Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
1. Lý do chọn đề tài......................................................................................................... 7
2 . Lịch sử vấn đề. ........................................................................................................... 9
3. Mục đích, phạm vi nghiên cứu............................................................................... 12
4. Phƣơng pháp nghiên cứu........................................................................................ 13
5. Cấu trúc luận văn..................................................................................................... 13
CHƢƠNG 1: CẢM HỨNG LỊCH SỬ TRONG KỊCH CỦA NGUYỄN
HUY TƢỞNG.................................................................................................. 15
1.1. Mối quan hệ lịch sử - văn học.............................................................................. 15
1.2.Kịch và kịch lịch sử trong tiến trình văn học Việt Nam.................................. 17
1.3.Sự nghiệp văn học của Nguyễn Huy Tƣởng. .................................................... 21
1.3.1. Con người và sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng................. 21
1.3.2. Nguyễn Huy Tưởng và lịch sử. ............................................................. 23
1.3.3. Các nhân tố tạo nên cảm hứng lịch sử trong các sáng tác của
Nguyễn Huy Tưởng.......................................................................................... 26
1.4.Lịch sử - nơi khơi nguồn cảm hứng sáng tạo trong sáng tác kịch Nguyễn
Huy Tƣởng..................................................................................................................... 29
1.4.1.Đề tài........................................................................................................ 29
1.4.2. Sự kiện.................................................................................................... 32
1.5. Cảm hứng đƣợc thể hiện trong tác phẩm kịch lịch sử Nguyễn Huy Tƣởng.34
1.5.1. Cảm hứng bi kịch................................................................................... 34
1.5.2. Cảm hứng phê phán............................................................................... 37
1.5.3. Cảm hứng sử thi..................................................................................... 40
CHƢƠNG 2: CÁC MÂU THUẪN CƠ BẢN TRONG KỊCH LỊCH SỬ
CỦA NGUYỄN HUY TƢỞNG...................................................................... 44
2.1. Mâu thuẫn dân tộc và vấn đề quốc gia.............................................................. 44
2.2. Mâu thuẫn giữa cƣờng quyền – kẻ bị trị và vấn đề số phận ngƣời dân....... 54
2.3. Mâu thuẫn cá nhân và vấn đề số phận con ngƣời. .......................................... 60
CHƢƠNG 3: THẾ GIỚI NHÂN VẬT TRONG KỊCH LỊCH SỬ CỦA
NGUYỄN HUY TƢỞNG................................................................................ 71
3.1. Từ nhân vật lịch sử đến nhân vật văn học trong kịch lịch sử Nguyễn Huy
Tƣởng. ............................................................................................................................ 73
3.2. Nhân vật quần chúng – một cái nhìn mới trong kịch lịch sử Việt Nam....... 86
KẾT LUẬN. ..................................................................................................... 95
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Với một di sản văn học phong phú, trải rộng trên khá nhiều lĩnh vực,
Nguyễn Huy Tưởng xứng đáng là một thay mặt xuất sắc của nền văn học Việt
Nam hiện đại. Ông viết sách lịch sử, sáng tác tiểu thuyết, kịch, truyện thiếu
nhi... và ở lĩnh vực nào cũng đạt được những thành công. Với những đóng
góp và tìm tòi của mình, Nguyễn Huy Tưởng đã và đang ngày càng thu hút
được sự chú ý, tìm hiểu, lý giải, đánh giá không chỉ của giới làm nghề, mà
còn của nhiều công chúng. Đồng thời, nổi bật lên như là một dấu hiệu dễ nhận
thấy về Nguyễn Huy Tưởng, đó chính là các tác phẩm của ông luôn hướng về
đề tài lịch sử. Lịch sử hấp dẫn ông đến mức các tác phẩm của ông, dù ở thể
loại nào cũng in đậm dấu ấn của lịch sử. Trong bài viết của mình, nhà nghiên
cứu Vũ Nho đã từng nhận xét: “Có thể nói, Nguyễn Huy Tưởng là nhà văn
say mê với lịch sử và thành công chủ yếu ở mảng đề tài này”[27] Vì vậy, đến
nay, có lẽ, với những gì mà chúng ta đã biết và đánh giá về cuộc đời, sự
nghiệp và mảng đề tài lịch sử của ông vẫn cần được tìm hiểu, suy ngẫm và
khám phá. Trước tình hình đó, việc tiếp tục có những bài viết, đặc biệt là
những công trình nghiên cứu công phu về tác giả này là thực sự cần thiết.
Nhắc đến sự nghiệp văn học của Nguyễn Huy Tưởng, chúng ta không thể
không nhắc đến một mảng quan trọng trong đời sáng tác của ông chính là kịch
lịch sử. Tất cả các vở kịch của ông được viết trong gần 20 năm, nhưng thực
chất, trừ Lũy hoa, tác phẩm Vũ Như Tô, Bắc Sơn và Những người ở lại chỉ
được viết trong vỏn vẹn 3 năm. Trong đó, ngoài Vũ Như Tô trong cảm hứng
về mâu thuẫn, xung đột giữa cường quyền với cái đẹp, giữa khát vọng nghệ
thuật và thực tế cuộc sống, thì hầu hết các tác phẩm tiếp theo liền mạch trong
cảm hứng về dân tộc, lịch sử, nhân dân và khát vọng tự do của cách mạng.
Tuy nhiên, xuyên suốt kịch lịch sử của mình, như một phong cách sáng tác,
Nguyễn Huy Tưởng trong tác phẩm của mình luôn thấm đẫm cảm hứng lãng
mạn.
So với nhiều kịch gia tên tuổi khác, số lượng tác phẩm như vậy không
phải là nhiều nhưng bù lại, nó thể hiện rõ nét những nỗ lực tìm tòi, sự cách tân
làm mới thể loại và khẳng định được phong cách nghệ thuật xuyên suốt hành
trình sáng tạo của ông. Nghiên cứukịch lịch sử Nguyễn Huy Tưởng không chỉ
để có cái nhìn toàn diện hơn về sự nghiệp sáng tác của một tác gia văn học
tầm cỡ mà còn là sự khám phá cần thiết về một mảng sáng tác thực sự có giá
trị về cả nội dung và nghệ thuật. Đồng thời, qua những tác phẩm cụ thể đó,
bằng những trải nghiệm lịch sử của tác giả, chúng ta thấy rõ hơn cách tiếp cận
vấn đề của ông, cách viết của ông. Từ đó, phần nào làm nổi bật lên tài năng và
sự thành công của ông trong lĩnh vực kịch lịch sử.
Tuy đã có một số công trình nghiên cứu về thể tài lịch sử - dân tộc trong
sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng, cảm hứng lịch sử trong tiểu thuyết của ông,
hay một số công trình nghiên cứu riêng lẻ về các tác phẩm kịch của Nguyễn
Huy Tưởng, song cho đến nay, mặc dù đã có khá nhiều những ý kiến xác
đáng và một vài công trình nghiên cứu có giá trị, nhưng không phải mọi vấn
đề về kịch lịch sử của Nguyễn Huy Tưởng đã được giải quyết.Vấn đề bi kịch
lịch sử về số phận cá nhân, dân tộc, vai trò của các lực lượng xã hội trong
vòng xoáy của những xung đột, cách lý giải của riêng nhà văn... vẫn còn có
thể nghiên cứu tiếp. Vì vậy, đây có lẽ là mảnh đất cần được khai phá thêm và
hứa hẹn có một số những phát hiện thú vị. Trong khuôn khổ của một luận văn,
chúng tui chỉ lựa chọn một số vấn đề nêu trên làm nội dung chính cho đề tài
tốt nghiệp của mình.
Nằm trong dòng chảy của kịch Việt Nam hiện đại, những tác phẩm của
Nguyễn Huy Tưởng thường được tiếp cận theo các hướng khác nhau của vấn
đề lịch sử. Nghiên cứu những vấn đề lịch sử trong các sáng tác kịch của ông
giúp cho chúng ta, qua đó, làm rõ hơn khái niệm về lịch sử và đề tài lịch sử,
mối quan hệ giữa lịch sử và việc sáng tạo văn học nghệ thuật nói chung, thể
loại kịch nói riêng về vấn đề lịch sử.
2 . Lịch sử vấn đề.
Nguyễn Huy Tưởng là một tác giả có nhiều đột phá ở nhiều thể loại. Vì
vậy, đã có khá nhiều nhà khoa học với những công trình nghiên cứu chất
lượng tìm hiểu về con người và sự nghiệp của ông. Có thể kể đến một số tên
tuổi như: Phan Cự Đệ, Hà Minh Đức, Trần Đình Sử, Phong Lê, Nguyễn Bích
Thu... hay nhiều nhà văn nổi tiếng nhận xét về các tác phẩm của ông như:
Nguyễn Tuân, Tô Hoài, Anh Đức, Nguyên Hồng, Vũ Tú Nam cũng có nhiều
đánh giá về tác phẩm, hay những nội dung khá đặc sắc trong sáng tác của
ông... Tuy nhiên, những công trình này quan tâm đến các khía cạnh thi pháp
lịch sử, bi kịch cá nhân hay vai trò của các lực lượng trong xã hội..
Công trình đầu tiên nghiên cứu khá kỹ lưỡng những vấn đề lịch sử trong
các sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng,mang tên Nguyễn Huy Tưởngcủa Phan
Cự Đệ và Hà Minh Đức xuất bản năm 1966. Chuyên luận nghiên cứu này đã
chỉ ra rất rõ những vấn đề lịch sử trong tiểu thuyết và kịch của Nguyễn Huy
Tưởng, nhận định xác đáng rằng: “Trong số các tác giả, Nguyễn Huy Tưởng
là người có thế giới quan tiến bộ nhất và đã cố gắng khai thác đề tài lịch sử
một cách nghiêm túc và sáng tạo”. [7; tr. 23]Ở chuyên luận này, các tác giả đã
đi sâu vào nghiên cứu toàn bộ sự nghiệp sáng tác của nhà văn, đặc biệt ở hai
thể loại: tiểu thuyết và kịch. Đồng thời, hai tác giả nhấn mạnh “Nguyễn Huy
Tưởng đã có công nghiên cứu lịch sử nhưng anh không nô lệ tài liệu lịch sử[7;
tr. 27]”. Bên cạnh đó, hai tác giả cũng chỉ ra những hạn chế trong sáng tác của
Nguyễn Huy Tưởng, là tuy nhà văn có khích lệ tinh thần, lòng yêu nước và tự
hào dân tộc, nhưng cũng chưa nhận thức được hết sức mạnh lớn lao của quần chúng và sức mạnh ấy đã tác đông như thế nào đến vận mệnh của một dân tộc.
Tuy nhiên, chuyên luận bao quát vấn đề lịch sử trong cả hai thể loại: tiểu
thuyết và kịch, nên còn chung chung và chưa đi sâu được vào từng thể loại.
Hơn nữa, gần như là chuyên luận đi sâu nghiên cứu về vấn đề xã hội của tác
phẩm, chưa đi sâu vào các vấn đề khác, những khoảng trống, những khía cạnh
khác trong tác phẩm của Nguyễn Huy Tưởng.
Trong cuốn Văn học trên hành trình trình thế kỉ XX, khi nghiên cứu
văn xuôi và kịch của Nguyễn Huy Tưởng, giáo sư Phong Lê đã khẳng định:
“Lịch sử - đó là mối quan tâm sâu sắc và thường xuyên của Nguyễn Huy
Tưởng... Đó cũng là khoảng lùi cho ông chiêm nghiệm chính gương mặt hiện
tại”[19; tr. 97] Tô Hoài – một nhà văn lão làng của văn học Việt Nam cũng
từng đánh giá: Nguyễn Huy Tưởng là một cây bút sử thi hùng tráng với “tiềm
thức gắn bó và thôi thúc” tìm hiểu về “nghìn năm lịch sử dựng nước biến
thành bộ truyện chói lọi hàng năm, hàng trăm nhân vật anh hùng...”. [15; tr.
345]
Năm 1996, Nguyễn Huy Tưởng được nhận giải thưởng Hồ CHí Minh về
văn học nghệ thuật, Giáo sư Hà Minh Đức trong cuốn sách Các nhà văn được
giải thưởng Hồ Chí Minh, nhận xét: “Nguyễn Huy Tưởng đã khơi nguồn cho
những tác phẩm của mình từ dòng lịch sử của dân tộc với bao trang hào hùng
rực rỡ chiến công chống xâm lược. lịch sử cảm nhận sâu sắc trong những
ngày đen tối của cuộc đời hiện tại...”.[11; tr. tr. 375] “đã làm sống dậy chân
thực và hào hùng...” [11; tr. 375] một giai đoạn lịch sử của dân tộc.
TrongGiáo trình văn học Việt Nam 1945 – 1975với bài viết Nguyễn Huy
Tưởng, Nguyễn Trác đã nghiên cứu một cách khá sâu sắc và hệ thống những
sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng trong các thời kỳ cả trước và sau cách mạng
ở từng thể loại. Điểm nổi bật trong chuyên luận này, chính là việc người viết
đã nêu ra những đặc sắc về mặt nghệ thuật mà nhà văn đã đạt được. Qua đó, ông đã dành hẳn một phần viết vềcảm hứng lịch sử xuyên suốt sự nghiệp sáng
tác của Nguyễn Huy Tưởng khá sâu sắc và kĩ lưỡng.
Bên cạnh những tiểu luận chuyên sâu đó, các bài viết nghiên cứu về
Nguyễn Huy Tưởng của những tác giả có tên tuổi, uy tín trong làng văn
chương, gần đây đã được nhà nghiên cứu Nguyễn Bích Thu và Tôn Thảo
Miên tổng hợp biên soạn, chọn lọc và đưa vào cuốnNguyễn Huy Tưởng – về
tác gia và tác phẩm. Cuốn sách này khá công phu và là tư liệu tham khảo cơ
bản cho những ai muốn tìm hiểu về Nguyễn Huy Tưởng. Là tổng hợp các tiểu
luận có chất lượng nghiên cứu về nhiều mặt khác nhau trong các sáng tác của
Nguyễn Huy Tưởng, cuốn sách cho chúng ta thấy được cái nhìn đa diện hơn
về tác giả cũng như tác phẩm. Tiến sĩ Nguyễn Bích Thu và Tôn Thảo Miên
trong bài viết Nguyễn Huy Tưởng – khát vọng một đời văn đã nhận xét ông
“là một trong số hiếm hoi những tiểu thuyết gia có sở trường về đề tài lịch
sử”[44; tr. tr. 28]
Ngiuyễn Huy Tưởng là một tác giả lớn, có ý nghĩa quan trong trong tiến
trình phát triển của dòng văn học kịch. Vì thế, trên đầy là khảo sát một số
công trình nghiên cứu vè Nguyễn Huy Tưởng, ngoài những công trình trên,
còn rất nhiều những bài báo, những công trình nghiên cứu công phu khác viết
về ông. Những tiểu luận, chuyên luận, công trình nghiên cứu, những nhận xét,
đánh giá và cả những cuốn sách phê bình có chất lượng cao đó đã giúp cho
chúng ta phần nào hiểu được sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau trong
sáng tạo của Nguyễn Huy Tưởng. Tuy nhiên, tất cả những bài nghiên cứu
xoay quanh đề tài lịch sử thường tập trung khai thác chi tiết ở một vài điểm
nổi bật như: góc nhìn, cách tiếp cận lịch sử, tiểu thuyết lịch sử, hay khái quát
cả tiểu thuyết và kịch lịch sử nói riêng. Trong đó, chưa có tác phẩm nào đi
chuyên sâu vào riêng lĩnh vực kịch lịch sử của Nguyễn Huy Tưởng. Do vậy,
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
1. Lý do chọn đề tài......................................................................................................... 7
2 . Lịch sử vấn đề. ........................................................................................................... 9
3. Mục đích, phạm vi nghiên cứu............................................................................... 12
4. Phƣơng pháp nghiên cứu........................................................................................ 13
5. Cấu trúc luận văn..................................................................................................... 13
CHƢƠNG 1: CẢM HỨNG LỊCH SỬ TRONG KỊCH CỦA NGUYỄN
HUY TƢỞNG.................................................................................................. 15
1.1. Mối quan hệ lịch sử - văn học.............................................................................. 15
1.2.Kịch và kịch lịch sử trong tiến trình văn học Việt Nam.................................. 17
1.3.Sự nghiệp văn học của Nguyễn Huy Tƣởng. .................................................... 21
1.3.1. Con người và sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng................. 21
1.3.2. Nguyễn Huy Tưởng và lịch sử. ............................................................. 23
1.3.3. Các nhân tố tạo nên cảm hứng lịch sử trong các sáng tác của
Nguyễn Huy Tưởng.......................................................................................... 26
1.4.Lịch sử - nơi khơi nguồn cảm hứng sáng tạo trong sáng tác kịch Nguyễn
Huy Tƣởng..................................................................................................................... 29
1.4.1.Đề tài........................................................................................................ 29
1.4.2. Sự kiện.................................................................................................... 32
1.5. Cảm hứng đƣợc thể hiện trong tác phẩm kịch lịch sử Nguyễn Huy Tƣởng.34
1.5.1. Cảm hứng bi kịch................................................................................... 34
1.5.2. Cảm hứng phê phán............................................................................... 37
1.5.3. Cảm hứng sử thi..................................................................................... 40
CHƢƠNG 2: CÁC MÂU THUẪN CƠ BẢN TRONG KỊCH LỊCH SỬ
CỦA NGUYỄN HUY TƢỞNG...................................................................... 44
2.1. Mâu thuẫn dân tộc và vấn đề quốc gia.............................................................. 44
2.2. Mâu thuẫn giữa cƣờng quyền – kẻ bị trị và vấn đề số phận ngƣời dân....... 54
2.3. Mâu thuẫn cá nhân và vấn đề số phận con ngƣời. .......................................... 60
CHƢƠNG 3: THẾ GIỚI NHÂN VẬT TRONG KỊCH LỊCH SỬ CỦA
NGUYỄN HUY TƢỞNG................................................................................ 71
3.1. Từ nhân vật lịch sử đến nhân vật văn học trong kịch lịch sử Nguyễn Huy
Tƣởng. ............................................................................................................................ 73
3.2. Nhân vật quần chúng – một cái nhìn mới trong kịch lịch sử Việt Nam....... 86
KẾT LUẬN. ..................................................................................................... 95
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Với một di sản văn học phong phú, trải rộng trên khá nhiều lĩnh vực,
Nguyễn Huy Tưởng xứng đáng là một thay mặt xuất sắc của nền văn học Việt
Nam hiện đại. Ông viết sách lịch sử, sáng tác tiểu thuyết, kịch, truyện thiếu
nhi... và ở lĩnh vực nào cũng đạt được những thành công. Với những đóng
góp và tìm tòi của mình, Nguyễn Huy Tưởng đã và đang ngày càng thu hút
được sự chú ý, tìm hiểu, lý giải, đánh giá không chỉ của giới làm nghề, mà
còn của nhiều công chúng. Đồng thời, nổi bật lên như là một dấu hiệu dễ nhận
thấy về Nguyễn Huy Tưởng, đó chính là các tác phẩm của ông luôn hướng về
đề tài lịch sử. Lịch sử hấp dẫn ông đến mức các tác phẩm của ông, dù ở thể
loại nào cũng in đậm dấu ấn của lịch sử. Trong bài viết của mình, nhà nghiên
cứu Vũ Nho đã từng nhận xét: “Có thể nói, Nguyễn Huy Tưởng là nhà văn
say mê với lịch sử và thành công chủ yếu ở mảng đề tài này”[27] Vì vậy, đến
nay, có lẽ, với những gì mà chúng ta đã biết và đánh giá về cuộc đời, sự
nghiệp và mảng đề tài lịch sử của ông vẫn cần được tìm hiểu, suy ngẫm và
khám phá. Trước tình hình đó, việc tiếp tục có những bài viết, đặc biệt là
những công trình nghiên cứu công phu về tác giả này là thực sự cần thiết.
Nhắc đến sự nghiệp văn học của Nguyễn Huy Tưởng, chúng ta không thể
không nhắc đến một mảng quan trọng trong đời sáng tác của ông chính là kịch
lịch sử. Tất cả các vở kịch của ông được viết trong gần 20 năm, nhưng thực
chất, trừ Lũy hoa, tác phẩm Vũ Như Tô, Bắc Sơn và Những người ở lại chỉ
được viết trong vỏn vẹn 3 năm. Trong đó, ngoài Vũ Như Tô trong cảm hứng
về mâu thuẫn, xung đột giữa cường quyền với cái đẹp, giữa khát vọng nghệ
thuật và thực tế cuộc sống, thì hầu hết các tác phẩm tiếp theo liền mạch trong
cảm hứng về dân tộc, lịch sử, nhân dân và khát vọng tự do của cách mạng.
Tuy nhiên, xuyên suốt kịch lịch sử của mình, như một phong cách sáng tác,
Nguyễn Huy Tưởng trong tác phẩm của mình luôn thấm đẫm cảm hứng lãng
mạn.
So với nhiều kịch gia tên tuổi khác, số lượng tác phẩm như vậy không
phải là nhiều nhưng bù lại, nó thể hiện rõ nét những nỗ lực tìm tòi, sự cách tân
làm mới thể loại và khẳng định được phong cách nghệ thuật xuyên suốt hành
trình sáng tạo của ông. Nghiên cứukịch lịch sử Nguyễn Huy Tưởng không chỉ
để có cái nhìn toàn diện hơn về sự nghiệp sáng tác của một tác gia văn học
tầm cỡ mà còn là sự khám phá cần thiết về một mảng sáng tác thực sự có giá
trị về cả nội dung và nghệ thuật. Đồng thời, qua những tác phẩm cụ thể đó,
bằng những trải nghiệm lịch sử của tác giả, chúng ta thấy rõ hơn cách tiếp cận
vấn đề của ông, cách viết của ông. Từ đó, phần nào làm nổi bật lên tài năng và
sự thành công của ông trong lĩnh vực kịch lịch sử.
Tuy đã có một số công trình nghiên cứu về thể tài lịch sử - dân tộc trong
sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng, cảm hứng lịch sử trong tiểu thuyết của ông,
hay một số công trình nghiên cứu riêng lẻ về các tác phẩm kịch của Nguyễn
Huy Tưởng, song cho đến nay, mặc dù đã có khá nhiều những ý kiến xác
đáng và một vài công trình nghiên cứu có giá trị, nhưng không phải mọi vấn
đề về kịch lịch sử của Nguyễn Huy Tưởng đã được giải quyết.Vấn đề bi kịch
lịch sử về số phận cá nhân, dân tộc, vai trò của các lực lượng xã hội trong
vòng xoáy của những xung đột, cách lý giải của riêng nhà văn... vẫn còn có
thể nghiên cứu tiếp. Vì vậy, đây có lẽ là mảnh đất cần được khai phá thêm và
hứa hẹn có một số những phát hiện thú vị. Trong khuôn khổ của một luận văn,
chúng tui chỉ lựa chọn một số vấn đề nêu trên làm nội dung chính cho đề tài
tốt nghiệp của mình.
Nằm trong dòng chảy của kịch Việt Nam hiện đại, những tác phẩm của
Nguyễn Huy Tưởng thường được tiếp cận theo các hướng khác nhau của vấn
đề lịch sử. Nghiên cứu những vấn đề lịch sử trong các sáng tác kịch của ông
giúp cho chúng ta, qua đó, làm rõ hơn khái niệm về lịch sử và đề tài lịch sử,
mối quan hệ giữa lịch sử và việc sáng tạo văn học nghệ thuật nói chung, thể
loại kịch nói riêng về vấn đề lịch sử.
2 . Lịch sử vấn đề.
Nguyễn Huy Tưởng là một tác giả có nhiều đột phá ở nhiều thể loại. Vì
vậy, đã có khá nhiều nhà khoa học với những công trình nghiên cứu chất
lượng tìm hiểu về con người và sự nghiệp của ông. Có thể kể đến một số tên
tuổi như: Phan Cự Đệ, Hà Minh Đức, Trần Đình Sử, Phong Lê, Nguyễn Bích
Thu... hay nhiều nhà văn nổi tiếng nhận xét về các tác phẩm của ông như:
Nguyễn Tuân, Tô Hoài, Anh Đức, Nguyên Hồng, Vũ Tú Nam cũng có nhiều
đánh giá về tác phẩm, hay những nội dung khá đặc sắc trong sáng tác của
ông... Tuy nhiên, những công trình này quan tâm đến các khía cạnh thi pháp
lịch sử, bi kịch cá nhân hay vai trò của các lực lượng trong xã hội..
Công trình đầu tiên nghiên cứu khá kỹ lưỡng những vấn đề lịch sử trong
các sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng,mang tên Nguyễn Huy Tưởngcủa Phan
Cự Đệ và Hà Minh Đức xuất bản năm 1966. Chuyên luận nghiên cứu này đã
chỉ ra rất rõ những vấn đề lịch sử trong tiểu thuyết và kịch của Nguyễn Huy
Tưởng, nhận định xác đáng rằng: “Trong số các tác giả, Nguyễn Huy Tưởng
là người có thế giới quan tiến bộ nhất và đã cố gắng khai thác đề tài lịch sử
một cách nghiêm túc và sáng tạo”. [7; tr. 23]Ở chuyên luận này, các tác giả đã
đi sâu vào nghiên cứu toàn bộ sự nghiệp sáng tác của nhà văn, đặc biệt ở hai
thể loại: tiểu thuyết và kịch. Đồng thời, hai tác giả nhấn mạnh “Nguyễn Huy
Tưởng đã có công nghiên cứu lịch sử nhưng anh không nô lệ tài liệu lịch sử[7;
tr. 27]”. Bên cạnh đó, hai tác giả cũng chỉ ra những hạn chế trong sáng tác của
Nguyễn Huy Tưởng, là tuy nhà văn có khích lệ tinh thần, lòng yêu nước và tự
hào dân tộc, nhưng cũng chưa nhận thức được hết sức mạnh lớn lao của quần chúng và sức mạnh ấy đã tác đông như thế nào đến vận mệnh của một dân tộc.
Tuy nhiên, chuyên luận bao quát vấn đề lịch sử trong cả hai thể loại: tiểu
thuyết và kịch, nên còn chung chung và chưa đi sâu được vào từng thể loại.
Hơn nữa, gần như là chuyên luận đi sâu nghiên cứu về vấn đề xã hội của tác
phẩm, chưa đi sâu vào các vấn đề khác, những khoảng trống, những khía cạnh
khác trong tác phẩm của Nguyễn Huy Tưởng.
Trong cuốn Văn học trên hành trình trình thế kỉ XX, khi nghiên cứu
văn xuôi và kịch của Nguyễn Huy Tưởng, giáo sư Phong Lê đã khẳng định:
“Lịch sử - đó là mối quan tâm sâu sắc và thường xuyên của Nguyễn Huy
Tưởng... Đó cũng là khoảng lùi cho ông chiêm nghiệm chính gương mặt hiện
tại”[19; tr. 97] Tô Hoài – một nhà văn lão làng của văn học Việt Nam cũng
từng đánh giá: Nguyễn Huy Tưởng là một cây bút sử thi hùng tráng với “tiềm
thức gắn bó và thôi thúc” tìm hiểu về “nghìn năm lịch sử dựng nước biến
thành bộ truyện chói lọi hàng năm, hàng trăm nhân vật anh hùng...”. [15; tr.
345]
Năm 1996, Nguyễn Huy Tưởng được nhận giải thưởng Hồ CHí Minh về
văn học nghệ thuật, Giáo sư Hà Minh Đức trong cuốn sách Các nhà văn được
giải thưởng Hồ Chí Minh, nhận xét: “Nguyễn Huy Tưởng đã khơi nguồn cho
những tác phẩm của mình từ dòng lịch sử của dân tộc với bao trang hào hùng
rực rỡ chiến công chống xâm lược. lịch sử cảm nhận sâu sắc trong những
ngày đen tối của cuộc đời hiện tại...”.[11; tr. tr. 375] “đã làm sống dậy chân
thực và hào hùng...” [11; tr. 375] một giai đoạn lịch sử của dân tộc.
TrongGiáo trình văn học Việt Nam 1945 – 1975với bài viết Nguyễn Huy
Tưởng, Nguyễn Trác đã nghiên cứu một cách khá sâu sắc và hệ thống những
sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng trong các thời kỳ cả trước và sau cách mạng
ở từng thể loại. Điểm nổi bật trong chuyên luận này, chính là việc người viết
đã nêu ra những đặc sắc về mặt nghệ thuật mà nhà văn đã đạt được. Qua đó, ông đã dành hẳn một phần viết vềcảm hứng lịch sử xuyên suốt sự nghiệp sáng
tác của Nguyễn Huy Tưởng khá sâu sắc và kĩ lưỡng.
Bên cạnh những tiểu luận chuyên sâu đó, các bài viết nghiên cứu về
Nguyễn Huy Tưởng của những tác giả có tên tuổi, uy tín trong làng văn
chương, gần đây đã được nhà nghiên cứu Nguyễn Bích Thu và Tôn Thảo
Miên tổng hợp biên soạn, chọn lọc và đưa vào cuốnNguyễn Huy Tưởng – về
tác gia và tác phẩm. Cuốn sách này khá công phu và là tư liệu tham khảo cơ
bản cho những ai muốn tìm hiểu về Nguyễn Huy Tưởng. Là tổng hợp các tiểu
luận có chất lượng nghiên cứu về nhiều mặt khác nhau trong các sáng tác của
Nguyễn Huy Tưởng, cuốn sách cho chúng ta thấy được cái nhìn đa diện hơn
về tác giả cũng như tác phẩm. Tiến sĩ Nguyễn Bích Thu và Tôn Thảo Miên
trong bài viết Nguyễn Huy Tưởng – khát vọng một đời văn đã nhận xét ông
“là một trong số hiếm hoi những tiểu thuyết gia có sở trường về đề tài lịch
sử”[44; tr. tr. 28]
Ngiuyễn Huy Tưởng là một tác giả lớn, có ý nghĩa quan trong trong tiến
trình phát triển của dòng văn học kịch. Vì thế, trên đầy là khảo sát một số
công trình nghiên cứu vè Nguyễn Huy Tưởng, ngoài những công trình trên,
còn rất nhiều những bài báo, những công trình nghiên cứu công phu khác viết
về ông. Những tiểu luận, chuyên luận, công trình nghiên cứu, những nhận xét,
đánh giá và cả những cuốn sách phê bình có chất lượng cao đó đã giúp cho
chúng ta phần nào hiểu được sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau trong
sáng tạo của Nguyễn Huy Tưởng. Tuy nhiên, tất cả những bài nghiên cứu
xoay quanh đề tài lịch sử thường tập trung khai thác chi tiết ở một vài điểm
nổi bật như: góc nhìn, cách tiếp cận lịch sử, tiểu thuyết lịch sử, hay khái quát
cả tiểu thuyết và kịch lịch sử nói riêng. Trong đó, chưa có tác phẩm nào đi
chuyên sâu vào riêng lĩnh vực kịch lịch sử của Nguyễn Huy Tưởng. Do vậy,
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links