Download miễn phí Đề tài Vai trò của vốn ODA với quá trình phát triển kinh tế của Việt Nam. Những vấn đề đặt ra để đảm bảo vốn ODA cho phát triển kinh tế thời kỳ 2006 - 2010
ODA gắn với mục tiêu chính trị và lợi ích kinh tế của nhà tài trợ. Đây là bản chất của nguồn vốn này, do vậy, thành hay bại của ODA tuỳ từng trường hợp chủ yếu vào vai trò làm chủ của các cơ quan thực hiện, từ khâu hình thành dự án cho đến quá trình tổ chức thực hiện và duy trì tính bền vững của dự án sau này. Phải nâng cao việc quản lý dự án, đưa ra được mô hình quản lý vốn ODA có hiệu quả tránh tổn thất, lãng phí (điển hình như dự án PMU 18 bộc lộ rất nhiều nhược điểm)
Để tải tài liệu này, vui lòng Trả lời bài viết, Mods sẽ gửi Link download cho bạn ngay qua hòm tin nhắn.
Ketnooi -
You must be registered for see links
Ai cần tài liệu gì mà không tìm thấy ở Ketnooi, đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
ng (thÞ trêng, n¬i cung cÊp nguyªn liÖu, lao ®éng). MÆt kh¸c, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i, an ninh vµ lîi Ých chiÕn lîc, tr¸ch nhiÖm toµn cÇu hay c¸ biÖt... còng lµ nh©n tè t¹o nªn xu híng ph©n bæ ODA trªn thÕ giíi theo vïng. Ngoµi ra cßn cã thªm lý do ®ã lµ sù chuÈn bÞ ®¸p øng nhu cÇu riªng biÖt vÒ thñ tôc, quy chÕ, chiÕn lîc, viÖn trî ... kh¸c nhau cña c¸c nhµ tµi trî trªn thÕ giíi còng t¹o nªn sù chªnh lÖch trong qu¸ tr×nh thu hót vµ sö dông ODA gi÷a c¸c quèc gia hÊp thô nguån vèn nµy. ChÝnh sù c¹nh tranh gay g¾t ®· t¹o nªn sù t¨ng gi¶m trong tiÕp nhËn viÖn trî cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. KÓ tõ n¨m 1970, ODA chñ yÕu híng vµo TiÓu vïng Sahara vµ Trung §«ng kÓ c¶ Ai CËp. Bªn c¹nh ®ã, Trung Mü lµ vïng nhËn ®îc tû träng viÖn trî t¨ng lªn chót Ýt, tû träng nµy ®· thùc sù bÞ c¾t gi¶m m¹nh ®èi víi c¸c vïng Nam ¸ (®Æc biÖt lµ Ên §é) vµ §Þa Trung H¶i trong vßng 10 n¨m, tõ tµi kho¸ 1983/1984 ®Õn 1993/1994, tû träng thu hót ODA thÕ giíi cña tiÓu vïng Sahara ®· t¨ng tõ 29,6% lªn 36,7%, cña Nam vµ Trung ¸ kh¸c vµ Ch©u §¹i D¬ng tõ 20,3% lªn 22,9%; Ch©u Mü La Tinh vµ vïng Caribª tõ 12% lªn 14% (nguån: Bé KÕ ho¹ch - §Çu t).
Thø ba, sù ph©n phèi ODA theo khu vùc nghÌo cña thÕ giíi kh«ng ®ång ®Òu.
Nguyªn nh©n t¹o nªn sù kh¸c biÖt nh vËy cã thÓ cã rÊt nhiÒu lý gi¶i kh¸c nhau, cã thÓ lµ do nh÷ng mong muèn cña c¸c quèc gia ®i viÖn trî nh më réng quan hÖ hîp t¸c vÒ chÝnh trÞ hay kinh tÕ, môc ®Ých x· héi, ®iÒu ®ã phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ý muèn chñ quan cña nhµ tµi trî. Lóc ®Çu hä chØ quan t©m ®Õn viÖc thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ víi c¸c níc l¸ng giÒng cña m×nh, nhng sau hä l¹i nhËn thÊy r»ng cÇn thiÕt lËp c¸c quan hÖ víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi ®Ó t×m kiÕm thÞ trêng trao ®æi bu«n b¸n hay ®Çu t mµ viÖc ®Çu tiªn thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao b»ng c¸ch viÖn trî ODA. MÆt kh¸c chÝnh nh÷ng yÕu tè trong néi bé cña quèc gia còng t¹o nªn nh÷ng kh¸c biÖt lín trong qu¸ tr×nh nhËn viÖn trî nh c¸c mèi quan hÖ víi c¸c níc ph¸t triÓn, hay nh÷ng thµnh tÝch trong ph¸t triÓn ®Êt níc hay còng cã thÓ lµ do nhu cÇu hÕt søc cÇn thiÕt nh chiÕn tranh, thiªn tai...
Thø t, triÓn väng gia t¨ng nguån vèn ODA Ýt l¹c quan.
MÆc dï §¹i héi ®ång Liªn Hîp Quèc ®· khuyÕn nghÞ dµnh 1% GNP cña c¸c níc ph¸t triÓn ®Ó cung cÊp ODA cho c¸c níc nghÌo. Nhng níc cã khèi lîng ODA lín nh NhËt B¶n, Mü... th× tû lÖ nµy míi chØ ®¹t ë møc trªn díi 0,3% trong nhiÒu n¨m qua. Tuy cã mét sè níc nh Thôy §iÓn, Na uy, PhÇn Lan, §an M¹ch... ®· cã tû lÖ ODA chiÕm h¬n 1% GNP, song khèi lîng ODA tuyÖt ®èi cña c¸c níc nµy kh«ng lín. Thªm vµo ®ã t×nh h×nh kinh tÕ phôc håi chËm ch¹p ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn còng lµ mét trë ng¹i gia t¨ng ODA. Ngoµi ra, hµng n¨m c¸c níc cung cÊp ODA dùa vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ cña m×nh ®Ó xem xÐt khèi lîng ODA cã thÓ cung cÊp ®îc. Nhng hiÖn nay c¸c níc ph¸t triÓn ®ang cã nh÷ng dÊu hiÖu ®¸ng lo ng¹i trong nÒn kinh tÕ cña m×nh nh khñng ho¶ng kinh tÕ hay hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò x· héi trong níc, chÞu søc Ðp cña d luËn ®ßi gi¶m viÖn trî ®Ó tËp trung gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò trong níc.
Tuy nhiªn, ë c¸c níc ph¸t triÓn, kinh tÕ t¨ng b×nh qu©n 6%/n¨m trong c¸c n¨m 1991 - 1994 (4%/n¨m trong thËp kû 80). §êi sèng nh©n d©n ®ang ®îc c¶i thiÖn râ rÖt. Do sù phôc håi kinh tÕ ë c¸c níc ph¸t triÓn, nguån vèn chuyÓn dÞch vµo c¸c níc ®ang ph¸t triÓn cã thÓ sÏ gi¶m sót trong c¸c n¨m tíi, ODA lµ mét kho¶n vèn mµ c¸c níc ph¸t triÓn hç trî cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nã ®îc thùc hiÖn tõ rÊt l©u, qua c¸c giai ®o¹n nhÊt ®Þnh, cã nh÷ng xu thÕ vËn ®éng riªng, nh×n chung l¹i, xu híng vËn ®éng hiÖn nay hµm chøa c¶ c¸c yÕu tè thuËn lîi lÉn khã kh¨n cho mét sè níc ®ang ph¸t triÓn nh níc ta ®ang t×m kiÕm nguån hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc, tuy nhiªn c¸c yÕu tè thuËn lîi lµ c¬ b¶n. XÐt trªn ph¹m vi quèc tÕ, ODA cã thÓ huy ®éng ®îc l¹i tuú thuéc voµ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i kh«n khÐo vµ kh¶ n¨ng hÊp thô vèn níc ngoµi cña chÝnh nÒn kinh tÕ níc ®ã. Qua ®ã ta cã thÓ thÊy râ ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña ODA so víi c¸c nguån vèn kh¸c.
II/ Vai trò của ODA đối với các nước đang và kém phát triển:
1/ Tình hình chung về ODA trên thế giới:
Số liệu năm 2004 của OECD cho biết lượng vốn ODA cung cấp bởi một số nước phát triển:
Nước
Vốn (triệu USD)
% thay đổi hằng năm
% GNI
Hoa Kỳ
19000
16.4
0.16
Nhật Bản
8900
-0.2
0.19
Pháp
8500
16.8
0.42
Anh
7800
24.7
0.36
Đức
7500
10.5
0.28
Hà Lan
4200
6.4
0.74
Thụy Điển
2700
12.7
0.77
_Tổng số vốn ODA trên thế giới năm 2004 là 76.8 tỉ USD.
_Mỹ là nước có nguồn vốn hỗ trợ phát triển nhiều nhất 19 tỉ UDS.
_Tuy nhiên nếu xét về tổng nguồn vốn hỗ trợ thì toàn Châu Âu chiếm tới 42.9 tỉ USD vượt qua cả Mỹ.
2/ ODA đem lại cơ hội phát triển với các nước nhận vốn:
a. ODA là nguồn vốn bổ sung quan trọng:
- ODA là nguồn vốn cực kỳ quan trọng trong công cuộc phát triển kinh tế của các nước đang phát triển. Thông qua các dự án ODA, cơ sở hạ tầng kinh tế và xã hội của nước tiếp nhận được nâng lên một bước. Nếu các nước đang phát triển sử dụng có hiệu quả nguồn vốn ODA sẽ là nhân tố tích cực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
- Thông qua các dự án ODA về giáo dục, đòa tạo,y tế… giúp cho trình độ dân trí, chất lượnglao động được nâng cao.
- Vốn ODA tuy đa phần là vốn vay phải hoàn trả lại với lãi suất và các điều kiện ràng buộc chặt chẽ khác nhưng có tác động khá lớn đến tăng trưởng kinh tế và cải thiện đáng kể các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, xây dựng cơ sở hạ tầng. Là nguồn vốn bổ sung quý báu và quan trọng cho phát triển vào những giai đoạn khó khăn, khủng hoảng kinh tế ở những nước này.
b. ODA giúp nước cùng kiệt tiếp thu KHKT và phát triển nguồn nhân lực:
- Có sự tiến bộ mạnh về y tế, giáo dục, thu nhập. Với sự trợ giúp của Ngân hàng Thế giới, cộng đồng phát triển và các tổ chức xã hội dân sinh, các chính phủ đã thúc đẩy tăng trưởng và giảm cùng kiệt đói bằng cách cải thiện các chính sách, thể chế và sự quản lý của mình và qua các chương trình, dự án được hoạch định tốt.
*Cụ thể:
_Trong 40 năm qua tuổi thọ trung bình của nhân dân các nước đang phát triển tăng khoảng 20%.
_Trong 30 năm qua, tỉ lệ người mù chữ giảm gần 50% từ 47% xuống còn 25%.
_Trong 2 thập kỷ qua, số người sống trong cảnh cùng kiệt đói cùng cực (được coi là có mức sống dưới 1 USD một ngày) cuối cùng đã bắt đầu giảm xuống sau khi đã tăng trong suốt thế kỷ 19 và 20, ước tính khoảng 200 triệu người.
c. ODA giúp điều chỉnh cơ cấu kinh tế:
- Vốn vay ODA làm tăng tổng vốn đầu tư của các quốc gia tiếp nhận, do đó làm tăng năng lực sản xuất, dẫn đến tăng GDP so với trường hợp không có nguồn vốn bổ sung này. Tác động của vốn vay ODA lên tăng trưởng GDP của các quốc gia dao động trong khoảng từ 0,1% đến gần 1,7%.
- Tăng năng lực sản xuất còn giúp giảm lạm phát.
- Giá cả nội địa giảm sẽ cải thiện tính cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu của những nước tiếp nhận này, và do đó làm tăng khối lượng xuất khẩu của họ.
- Nhập khẩu cũng tăng vì nhu cầu của nền kinh tế đã tăng hơn khi tốc độ tăng trưởng nhanh hơn, nhưng nhu cầu này phần nào bị cản trở bởi sự giảm giá ở thị trường nội địa nên cuối cùng cán cân thương mại vẫn được cải thiện mạnh.
d. ODA góp phần tăng khả năng thu hút vốn FDI và tạo điều kiện mở rộng đầu tư...
Thø ba, sù ph©n phèi ODA theo khu vùc nghÌo cña thÕ giíi kh«ng ®ång ®Òu.
Nguyªn nh©n t¹o nªn sù kh¸c biÖt nh vËy cã thÓ cã rÊt nhiÒu lý gi¶i kh¸c nhau, cã thÓ lµ do nh÷ng mong muèn cña c¸c quèc gia ®i viÖn trî nh më réng quan hÖ hîp t¸c vÒ chÝnh trÞ hay kinh tÕ, môc ®Ých x· héi, ®iÒu ®ã phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ý muèn chñ quan cña nhµ tµi trî. Lóc ®Çu hä chØ quan t©m ®Õn viÖc thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ víi c¸c níc l¸ng giÒng cña m×nh, nhng sau hä l¹i nhËn thÊy r»ng cÇn thiÕt lËp c¸c quan hÖ víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi ®Ó t×m kiÕm thÞ trêng trao ®æi bu«n b¸n hay ®Çu t mµ viÖc ®Çu tiªn thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao b»ng c¸ch viÖn trî ODA. MÆt kh¸c chÝnh nh÷ng yÕu tè trong néi bé cña quèc gia còng t¹o nªn nh÷ng kh¸c biÖt lín trong qu¸ tr×nh nhËn viÖn trî nh c¸c mèi quan hÖ víi c¸c níc ph¸t triÓn, hay nh÷ng thµnh tÝch trong ph¸t triÓn ®Êt níc hay còng cã thÓ lµ do nhu cÇu hÕt søc cÇn thiÕt nh chiÕn tranh, thiªn tai...
Thø t, triÓn väng gia t¨ng nguån vèn ODA Ýt l¹c quan.
MÆc dï §¹i héi ®ång Liªn Hîp Quèc ®· khuyÕn nghÞ dµnh 1% GNP cña c¸c níc ph¸t triÓn ®Ó cung cÊp ODA cho c¸c níc nghÌo. Nhng níc cã khèi lîng ODA lín nh NhËt B¶n, Mü... th× tû lÖ nµy míi chØ ®¹t ë møc trªn díi 0,3% trong nhiÒu n¨m qua. Tuy cã mét sè níc nh Thôy §iÓn, Na uy, PhÇn Lan, §an M¹ch... ®· cã tû lÖ ODA chiÕm h¬n 1% GNP, song khèi lîng ODA tuyÖt ®èi cña c¸c níc nµy kh«ng lín. Thªm vµo ®ã t×nh h×nh kinh tÕ phôc håi chËm ch¹p ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn còng lµ mét trë ng¹i gia t¨ng ODA. Ngoµi ra, hµng n¨m c¸c níc cung cÊp ODA dùa vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ cña m×nh ®Ó xem xÐt khèi lîng ODA cã thÓ cung cÊp ®îc. Nhng hiÖn nay c¸c níc ph¸t triÓn ®ang cã nh÷ng dÊu hiÖu ®¸ng lo ng¹i trong nÒn kinh tÕ cña m×nh nh khñng ho¶ng kinh tÕ hay hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò x· héi trong níc, chÞu søc Ðp cña d luËn ®ßi gi¶m viÖn trî ®Ó tËp trung gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò trong níc.
Tuy nhiªn, ë c¸c níc ph¸t triÓn, kinh tÕ t¨ng b×nh qu©n 6%/n¨m trong c¸c n¨m 1991 - 1994 (4%/n¨m trong thËp kû 80). §êi sèng nh©n d©n ®ang ®îc c¶i thiÖn râ rÖt. Do sù phôc håi kinh tÕ ë c¸c níc ph¸t triÓn, nguån vèn chuyÓn dÞch vµo c¸c níc ®ang ph¸t triÓn cã thÓ sÏ gi¶m sót trong c¸c n¨m tíi, ODA lµ mét kho¶n vèn mµ c¸c níc ph¸t triÓn hç trî cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nã ®îc thùc hiÖn tõ rÊt l©u, qua c¸c giai ®o¹n nhÊt ®Þnh, cã nh÷ng xu thÕ vËn ®éng riªng, nh×n chung l¹i, xu híng vËn ®éng hiÖn nay hµm chøa c¶ c¸c yÕu tè thuËn lîi lÉn khã kh¨n cho mét sè níc ®ang ph¸t triÓn nh níc ta ®ang t×m kiÕm nguån hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc, tuy nhiªn c¸c yÕu tè thuËn lîi lµ c¬ b¶n. XÐt trªn ph¹m vi quèc tÕ, ODA cã thÓ huy ®éng ®îc l¹i tuú thuéc voµ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i kh«n khÐo vµ kh¶ n¨ng hÊp thô vèn níc ngoµi cña chÝnh nÒn kinh tÕ níc ®ã. Qua ®ã ta cã thÓ thÊy râ ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña ODA so víi c¸c nguån vèn kh¸c.
II/ Vai trò của ODA đối với các nước đang và kém phát triển:
1/ Tình hình chung về ODA trên thế giới:
Số liệu năm 2004 của OECD cho biết lượng vốn ODA cung cấp bởi một số nước phát triển:
Nước
Vốn (triệu USD)
% thay đổi hằng năm
% GNI
Hoa Kỳ
19000
16.4
0.16
Nhật Bản
8900
-0.2
0.19
Pháp
8500
16.8
0.42
Anh
7800
24.7
0.36
Đức
7500
10.5
0.28
Hà Lan
4200
6.4
0.74
Thụy Điển
2700
12.7
0.77
_Tổng số vốn ODA trên thế giới năm 2004 là 76.8 tỉ USD.
_Mỹ là nước có nguồn vốn hỗ trợ phát triển nhiều nhất 19 tỉ UDS.
_Tuy nhiên nếu xét về tổng nguồn vốn hỗ trợ thì toàn Châu Âu chiếm tới 42.9 tỉ USD vượt qua cả Mỹ.
2/ ODA đem lại cơ hội phát triển với các nước nhận vốn:
a. ODA là nguồn vốn bổ sung quan trọng:
- ODA là nguồn vốn cực kỳ quan trọng trong công cuộc phát triển kinh tế của các nước đang phát triển. Thông qua các dự án ODA, cơ sở hạ tầng kinh tế và xã hội của nước tiếp nhận được nâng lên một bước. Nếu các nước đang phát triển sử dụng có hiệu quả nguồn vốn ODA sẽ là nhân tố tích cực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
- Thông qua các dự án ODA về giáo dục, đòa tạo,y tế… giúp cho trình độ dân trí, chất lượnglao động được nâng cao.
- Vốn ODA tuy đa phần là vốn vay phải hoàn trả lại với lãi suất và các điều kiện ràng buộc chặt chẽ khác nhưng có tác động khá lớn đến tăng trưởng kinh tế và cải thiện đáng kể các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, xây dựng cơ sở hạ tầng. Là nguồn vốn bổ sung quý báu và quan trọng cho phát triển vào những giai đoạn khó khăn, khủng hoảng kinh tế ở những nước này.
b. ODA giúp nước cùng kiệt tiếp thu KHKT và phát triển nguồn nhân lực:
- Có sự tiến bộ mạnh về y tế, giáo dục, thu nhập. Với sự trợ giúp của Ngân hàng Thế giới, cộng đồng phát triển và các tổ chức xã hội dân sinh, các chính phủ đã thúc đẩy tăng trưởng và giảm cùng kiệt đói bằng cách cải thiện các chính sách, thể chế và sự quản lý của mình và qua các chương trình, dự án được hoạch định tốt.
*Cụ thể:
_Trong 40 năm qua tuổi thọ trung bình của nhân dân các nước đang phát triển tăng khoảng 20%.
_Trong 30 năm qua, tỉ lệ người mù chữ giảm gần 50% từ 47% xuống còn 25%.
_Trong 2 thập kỷ qua, số người sống trong cảnh cùng kiệt đói cùng cực (được coi là có mức sống dưới 1 USD một ngày) cuối cùng đã bắt đầu giảm xuống sau khi đã tăng trong suốt thế kỷ 19 và 20, ước tính khoảng 200 triệu người.
c. ODA giúp điều chỉnh cơ cấu kinh tế:
- Vốn vay ODA làm tăng tổng vốn đầu tư của các quốc gia tiếp nhận, do đó làm tăng năng lực sản xuất, dẫn đến tăng GDP so với trường hợp không có nguồn vốn bổ sung này. Tác động của vốn vay ODA lên tăng trưởng GDP của các quốc gia dao động trong khoảng từ 0,1% đến gần 1,7%.
- Tăng năng lực sản xuất còn giúp giảm lạm phát.
- Giá cả nội địa giảm sẽ cải thiện tính cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu của những nước tiếp nhận này, và do đó làm tăng khối lượng xuất khẩu của họ.
- Nhập khẩu cũng tăng vì nhu cầu của nền kinh tế đã tăng hơn khi tốc độ tăng trưởng nhanh hơn, nhưng nhu cầu này phần nào bị cản trở bởi sự giảm giá ở thị trường nội địa nên cuối cùng cán cân thương mại vẫn được cải thiện mạnh.
d. ODA góp phần tăng khả năng thu hút vốn FDI và tạo điều kiện mở rộng đầu tư...