Rét ập đến nhanh và cũng khá đậm không như dự báo, khiến nhiều người thấy căn nhà thường ở không còn ấm cúng như trước nữa. Mọi người đổ xô đi mua thảm, chăn đệm… Là một phụ nữ tui thường lo tụi trẻ con hay chạy chân trần trên nền đá lạnh sẽ bị ho, mẹ già ngồi trên bộ ghế giả cổ mà không lót thảm sẽ rét. tui cùng cô em tới một con phố nhỏ ở trung tâm Hà Nội, nơi có nhiều cửa hàng bán các đồ này: phố Ngô Văn Sở cạnh Bà Triệu. Sáng ra không vội vã gì vì sợ các cửa hàng mở muộn nên hai chúng tui đi xe máy chậm rãi và ngắm nghía. Mới từ đường Bà Triệu rẽ xuống một đoạn nhìn sang phải tui hơi ngạc nhiên vì trước một cửa hàng đầu tiên tui đã thấy kha khá đông người và xe vào mua hàng. Gần tới nơi chúng tui đi chậm hẳn lại. Đúng lúc này tui nhận được một lời mời xuống xe vào xem hàng. Chẳng biết tình cờ thế nào tui đọc ngay được một dòng chữ: Ngó nghiêng cũng được mời chào/chẳng mua - ra - cũng được trao thiện tình. Tự nhiên tui thấy ấm lòng và hết ngại ngùng lo lo vì mới đầu giờ sáng. Đang tìm chỗ dựng xe tui lại thấy một khách hàng ngồi trên xe ở gần giữa đường đang chăm chú nhìn và mỉm cười. Hướng theo mắt nhìn của người ấy tui thấy cái hộp đèn nháy có đoạn chữ: Cũng đành không làm người bán dong / Chỉ mong đời không chê trách / Chỉ mong bước ngay vào hàng / Không vù sớm ga sang ngang. Quay lại tui thấy người khách ấy đang lách xe vào sát vỉa hè. Dù chưa biết có mua được gì hay không mà lòng tui đã thấy một niềm vui là lạ. Mình đang được chào mời bằng những câu thơ và câu hát dễ chịu. Bước lên hè điều khiến tui ngạc nhiên thêm nữa là hình như cửa hàng này bán hàng bằng thơ thì phải bởi ngay lối vào tui đọc được mấy câu: Hỏi hàng được đáp bằng thơ/ Hiểu liền lại thấy mua giờ nhẹ tênh / Anh ơi cứ thử vào nghênh / Ngáo xem một tí lòng mình sẽ vui / Vì vui mang lại nụ cười / Vì cười ta sẽ là người hiểu nhau. Đúng lúc đó tui được anh chủ cửa hàng - một người tầm thước ăn mặc lịch sự có phần hơi nghệ sĩ, ra dáng một người hiểu biết và dễ gần – mời chào và hỏi tui có nhu cầu gì. Anh nhanh nhẩu nói cửa hàng anh có ba nhóm hàng chính là tranh - các loại thảm trải sàn và rất nhiều loại mành rèm. tui hỏi luôn là muốn trải thảm sàn nhà. Anh liền chỉ tay vào một bảng giấy viết chữ to: Thế giới thảm: bạn cần loại nào ? Và anh nói luôn tuy gọi chung là thảm nhung thường được chia ra 3 nhóm chính: nhóm 1 là những tấm thảm mỹ thuật có nhiều kích cỡ khác nhau: lớn thì 2,8 x 3,8m, nhỏ hơn là 2,4 x 3,3m,vv và nhỏ nữa, do nhiều nước khác nhau sản xuất như: Indo, Bỉ, Trung Quốc, Việt Nam, Ba Tư (tức thảm Thổ Nhĩ Kỳ, Iran). Anh nói ngay loại thảm này thường trải dưới bộ ghếphòng chốngkhách,phòng chốngăn, hay ở một khoảng sàn nào đó cho ấm chân và để trang trí làm sang trọng căn phòng; nhưng điều quan trọng, anh nhấn mạnh nó không dùng trải kín phòng. tui hỏi ngay là muốn tìm loại thảm trải kínphòng chốngvì nhà có trẻ con và người già. Anh liền chỉ cho tui vào bảng viết: nhóm 2: thảm miếng ghép. Anh nói trong cửa hàng có 2 loại, một loại có răng cài mà nhiều người vẫn đang sử dụng vừa quen và loại thảm tấm vuông đế cao su đúc cỡ 50 x 50cm = 1/4m2 (tức 4 tấm 1m2). Loại này người xứ rét vừa dùng từ lâu. Nhưng chỉ từ năm ngoái trở đi người mình mới dùng ngày càng nhiều hơn. Lý do là so với loại có răng loại này giá mắc hơn ít – nhiều, tuỳ chất lượng khách trọn. Tuy nhiên độ bền cao, độ tiện dụng và cách thức lắp ghép đều hết sức thuận tiện. tui hỏi ngay: thế nhưng không có răng, cài thì ghép nối làm sao, nó có bung và trượt trên sàn không? Anh vui vẻ chỉ vào một bài thơ treo bên trên và đọc vài câu: không răng mà khít hơn răng / 4 tường khoá chặt chẳng răng nào bằng/ trải giữa thì dán vài băng/ keo dính 2 mặt là chằng 4 bên/ tiện thì phải nói sướng điên/ đổ cháo, đổ sữa giặt liền được ngay/ bạn vàng lỡ có nhỡ tay/ bạn không phải nghĩ tớ thay tức thì/ nhấc ngay một tấm dính mì thay ngay chú mới lại thì long lanh! Chuẩn và vui quá. tui thấy nhẹ cả người và thoả mái. Hình như tui đã thấy được cái mình cần cho bố mẹ và con trẻ, chophòng chốngkhách và cảphòng chốngbếp. Đá hoa nhà tui trời này lạnh lắm. Lúc nói cho tui anh đồng thời (gian) giới thiệu luôn cho các khách hàng khác cùng xem. Cuối cùng anh chỉ dẫn rất chu đáo cách cắt, ghép những tấm thảm 50 mà anh đánh giá là trên cả tuyệt cú vời với tất cả các chức năng rất ổn của nó. Anh cũng chỉ luôn cho tất cả người là còn có nhóm thảm thứ 3: cắt từ cuộn ra, khổ lớn 4m – 3,66m – 2m. Nhưng thường chỉ dùng cho vănphòng chốngcơ quan, khách sạn và số ít người thích vì sự bất tiện là phải cắt và dán cố định xuống sàn. Còn gia đình dùng thảm ghép tiện hơn. Nhiều người trong số chúng tui hỏi về giá cả và màu sắc các loại thảm ghép. Anh và nhân viên trả lời rất rõ ràng và tận tình, giúp chọn màu cho từng người. Nghe cái cách anh và nhân viên bán hàng hỏi và tư vấn, tui thấy họ rất khách quan, nắm vững những nguyên tắc trang trí nội thất nhưng cũng rất người ở chỗ họ khuyên nếu còn phân vân thì hãy chiều theo ý của mình vì sách vừa định nghĩa cái đẹp là cái mà mình thích. Đang lựa chọn theo túi trước của mình thì tui thấy một người khách có vẻ như vừa từng xem rồi giờ quay lại. Chị ta quyết định mua 20m2 cho mộtphòng chốngkhách và 14m2 chophòng chốngbếp. tui hỏi chị giá thế nào ? Chị nói là vừa đi xem các cửa hàng khác rồi nhưng hàng ở đây phong phú hơn, giá lại hợp lý nhất nên chị quay lại mua. Thêm nữa chị còn bảo ở đây từ chủ đến nhân viên đều rất mến khách và nhiệt tình; hai anh em cậu chủ thì vui và hay thơ phú lắm. Trừ khi khách đông không trả lời kịp (vì khách thường ra khỏi nhà đi mua hàng vào quãng giờ na ná nhau), còn những lúc khách vắng hơn họ rất ân cần giúp khách chọn lựa hàng. Họ còn bảo có một loại hàng ví dụ: như loại thảm tấm mỹ thuật mua về trải thử không ưng thì mang lại đổi hay thậm chí còn có thể cho chở 2 - 3 tấm thảm về, chọn 1, còn trả lại. Đang lúc chờ lấy thảm mình vừa chọn tui quay sang phía cửa hàng bầy nhiêu tấm thảm mỹ thuật tình cờ thấy anh chủ đang đọc mấy câu thơưng mà kích thước thảm ta/ là do bộ ghế muốn ra thế nào/ thường thôi thì đến mép tao! 4 - 5 người khách đang muốn mua loại này, ồ lên một tiếng vui vẻ sau khi nghe anh đọc hết vài câu thơ ấy. Mọi người có vẻ khoái trí và tự tin. Hình như họ vừa hiểu hơn nhiều về dòng thảm này sau sự giải thích đúng là bằng thơ của anh chủ có chút máu nghệ sỹ này. Đến giờ là lúc người này hỏi màu sắc, người kia hỏi về kích thước. Các cháu nhân viên anh lại sốt sắng giúp khách xem catalo hoa văn các loại thảm và lựa chọn kích thước thảm hợp hơn cho khách. Quả là do nhiều người trong chúng ta cũng còn hiểu lơ mơ về những kiến thức trang trí nhà ở nên sự tư vấn của những người hiểu biết và kinh nghiệm như anh và nhân viên là rất hữu ích và thiết thực. tui chú ý đến một cái biển nhỏ là ở đây tư vấn miễn phí, nhiệt tình… Và người chủ vừa từng học ở nước ngoài, vừa tới 15 - 16 nước, lại kinh doanh lâu năm trong nghề. Tự nhiên tui thấy may là vừa vào đúng cửa hàng mà mình trả toàn có thể tin được. ở đây không có sự tô vẽ, xui khéo khách. Họ luôn tôn trọng ý thích của khách nhưng lại cung cấp cho khách những kiến thức và những nguyên tắc cơ bản của trang trí nội thất, giúp khách tự chọn cái mình cần. Mua xong thảm, tui quay sang xem một số loại mành rèm. Thật là thú vị vì khi ngước nhìn lên tui thấy rất nhiều mẫu mành rèm đẹp và hiện đại phần lớn dùng trong nhà. Có vài loại che nắng ban công đặc biệt hữu ích là loại mành mát treo ngoài hiên nhà, làm mát và bảo vệ cửa gỗ quý khỏi vỡ nứt. Kéo tay cũng có, bấm nút điện chạy lên chạy xuống cũng có. Hình như loại mành nào hiện đại nhất, đẹp nhất là có ở đây. Cô em gái tui tỏ vẻ thích một loại mành kéo rút rất tiện lợi và rèm cuốn tranh. Lòng thanh thản và vui vui vì vừa chọn được cái ưng ý, tui đi lại ngắm các bức tranh treo ở đây, chỗ này, chỗ khác, tui nhìn thấy vài bài thơ khá ổn về ý tứ và vần điệu. Nhưng có lẽ mấy câu (mà sau này khi hỏi, tui được anh chủ giải thích là anh vừa môniphê theo giai điệu bài hát Lá đỏ). Nó thật sự gây ấn tượng mạnh cho tôi: Gặp ai khi mua hàng tớ / Đều mừng vui miệng cười rõ nở / Không chém với lại không lừa/ Coi như lương tâm như tín nhiệm khách hàng / Dù đi hãy quay lại nhé / lòng thầm ơn tình người san sẻ
Trả trước xong, lúc đang chờ nhận lại trước tui bất chợt đọc được một câu thơ trên tường: Bán mua thú vị nhất Nội Hà / Là Ngô Văn Sở số 2A / Giữa đường Bà Triệu - Quang Trung ấy / Vừa nhạc, vừa thơ, giá hài hoà. tui mỉm cười gật gù: có lẽ đúng. Quay lại tui thấy một cháu bé gái đang chơi với một chú chim hót nhờ pin. Giọng hót khá hay. Hỏi ra đấy là anh chủ mua về để cho con của khách chơi lúc bố mẹ đang chọn hàng. tui thêm thấy mến họ - những người bán hàng rất tâm lý. tui thật sự đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác khi ra cửa chuẩn bị về thì thấy anh chủ đang giới thiệu hàng cho một khách nam trẻ. Cậu này cười, gật gù có vẻ tán thưởng. Hỏi ra hoá là cửa hàng đang giới thiệu về một loại thảm lót ở bệt ngồi trong những ngày giá rét lúc muốn giải quyết “nỗi buồn”. Anh chủ có tới vài câu thơ để giải thích cho tất cả người về một thứ hàng mà còn rất ít người để tâm đến, nên dù có bày trước mắt cũng không hiểu là cái gì. Tò mò tui cũng đọc ba câu thơ anh viết trên sản phẩm và hơi lặng người vì những ý tứ rất tình người và đầy tính nhân văn thông qua sản phẩm nhỏ bé này: thảm lót bệt. ý anh là đàn ông may hơn chỉ đứng, còn chị em khi cần thì chỉ ngồi, nên lúc ấy thường phải chịu lạnh khi tiếp xúc với bồn cầu nhiều hơn. Vậy thì đàn ông phải thương phụ nữ và nên mua cho bà, cho mẹ, cho vợ … thân yêu của mình dùng, như tỏ sự quan tâm tới những người phụ nữ thân thương. tui càng lúc càng thêm mến mộ người chủ và cả cửa hàng này. Thấy anh chủ đứng cạnh tui liền nói: Ông chủ có vẻ sính thơ nhỉ? Anh tâm sự rằng anh thích ý thơ trong bài hát Một mùa xuân nho nhỏ: từng giọt long lanh rơi, tui đưa tay hứng về… và anh tự nhủ lòng mình là: Hãy vui với chút lộc trời / Hãy vui với mỗi tiếng cười đời cho. Anh sẻ chia với những nụ cười vui vẻ của khách sau khi mua được hàng. Anh bảo rất thích thơ văn, thơ làm anh thấy vui và nhẹ nhõm, thơ làm người ta dễ gần, dễ hiểu nhau và thường thì chỉ sẽ giao lưu với nhau rất lịch thiệp, không “chợ búa”. Anh hay đưa thơ và bài hát vào chuyện bán hàng cho đời thêm thi vị. Bởi nó là mảng chính của đời người như anh. Quay ra định lấy xe tui thấy một cô gái đang đọc một quyển in nhỏ, cô gái không kìm được lòng chỉ cho tôi: chị này, vui không!?. tui ngó vào hoá ra đây là một quyển in mỏng có hình bìa đẹp, vui mắt in chữ: vui vui một tí (trong lúc chờ đợi). tui mở một trang ra thì bất chợt đọc được câu thơ: Suốt ngày bận rộn mải làm ăn / Mua mua bán bán lắm nhọc nhằn / ở đây mua bán vui vẻ quá / đổi, trao ai cũng đỡ lăn tăn và câu: Mua hàng mua được cả niềm vui / ở đâu thế nhỉ chỉ cho tui / ừ, kia, cửa hàng thân thiện ấy / nhà số 2A đúng đấy rồi. tui mới sực nhớ ra và ngoái nhìn lại tấm biển cửa hàng: Một hàng chữ hiện ra như vừa thân quen với tôi: Đimily 2A Ngô Văn Sở.
Vì cũng thích văn thơ, tui quay lại chỗ anh chủ và ngỏ lời xin anh vài bài thơ tui thấy thích cùng với một tấm các. Anh vui vẻ tìm đưa tôi. Hai chị em tui chào anh và các cháu bán hàng – vui vẻ và thoải mái. Chúng tui hẹn sẽ còn quay lại vì còn những thứ khác cần mua. Lên xe về, cô em gái tui kể là lúc tui đang bên phía ngoài, bên trong này có một chị hơn 40 mặc cả mua một bộ thảm ghế. Bộ thảm đẹp nhưng do dệt từ len lông cừu nên giá trước triệu, chị ta không muốn đi hàng khác mà cố mặc cả xuống. Cô nhân viên bán hàng vừa bớt giá nhưng vị nữ khách này vẫn cứ đòi bớt nữa. Hai bên có vẻ hơi căng thẳng. Cô em tui liền thấy anh chủ tiến đến và nói đùa rằng: em ơi anh là chú họ xa của Đàm Vĩnh Hưng, anh hát cho em mấy câu này nhé: đừng không vội không mua / mà hãy xem kỹ lại / hàng anh dành cho em / là giá rơi nhất rồi / trả đi trả đi em, vài giá thêm nữa nào / là anh dành cho em: một niềm vui em có biết! Mọi người cười ồ lên, vị khách kia cũng cười và bảo, thôi thì gói lại đi nào. Cô em tui cười vui và bảo từ bé tới giờ có lẽ lần đầu tiên thấy một kiểu mở nút kịch đời tế nhị và vui như thế. Thật là đậm chất Tràng An trong cửa hàng này.
Ngày 21 tháng 11 năm 2009
Thanh Thuỷ