LINK TẢI LUẬN VĂN MIỄN PHÍ CHO AE KET-NOI
khảo sát các trường hợp can thiệp ngoại khoa trên chó – mèo tại phòng mạch thú y quang trung, quận 12 tp. hcm
LỜI CẢM TẠ
Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến:
Ba mẹ và gia đình, đã sinh thành dưỡng dục và là chỗ dựa vững chắc cho con
đạt được thành quả như ngày hôm nay.
TS. Nguyễn Văn Nghĩa đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt những kiến thức,
kinh nghiệm quý báu và giúp đỡ tui trong suốt thời gian thực tập tốt nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn:
Ban giám hiệu trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
Ban chủ nhiệm khoa Chăn Nuôi – Thú Y
Quý thầy cô đã tạo môi trường và điều kiện thuận lợi, truyền đạt cho tui những
kiến thức vô cùng quý báu trong những năm ngồi trên ghế giảng đường để tui học tập
và trang bị những kiến thức nghề nghiệp cần thiết cho tương lai của tôi.
Bác sĩ Huỳnh Thanh Kim Tâm và các anh chị nhân viên làm tại phòng mạch
thú y Quang Trung, quận 12 TP. Hồ Chí Minh, đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo mọi điều
kiện thuận lợi cho tui hoàn tất bài luận này.
Cô chủ nhiệm và tập thể lớp Dược Thú Y 31 đã động viên, chia sẻ cùng tôi
trong quá trình học tập và sinh hoạt tại trường.
Hồ Chí Minh, tháng 08 năm 2010
NGUYỄN THỊ KIM HƯƠNG
iii
TÓM TẮT ĐỀ TÀI
Tên đề tài: “Khảo sát các trường hợp can thiệp ngoại khoa thường gặp
trên chó – mèo tại phòng mạch thú y Quang Trung, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh”
Mục đích đề tài: Khảo sát tất cả các trường hợp ngoại khoa trên chó mèo được
khách hàng đưa đến và theo dõi kết quả điều trị tại phòng mạch. Từ đó nhằm nâng
cao sự hiểu biết của bản thân và học hỏi kiến thức trong thực tế.
Thời gian thực hiện từ 25/01/2010 đến 25/05/2010. Chúng tui khảo sát 61 ca
ngoại khoa trên chó chia làm 16 trường hợp và 17 ca ngoại khoa trên mèo chia làm 4
trường hợp. Chúng tui ghi nhận kết quả như sau:
Trên chó mổ lấy thai với 4 ca chiếm tỉ lệ 6,56 %. Thực hiện triệt sản cái 4 ca
chiếm tỉ lệ 6,56 %. Triệt sản đực 7 ca chiếm tỉ lệ 11,47 %. Đối với các trường hợp
phẫu thuật ở mắt với 6 ca chiếm tỉ lệ 9,84 %; trong đó cắt mộng mắt 3 ca chiếm tỉ lệ
cao nhất 50 %. Cắt đuôi 19 ca chiếm tỉ lệ cao nhất trong tất cả các trường hợp can
thiệp ngoại khoa trên chó 31,15 %. Mổ bướu, túi hậu môn, gãy xương, abcess mỗi
trường hợp đều có 3 ca cùng chiếm tỉ 4,92 %. Trật khớp, rách da mỗi trường hợp 2 ca
cùng chiếm tỉ lệ 3,28 %. Sưng lách, hernia, viêm đường tiểu, sạn đường tiểu và sa
trực tràng mỗi trường hợp 1 ca chiếm tỉ lệ thấp nhất trong tất cả các trường hợp can
thiệp ngoại khoa trên chó 1,64 %.
Trên mèo triệt sản cái 11 ca chiếm tỉ lệ 64,71 %. Triệt sản đực 4 ca chiếm tỉ lệ
23,53 %. Mổ nối ruột và abcess mỗi trường hợp 1 ca cùng chiếm tỉ lệ 5,88 %.
Thời gian lành vết thương nhanh đặc biệt trên mèo thường < 7 ngày. Tuy nhiên
vẫn còn 1 số trường hợp thời gian lành vết thương > 10 ngày.
Trong tổng số chó – mèo điều trị chỉ có 2 ca tử vong đều do viêm tử cung.
Nhìn chung, các trường hợp can thiệp ngoại khoa còn lại trên chó – mèo tại phòng
mạch có tỉ lệ thành công cao (94,12 % – 98,36 %) và tai biến thấp.
iv
MỤC LỤC
Trang
Trang tựa ..................................................................................................................... i
Phiếu xác nhận của giáo viên ..................................................................................... ii
Lời cảm tạ.................................................................................................................. iii
Tóm tắt đề tài ............................................................................................................ iv
Mục lục........................................................................................................................v
Danh sách các hình.................................................................................................... xi
Danh sách các biểu đồ ............................................................................................. xiii
Danh sách các chữ viết tắt ....................................................................................... xiv
Chương 1 MỞ ĐẦU ....................................................................................................1
1.1 Đặt vấn đề .............................................................................................................1
1.2 Mục đích................................................................................................................2
1.3 Yêu cầu..................................................................................................................2
Chương 2 TỔNG QUAN ............................................................................................3
2.1 Một số chỉ tiêu sinh lý bình thường trên chó mèo ................................................3
2.1.1 Thân nhiệt...........................................................................................................3
2.1.2 Nhịp tim .............................................................................................................3
2.1.3 Tần số hô hấp .....................................................................................................3
2.1.4 Tuổi trưởng thành động dục ...............................................................................3
2.1.5 Chu kì kên giống ................................................................................................4
2.1.6 Số con đẻ ra trong một lứa và tuổi cai sữa .........................................................4
2.2 Cơ thể học vùng bụng ...........................................................................................4
2.3 Hệ tiêu hóa ............................................................................................................5
2.3.1 Lách ..................................................................................................................5
2.3.2 Ruột ..................................................................................................................5
2.3.3 Túi hậu môn .......................................................................................................5
2.4 Hệ tiết niệu ............................................................................................................6
2.4.1 Thận ..................................................................................................................6
v
2.4.2 Ống dẫn tiểu .......................................................................................................6
2.4.3 Bàng quang.........................................................................................................7
2.4.4 Ống thoát tiểu .....................................................................................................7
2.5 Hệ sinh sản ............................................................................................................7
2.5.1 Cơ quan sinh dục đực .........................................................................................7
2.5.2 Cơ quan sinh dục cái ..........................................................................................9
2.6 Cấu tạo mắt .........................................................................................................11
2.7 Đại cương về bướu (tân bào)...............................................................................11
2.8 Nguyên tắc vô trùng trong phẫu thuật ................................................................12
2.8.1 Vô trùng ........................................................................................................... 12
2.8.2 Sát trùng ...........................................................................................................12
2.8.3 Biện pháp khử trùng công cụ và vật liệu .........................................................12
2.8.4 Vi trùng học phẫu thuật ....................................................................................15
2.9 công cụ phẫu thuật .............................................................................................15
2.10 Kim và chỉ may dùng trong phẫu thuật .............................................................16
2.10.1 Kim may .........................................................................................................16
2.10.2 Chỉ may ..........................................................................................................17
2.11 Một số đường may thông dụng .........................................................................19
2.11.1 Đường may gián đoạn đơn gản ...................................................................... 19
2.11.2 Đường may liên tục đơn giản .........................................................................19
2.11.3 Đường may dưới da liên tục...........................................................................19
2.11.4 Đường may khóa liên tục ...............................................................................20
2.11.5 Đường may Lembert ......................................................................................20
2.11.6 Đường may Halsted..........................................................................................20
2.11.7 Đường may Cushing ......................................................................................20
2.11.8 Đường may Connell .......................................................................................20
2.11.9 Đường may túi ...............................................................................................20
2.11.10 Đường may nệm đứng gián đoạn .................................................................20
2.11.11 Đường may nệm nằm gián đoạn ..................................................................21
vi
2.11.12 Đường may nệm nằm liên tục ......................................................................21
2.12 Phương pháp cố định chó mèo ..........................................................................22
2.12.1 Buộc mõm ......................................................................................................22
2.12.2 Banh miệng ....................................................................................................22
2.12.3 Vòng đeo cổ ...................................................................................................22
2.12.4 Buộc thú trên bàn mổ .....................................................................................22
2.13 Phương pháp vô cảm .........................................................................................23
2.13.1 Phương pháp vô cảm ......................................................................................23
2.13.2 Sơ lược về thuốc tiền mê và thuốc mê ........................................................... 24
2.13.3 Những tai biến trong và sau khi mổ ...............................................................25
2.13.4 Sự lành vết thương .........................................................................................26
2.13.5 Những yếu tố ảnh hưởng đến sự lành sẹo ......................................................28
2.14 Một số công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ...........................................28
Chương 3 NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP KHẢO SÁT .....................................30
3.1 Thời gian và địa điểm..........................................................................................30
3.2 Đối tượng khảo sát ..............................................................................................30
3.3 Một số dược phẩm dùng trong phẫu thuật ..........................................................30
3.3.1 Thuốc sát trùng .................................................................................................30
3.3.2 Thuốc an thần .................................................................................................. 30
3.3.3 Thuốc gây mê, gây tê ...................................................................................... 30
3.3.4 Kháng sinh ....................................................................................................... 30
3.3.5 Kháng viêm ...................................................................................................... 30
3.3.6 Cầm máu .......................................................................................................... 31
3.3.7 Thuốc bổ........................................................................................................... 31
3.3.8 Dịch truyền ....................................................................................................... 31
3.4 Nội dung khảo sát................................................................................................31
3.5 Nội dung thực hiện ..............................................................................................31
3.5.1 Khám tổng quát ................................................................................................31
3.5.2 Chuẩn bị thú .....................................................................................................31
vii
3.5.3 Thực hiện các trường hợp ngoại khoa..............................................................32
3.5.4 Chăm sóc hậu phẫu ..........................................................................................32
3.6 Một số trường hợp can thiệp ngoại khoa ............................................................32
3.6.1 Mổ lấy thai .......................................................................................................32
3.6.2 Triệt sản cái ......................................................................................................33
3.6.3 Thiến đực..........................................................................................................35
3.6.4 Phẫu thuật mắt ..................................................................................................36
3.6.5 Phẫu thuật cắt đuôi ...........................................................................................37
3.6.6 Mổ bướu ...........................................................................................................37
3.6.7 Viêm túi hậu môn .............................................................................................38
3.6.8 Bó bột do gãy xương ........................................................................................38
3.6.9 Phẫu thuật abcess .............................................................................................39
3.6.10 Cắt lách...........................................................................................................39
3.6.11 Thoát vị (Hernia) ...........................................................................................39
3.6.12 Sạn đường tiểu (sỏi niệu) ...............................................................................40
3.6.13 Viêm đường tiểu.............................................................................................40
3.6.14 Phẫu thuật sa trực tràng ..................................................................................40
3.6.15 Phẫu thuật ruột ...............................................................................................41
3.7 Chỉ tiêu theo dõi ..................................................................................................41
3.8 Công thức tính .....................................................................................................42
3.9 Hiệu quả điều trị ..................................................................................................42
3.10 Xử lý số liệu ......................................................................................................42
Chương 4 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN .................................................................43
4.1 Kết quả khảo sát tại phòng mạch ........................................................................43
4.2 Các trường hợp phẫu thuật.....................................................................................46
4.2.1 Mổ lấy thai .........................................................................................................46
4.2.2 Triệt sản cái ........................................................................................................47
4.2.3 Triệt sản đực ......................................................................................................51
4.2.4 Phẫu thuật mắt .................................................................................................. 53
viii
4.2.5 Phẫu thuật cắt đuôi ........................................................................................... 55
4.2.6 Mổ bướu ...........................................................................................................55
4.2.7 Các trường hợp phẫu thuật khác trên chó ........................................................57
4.2.8 Các trường hợp khác trên mèo .........................................................................64
Chương 5 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ......................................................................66
5.1 Kết luận ...............................................................................................................66
5.2 Đề nghị ................................................................................................................66
5.2.1 Đối với phòng mạch .........................................................................................66
5.2.2 Đối với người nuôi chó ....................................................................................67
TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................68
ix
DANH SÁCH CÁC BẢNG
Bảng 2.1 Một số chất sát trùng thường dùng trong phẫu thuật ................................14
Bảng 4.1 Kết quả khảo sát các trường hợp can thiệp ngoại khoa trên chó .............44
Bảng 4.2 Kết quả khảo sát các trường hợp can thiệp ngoại khoa trên mèo .............45
Bảng 4.3 Kết quả điều trị mổ lấy thai .......................................................................46
Bảng 4.4 Kết quả khảo sát trường hợp triệt sản chó cái ...........................................48
Bảng 4.5 Kết quả khảo sát trường hợp triệt sản mèo cái ..........................................49
Bảng 4.6 Hiệu quả điều trị triệt sản cái ....................................................................50
Bảng 4.7 Kết quả điều trị triệt sản cái ......................................................................50
Bảng 4.8 Kết quả khảo sát trường hợp triệt sản đực trên chó ..................................51
Bảng 4.9 Kết quả khảo sát trường hợp triệt sản đực trên mèo .................................52
Bảng 4.10 Kết quả điều trị triệt sản đực ...................................................................52
Bảng 4.11 Kết quả khảo sát trường hợp phẫu thuật ở mắt chó ................................53
Bảng 4.12 Kết quả điều trị phẫu thuật ở mắt ............................................................54
Bảng 4.13 Kết quả khảo sát và điều trị trường hợp cắt đuôi chó .............................55
Bảng 4.14 Kết quả khảo sát các trường hợp mổ bướu .............................................56
Bảng 4.15 Kết quả điều trị mổ bướu ........................................................................56
Bảng 4.16 Kết quả điều trị các trường hợp phẫu thuật khác trên chó ......................57
Bảng 4.17 Kết quả điều trị các trường hợp khác trên mèo .......................................64
x
DANH SÁCH CÁC HÌNH
Hình 2.1 Cơ thể học vùng bụng chó ...........................................................................4
Hình 2.2 Hệ thống tiết niệu ........................................................................................6
Hình 2.3 Hệ thống sinh sản trên chó đực ................................................................... 7
Hình 2.4 Hệ thống sinh sản trên chó cái.....................................................................9
Hình 2.5 Cấu tạo mắt ................................................................................................11
Hình 2.6 Một số công cụ mổ ....................................................................................16
Hình 2.7 Hình ảnh một số đường may thông dụng. .................................................21
Hình 2.8 Cách buộc mõm chó ..................................................................................22
Hình 2.9 Cách cột mạch máu ................................................................................... 26
Hình 4.1 Mổ bụng bắt con ......................................................................................47
Hình 4.2 Rạch tử cung bắt con .................................................................................47
Hình 4.3 Kéo thai ra khỏi tử cung ............................................................................47
Hình 4.4 May tử cung lại ..........................................................................................47
Hình 4.5 Dịch viêm tử cung .....................................................................................49
Hình 4.6 U nang buồng trứng ...................................................................................49
Hình 4.7 Hai buồng trứng sau khi cắt bỏ..................................................................51
Hình 4.8 Vết may thẩm mỹ ......................................................................................51
Hình 4.9 Buộc dây dịch hoàn và mạch máu .............................................................53
Hình 4.10 May thẩm mỹ trên thiến chó....................................................................53
Hình 4.11 May khép mí mắt ....................................................................................55
Hình 4.12 May mở mí mắt .......................................................................................55
Hình 4.13 Bướu cổ sau khi cắt .................................................................................57
Hình 4.14 Cắt bướu mắt ...........................................................................................57
Hình 4.15 Gãy xương hàm .......................................................................................59
Hình 4.16 Sau khi cột nẹp ........................................................................................59
Hình 4.17 Gãy xương đùi ........................................................................................59
xi
Hình 4.18 Bó bột xương gãy ....................................................................................59
Hình 4.19 Dịch abcess ..............................................................................................60
Hình 4.20 Nặn dịch abcess .......................................................................................60
Hình 4.21 Đặt ống thoát dịch ...................................................................................60
Hình 4.22 Abcess mặt...............................................................................................60
Hình 4.23 Lách sưng to ............................................................................................61
Hình 4.24 Lách sau khi cắt bỏ ..................................................................................61
Hình 4.25 Tư thế chó rặn do bí tiểu .........................................................................62
Hình 4.26 Vị trí sỏi ...................................................................................................62
Hình 4.27 Đặt ống thông tiểu ...................................................................................62
Hình 4.28 Sau khi tạo đường tiểu mới .....................................................................62
Hình 4.29 Viêm đường tiểu ......................................................................................63
Hình 4.30 Sau khi cắt bỏ và may lại.........................................................................63
Hình 4.31 Sa trực tràng ............................................................................................64
Hình 4.32 Đường may túi .........................................................................................64
Hình 4.33 Đoạn ruột bị tắc .......................................................................................65
Hình 4.34 Cắt đoạn ruột bị tắc..................................................................................65
Hình 4.35 Kiểm tra vết may ....................................................................................65
Hình 4.36 May lớp mỡ sa ........................................................................................ 65
xii
DANH SÁCH CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 4.1 Tỉ lệ ca can thiệp ngoại khoa trên chó. ................................................43
Biểu đồ 4.2 Tỉ lệ ca can thiệp ngoại khoa trên mèo .................................................45
xiii
DANH SÁCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT
IM
: intramuscular injnection
tiêm bắp
IV
: intravenous injection
tiêm tĩnh mạch
SC
: subcutaneous injection
tiêm dưới da
P
: trọng lượng
TSCB
: tổng số ca bệnh
TLCTH
: tỉ lệ các trường hợp
CTH
: các trường hợp
TP. HCM
: Thành Phố Hồ Chí Minh
xiv
Chương 1
MỞ ĐẦU
1.1 Đặt vấn đề
Kinh tế ngày càng phát triển nên đời sống ngày càng được cải thiện không
chỉ về vật chất mà tinh thần cũng được quan tâm nhiều. Trong những món ăn tinh
thần như nuôi chim, cá cảnh,… thì chó mèo được nhiều người quan tâm hơn cả. Bởi
vì nó không chỉ để làm cảnh mà nó còn dùng vào nhiều mục đích khác nhau như giữ
nhà, bắt chuột, biểu diễn, điện ảnh, làm xiếc, dẫn đường cho người mù, giúp ích khá
nhiều trong quân sự, giúp phát hiện hàng cấm như heroin, đánh hơi tội phạm,
…không chỉ yêu chó mèo mà ngày nay người ta còn nuôi chó mèo với mục đích
khác như: kinh doanh, nuôi để khẳng định đẳng cấp của mình,…Chính vì những
điều đó mà việc du nhập chó mèo vào Việt Nam ngày càng nhiều, với nhiều chủng
loại phong phú và đa dạng thì bệnh tật cũng ngày càng gia tăng và phức tạp.
Bên cạnh bệnh nội khoa, bệnh truyền nhiễm như viêm da, tiêu chảy, hô hấp,
ghẻ,… thì một số trường hợp như đẻ khó, viêm tử cung, sa trực tràng, khối u, sỏi
bàng quang,... sử dụng thuốc hiệu quả không như mong muốn. Do đó, cần sự can
thiệp của phẫu thuật nhằm phục vụ cho công tác điều trị. Ngoài ra, với mục đích
thẩm mỹ hay theo yêu cầu của chủ nuôi như triệt sản thú đực, thú cái, cắt tai, cắt
đuôi, sửa khiếm khuyết của cơ thể,…
Xuất phát từ việc yêu thích động vật và vì sức khỏe của thú cưng cùng với
tinh thần muốn học hỏi, đúc kết kinh nghiệm cho bản thân để giúp ích cho nghề
nghiệp trong tương lai, được sự đồng ý của khoa Chăn Nuôi Thú Y, dưới sự hướng
dẫn của TS. Nguyễn Văn Nghĩa, chúng tui tiến hành đề tài:“Khảo sát các trường
hợp can thiệp ngoại khoa thường gặp trên chó – mèo tại phòng mạch thú y
Quang Trung, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh”
1
1. 2 Mục đích
Khảo sát tất cả các trường hợp ngoại khoa trên chó – mèo được khách hàng
đưa đến phòng mạch.
Theo dõi kết quả điều trị ngoại khoa tại phòng mạch.
Nhằm nâng cao sự hiểu biết của bản thân và học hỏi kiến thức trong thực tế.
1. 3 Yêu cầu
Khảo sát các trường hợp ngoại khoa gặp trên chó – mèo trong tổng số các ca
bệnh được đưa đến khám và điều trị tại phòng mạch.
Ghi nhận phương pháp và kết quả điều trị sau phẫu thuật.
Chăm sóc hậu phẫu.
Ghi chép các biến chứng (nếu có) và thời gian lành vết thương (ngày).
2
Chương 2
TỔNG QUAN
2.1 Một số chỉ tiêu sinh lý bình thường trên chó – mèo (Trần Thị Dân và Dương
Nguyên Khang, 2006)
2.1.1 Thân nhiệt: ( đo ở trực tràng )
Chó trưởng thành: 38ºC – 39ºC
Chó con: 38,5ºC – 39,5ºC
Mèo: 38ºC – 38,5ºC ( đo ở hậu môn)
2.1.2 Nhịp tim
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
khảo sát các trường hợp can thiệp ngoại khoa trên chó – mèo tại phòng mạch thú y quang trung, quận 12 tp. hcm
LỜI CẢM TẠ
Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến:
Ba mẹ và gia đình, đã sinh thành dưỡng dục và là chỗ dựa vững chắc cho con
đạt được thành quả như ngày hôm nay.
TS. Nguyễn Văn Nghĩa đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt những kiến thức,
kinh nghiệm quý báu và giúp đỡ tui trong suốt thời gian thực tập tốt nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn:
Ban giám hiệu trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
Ban chủ nhiệm khoa Chăn Nuôi – Thú Y
Quý thầy cô đã tạo môi trường và điều kiện thuận lợi, truyền đạt cho tui những
kiến thức vô cùng quý báu trong những năm ngồi trên ghế giảng đường để tui học tập
và trang bị những kiến thức nghề nghiệp cần thiết cho tương lai của tôi.
Bác sĩ Huỳnh Thanh Kim Tâm và các anh chị nhân viên làm tại phòng mạch
thú y Quang Trung, quận 12 TP. Hồ Chí Minh, đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo mọi điều
kiện thuận lợi cho tui hoàn tất bài luận này.
Cô chủ nhiệm và tập thể lớp Dược Thú Y 31 đã động viên, chia sẻ cùng tôi
trong quá trình học tập và sinh hoạt tại trường.
Hồ Chí Minh, tháng 08 năm 2010
NGUYỄN THỊ KIM HƯƠNG
iii
TÓM TẮT ĐỀ TÀI
Tên đề tài: “Khảo sát các trường hợp can thiệp ngoại khoa thường gặp
trên chó – mèo tại phòng mạch thú y Quang Trung, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh”
Mục đích đề tài: Khảo sát tất cả các trường hợp ngoại khoa trên chó mèo được
khách hàng đưa đến và theo dõi kết quả điều trị tại phòng mạch. Từ đó nhằm nâng
cao sự hiểu biết của bản thân và học hỏi kiến thức trong thực tế.
Thời gian thực hiện từ 25/01/2010 đến 25/05/2010. Chúng tui khảo sát 61 ca
ngoại khoa trên chó chia làm 16 trường hợp và 17 ca ngoại khoa trên mèo chia làm 4
trường hợp. Chúng tui ghi nhận kết quả như sau:
Trên chó mổ lấy thai với 4 ca chiếm tỉ lệ 6,56 %. Thực hiện triệt sản cái 4 ca
chiếm tỉ lệ 6,56 %. Triệt sản đực 7 ca chiếm tỉ lệ 11,47 %. Đối với các trường hợp
phẫu thuật ở mắt với 6 ca chiếm tỉ lệ 9,84 %; trong đó cắt mộng mắt 3 ca chiếm tỉ lệ
cao nhất 50 %. Cắt đuôi 19 ca chiếm tỉ lệ cao nhất trong tất cả các trường hợp can
thiệp ngoại khoa trên chó 31,15 %. Mổ bướu, túi hậu môn, gãy xương, abcess mỗi
trường hợp đều có 3 ca cùng chiếm tỉ 4,92 %. Trật khớp, rách da mỗi trường hợp 2 ca
cùng chiếm tỉ lệ 3,28 %. Sưng lách, hernia, viêm đường tiểu, sạn đường tiểu và sa
trực tràng mỗi trường hợp 1 ca chiếm tỉ lệ thấp nhất trong tất cả các trường hợp can
thiệp ngoại khoa trên chó 1,64 %.
Trên mèo triệt sản cái 11 ca chiếm tỉ lệ 64,71 %. Triệt sản đực 4 ca chiếm tỉ lệ
23,53 %. Mổ nối ruột và abcess mỗi trường hợp 1 ca cùng chiếm tỉ lệ 5,88 %.
Thời gian lành vết thương nhanh đặc biệt trên mèo thường < 7 ngày. Tuy nhiên
vẫn còn 1 số trường hợp thời gian lành vết thương > 10 ngày.
Trong tổng số chó – mèo điều trị chỉ có 2 ca tử vong đều do viêm tử cung.
Nhìn chung, các trường hợp can thiệp ngoại khoa còn lại trên chó – mèo tại phòng
mạch có tỉ lệ thành công cao (94,12 % – 98,36 %) và tai biến thấp.
iv
MỤC LỤC
Trang
Trang tựa ..................................................................................................................... i
Phiếu xác nhận của giáo viên ..................................................................................... ii
Lời cảm tạ.................................................................................................................. iii
Tóm tắt đề tài ............................................................................................................ iv
Mục lục........................................................................................................................v
Danh sách các hình.................................................................................................... xi
Danh sách các biểu đồ ............................................................................................. xiii
Danh sách các chữ viết tắt ....................................................................................... xiv
Chương 1 MỞ ĐẦU ....................................................................................................1
1.1 Đặt vấn đề .............................................................................................................1
1.2 Mục đích................................................................................................................2
1.3 Yêu cầu..................................................................................................................2
Chương 2 TỔNG QUAN ............................................................................................3
2.1 Một số chỉ tiêu sinh lý bình thường trên chó mèo ................................................3
2.1.1 Thân nhiệt...........................................................................................................3
2.1.2 Nhịp tim .............................................................................................................3
2.1.3 Tần số hô hấp .....................................................................................................3
2.1.4 Tuổi trưởng thành động dục ...............................................................................3
2.1.5 Chu kì kên giống ................................................................................................4
2.1.6 Số con đẻ ra trong một lứa và tuổi cai sữa .........................................................4
2.2 Cơ thể học vùng bụng ...........................................................................................4
2.3 Hệ tiêu hóa ............................................................................................................5
2.3.1 Lách ..................................................................................................................5
2.3.2 Ruột ..................................................................................................................5
2.3.3 Túi hậu môn .......................................................................................................5
2.4 Hệ tiết niệu ............................................................................................................6
2.4.1 Thận ..................................................................................................................6
v
2.4.2 Ống dẫn tiểu .......................................................................................................6
2.4.3 Bàng quang.........................................................................................................7
2.4.4 Ống thoát tiểu .....................................................................................................7
2.5 Hệ sinh sản ............................................................................................................7
2.5.1 Cơ quan sinh dục đực .........................................................................................7
2.5.2 Cơ quan sinh dục cái ..........................................................................................9
2.6 Cấu tạo mắt .........................................................................................................11
2.7 Đại cương về bướu (tân bào)...............................................................................11
2.8 Nguyên tắc vô trùng trong phẫu thuật ................................................................12
2.8.1 Vô trùng ........................................................................................................... 12
2.8.2 Sát trùng ...........................................................................................................12
2.8.3 Biện pháp khử trùng công cụ và vật liệu .........................................................12
2.8.4 Vi trùng học phẫu thuật ....................................................................................15
2.9 công cụ phẫu thuật .............................................................................................15
2.10 Kim và chỉ may dùng trong phẫu thuật .............................................................16
2.10.1 Kim may .........................................................................................................16
2.10.2 Chỉ may ..........................................................................................................17
2.11 Một số đường may thông dụng .........................................................................19
2.11.1 Đường may gián đoạn đơn gản ...................................................................... 19
2.11.2 Đường may liên tục đơn giản .........................................................................19
2.11.3 Đường may dưới da liên tục...........................................................................19
2.11.4 Đường may khóa liên tục ...............................................................................20
2.11.5 Đường may Lembert ......................................................................................20
2.11.6 Đường may Halsted..........................................................................................20
2.11.7 Đường may Cushing ......................................................................................20
2.11.8 Đường may Connell .......................................................................................20
2.11.9 Đường may túi ...............................................................................................20
2.11.10 Đường may nệm đứng gián đoạn .................................................................20
2.11.11 Đường may nệm nằm gián đoạn ..................................................................21
vi
2.11.12 Đường may nệm nằm liên tục ......................................................................21
2.12 Phương pháp cố định chó mèo ..........................................................................22
2.12.1 Buộc mõm ......................................................................................................22
2.12.2 Banh miệng ....................................................................................................22
2.12.3 Vòng đeo cổ ...................................................................................................22
2.12.4 Buộc thú trên bàn mổ .....................................................................................22
2.13 Phương pháp vô cảm .........................................................................................23
2.13.1 Phương pháp vô cảm ......................................................................................23
2.13.2 Sơ lược về thuốc tiền mê và thuốc mê ........................................................... 24
2.13.3 Những tai biến trong và sau khi mổ ...............................................................25
2.13.4 Sự lành vết thương .........................................................................................26
2.13.5 Những yếu tố ảnh hưởng đến sự lành sẹo ......................................................28
2.14 Một số công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ...........................................28
Chương 3 NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP KHẢO SÁT .....................................30
3.1 Thời gian và địa điểm..........................................................................................30
3.2 Đối tượng khảo sát ..............................................................................................30
3.3 Một số dược phẩm dùng trong phẫu thuật ..........................................................30
3.3.1 Thuốc sát trùng .................................................................................................30
3.3.2 Thuốc an thần .................................................................................................. 30
3.3.3 Thuốc gây mê, gây tê ...................................................................................... 30
3.3.4 Kháng sinh ....................................................................................................... 30
3.3.5 Kháng viêm ...................................................................................................... 30
3.3.6 Cầm máu .......................................................................................................... 31
3.3.7 Thuốc bổ........................................................................................................... 31
3.3.8 Dịch truyền ....................................................................................................... 31
3.4 Nội dung khảo sát................................................................................................31
3.5 Nội dung thực hiện ..............................................................................................31
3.5.1 Khám tổng quát ................................................................................................31
3.5.2 Chuẩn bị thú .....................................................................................................31
vii
3.5.3 Thực hiện các trường hợp ngoại khoa..............................................................32
3.5.4 Chăm sóc hậu phẫu ..........................................................................................32
3.6 Một số trường hợp can thiệp ngoại khoa ............................................................32
3.6.1 Mổ lấy thai .......................................................................................................32
3.6.2 Triệt sản cái ......................................................................................................33
3.6.3 Thiến đực..........................................................................................................35
3.6.4 Phẫu thuật mắt ..................................................................................................36
3.6.5 Phẫu thuật cắt đuôi ...........................................................................................37
3.6.6 Mổ bướu ...........................................................................................................37
3.6.7 Viêm túi hậu môn .............................................................................................38
3.6.8 Bó bột do gãy xương ........................................................................................38
3.6.9 Phẫu thuật abcess .............................................................................................39
3.6.10 Cắt lách...........................................................................................................39
3.6.11 Thoát vị (Hernia) ...........................................................................................39
3.6.12 Sạn đường tiểu (sỏi niệu) ...............................................................................40
3.6.13 Viêm đường tiểu.............................................................................................40
3.6.14 Phẫu thuật sa trực tràng ..................................................................................40
3.6.15 Phẫu thuật ruột ...............................................................................................41
3.7 Chỉ tiêu theo dõi ..................................................................................................41
3.8 Công thức tính .....................................................................................................42
3.9 Hiệu quả điều trị ..................................................................................................42
3.10 Xử lý số liệu ......................................................................................................42
Chương 4 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN .................................................................43
4.1 Kết quả khảo sát tại phòng mạch ........................................................................43
4.2 Các trường hợp phẫu thuật.....................................................................................46
4.2.1 Mổ lấy thai .........................................................................................................46
4.2.2 Triệt sản cái ........................................................................................................47
4.2.3 Triệt sản đực ......................................................................................................51
4.2.4 Phẫu thuật mắt .................................................................................................. 53
viii
4.2.5 Phẫu thuật cắt đuôi ........................................................................................... 55
4.2.6 Mổ bướu ...........................................................................................................55
4.2.7 Các trường hợp phẫu thuật khác trên chó ........................................................57
4.2.8 Các trường hợp khác trên mèo .........................................................................64
Chương 5 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ......................................................................66
5.1 Kết luận ...............................................................................................................66
5.2 Đề nghị ................................................................................................................66
5.2.1 Đối với phòng mạch .........................................................................................66
5.2.2 Đối với người nuôi chó ....................................................................................67
TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................68
ix
DANH SÁCH CÁC BẢNG
Bảng 2.1 Một số chất sát trùng thường dùng trong phẫu thuật ................................14
Bảng 4.1 Kết quả khảo sát các trường hợp can thiệp ngoại khoa trên chó .............44
Bảng 4.2 Kết quả khảo sát các trường hợp can thiệp ngoại khoa trên mèo .............45
Bảng 4.3 Kết quả điều trị mổ lấy thai .......................................................................46
Bảng 4.4 Kết quả khảo sát trường hợp triệt sản chó cái ...........................................48
Bảng 4.5 Kết quả khảo sát trường hợp triệt sản mèo cái ..........................................49
Bảng 4.6 Hiệu quả điều trị triệt sản cái ....................................................................50
Bảng 4.7 Kết quả điều trị triệt sản cái ......................................................................50
Bảng 4.8 Kết quả khảo sát trường hợp triệt sản đực trên chó ..................................51
Bảng 4.9 Kết quả khảo sát trường hợp triệt sản đực trên mèo .................................52
Bảng 4.10 Kết quả điều trị triệt sản đực ...................................................................52
Bảng 4.11 Kết quả khảo sát trường hợp phẫu thuật ở mắt chó ................................53
Bảng 4.12 Kết quả điều trị phẫu thuật ở mắt ............................................................54
Bảng 4.13 Kết quả khảo sát và điều trị trường hợp cắt đuôi chó .............................55
Bảng 4.14 Kết quả khảo sát các trường hợp mổ bướu .............................................56
Bảng 4.15 Kết quả điều trị mổ bướu ........................................................................56
Bảng 4.16 Kết quả điều trị các trường hợp phẫu thuật khác trên chó ......................57
Bảng 4.17 Kết quả điều trị các trường hợp khác trên mèo .......................................64
x
DANH SÁCH CÁC HÌNH
Hình 2.1 Cơ thể học vùng bụng chó ...........................................................................4
Hình 2.2 Hệ thống tiết niệu ........................................................................................6
Hình 2.3 Hệ thống sinh sản trên chó đực ................................................................... 7
Hình 2.4 Hệ thống sinh sản trên chó cái.....................................................................9
Hình 2.5 Cấu tạo mắt ................................................................................................11
Hình 2.6 Một số công cụ mổ ....................................................................................16
Hình 2.7 Hình ảnh một số đường may thông dụng. .................................................21
Hình 2.8 Cách buộc mõm chó ..................................................................................22
Hình 2.9 Cách cột mạch máu ................................................................................... 26
Hình 4.1 Mổ bụng bắt con ......................................................................................47
Hình 4.2 Rạch tử cung bắt con .................................................................................47
Hình 4.3 Kéo thai ra khỏi tử cung ............................................................................47
Hình 4.4 May tử cung lại ..........................................................................................47
Hình 4.5 Dịch viêm tử cung .....................................................................................49
Hình 4.6 U nang buồng trứng ...................................................................................49
Hình 4.7 Hai buồng trứng sau khi cắt bỏ..................................................................51
Hình 4.8 Vết may thẩm mỹ ......................................................................................51
Hình 4.9 Buộc dây dịch hoàn và mạch máu .............................................................53
Hình 4.10 May thẩm mỹ trên thiến chó....................................................................53
Hình 4.11 May khép mí mắt ....................................................................................55
Hình 4.12 May mở mí mắt .......................................................................................55
Hình 4.13 Bướu cổ sau khi cắt .................................................................................57
Hình 4.14 Cắt bướu mắt ...........................................................................................57
Hình 4.15 Gãy xương hàm .......................................................................................59
Hình 4.16 Sau khi cột nẹp ........................................................................................59
Hình 4.17 Gãy xương đùi ........................................................................................59
xi
Hình 4.18 Bó bột xương gãy ....................................................................................59
Hình 4.19 Dịch abcess ..............................................................................................60
Hình 4.20 Nặn dịch abcess .......................................................................................60
Hình 4.21 Đặt ống thoát dịch ...................................................................................60
Hình 4.22 Abcess mặt...............................................................................................60
Hình 4.23 Lách sưng to ............................................................................................61
Hình 4.24 Lách sau khi cắt bỏ ..................................................................................61
Hình 4.25 Tư thế chó rặn do bí tiểu .........................................................................62
Hình 4.26 Vị trí sỏi ...................................................................................................62
Hình 4.27 Đặt ống thông tiểu ...................................................................................62
Hình 4.28 Sau khi tạo đường tiểu mới .....................................................................62
Hình 4.29 Viêm đường tiểu ......................................................................................63
Hình 4.30 Sau khi cắt bỏ và may lại.........................................................................63
Hình 4.31 Sa trực tràng ............................................................................................64
Hình 4.32 Đường may túi .........................................................................................64
Hình 4.33 Đoạn ruột bị tắc .......................................................................................65
Hình 4.34 Cắt đoạn ruột bị tắc..................................................................................65
Hình 4.35 Kiểm tra vết may ....................................................................................65
Hình 4.36 May lớp mỡ sa ........................................................................................ 65
xii
DANH SÁCH CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 4.1 Tỉ lệ ca can thiệp ngoại khoa trên chó. ................................................43
Biểu đồ 4.2 Tỉ lệ ca can thiệp ngoại khoa trên mèo .................................................45
xiii
DANH SÁCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT
IM
: intramuscular injnection
tiêm bắp
IV
: intravenous injection
tiêm tĩnh mạch
SC
: subcutaneous injection
tiêm dưới da
P
: trọng lượng
TSCB
: tổng số ca bệnh
TLCTH
: tỉ lệ các trường hợp
CTH
: các trường hợp
TP. HCM
: Thành Phố Hồ Chí Minh
xiv
Chương 1
MỞ ĐẦU
1.1 Đặt vấn đề
Kinh tế ngày càng phát triển nên đời sống ngày càng được cải thiện không
chỉ về vật chất mà tinh thần cũng được quan tâm nhiều. Trong những món ăn tinh
thần như nuôi chim, cá cảnh,… thì chó mèo được nhiều người quan tâm hơn cả. Bởi
vì nó không chỉ để làm cảnh mà nó còn dùng vào nhiều mục đích khác nhau như giữ
nhà, bắt chuột, biểu diễn, điện ảnh, làm xiếc, dẫn đường cho người mù, giúp ích khá
nhiều trong quân sự, giúp phát hiện hàng cấm như heroin, đánh hơi tội phạm,
…không chỉ yêu chó mèo mà ngày nay người ta còn nuôi chó mèo với mục đích
khác như: kinh doanh, nuôi để khẳng định đẳng cấp của mình,…Chính vì những
điều đó mà việc du nhập chó mèo vào Việt Nam ngày càng nhiều, với nhiều chủng
loại phong phú và đa dạng thì bệnh tật cũng ngày càng gia tăng và phức tạp.
Bên cạnh bệnh nội khoa, bệnh truyền nhiễm như viêm da, tiêu chảy, hô hấp,
ghẻ,… thì một số trường hợp như đẻ khó, viêm tử cung, sa trực tràng, khối u, sỏi
bàng quang,... sử dụng thuốc hiệu quả không như mong muốn. Do đó, cần sự can
thiệp của phẫu thuật nhằm phục vụ cho công tác điều trị. Ngoài ra, với mục đích
thẩm mỹ hay theo yêu cầu của chủ nuôi như triệt sản thú đực, thú cái, cắt tai, cắt
đuôi, sửa khiếm khuyết của cơ thể,…
Xuất phát từ việc yêu thích động vật và vì sức khỏe của thú cưng cùng với
tinh thần muốn học hỏi, đúc kết kinh nghiệm cho bản thân để giúp ích cho nghề
nghiệp trong tương lai, được sự đồng ý của khoa Chăn Nuôi Thú Y, dưới sự hướng
dẫn của TS. Nguyễn Văn Nghĩa, chúng tui tiến hành đề tài:“Khảo sát các trường
hợp can thiệp ngoại khoa thường gặp trên chó – mèo tại phòng mạch thú y
Quang Trung, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh”
1
1. 2 Mục đích
Khảo sát tất cả các trường hợp ngoại khoa trên chó – mèo được khách hàng
đưa đến phòng mạch.
Theo dõi kết quả điều trị ngoại khoa tại phòng mạch.
Nhằm nâng cao sự hiểu biết của bản thân và học hỏi kiến thức trong thực tế.
1. 3 Yêu cầu
Khảo sát các trường hợp ngoại khoa gặp trên chó – mèo trong tổng số các ca
bệnh được đưa đến khám và điều trị tại phòng mạch.
Ghi nhận phương pháp và kết quả điều trị sau phẫu thuật.
Chăm sóc hậu phẫu.
Ghi chép các biến chứng (nếu có) và thời gian lành vết thương (ngày).
2
Chương 2
TỔNG QUAN
2.1 Một số chỉ tiêu sinh lý bình thường trên chó – mèo (Trần Thị Dân và Dương
Nguyên Khang, 2006)
2.1.1 Thân nhiệt: ( đo ở trực tràng )
Chó trưởng thành: 38ºC – 39ºC
Chó con: 38,5ºC – 39,5ºC
Mèo: 38ºC – 38,5ºC ( đo ở hậu môn)
2.1.2 Nhịp tim
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links