoạt động của tinh trùng biểu lộ bằng sự
chuyển động của chúng. Chính sự hoạt động này đã làm cho tinh
trùng bị tiêu hao năng lượng và chóng chết.
Trong nghiên cứu, người ta chia sự vận động của tinh trùng thành
các mức độ như sau:
Vận động tích cực: Chuyển động lao về phía trước mạnh mẽ, không
nhìn rõ đầu tinh trùng.
Vận động giao động: Đầu tinh trùng lắc lư, vị trí không chuyển dịch
giống như chuyển động của quả lắc đồng hồ.
Vận động cá biệt: Chỉ còn một số ít tinh trùng có khả năng vận
động giao động, phần lớn bất động.
ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC (tt)
Tinh trùng rất nhạy cảm với các ion kim loại hoá trị 2 và 3 như: Fe2+,
Fe3+, Cu2+ hay acid. Sự có mặt của các ion này làm cho tinh trùng
kết dính vào nhau.
Ở môi trường kiềm hoá tinh trùng hoạt động tích cực hơn nhưng mau
chóng hết năng lượng và chóng chết.
Trong nuôi trồng thủy sản, người ta có thể loại bỏ các ion này bằng
cách đưa các hợp chất hóa học như EDTA (Etylen Diamin Tetra
Acetate) hay KNaC4H4O6 (Kali Natri Tactrat) vào môi trường nước.
Các tiêu chí đánh giá chất lượng tinh trùng
1, Mật độ tinh trùng trong tinh dịch
2, Hoạt lực của tinh trùng, và
3, Tỷ lệ tinh trùng dị hình trong tinh dịch
3. Tế bào sinh dục cái
Ở các nhóm động vật khác nhau, hình thái và kích thước của tế
bào trứng khác nhau.
Tế bào trứng có thể có hình cầu, elip, hay dài. Kích thước của
trứng lớn hơn nhiều so với tinh trùng.
Cá đối: 650 - 700 µm;
Rô phi: 1000 - 2000 µm.
Trứng gà: 2 - 4 cm
Số lượng: Nhiều đối với động vật thụ tinh ngoài, còn đối với động
vật thụ tinh trong thì số lượng ít hơn.
Ở người có khoảng 500 tế bào trứng.
Tôm he: 300.000 – 1.200.000 trứng
PHÂN LOẠI TRỨNG CỦA ĐỘNG VẬT
Căn cứ vào lượng noãn hoàng có trong trứng và vị trí phân bố của chúng
(1) Trứng vô hoàng: Trứng không có noãn hoàng hay lượng noãn hoàng
rất ít. VD: trứng động vật thuộc lớp thú, người.
(2) Trứng đồng hoàng: Trứng có lượng noãn hoàng tương đối nhiều và
phân bố đồng đều trong tế bào trứng. VD: trứng tôm he, cầu gai.
(3) Trứng đoạn hoàng: Trứng chứa lượng noãn hoàng nhiều nhất trong tất
cả các loại trứng. Khi thành thục noãn hoàng dồn về cực thực vật, đẩy
nhân và tế bào chất về cực đối diện là cực động vật. Ví dụ: Trứng cá
xương, trứng chim hay trứng bò sát.
(4) Trứng trung hoàng: Trứng chứa lượng noãn hoàng tương đối nhiều,
phân bố thành lớp riêng về giữa tế bào chất. VD: trứng tôm càng xanh, tôm
hùm, côn trùng.
(5) Trứng gian hoàng: Lượng noãn hoàng tương đối nhiều và phân bố
không đồng đều trong tế bào trứng. Cực động vật ít noãn hoàng; càng về
phía cực thực vật, lượng noãn hoàng càng nhiều.VD: trứng lưỡng thê.
PHÂN LOẠI TRỨNG CỦA ĐỘNG VẬT (tt)
Noãn hoàng là chất dinh dưỡng được tích lũy dần trong tế bào trứng trong
quá trình thành thục sinh dục của các cá thể động vật cái.
Noãn hoàng của đa số các loài động vật có thành phần giống nhau như
noãn hoàng của trứng gà.
Noãn hoàng trong tế bào trứng có dạng phiến hay dạng hạt.
Trứng lưỡng thê chứa 45% protein, 2% lipit và 8% glucozen (tính theo
trọng lượng khô).
Các thành phần tạo nên noãn hoàng đầu tiên được tích lũy vào gan, sau đó
mới được chuyển đến noãn bào.
Cơ sở lý luận này giúp chúng ta xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý trong
quá trình nuôi thành thục sinh dục các loài động vật thủy sản.
CỰC CỦA TẾ BÀO TRỨNG
Cực động vật:
Nơi chỉ tập trung phân bố tế bào chất
và nhân như ở trứng đoạn hoàng hoặc
noãn hoàng có mặt nhưng với số
lượng ít hơn cực đối diện như ở trứng
gian hoàng.
Cực thực vật:
Nơi tập trung noãn hoàng như ở trứng
đoạn hoàng hay lượng noãn hoàng
chiếm nhiều hơn cực đối diện như ở
trứng gian hoàng.
cách tiếp nhận chất dinh dưỡng từ
cơ thểmẹ của tế bào trứng
Thông qua lớp tế bào nang (pholicun):
Đây là lớp tế bào bao quanh mỗi noãn
bào. Các chất dinh dưỡng từ cơ thể mẹ
chuyển vào lớp tế bào nang và từ đó vào
noãn bào.
Hấp thụ chất dinh dưỡng từ các tế bào
đặc biệt chuyên hoá:
Một số động vật không xương sống như
giun đốt, thân mềm, côn trùng, trong
buồng trứng ngoài tế bào trứng cón có
các tế bào nuôi (trophocyte) chuyên làm
nhiệm vụ cung cấp chất dinh dưỡng cho
tế bào trứng.
TÍNH TỔ CHỨC CỦA TẾ BÀO TRỨNG
Tính tổ chức lỏng lẻo: Một số loài động vật như cầu gai hay một
số động vật bậc cao như một số loài có vú (kể cả loài người), khi
trứng phân cắt từ 2 - 4 phôi bào, nếu tách riêng mỗi phần có thể phát
triển thành một cơ thể toàn vẹn.
Tính tổ chức chặt chẽ: Một số loài động vật như bọn thân mềm khi
tách các phôi bào, mỗi phần không thể phát triển thành cơ thể toàn
vẹn được mà chỉ tạo thành các ấu trùng dị dạng và chết dần trong
quá trình phát triển phôi.
4. Các thời kỳ phát triển của tế bào sinh dục
Tế bào trứng:
Thời kỳ sinh sản: Là quá ...