daigai

Well-Known Member
Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết Nối
BÀI GIẢNG HỌC PHẨN: BAO BÌ VÀ BAO GÓI THỰC PHẨM
GV biên soạn: Phạm Hồng Ngọc Thùy
Nội dung học phần:
Chủ đề 1: Bao bì và quan hệ bao bì đến chất lượng thực phẩm và sự phát triển xã hội
Chủ đề 2: Chức năng và yêu cầu của bao bì thực phẩm
Chủ đề 3: Các loại bao bì thực phẩm
Chủ đề 4: Nhãn hàng hóa
Chủ đề 5: Hệ thống mã số mã vạch hàng hóa
Chủ đề 6: Tổ chức bao gói trong xí nghiệp thực phẩm
Chủ đề 7: Nguy cơ hư hỏng thực phẩm đóng gói
CHỦ ĐỀ 1: BAO BÌ VÀ QUAN HỆ BAO BÌ ĐẾN CHẤT LƯỢNG THỰC
PHẨM VÀ SỰ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI
1.1. Lịch sử phát triển ngành công nghệ bao bì thực phẩm
Thời kỳ đồ đá: con người đã biết sử dụng các loại vỏ cây, lá cây, than cây rỗng,
các loại da thú,…để làm những chiếc giỏ để đựng hàng, vận chuyển trái cây, các thứ
kiếm được từ rừng mang về nơi trú ẩn của mình, từ nơi này sang nơi khác.
Gốm sứ được phát hiện và sử dụng vào khoảng hơn 4000 năm trước công
nguyên (TCN), con người đã chế tạo công cụ bằng đất sét để chứa đựng thực phẩm.
Vào những năm 1550 TCN, thủy tinh được phát hiện lần đầu tiên ở Ai cập,con
nguời đã biết sử dụng thủy tinh để chứa đựng thực phẩm thay thế cho các loại lá cây,
gốm sứ nhưng ở thời kì này vì thủy tinh mới ra đời nên còn ít và chưa phổ biến. Sau
đó, thủy tinh được con người tiếp tục nghiên cứu và tìm hiểu. Đến thế kỉ XI thủy tinh
được sử dụng phổ biến và phát triển hơn. Vào thế kỉ XII con người đã thiết kế ra các
bao bì thủy tinh với nhiều kiểu dáng khác nhau và nó được sử dụng phổ biến, rộng rãi.
Những năm 105 sau công nguyên: Giấy được phát minh ra nhằm mục đích thay
thế cho đá, gỗ, vỏ cây, da thú mà loài người đã biết đến trước đó. Giấy viết làm từ sợi
lanh được người Trung Quốc phát minh vào năm 105. Sau đó, vào thế kỷ 16, người
Trung Quốc đã phát minh ra giấy bìa cứng. Kỹ thuật làm giấy không ngừng phát triển
đến giữa năm 1800, giấy bìa gợn sóng được phát minh mở ra một kỷ nguyên mới cho
ngành bao bì. Năm 1867, công nghệ sản xuất giấy từ bột gỗ xuất hiện. Đến năm 1903,
carton sóng lần đầu tiên được chấp thuận là vật liệu dùng để vận chuyển đường thủy
hợp lệ và thường dùng đễ vận chuyển ngũ cốc.
Thế kỷ XVII: Kim loại được sử dụng, trước đây đồng, bạc được sử dụng làm
các vật dụng trong gia đình, hiện nay là sắt tây và nhôm được sử dụng để làm đồ hộp
thực phẩm.
Thế kỷ XVIII: Nhựa (plastic) bắt đầu xuất hiện và phát triển từ thế kỷ 18 đến
nay.
Thế kỷ XX: Phát triển rầm rộ các loại nhựa tổng hợp.
Thế kỷ XXI: Nhựa sinh học ra đời
1.2. Mối tương quan giữa sự phát triển xã hội và ngành công nghệ bao bì
(Seminar)
1.3. Bao bì và an toàn chất lượng thực phẩm (Seminar)
1.4. Ảnh hưởng của bao bì đến môi trường sống
Ảnh hưởng tích cực:
Sản phẩm hàng hoá (đặc biệt là các sản phẩm độc hại, gây bụi bẩn, ô nhiễm môi
trường) được bao gói bằng những bao bì thích hợp sẽ cách ly được các ảnh hưởng xấu
đến sức khoẻ của người lao động, đảm bảo môi trường lao động trong lành và bảo vệ
môi trường xung quanh.
Các sản phẩm dễ cháy, nổ nếu được bao gói đúng quy chuẩn và bảo quản trong
điều kiện thích hợp sẽ đảm bảo được độ an toàn cao cho người lao động, cho các loại
phương tiện khi tiến hành giao nhận, xếp dỡ, vận chuyển.
Bao bì ngăn cản tác động có hại của hàng hoá, bảo đảm sự trong lành của môi
trường.
Ảnh hưởng tiêu cực:
Bao bì giấy: Quy trình sản xuất giấy sinh ra một khối lượng lớn chất thải gây ô
nhiễm môi trường:
 Các tác nhân tiềm tàng có thể gây ảnh hưởng riêu cực đến môi trường không
khí như: bụi, các khí có tính axit, các hợp chất hydrocacbon, hơi H2S, lưu
huỳnh, mùi hôi, monoxit cacbon và dioxit cacbon.
 Các nhà máy giấy và bột giấy sinh ra một lượng lớn nước thải và nếu không xử
lý thì có thể ảnh hưởng đến môi trường.
 Các chất thải rắn trong quá trình sản xuất giấy cũng gây ảnh hưởng không nhỏ
đến môi trường như: bùn, tro, chất thải gỗ, tạp sàng, phần tách loại từ quá trình
làm sạch ly tâm cát và sạn
Bao bì plastic: Trong quá trình sản xuất bao bì tạo ra khí CO2 làm tăng hiệu ứng
nhà kính, thúc đẩy biến đổi toàn cầu, mực nước biển dâng cao, nắng nóng gay gắt kéo
dài, lũ lụt, hạn hán, phá hủy hệ sinh thái.
- Sự tồn tại của nó trong đất và nước sẽ ngăn cản oxi đi qua đất, gây xói mòn đất,
làm cho đất không giữ được nước, dinh dưỡng, từ đó làm cho cây trồng chậm tăng
trưởng. Các sinh vật biển bị chết do ăn hay nuốt phải rác thải từ nhựa bị vứt xuống
đại dương.
- Bao bì làm tắc nghẽn cống, rãnh, kênh, rạch, gây ứ đọng nước thải và ngập úng.
Các điểm ứ đọng nước thải sẽ là nơi sản sinh ra nhiều vi khuẩn gây bệnh.
- Việc xử lý bao bì plactic sẽ sinh ra những chất độc gây hại cho con người và
môi trường cũng như tiêu tốn lượng chi phí khá lớn. Khi đốt chúng ta sẽ tạo ra khí thải
có chất độc dioxin và furan gây ngộ độc, ảnh hưởng đến tuyến nội tiết, gây ung thư,
giảm khả năng miễn dịch, rối loạn chức năng tiêu hóa và các dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ.
Một số loại túi nilon có lẫn lưu huỳnh, gặp hơi nước sẽ tạo thành acid sunfuric dưới
dạng các cơn mưa acid, rất có hại cho phổi.
- Ngoài ra, các chất phụ gia thêm vào để làm cho plastic mềm, dẻo, dai lại vô
cùng độc hại như: TOCP (triorthocresylphosphat); BBP (benzyl– butyl–phthalate);
DOP (dioctin phatalat).
Bao bì kim loại: Hiện nay có nhiều làng nghề tái chế kim loại gây ô nhiễm
nghiêm trọng cho môi trường và sức khỏe của người dân xung quanh.
Các hợp chất trong bao bì kim loại có thể gây bệnh nguy hiểm nếu vào cơ thể
Bao bì thủy tinh: Một số cơ sở sản xuất chưa xử lý chất thải tốt, khi thủy tinh tan
chảy, các loại khí được thoát ra. Tùy thuộc vào loại thủy tinh, các khí thải có thể chứa
kim loại nặng và góp phần làm ô nhiễm không khí.
CHỦ ĐỀ 2: CHỨC NĂNG VÀ YÊU CẦU CỦA BAO BÌ THỰC PHẨM
2.1. Các thuật ngữ liên quan
- Bao bì thương phẩm của hàng hóa: là bao bì chứa đựng hàng hóa và lưu thông
cùng với hàng hóa [Nghị định 89].
Bao bì thương phẩm của hàng hóa gồm hai loại:
+ Bao bì trực tiếp: là bao bì chứa đựng hàng hóa, tiếp xúc trực tiếp với hàng hóa,
tạo hình khối hay bọc kín theo hình khối của hàng hóa.
+ Bao bì ngoài (bao bì gián tiếp): là bao bì dùng để bao gói một hay một số đơn
vị hàng hóa có bao bì trực tiếp.
Bao bì có thể là một lớp hay nhiều lớp bao gói một phần hay toàn bộ sản phẩm.
- Bao bì sử dụng một lần: plastic, carton.
- Bao bì sử dụng nhiều lần: thùng gỗ, bao bì thủy tinh.
- Định lượng của hàng hóa: là lượng hàng hóa được thể hiện bằng khối lượng
tịnh, thể tích thực, kích thước thực hay số lượng theo số đếm hàng hóa [Nghị định 89].
- Lưu thông hàng hóa: là hoạt động trưng bày, vận chuyển, lưu giữ hàng hóa
trong quá trình mua bán hàng hóa, trừ trường hợp vận chuyển hàng hóa của tổ chức cá
nhân nhập khẩu hàng hóa từ cửa khẩu về kho lưu giữ [Nghị định 89].
- Ngày sản xuất: là mốc thời gian hoàn thành sản xuất, chế biến, lắp ráp, đóng
chai, đóng gói hay các hình thức khác để hoàn thiện công đoạn cuối cùng của hàng
hóa đó [Nghị định 89].
- Hạn sử dụng: là mốc thời gian mà quá thời gian đó hàng hóa thì hàng hóa
không được phép lưu thông [Nghị định 89].
- Hạn bảo quản: là mốc thời gian mà quá thời gian đó hàng hóa không còn đảm
bảo giữ nguyên chất lượng và giá trị sử dụng ban đầu (thời gian bảo quản sau khi mở
nắp) [Nghị định 89].
- Thành phần của hàng hóa: là các nguyên liệu kể cả chất phụ gia dùng để sản
xuất ra hàng hóa và tồn tại trong thành phẩm kể cả trường hợp hình thức nguyên liệu
đã bị thay đổi [Nghị định 89].
- Thành phần định lượng: là lượng của mỗi loại nguyên liệu kể cả chất phụ gia
dùng để sản xuất ra hàng hóa đó [Nghị định 89].
- Hướng dẫn sử dụng, hướng dẫn bảo quản: là thông tin liên quan đến cách sử
dụng, các điều kiện cần thiết để sử dụng, bảo quản hàng hóa; thông báo nguy hại; cách
xử lý khi xảy ra sự cố nguy hại [Nghị định 89].
2.2. Vai trò của bao bì thực phẩm
Bao bì có các vai trò, chức năng sau:
- Chức năng chứa đựng
- Chức năng bảo vệ
- Chức năng cung cấp thông tin
- Chức năng văn hóa
- Tạo sức hấp dẫn, tiện lợi trong phân phối, quản lý và tiêu dùng
- Bảo vệ môi trường sinh thái
2.2.1. Chức năng chứa đựng
Đây là chức năng cốt lõi, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bốc xếp, bảo quản và
phân phối sản phẩm từ nơi sản xuất đến người tiêu dùng.
Việc chứa đựng thực phẩm trong bao bì có hình dáng, kích thước, thể tích,
trọng lượng cụ thể tùy thuộc vào từng loại sản phẩm.
2.2.2. Chức năng bảo vệ
Bảo vệ sản phẩm khỏi sự xâm nhập của:
- Các tạp chất cơ học: cát, bụi, sạn
- Các tác nhân hóa lý: oxy, ánh sáng, hơi ẩm, mùi
- Các tác nhân sinh học: vi sinh vật, côn trùng, động vật gặm nhấm
2.2.3. Chức năng cung cấp thông tin
- Cung cấp các thông tin cơ bản:
+ Tên nhà sản xuất (cá nhân, tập thể, công ty), địa chỉ sản xuất, ngày sản xuất,
tên cơ quan cho đăng ký, cửa hiệu đăng ký chất lượng sản phẩm.
+ Tên sản phẩm, thời hạn sử dụng, cách sử dụng.
+ Thành phần hóa học cơ bản của sản phẩm: thường cung cấp thành phần chất
khô và phụ gia sử dụng để người sử dụng phòng ngừa những biến cố có thể xảy ra.
+ Thành phần cấu tạo của sản phẩm.
+ Chỉ tiêu chất lượng chủ yếu.
+ Thành phần phụ gia
+ Các khuyến cáo khi sử dụng
+ Cơ quan đăng ký chất lượng sản phẩm
+ Tên thương hiệu
- Cung cấp các thông tin nhằm tiếp thị, quảng cáo sản phẩm
Hình dạng bao bì, các biểu tượng, hình ảnh, chữ viết, màu sắc nhằm thu hút sự
chú ý của khách hàng, giúp khách hàng nhận diện sản phẩm và có ấn tượng về sản
phẩm đó.
Ví dụ: Bia Tiger lấy hình ảnh con hổ làm biểu tượng tượng trưng.
Các thông tin về giảm giá thành, khuyến mãi,…
- Cung cấp các thông tin thuận lợi trong quá trình quản lý, vận chuyển, bảo quản,
cách sử dụng và thông tin về vệ sinh an toàn thực phẩm.
2.2.4. Chức năng văn hóa
Khi sản xuất thực phẩm, những nét văn hóa của từng cộng đồng dân cư, từng
dân tộc phải được thể hiện lên bì thực phẩm như:
- Thể hiện trong chính thực phẩm
Hình 5.8: Vị trí đặt mã trên đơn vị gửi đi
Mã cần được in đứng, theo chiều đứng của hộp (các vạch thẳng góc với mặt đáy
thùng).
Nếu đơn vị gửi đi được bao bằng nhựa trong, ta phải đảm bảo máy scanner
không quét nhầm số (do bị lớp plastic bóng phản xạ ánh sáng gây nhầm lẫn).
Để đảm bảo chất lượng in và việc quét mã sau này, nên in mã ITF có độ phóng đại
lớn từ 1,0 – 1,2.
5.3. Các bước xây dựng mã số mã vạch
Các bước triển khai:
- Gia nhập EAN-VN
- Đăng ký xin cấp mã doanh nghiệp (sơ đồ hình)
- Lập các loại mã số mặt hàng theo TCVN
- Thể hiện thành vạch theo TCVN
- Lập nhãn EAN theo TCVN
- Xây dựng cơ sở dữ liệu
- Cung cấp và trao đổi thông tin

Link Download bản DOC
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:

 
Top