Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
ĐẶT VẤN ĐỀ
Chửa ngoài tử cung (CNTC) là một bệnh lý phụ khoa thường gặp. CNTC có
thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong những
năm gần đây, tỷ lệ CNTC có chiều hướng tăng nhanh.
Ở Anh, tỷ lệ mới mắc năm 2004 là 1,24% phụ nữ mang thai, ở Nigeria chiếm
1,68% tổng số sinh và Ghana 4% tổng số sinh [4]. Tại Việt Nam, CNTC có xu
hướng tăng lên ở tất cả các tuyến điều trị theo một con số thống kê chưa đầy đủ, tỷ
lệ gặp CNTC ở Việt Nam từ 0,4% đến 0,33% tổng số trường hợp có thai. Theo
thống kê, tại bệnh viện Từ Dũ Thành phố Hồ Chí Minh, tỷ lệ TNTC đã tăng từ
3,073% ca sinh vào năm 2000 lên đến 4,632% ca sinh năm 2005 [4],[13].
Trong các thể CNTC, CNTC vỡ là một cấp cứu số một của sản khoa, có thể
gây tử vong mẹ và con nếu không được điều trị kịp thời. Vì vậy, việc phát hiện sớm
và điều trị CNTC chưa vỡ là vấn đề rất cần thiết. Có nhiều phương pháp để điều trị
CNTC chưa vỡ. Trước đây, việc điều trị chỉ bằng phương pháp ngoại khoa: mổ, thắt
hay cắt ống dẫn trong. Những năm gần đây điều trị nội khoa bằng Methotrexat
(MTX) đã dần chiếm ưu thế vì tính thẩm mỹ cao, phục hồi sức khỏe nhanh và khả
năng bảo tồn chức năng sinh sản cho người phụ nữ với tỷ lệ cao. Từ sau khi được
thực hiện lần đầu tiên trên thế giới năm 1982 [10], nhiều tác giả khác như Gary
Lipscomb, Kazandi, Stovall, Ling,… đã chỉ định MTX điều trị CNTC chưa vỡ với
tỷ lệ thành công từ 81% đến 96%, tỷ lệ vòi trứng thông từ 67% đến 83% [9],[32].
Còn ở Việt Nam, các nghiên cứu của tác giả Nguyễn Văn Học, Nguyễn Thị Hằng,
Vương Tiến Hòa, Nguyễn Thị Kim Huê, cũng cho thấy hiệu quả của MTX trên
bệnh nhân CNTC chưa vỡ thành công với tỷ lệ 80% đến 92,5%, tỷ lệ vòi trứng
thông 74% [2],[12],[6].
Bệnh viện Phụ Sản Trung Ương (PSTW) là bệnh viện tuyến cuối, với số
lượng bệnh nhân hàng năm rất đông. Bệnh viện đã bắt đầu sử dụng MTX điều trị
nội khoa CNTC chưa vỡ từ năm 2003 và cho đó đến nay đã đạt nhiều kết quả khả
quan. Phác đồ điều trị CNTC chưa vỡ bằng MTX thống nhất, được công nhận tại
đây là phác đồ đơn liều.
Để nâng cao chất lượng điều trị CNTC chưa vỡ, chúng tui tiến hành đề tài
“Khảo sát tình hình sử dụng MTC trên BN CNTC chưa vỡ tại bệnh viện PSTW” 6
tháng đầu năm 2012 với mục tiêu sau:.
- Khảo sát một số đặc điểm BN CNTC chưa vỡ có sử dụng MTX tại bệnh viện
PSTW trong 6 tháng đầu năm 2012.
- Khảo sát hiệu quả sử dụng MTX theo phác đồ đơn liều trên bệnh nhân CNTC
chưa vỡ.
Từ đó đưa ra các đề xuất để góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng Methotrexat
trên bệnh nhân CNTC chưa vỡ.
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
1.1. Chửa ngoài tử cung
1.1.1. Cấu tạo và sinh lý vòi tử cung
Vòi tử cung là ống dẫn trứng từ buồng trứng tới tử cung, một đầu mở vào ổ
bụng, một đầu thông với buồng tử cung. Có 2 vòi tử cung, mỗi bên dài khoảng 7cm
đến 14cm [2],[23].
Vòi tử cung gồm 4 đoạn: đoạn thành, eo, bóng và phễu vòi [7]. Đoạn thành
nằm trong thành tử cung và thông với buồng tử cung qua lỗ tử cung của vòi. Eo vòi
là đoạn ngắn, hẹp, có thành dày, gắn với sừng tử cung. Bóng vòi là đoạn rộng nhất
và dài nhất, tạo nên khoảng 2/3 chiều dài của vòi. Phễu vòi (hay còn gọi là loa vòi)
là đoạn hình phễu của vòi, nằm sát với buồng trứng. Phễu vòi tận cùng bằng những
mỏm như ngón tay gọi là các tua vòi, một trong những tua này dính vào vòi trứng.
Về mô học, vòi tử cung được cấu tạo bởi 3 lớp: ngoài cùng là lớp thanh
mạc, lớp cơ trơn ở giữa và lớp niêm mạc ở trong cùng. Lớp niêm mạc có nhiều
nếp dọc, chứa các tế bào biểu mô trụ có lông chuyển và các tế bào tiết (có vi
lông), đóng vai trò cung cấp chất dinh dưỡng cho trứng. Lớp cơ trơn gồm một
tầng cơ vòng dày ở trong và tầng cơ dọc mỏng ở ngoài. Những co thắt nhu
động của lớp cơ và hoạt động của lông chuyển ở niêm mạc giúp đưa trứng đã
được thụ tinh về phía tử cung [7].
- Sinh lý vòi tử cung: Vòi tử cung chịu tác động của hormone Estrogen và
Progesteron. Estrogen làm tăng sự co bóp tăng nhu động, tăng hoạt động của tế bào
lông rung, progesteron làm tăng tiết dịch và cung cấp chất dinh dưỡng cho trứng đã
thụ tinh. Hai hormon này kết hợp tạo nên sóng nhu động nhịp nhàng đẩy phôi và
nuôi dưỡng phôi phát triển trong quá trình này.
1.1.2. Sự di chuyển và làm tổ của trứng đã thụ tinh
Sau khi thụ tinh thường xảy ra ở 1/3 ngoài vòi tử cung, trứng tiếp tục di
chuyển trong vòi tử cung để đến làm tổ ở buồng tử cung. Trứng di chuyển trong
phần còn lại của vòi tử cung mất 3-4 ngày [2].
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
ĐẶT VẤN ĐỀ
Chửa ngoài tử cung (CNTC) là một bệnh lý phụ khoa thường gặp. CNTC có
thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong những
năm gần đây, tỷ lệ CNTC có chiều hướng tăng nhanh.
Ở Anh, tỷ lệ mới mắc năm 2004 là 1,24% phụ nữ mang thai, ở Nigeria chiếm
1,68% tổng số sinh và Ghana 4% tổng số sinh [4]. Tại Việt Nam, CNTC có xu
hướng tăng lên ở tất cả các tuyến điều trị theo một con số thống kê chưa đầy đủ, tỷ
lệ gặp CNTC ở Việt Nam từ 0,4% đến 0,33% tổng số trường hợp có thai. Theo
thống kê, tại bệnh viện Từ Dũ Thành phố Hồ Chí Minh, tỷ lệ TNTC đã tăng từ
3,073% ca sinh vào năm 2000 lên đến 4,632% ca sinh năm 2005 [4],[13].
Trong các thể CNTC, CNTC vỡ là một cấp cứu số một của sản khoa, có thể
gây tử vong mẹ và con nếu không được điều trị kịp thời. Vì vậy, việc phát hiện sớm
và điều trị CNTC chưa vỡ là vấn đề rất cần thiết. Có nhiều phương pháp để điều trị
CNTC chưa vỡ. Trước đây, việc điều trị chỉ bằng phương pháp ngoại khoa: mổ, thắt
hay cắt ống dẫn trong. Những năm gần đây điều trị nội khoa bằng Methotrexat
(MTX) đã dần chiếm ưu thế vì tính thẩm mỹ cao, phục hồi sức khỏe nhanh và khả
năng bảo tồn chức năng sinh sản cho người phụ nữ với tỷ lệ cao. Từ sau khi được
thực hiện lần đầu tiên trên thế giới năm 1982 [10], nhiều tác giả khác như Gary
Lipscomb, Kazandi, Stovall, Ling,… đã chỉ định MTX điều trị CNTC chưa vỡ với
tỷ lệ thành công từ 81% đến 96%, tỷ lệ vòi trứng thông từ 67% đến 83% [9],[32].
Còn ở Việt Nam, các nghiên cứu của tác giả Nguyễn Văn Học, Nguyễn Thị Hằng,
Vương Tiến Hòa, Nguyễn Thị Kim Huê, cũng cho thấy hiệu quả của MTX trên
bệnh nhân CNTC chưa vỡ thành công với tỷ lệ 80% đến 92,5%, tỷ lệ vòi trứng
thông 74% [2],[12],[6].
Bệnh viện Phụ Sản Trung Ương (PSTW) là bệnh viện tuyến cuối, với số
lượng bệnh nhân hàng năm rất đông. Bệnh viện đã bắt đầu sử dụng MTX điều trị
nội khoa CNTC chưa vỡ từ năm 2003 và cho đó đến nay đã đạt nhiều kết quả khả
quan. Phác đồ điều trị CNTC chưa vỡ bằng MTX thống nhất, được công nhận tại
đây là phác đồ đơn liều.
Để nâng cao chất lượng điều trị CNTC chưa vỡ, chúng tui tiến hành đề tài
“Khảo sát tình hình sử dụng MTC trên BN CNTC chưa vỡ tại bệnh viện PSTW” 6
tháng đầu năm 2012 với mục tiêu sau:.
- Khảo sát một số đặc điểm BN CNTC chưa vỡ có sử dụng MTX tại bệnh viện
PSTW trong 6 tháng đầu năm 2012.
- Khảo sát hiệu quả sử dụng MTX theo phác đồ đơn liều trên bệnh nhân CNTC
chưa vỡ.
Từ đó đưa ra các đề xuất để góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng Methotrexat
trên bệnh nhân CNTC chưa vỡ.
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
1.1. Chửa ngoài tử cung
1.1.1. Cấu tạo và sinh lý vòi tử cung
Vòi tử cung là ống dẫn trứng từ buồng trứng tới tử cung, một đầu mở vào ổ
bụng, một đầu thông với buồng tử cung. Có 2 vòi tử cung, mỗi bên dài khoảng 7cm
đến 14cm [2],[23].
Vòi tử cung gồm 4 đoạn: đoạn thành, eo, bóng và phễu vòi [7]. Đoạn thành
nằm trong thành tử cung và thông với buồng tử cung qua lỗ tử cung của vòi. Eo vòi
là đoạn ngắn, hẹp, có thành dày, gắn với sừng tử cung. Bóng vòi là đoạn rộng nhất
và dài nhất, tạo nên khoảng 2/3 chiều dài của vòi. Phễu vòi (hay còn gọi là loa vòi)
là đoạn hình phễu của vòi, nằm sát với buồng trứng. Phễu vòi tận cùng bằng những
mỏm như ngón tay gọi là các tua vòi, một trong những tua này dính vào vòi trứng.
Về mô học, vòi tử cung được cấu tạo bởi 3 lớp: ngoài cùng là lớp thanh
mạc, lớp cơ trơn ở giữa và lớp niêm mạc ở trong cùng. Lớp niêm mạc có nhiều
nếp dọc, chứa các tế bào biểu mô trụ có lông chuyển và các tế bào tiết (có vi
lông), đóng vai trò cung cấp chất dinh dưỡng cho trứng. Lớp cơ trơn gồm một
tầng cơ vòng dày ở trong và tầng cơ dọc mỏng ở ngoài. Những co thắt nhu
động của lớp cơ và hoạt động của lông chuyển ở niêm mạc giúp đưa trứng đã
được thụ tinh về phía tử cung [7].
- Sinh lý vòi tử cung: Vòi tử cung chịu tác động của hormone Estrogen và
Progesteron. Estrogen làm tăng sự co bóp tăng nhu động, tăng hoạt động của tế bào
lông rung, progesteron làm tăng tiết dịch và cung cấp chất dinh dưỡng cho trứng đã
thụ tinh. Hai hormon này kết hợp tạo nên sóng nhu động nhịp nhàng đẩy phôi và
nuôi dưỡng phôi phát triển trong quá trình này.
1.1.2. Sự di chuyển và làm tổ của trứng đã thụ tinh
Sau khi thụ tinh thường xảy ra ở 1/3 ngoài vòi tử cung, trứng tiếp tục di
chuyển trong vòi tử cung để đến làm tổ ở buồng tử cung. Trứng di chuyển trong
phần còn lại của vòi tử cung mất 3-4 ngày [2].
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links