Thị trường chứng khoán ở Việt Nam sau những năm hoạt động

lời mở đầu
Như chúng ta đều biết, nhu cầu về vốn đối với các doanh nghiệp và nhà nước là rất nhiều. Nó giúp cho qúa trình đầu tư và phát triển được thuận lợi, kịp thời. Và một trong những cách huy động vốn đạt hiệu quả đó là tham gia vào thị trường chứng khoán. Người phát hành chứng khoán thì có thể huy động được vốn còn người mua chứng khoán thì có thể thu được lợi nhuận.
Thị trường chứng khoán Việt Nam đã xuất hiện và đưa vào hoạt động được một thời gian. Với tuổi đời còn rất trẻ, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đang từng bước được hoàn thiện phù hợp với các quy luật của thị trường chứng khoán quốc tế.
Để hiểu rõ hơn điều này, em xin lựa chọn đề tài:'' Thị trường chứng khoán ở Việt Nam sau những năm hoạt động".
Với sự hiểu biết còn nhiều hạn chế về mặt lý luận cũng như thực tế. Song với sự hướng dẫn tận tình của các thầy cô giáo nển em cũng xin mạnh dạn lựa chọn đề tài này để phân tích. Bài tiểu luận của em sẽ không tránh khỏi những thiếu xót. Chính vì vậy mà em rất mong nhận được các ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo để bài viết của em được tốt hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Nội dung
I. Cơ sở lý luận về thị trường chứng khoán.
1.Khái niệm thị trường chứng khoán.
Thị trường chứng khoán (TTCK) là hoạt động mua bán các loại chứng khoán dài hạn( cổ phiếu ,trái phiếu) có tổ chức, theo pháp luật(luật giao dịch chứng khoán) TTCK là nơi chắp nối quan hệ cung và cầu vốn đầu tư dài hạn của nền kinh tế quốc gia và quốc tế, là nơi gặp gỡ, giao dịch giữa những người cần vốn đầu tư với những người có vốn nhàn rỗi muốn đầu tư, cũng như giữa các nhà kinh doanh chứng khoán với nhau.
2.Chức năng của thị trường chứng khoán.
- Chắp nối tích luỹ với đầ tư.
TTCK là nơi thu hút mạnh mẽ mọi nguồn vốn nhàn rỗi và tạm thời nhàn rỗi trong nước và ngoài nước và chuyển giao các nguồn này cho đầu tư phát triển.
- Điều hoà vốn đầu tư.
Do tác động của cung cầu,TTCK tự động điều hoà các nguồn vốn từ nơi thừa đến nơi thiếu, tự động giải quyết linh hoạt, nhanh chóng mâu thuẫn của tình trạng thừa và thiếu vốn đầu tư giữa các ngành, các thành phần kinh tế, các khu vực trong nước và giữa các nước.
Cung cấp thông tin kinh tế.
TTCK là nơi cung cấp kịp thời, vô tư và tương đối chính xác mọi nguồn thông tin có liên quan đến việc mua, bán ,kinh doanh chứng khoán của các thành viên trên thị trường. Các chuyên gia nghiên cứu, phân tích kinh tế, tài chính , thị trường, tiền tệ, giá cả cung cấp các thông tin này nhằm bảo vệ quyền lợi cho các nhà đầu tư, giúp họ không bị thiệt hại bởi những tin đồn thất thiệt của bọn đầu cơ chứng khoán.
- Cung cấp dịch vụ cho việc mua bán chứng khoán
Bằng những dịch vụ và kỹ thuật tính toán, thông tin hiện đại, TTCK tạo điều kiện thuận lợi cho các thành viên của thị trường giao dịch với nhau được nhanh chóng, dễ dàng, giảm được lãng phí và tổn thất về thời gian và tiền bạc.
3.Nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán.
TTCK là một định chế tài chính phát triển cao trong nền kinh tế thị trường, hoạt động theo một cơ chế riêng biệt được tiêu chuẩn hoá và mang tính quốc tế. Thị trường này hoạt động theo những nguyên tác sau:
- Việc giao dịch chứng khoán được thực hiện qua người môi giới: nguyên tắc này nhằm đảm bảo quyền lợi cho những người mua chứng khoán, đảm bảo cho tất cả các loại chứng khoán đem ra bán trên thị trường đều là chứng khoán hợp pháp, đã đăng ký trên thị trường.
- Cạnh tranh hoàn toàn: việc mua bán chứng khoán được thông qua đấu giá giữa những người môi giới với nhau .Giá chứng khoán trên thị trường được hình thanhg trên cơ sở cung cầu, không một người nào, một tổ chức nào có quyền áp đặt, hay độc đoán định giá theo ý của mình.
-Công khai: Mọi hoạt động trên thị trường đều tiến hành công khai cho mọi thành viên của thị trườnà cho công chúng biết, không một chi tiết nào được giữ bí mật. Đây là một nguyên tắc cơ bản và quan trọng của thị trường chứng khoán.
- Thực hiện chế độ kế toán theo tiêu chuẩn quốc tế: Những công ty đã đăng ký và có cổ phiếu niêm yết trên TTCK phải thực hiện chế độ báo cáo định kỳ ,đúng tiêu chuẩn. Các báo cáo chỉ có giá trị sau khi đã được tổ chức kiểm toán xem xét và xác nhận. Các tài liệu được công bố công khai trên thị trường đều phải được kiểm toán.
- Pháp chế hoá mọi giao dịch: Mọi nghiệp vụ giao dịch đều được quy định bằng các đạo luật, quy chế điều lệ của TTCK, nhằm bảo vệ các nhà đầu tư.
4. Cơ cấu thị trường chứng khoán.
4.1. Các thị trường chứng khoán.
TTCK của một nước có hai cấp và hai loại:
Hai cấp của TTCK là: thị trường cấp một và thị trường cấp hai.
Hai loại thị trường là: thị trường chính thức và thị trường không chính thức.
Thị trường cấp một.
TTCK cấp một là thị trường chào bán lần đầu các loại chứng khoán. Phát hành chứng khoán vào lưu thông là giai đoạn động viên các nguồn vốn trong nước và nước ngoài. Đây là giai đoạn khó khăn và phức tạp. Nếu tính toán, xác định không đúng các điều kiện phát hành, có thể bị thất bại do không tiêu thụ được chứng khoán, gây tổn thất tài sản và làm mất uy tín tổ chức phát hành.
Phát hành chứng khoán là giai đoạn quan trọng nhất cho việc xây dựng và phát triển TTCK. Chừng nào chưa có thị trường cấp một rộng rãi, vững chắc, với nhiều loại chứng khoán đa dạng, phong phú, hấp dẫn khiến công chúng và các nhà đầu tư bỏ vốn ra mua nhiều loại chứng khoán, thì chừng ấy thị trường cấp hai chưa thể khai trương và hoạt động được.
Thị trường cấp hai.
TTCK cấp hai là thị trường mua bán lại những chứng khoán đã phát hành trên thị trường cấp một. Đây là nơi giao dịch mua bán, thanh toán hàng ngày giữa những người kinh doanh chứng khoán với nhau. Những người kinh doanh chứng khoán và những người môi giới chứng khoán làm việc trong suốt ngày từ lúc mở cửa cho đén khi đóng cửa thị trường. Thị trường cấp hai bao gồm hai thị trường: thị trường chính thức và thị trường không chính thức. Thị trường chính thức là các sở giao dịch chứng khoán, thị trường không chính thức là các thị trường tự do.
Thị trường chính thức.
Sở giao dịch chứng khoán(SGDCK) là TTCK chính thức, là nơi giao dịch mua bán chứng khoán giữa các thành viên của thị trường với nhau. Các nhân viên của sở chỉ làm các nghiệp vụ quản lý và dịch vụ, không có nhiệm vụ mua bán kinh doanh trong sở. Sở không phải là cơ quan kinh doanh chứng khoán. Do vậy, dù giá chứng khoán có lên hay xuống, sở cũng không có lợi hay thua thiệt gì. Nhiệm vụ chủ yếu của SGDCK là tạo điều kiện thuận lợi cho các thành viên của thị trường kinh doanh chứng khoán mua bán được dễ dàng.
Sở giao dịch chứng khoán có thể là một công ty tư nhân, một công ty chứng khoán của ngân hàng, một công ty chứng khoán hỗn hợp giữa Nhà nước và tư nhân, hay của một doanh nghiệp nhà nước 100%. Trong bất kỳ trường hợp nào, hoạt động giao dịch của SGDCK cũng chịu sự kiểm soát của Nhà nước(Bộ tài chính và uỷ ban chứng khoán nhà nước) và có giấy phép hoạt đ