Download miễn phí Triết học trong hệ thống giáo dục đại học
Đối với triết học mácxít và quan hệ của nó với khoa học ở thời kỳ Xô
viết, chúng ta có thể nói, đây là một đề tài lớn và phức tạp, cần được
khảo cứu chuyên sâu. Gần đây, những người nhạo báng quá khứ thời Xô
viết của nước ta, muốn bôi nhọ nó vẫn đang ra sức nhấn mạnh chức năng
tư tưởng hệ của triết học mácxít và mô tả nó dưới dạng một kẻ giám sát
về mặt tư tưởng hệ đối với khoa học và các nhà khoa học. Không thừa
nhận di truyền học! Thủ tiêu điều khiển học! Nhưng chỉ cần suy nghĩ
chút ít rằng, chính vào thời kỳ Xô viết, khoa học Liên Xô đã đạt được
những thành tựu vĩ đại trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu khoa học; rằng
chính ở thời kỳ này, các nhà khoa học kiệt xuất, như I.P.Pavlov,
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
hoa học tự nhiên. Có thể trình bày thực chất của quan điểmnày thông qua một số luận điểm mà thoạt nhìn, có vẻ như là xác
đáng ở một chừng mực nhất định.
Nhiệm vụ của các trường đại học là phải đào tạo ra những chuyên
gia lành nghề trong một lĩnh vực hoạt động nào đó – kỹ sư xây dựng,
bác sĩ, luật sư, nhà hóa học, nhà toán học, v.v.. Đó cũng là chức năng
chủ yếu của bất kỳ trường đại học nào. Hàng năm, nền kinh tế quốc
dân đòi hỏi phải có một số lượng chuyên gia nhất định để thay thế
cho những người nghỉ việc vì những lý do nào đó. Chỉ sau vài năm,
những chỗ làm bỏ trống đó không được bổ sung thì đời sống xã hội
sẽ bị tê liệt: những công xưởng, các nhà máy điện ngừng hoạt động,
các bệnh viện không còn khả năng tiếp nhận bệnh nhân, các trường
học đóng cửa do thiếu giáo viên, v.v.. Do vậy, xã hội và nhà nước
luôn cần đến một hệ thống đào tạo chuyên gia – hệ thống giáo dục
đại học. Và cũng chính vì vậy mà nhà nước cần cấp ngân sách
cho việc đào tạo những chuyên gia mới.
Thế nhưng, nếu mục đích chủ yếu của các trường đại học là đào tạo
ra các chuyên gia tương lai trong một lĩnh vực hoạt động cụ thể, thì
chương trình học tập lại cần đáp ứng chính mục đích ấy. Tất cả
những gì không trực tiếp định hướng vào việc đào tạo chuyên gia
tương lai đều phải loại ra khỏi chương trình học tập. Trong thời đại
hiện nay, chuyên gia trong bất kỳ lĩnh vực hoạt động nào cũng đòi
hỏi phải có tri thức chuyên ngành sâu sắc. Mọi nỗ lực của sinh viên
đều phải được định hướng vào việc tiếp thu tri thức ấy. Sinh viên
không còn thời gian để làm bất kỳ việc gì nữa. Chương trình học tập
không những đã quá tải, mà hàng năm, lượng kiến thức cần thiết cho
một chuyên gia tương lai lại còn tăng lên nữa. Do vậy, một điều
hoàn toàn hiển nhiên là cần giải phóng chương trình học tập
khỏi tất cả những gì không cần thiết cho việc làm chủ nghề nghiệp
tương lai.
Xu hướng giảm thiểu lượng thời gian dành cho các bộ môn khoa học
nhân văn, như triết học, sử học, đạo đức học, thẩm mỹ học, v.v. ở
các trường thuộc khối khoa học tự nhiên là dựa trên luận cứ này.
V.Utraikin đã khẳng định rằng, “cần ĐƯA TẤT CẢ NHỮNG
THỨ ĐÓ RA KHỎI DANH MỤC NHỮNG CHUẨN TẮC NGHỀ
NGHIỆP đối với ... các nhà toán học, các nhà vật lý học, v.v.. Đồng
thời, phải đưa vào chương trình đào tạo tất cả những môn học mà
chuyên gia thực thụ không thể thiếu chúng. Việc cắt giảm ngân sách
chi cho các bộ môn khoa học nhân văn ấy là cần thiết. Hãy để cho
sinh viên nào, nghiên cứu sinh nào muốn nhận được học vấn về triết
học, sử học, đạo đức học và thẩm mỹ học phải tự mình trả kinh phí
cho chúng như cho một học vấn bổ sung. Không nên bắt buộc họ
phải học các môn học ấy thông qua quy định, thi cử, thi đầu vào, thi
tối thiểu”.
Có thể nói, cái nhìn không mấy thiện cảm của một số nhà khoa học
thuộc các ngành khoa học chính xác đối với các bộ môn nhân văn
vốn đã có lịch sử từ xa xưa. Không muốn đi sâu vào quá khứ, trong
bài viết này, tui chỉ muốn nhắc lại những cuộc tranh luận giữa các
“nhà vật lý học” và các “nhà khoa học nhân văn” vào đầu những
năm 60 của thế kỷ trước. Khi đó, dường như là các “nhà vật lý học”
và các “nhà khoa học nhân văn” đã đạt được một sự đồng thuận nhất
định. Song, cuộc tranh luận giữa họ, một lần nữa, lại bùng nổ. Thêm
vào đó, đối tượng tấn công lần này của các “nhà vật lý học” lại chính
là triết học. Tại sao lại như vậy? Tại sao lại không phải là các bộ
môn báo chí, giáo dục thể chất hay tâm lý học? Phải chăng, vì những
người đang đứng đầu các khoa chuyên ngành khoa học tự nhiên hay
các chuyên gia đang làm công tác quản lý tại Bộ Giáo dục - Đào tạo
đã từng nghe các bài giảng về triết học mácxít tại các trường đại học
vào những năm 50 - 60 và họ ngộ nhận dường như mình đã biết triết
học là gì và do vậy, có thể phán quyết về việc các cử nhân thời nay
có cần hay không cần biết triết học. Chúng ta vốn đã quen có thái độ
tôn trọng đối với ý kiến của các nhà khoa học và thói quen này, cho
tới nay, vẫn có một cơ sở nghiêm túc. Sau khi đã cống hiến sức lao
động của mình cho những hoạt động trong một lĩnh vực khoa học
hay kỹ thuật nào đó, sau khi đã bỏ ra không ít nỗ lực để nắm bắt hệ
thống các khái niệm, phương pháp và nguyên lý của lĩnh vực khoa
học ấy, người ta thường rất thận trọng đối với việc đưa ra ý kiến về
những vấn đề nằm ngoài thẩm quyền nghề nghiệp của mình; họ ý
thức rất rõ rằng cần biết và hiểu nhiều để có thể đưa ra một
phán quyết có luận cứ trong bất kỳ một lĩnh vực chuyên ngành nào.
Thật kỳ lạ là trong bài viết của V.Utraikin, tiến sĩ khoa học toán lý,
chủ nhiệm bộ môn vật lý lý thuyết lại không có thái độ thận trọng tối
thiểu đối với bất kỳ một người có học vấn nào; ngược lại, toàn bộ
bài viết của ông ta lại cho thấy một thái độ tự tin đến mức thái quá
của một “chuyên gia” được kết hợp với sự ngu dốt đến mức không
còn gì để nói đối với lĩnh vực mà ông ta quyết định đưa ra lời phán
quyết.
Nhiều địch thủ hiện nay của triết học đang có ý định đồng nhất triết
học với chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử,
vì họ chưa từng nghe nói đến các trường phái và các trào lưu triết
học khác. Với tư cách khoa học triết học chính thống, chủ nghĩa Mác
đã bị gạt bỏ như một học thuyết triết học cổ hủ và bị chính trị hóa
một cách thái quá, và do vậy, theo họ, cần loại bỏ triết học ra
khỏi chương trình giảng dạy tại các trường đại học.
Hơn nữa, những người theo quan điểm này còn cho rằng, ở thời kỳ
Xô viết, phương pháp biện chứng đã từng được tuyên bố là phương
pháp nhận thức phổ biến, là phương pháp chỉ đạo hoạt động nói
chung. Với tuyên bố đó, người ta đã gán ghép phương pháp này cho
khoa học và cho nhiều lĩnh vực hoạt động vật chất và tinh thần khác.
Vậy, nhà khoa học có thể rút ra được điều gì từ những luận điểm cho
rằng, điện tử cũng vô cùng vô tận như nguyên tử, hay đấu tranh giữa
các mặt đối lập là nguồn gốc của mọi sự vận động và phát triển?
Không có gì cả! Triết học đã được sử dụng với tư cách sự giám sát về
mặt tư tưởng hệ đối với các nhà khoa học, các chuyên gia và được nhồi
nhét vào đầu óc họ nhằm mục đích tuyên truyền cho hệ tư tưởng cộng
sản. Giờ đây, điều đó không còn cần thiết nữa và do vậy, triết học trở
thành bộ môn không nhất thiết phải đưa vào chương trình giảng dạy tại
các trường đại học.
Thế nhưng, nếu xem xét triết học hiện đại ở nước ngoài, thì đối với
các chuyên gia trẻ tuổi, họ có thể tìm thấy cái gì ở trong đó? Chúng
ta đã từng biết đến những câu chuyện về bộ não của con bướm hay
con dơi quan niệm thế giới là gì, nghĩa...