nguyen_khanhvy
New Member
Cách sử dụng và bảo quản pin laptop
Sau đây tui sẽ trình bày những gì tui tìm được có liên quan đến việc sử
dụng và bảo quản pin lithium/ion.
Sử dụng lần đầu : ngay khi nhận được máy tính xách tay yêu thích, các
bạn phải xạc đầy pin. Việc này có thể thực hiện khi máy tính tắt hay
đang chạy cũng được những sẽ phải chờ lâu hơn. Thực tế là do lý do kinh
tế mà hệ thống xạc pin được thiết kế để cung cấp một lượng điện hạn chế,
khi chia ra cho máy dùng và xạc pin cùng lúc, việc xạc pin sẽ lâu hơn
bình thường. Nếu thiết kế hệ thống xạc pin thực hiện được cả hai chức
năng này một lúc thì nó sẽ phải to và nặng hơn nhiều.
Cũng vì lý do này mà nhiều khi bạn thấy cục xạc nóng một cách ghê gớm
(giảm tải kích thước)
Một khi pin của bạn được xạc đầy, bạn phải dùng đến mức giới hạn của
laptop mặc định. Việc này có thể thực hiện bằng cách sử dụng nhiều lần
hay 1 lần. Việc sử dụng không được dùng đến 0% vì như vậy các bạn sẽ
phải trả giá rất đắt, pin sẽ mất 20% dung lượng và không phục hồi lại được.
Nghĩa là bạn lúc nào cũng phải để lại một ít điện. Laptop đã chú ý đến
điều này nên hệ điều hành tự động tắt máy khi pin còn 3%.
Mạch điện của pin lithium/ion rất phức tạp và luôn đòi được cung cấp
điện, và hơn nữa sự phân huỷ hóa học xảy ra làm hỏng một phần pin nếu
dùng pin về 0%.
Với những vấn đề liên quan đến chạy rô đa cho pin lithium-ion, SAFT
khẳng định đây không phải là việc làm phổ biến, nó phụ thuộc vào loại
pin li-ion và hãng sản xuất pin.
Làm thế nào để giữ pin nếu tui không dùng :
Bạn hãy xạc pin khỏang 40% rồi cho vào bao lyon giữ chỗ khô ráo. Tại
sao ? Bạn có thể tìm câu trả lời ở
Lưu ý : phần trăm pin còn lại được tính theo mức độ sử dụng của ngừoi
dùng tại thời điểm đo. Vi vậy muốn giữ pin ở 40%, bạn nên xạc pin từ
thấp hơn và dừng khi nó được 40%.
Pin được lưu giữ sẽ mất dần điện ( 5 hay 10% theo tháng tùy theo tuổi
của pin và nhiệt độ xung quanh). Đấy là lý do tại sao lâu lâu bạn phải
đem nó ra xạc và sử dụng nó để tránh việc pin bị về 0%, nếu việc này xảy
ra pin của bạn có thể không còn khả năng xạc lại được nữa. Không giống
như pin Ni/Mh, sự mất dần pin khi bảo quản không tuyến tính trong pin lithium-ion.
tui có phải tháo pin khi dùng máy với nguồn điện không ?
Việc này là tùy bạn, thường thì máy sẽ ngắt việc xạc khi pin đầy, và dùng
trực tiếp từ nguồn nên việc này không ảnh hưởng.
Nếu bạn nhận thấy pin nóng đột ngột sau khỏang 1H dùng, tốt nhất hãy
thóa ngay pin ra, pin bạn có thể bốc hỏa và hiện tượng pin sony có thể
xảy ra với nhà của bạn, hãy cẩn thận.
Pin được giữ sẽ mất dần điện như tui đã nói trên, lời khuyên là bạn nên
dùng pin toàn bộ (95%) mỗi tháng một lần để giữ pin luôn ở phong độ tốt
nhất.
Lưu ý : một lần sử dụng pin toàn bộ được tính là sử dụng toàn bộ điện
năng của pin. Nghĩa là bạn dùng 50% rồi xạc đầy, sau đấy lại dùng 50%
thì được tính là sử dụng 1 lần, không phải 2 lần.
Pin li-ion có thể dùng được 500 đến 600 lần.
Một số câu hỏi thường gặp :
Pin của tui có dấu hiệu chai, có cách nào cứu không ?
Trả lời : bạn hãy mua một pin mới thay vì cứu pin cũ. Thực ra việc cứu
pin hiện nay cũng chỉ là thay toàn bộ lõi pin ở trong, và việc này không an
toàn cho pin, có thể gây chập. Tất nhiên việc bảo hành là không thể.
Pin của tui được xạc đầy và bị hết sạch sau khi đánh máy 30 phút ?
Trả lời : không phải băn khoăn, 99% là pin của bạn yêu cầu được thay
rồi.
tui có thể thay đồ xạc cũ bằng một cái xạc khác mạnh hơn không ?
Trả lời : có thể được. Vấn đề là hiệu điện thế các xạc mới không được
vượt quá cái xạc cũ. Ví dụ bạn có thể dùng cái 20V 4.5A thay thế cho cái
20V 3.25A. Bạn cũng nên để ý vị trí của các cực, thường là cực dương
nằm trong.
tui có thể tự sửa pin được không ?
Trả lời : cho dù bạn là kỹ thuật viên cũng nên cẩn thận. Một số pin quy
định khi vượt qua ngưỡng hiệu điện thế rất thấp khỏang 1.5v pin sẽ ngắt
kết nối hòan toàn với các lõi pin. Việc này để tránh pin vẫn tiếp tục sạc
sau khi đã gần hỏng. Nó có thể gây ra sự chuyển động của tấm đồng và
tạo chập mạch dẫn đến bùm
Đây là ảnh một pin cũ của sony 2001 được tháo ra, bạn để ý là có khá nhiều thứ dưới nắp pin, bản mạch đóng vai trò quan trọng trong việc duy
trì pin và sự an toàn cho người dùng :
6 mẹo giúp kéo dài tuổi thọ pin laptop
1. “Ngủ” là tốt nhất
Hãy sử dụng các chức năng quản lý điện năng của hệ điều hành. Với
Windows Vista, chức năng này nằm trong phần Power Options của
Control Panel. Với Windows Vista, thì bạn khởi động nó tại Mobile
PC/Mobile PC. chức năng này giúp bạn cài đặt lúc nào thì nên bật chế độ
tắt màn hình (có thể là sau 5 phút không dùng đến máy) và khi nào thì
cho máy hoạt động ở chế độ ngủ (sleep) (không quá 10 phút không dùng
đến máy). Còn nếu bạn muốn cho laptop của mình khởi động lại trong
một khoảng thời gian nào đấy thì hãy kích hoạt chức năng ngủ đông
(hibernate).
2. Không nên tiêu tốn hiệu suất (performance)
Nếu không phí phạm quá nhiều điện năng cho hàng loạt công việc tính
toán thì thời gian laptop “sống” sẽ dài hơn. Vì thế, trong hệ điều hành
Vista, hãy chọn “Power saver” trong phần Control Panel/Power Options
để tiết kiệm điện.
3. Giảm ánh sáng màn hình
Giảm độ sáng của màn hình LCD cũng là một cách rất đơn giản giúp tiết
kiệm điện cho laptop. Hãy mở hộp thoại Display Settings trong Control
Panel để giảm sáng đến lúc thấp nhất mà bạn có thể chấp nhận được.
4. Loại bỏ những bộ phận không cần thiết
Khi không cần dùng đến Wi-Fi, Bluetooth hay sóng hồng ngoại (IR) thì
bạn nên tắt những chức năng này đi vì chúng cũng ngốn không ít điện
năng của laptop đấy. Và, cũng chỉ nên dùng các thiết bị ngoại vi cắm qua cổng USB những lúc cần thiết.
5. Kiểm tra các tác nhiệm lập sẵn (Scheduled Tasks)
Bạn nên hẹn giờ lịch quét virus vào đúng lúc bạn sạc pin. Chức năng quét
virus cho ổ cứng thực sự tốn rất nhiều điện.
6. Hạn chế các chương trình giải trí đa phương tiện
Vừa tạo bài diễn thuyết PowerPoint vừa nghe nhạc trên máy bay quả là
rất hấp dẫn. Thế nhưng, những thú vui giải trí này, thậm chí cả stream bài
hát hay mở đĩa CD cũng góp phần làm cạn kiệt năng lượng của laptop.
Bảo dưỡng Pin
Một vấn đề đặt ra với nhiều người sử dụng máy tính đó là độ bền và chất
lượng của pin. Khi mua máy tính, toàn bộ máy được bảo hành 3 năm,
nhưng với pin chỉ có một năm. Với laptop mới mua, người tiêu dùng có
thể yên tâm về chất lượng pin. Vấn đề chính là trong khâu sử dụng. Giá
của một bộ pin trên thị trường là không rẻ - khoảng 150USD. Chính vì
vậy, việc bảo dưỡng cho pin của laptop là rất quan trọng, giúp chúng ta
không phải chi những khoản tiền hoang phí.
Các hãng máy tính đều khuyên người tiêu dùng cấp nguồn điện sạc pin
liên tục đến khi đầy pin (khoảng hơn 10 giờ đồng hồ), và chỉ nên sạc khi
pin đã hết hoàn toàn hay không nên dùng khi pin chưa đầy. Với các máy
mới hay máy sau một vài tháng không được sử dụng việc này cần
thực hiện lặp lại ít nhất 3 lần.
Với mỗi loại pin lại có cách sử dụng khác nhau. Pin loại Niken - Metal
Hydride, cứ vài tháng một lần, nên sử dụng hết hẳn mới sạc.
Còn loại pin Li-ion thì bạn không nên đợi đến lúc hết hoàn toàn, vì pin có
thể bị ngắn mạch, làm giảm tuổi thọ và gây nguy hiểm cho người sử
dụng. Với những máy tính xách tay thông thường, khi muốn xả hết pin,
người sử dụng phải rút cáp nguồn thủ công, sau đó cắm lại cáp nguồn
laptop. Hiện nay, có một số máy tính xách tay có sẵn tiện ích Refresh pin
chạy trong môi trường Windows rất tiện cho việc sử dụng. Với những
máy loại này, nếu nạp đầy sẽ tự xả mà không cần rút cáp nguồn.
Việc sử dụng pin không đúng cách như: không sử dụng pin trong một
thời gian dài, số lần sạc sai quy cách, thay đổi nhiệt độ... đều ảnh hưởng
đến tuổi thọ của pin.
Nhồi xả liên tục sẽ làm pin laptop mau chai
Nên chạy laptop bằng bộ sạc và tháo pin đầy ra, thao tác này giúp
pin trong máy tính xách tay bền hơn. Bộ phận này sẽ giảm tuổi thọ
nhanh nếu vừa sạc vừa cho máy hoạt động bởi lúc này hiện tượng
nhồi xả đang diễn ra liên tục.
Mới sắm được chiếc laptop khá "đỉnh", anh Nguyễn Đình Trung nâng niu
nó từ lớp vỏ đến cả thành phần lưu giữ năng lượng cho máy. Được nhiều
người tư vấn, Trung rất kỹ càng khi mỗi lần sạc pin đầy là rút nó ra và chỉ
dùng điện.
Tuy nhiên, một người bạn khác đang làm kỹ thuật viên vi tính lại khuyên
anh nên để nguyên pin khi cắm điện vào dùng. Ngay cả khi bộ phận này
đã đầy thì cũng không nên rút nó ra khi cho máy hoạt động bằng sạc.
Nhiều người dùng khác cũng đang băn khoăn trước tình huống này. Theo
anh Nguyễn Văn Hưng, một thợ sửa máy tính tại quận 7, TP HCM, nên
cho máy chạy bằng pin hơn là dùng nguồn điện trực tiếp từ bộ phận sạc
và chỉ khi nào pin hết mới cắm vào sạc. Anh Hưng giải thích, dùng điện
để chạy trực tiếp cho laptop sẽ dễ xảy ra nguy hiểm về cháy nổ. Bởi
nguồn điện cấp từ bên ngoài thường không ổn định. Bên cạnh đó, các
trường hợp mất điện bất ngờ dễ xảy ra. Về mặt kỹ thuật các thành phần
chính của máy có nguy cơ bị chạm dẫn đến hỏng máy. Hơn nữa, nếu
người dùng đang thao tác những thông tin quan trọng mà chưa kịp lưu lại
thì khả năng mất dữ liệu là hoàn toàn
có thể xảy ra.
"Không nên vừa sạc pin vừa cho máy
hoạt động. Cũng như việc pin đã đầy
nhưng vẫn cắm điện để dùng là điều
cần tránh", anh Võ Văn Hậu, một thợ
sửa laptop lâu năm tại quận Tân Bình,
TP HCM khuyên.
Trên nguyên tắc, khi cắm sạc máy sử
dụng hết 3 phút thì pin sạc được
khoảng 5 phút. Khoảng chênh lệch này
giúp pin có thể đầy vào một thời điểm
sau đó. Nhưng điều lưu ý là việc vừa
cho máy hoạt động vừa sạc pin cũng
đồng nghĩa với hiện tượng nhồi và xả
năng lượng diễn ra liên tục. Trong khi
Nhiều người băn khoăn việc rút
pin ra và chạy bằng nguồn sạc
liệu có bền không.
Ảnh: H.T. đó, các nhà sản xuất pin đều khuyến cáo phải dùng pin gần hết rồi mới
sạc đầy để sử dụng tiếp.
Anh Hậu cũng khẳng định: "Cắm sạc để dùng laptop khi ở nhà hay công
sở sẽ đạt hiệu quả tối đa nhất cho tuổi thọ pin". Tuy nhiên, anh cũng lưu
ý không nên quá lạm dụng cách tháo pin và không sử dụng trong một thời
gian dài đến cả tháng.
Cấu tạo pin laptop khá giống pin điện thoại di động. Vì vậy, việc ít sử
dụng sẽ làm đỡ "tổn thọ" hơn. Mặt khác, về kỹ thuật khi không sử dụng,
pin để ngoài vẫn tự động xả với một lượng rất nhỏ. Do đó, nếu hiện tượng
này kéo dài suốt từ 2 đến 3 tháng, pin sẽ gặp tình trạng không thể sạc
được hay nếu pin sẽ không thể đầy dù cắm điện suốt 24 tiếng.
Nhiều người đã gặp tình huống này và ngỡ rằng pin mình đã bị hỏng.
Nhưng thực sự các cell có trong pin laptop sau khi xả nhỏ giọt đến mực
gần cạn thì trở về trạng thái như lúc vừa được sản xuất.
Để khắc phục người dùng cần sử dụng thao tác cắm sạc và rút ra liên tục
cho đến khi nhận được đèn báo tín hiệu đang sạc pin trên máy. Người
dùng để cho hệ thống sạc nhồi vào pin khoảng 8 tiếng (đối với loại có 6
cell). Nếu sau thời gian này pin vẫn không thể đầy thì bạn nên đem pin
này ra nơi sửa chữa có uy tín để nhờ phục hồi cell. Quá trình này đơn
giản chỉ là việc dùng thiết bị sạc điện trực tiếp vào từng cell có trong pin
và sau đó mới lắp nó vào lại vị trí cũ. Đến lúc này pin mới trở lại bình
thường được.
Các kỹ thuật viên máy tính cho rằng, để áp dụng cách trên thì không nên
bỏ mặc pin quá 3 ngày là tốt nhất.
Sạc đầy pin và rút điện ra rồi dùng máy. Sau khi pin đã cạn mới cắm sạc
vào. Ở cách này tuổi thọ pin có thể sẽ giảm đi chút ít so với cách
trên, nhưng về độ an toàn dữ liệu đang thao tác hay các nguy cơ cháy nổ
về điện cũng được giảm thiểu rất nhiều. Điều này có được là do việc hoạt
động bằng pin được thiết kế từ nhà sản xuất sẽ luôn có dòng điện ổn định
hơn cho toàn bộ các thành phần của máy. Hơn nữa, hiện tượng bị tắt
nguồn bất ngờ khó xảy ra khi hầu hết các máy tính xách tay đều có chế độ
báo hiệu pin gần cạn năng lượng.
Tăng thời gian dùng pin laptop Có những cách khá đơn giản để kéo dài tuổi thọ pin laptop. Dưới đây
là một số bước thiết lập cấu hình giúp tăng thời gian sử dụng pin.
Tắt các cổng và thành phần chưa có nhu cầu sử dụng như VGA, Ethernet,
PCMCIA, USB, và cả cổng kết nối không dây Bluetooth, Wi-Fi.
Thiết lập chế độ sử dụng tiết kiệm cho laptop ở môi trường phù hợp như
trên máy bay, tại tiệm cafe internet, trong văn phòng v.v... Những thao tác
này có thể thực hiện bằng cách click phải chuột vào My Computer, chọn
Preferences. hay dùng tiện ích miễn phí SparkleXP.
Đặt màn hình ở chế độ tự tắt khi không
dùng. Chức năng này khác với sử dụng
chương trình bảo vệ màn hình
screensaver vì nhiều trường hợp hệ
thống vẫn yêu cầu đèn backlight hoạt
động, gây tốn điện một cách vô ích. Bạn
có thể tùy chỉnh khoảng thời gian màn
hình tạm ngắt tại tiện ích Control
Panel/Power Options của Windows.
Kê laptop lên bảng tản nhiệt chuyên
dụng khi bạn để máy lên đùi sử dụng.
Tuyệt đối tránh đặt máy lên các bề mặt
mềm như gối đầu hay chăn màn vì có thể gây nóng máy.
Dọn sạch bụi bặm trên bàn đặt laptop vì bụi có thể chui vào khe thông hơi
của quạt làm mát một cách dễ dàng. Đương nhiên là sẽ khó phủi sạch
được bụi đã lọt vào trong thân máy. Các thao tác thổi bụi có nguy cơ gây
hỏng linh kiện máy.
Không bao giờ để máy tại nơi có nhiệt độ cao hơn 44oC như trong ôtô
dừng ngoài trời nắng, hay dưới hiên nhà.
Nên tháo rời pin khi sử dụng laptop bằng nguồn điện AC. Tuy nhiên cần
giữ cho các mặt tiếp xúc điện luôn sạch, trong trường hợp có bụi bẩn thì
dùng khăn mềm tẩm cồn để lau sạch.
Với pin loại lithium sẽ không còn bị hiệu ứng nhớ như loại nickel trước
đây, vì vậy bạn chỉ cần dùng kiện pin sau chu kỳ 30 lần sạc. Nên sạc một
cách thường xuyên sẽ tốt hơn là để pin cạn xuống mức quá thấp dưới 5%.
Khi pin hỏng cần thay thì nên mua loại rõ nguồn gốc, đúng loại dùng cho
Pin cho laptop của Sony. Ảnh:
laptop-battery-inc máy. Chú ý xem hạn sử dụng ghi dưới mặt đáy của pin. Nếu thời hạn đã
hết cũng có nghĩa là pin không còn đạt hiệu quả sử dụng.
10 kinh nghiệm sử dụng pin laptop
Việc quan tâm tới pin laptop sẽ đảm bảo cho bạn một cỗ máy luôn sẵn
sàng hoạt động nhằm phục vụ tốt nhất cho công việc mà bạn cần. Một vài
thông tin cơ bản mà bạn có thể nghe bất cứ ai đều nhắc đến ví dụ như:
tránh nhiệt độ quá cao hay quá thấp do pin bị lạnh sẽ kô phát điện tốt và
pin nóng sẽ tự tiêu điện năng rất nhanh, dùng dây điện nguồn khi có thể
để sạc lại pin hay không để pin nằm không quá lâu… nhưng những điều
dưới đây có thể sẽ làm bạn phải quan tâm nhiều hơn:
1. Nhỏ thì tốt hơn:
Điều này bạn cần chú ý khi chọn máy, vì việc sử dụng các máy laptop
loại siêu nhỏ, siêu mỏng sẽ cho bạn thời gian sử dụng pin dài nhất. Ví dụ,
màn hình laptop 10 inch sẽ sử dụng ít điện hơn rất nhiều so với các loại
15 inch. Ngoài ra, những chi tiết khác như ổ đĩa cứng có tốc độ quay
4200rPhần mềm sẽ kéo dài thời gian dùng pin của bạn hơn chút ít so với các loai
5400rPhần mềm hay sẽ dài hơn khá nhiều khi so sánh với loại 7200rpm.
2. Thiết lập các thông số năng lượng:
Luôn sử dụng năng lượng ở chế độ tiết kiệm nhất nếu có thể. Bạn hãy
truy xuất vào mục Power Options trong Control Panel của Windows để
thiết lập cho máy tự động chuyển sang chế độ chờ (Standby) hay ngủ
đông (Hibernate) sau một thời gian rỗi nhất định. Tốt nhất, bạn nên cài
đặt tắt lần lượt theo thứ tự như: màn hình sẽ ngắt đi đầu tiên, sau đó mới
tới đĩa cứng lưu thông tin từ ram vào rồi mới tắt.
3. Giảm độ sáng màn hình:
Đèn nền của màn hình LCD tiêu tốn tương đối nhiều điện năng. Nếu bạn
làm việc trong điều kiện đủ sáng, bạn có thể giảm độ sáng màn hình đi
một chút để kéo dài thời gian làm việc với pin. Tuy nhiên nhớ chú ý giảm
vừa phải để đủ nhìn rõ ràng mọi thành phần trên màn hình vì nếu quá tối
sẽ rất có hại cho mắt.
4. Quản lý pin chặt chẽ:
Luôn chú ý tới các thông số của pin như công suất tiêu thụ hiện tại và
lượng điện năng còn lại. Bạn có thể sử dụng các phần mềm chuyên dụng như Notebook Hardware Control (
ích đi kèm tùy theo model máy tính xách tay cụ thể. Ngoài ra, bạn cũng
có thể mua được những loại pin có sẵn đèn LED báo trạng thái tích hợp
rất tiện lợi.
5. Luôn luôn nạp đầy:
Bất cứ khi nào có thể sử dụng nguồn điện thường, bạn nên sạc đầy pin.
Đặc biệt là trước các chuyến đi xa vì bạn không thể biết được nơi mình
đến liệu có ổ điện để chạy laptop hay không. Nếu có thể, bạn nên sử dụng
thêm pin dự phòng.
6. Chọn pin dung lượng lớn:
Một số laptop cho phép bạn gắn hai pin cùng một lúc để tăng thời gian sử
dụng. Nếu máy của bạn không hỗ trợ chi tiết này, hãy kiểm tra tài liệu đi
kèm để xem nhà sản xuất có cung cấp pin dung lượng lớn hay không.
Nếu tất cả đều không có chọn lựa, bạn có thể tìm tới giải pháp pin phụ hỗ
trợ ngoài (External Battery).
7. Xả sạch pin:
Trong lần đầu tiên sử dụng pin mới, bạn hãy chạy máy để pin hết hoàn
toàn, có thể thực hiện lại 2,3 lần trước khi sử dụng pin bình thường. Chú
ý không sạc lại khi pin vẫn còn khi đang thực hiện thao tác này.
8. Giữ gìn vệ sinh pin:
Bạn phải luôn đảm bảo pin và các chân tiếp xúc luôn sạch sẽ vì các loại
chất bẩn sẽ bám vào sẽ làm tiếp xúc bị kém, điện trở tăng và khả năng
làm việc của pin bị giảm đi đáng kể. Việc lau chùi có thể được thực hiện
nhờ khăn cotton mềm và cồn.
9. Kiểm tra pin CMOS:
Pin CMOS được sử dụng để đảm bảo thời gian đồng hồ của máy cũng
như những thông số trong BIOS. NẾu pin này hết, hệ thống sẽ sử dụng
pin chính để nuôi chip nhớ thông tin. Bạn hãy tham khảo tài liệu đi kèm
để tìm vị trí pin CMOS rồi thay thế khi cần thiết.
10. Tắt những thứ không cần thiết:
Không nên chạy những chương trình hay thiết bị mà bạn không cần tới.
Luôn chú ý tháo PC card và tắt các kết nối không dây như Wifi, Bluetooth, hồng ngoại Infrared. Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý rằng việc
xem phim hay chơi game bằng laptop là một trong những thao tác “đốt”
pin nhanh nhất.
Công nghệ kéo dài tuổi thọ cho pin laptop
Sau khoảng 30 phút thao tác, pin thay lõi có thể đạt thời gian sử dụng đến
2 giờ. Dịch vụ này đang dần phổ biến để phục vụ những người sở hữu
máy laptop quá cũ hay hàng xách tay quá "độc", không có hỗ trợ kỹ
thuật từ chính hãng.
Pin cho máy tính xách tay là yếu tố quan trọng
tạo nên tính cơ động và sự khác biệt so với máy
để bàn. Những model được bán phổ biến tại Việt
Nam hiện nay thường đi kèm với pin loại 6 lõi
(cell) với thời gian cơ bản khoảng 2,5 - 3 giờ, và
con số đó dường như chưa thỏa mãn yêu cầu của
những “chiến binh đường phố”. Theo khảo sát
trên trang VnExpress, 45% người dùng cho rằng
thời lượng của pin là hạn chế lớn nhất khi sử dụng laptop. Một số người
dùng sẵn sàng “hy sinh” sự gọn nhẹ để đổi sang loại pin 9 cell có thời
lượng dài hơn.
Tuy quan trọng nhưng pin lại là loại linh kiện nhạy cảm, thời gian bảo
hành nhiều nhất chỉ 1 năm, kể cả với những laptop cao cấp có thân máy được bảo hành tới 3 năm. Sau một thời gian sử dụng, khả năng lưu và cấp
điện của pin tự động giảm xuống. Quá trình “lão hóa” nhanh hay chậm
phụ thuộc vào quá trình dùng và xạc của người sử dụng. Khi thời gian
dùng chỉ còn vài phút là các viên pin đã “chai” hoàn toàn, phải thay lõi
hay mua mới.
Công nghệ hồi sinh pin chết
“Công nghệ” làm sống pin chai gồm 3 giai đoạn. Đối với pin đã chết hẳn,
người thợ phải kiểm tra xem mạch pin còn hoạt động hay không. Việc
này có thể bỏ qua nếu pin vẫn dùng được vài phút. Sau đó, vỏ nhựa của
nhà sản xuất được bóc tách, từng lõi pin bên trong được kiểm tra khả
năng lưu/phát điện, cell nào “chết” sẽ được thay. Cuối cùng, người thợ
phải cập nhật lại bộ nhớ ROM (reset ROM) bằng phần mềm chuyên dụng
để pin nhận lại dung lượng của những cell đã thay. Toàn bộ công đoạn
trên được tiến hành trong khoảng 20 - 30 phút nếu không gặp trục trặc
đặc biệt gì khác. Giá mỗi cell pin mới khoảng 75.000 đồng, chi phí phục
hồi một viên pin 6 cell đã chết hẳn khoảng 450.000 - 500.000 đồng.
Kiểm tra và thay lõi pin. Ảnh: Hưng Hải.
Theo đánh giá của dân trong nghề, việc khôi phục pin khó nhất ở công
đoạn thứ 3. Mỗi viên pin đều có bản mạch để quản lý nguồn điện từng
cell. Trong máy tính cũ, những mạch này khá đơn giản và bản ROM của
chúng cũng sẵn có trên Internet. Những viên pin mới có mạch điện quản
lý chặt chẽ hơn, chip nhớ và chip quản lý nhiều khi tích hợp chung trên
cùng IC, có loại còn có cả mạch bảo mật pin nên việc can thiệp khó khăn.
“Đa phần pin mang đến sửa là của những model cũ, nhiều nhất là máy
IBM vì người dùng Việt Nam chuộng dòng máy này. Cũng có người đến
sửa pin của máy tính mới vì đó là hàng xách tay, không thể mang đi bảo hành hay linh kiện chính hãng quá đắt”, anh Trần Duy Anh, Giám đốc
công ty HTT (Hà Nội) chuyên sửa chữa laptop, nói.
Duy Anh cho biết mỗi tháng công ty anh sửa đến hơn 200 viên pin laptop
các loại do khách hàng lẻ mang đến, chưa kể những đơn đặt hàng do một
số doanh nghiệp buôn bán máy tính cũ đem đến. Hà Nội hiện nay có
khoảng 10 điểm sửa chữa pin chuyên nghiệp. Dân chơi laptop TP HCM
quá quen thuộc với tên tuổi của 2 công ty Nghĩa Thăng và Không Gian
bởi thâm niên và tay nghề “phù thủy” với pin máy tính xách tay.
Mạch quản lý trên pin mới (trái) có chức năng bảo mật phức tạp hơn nhiều
so với các loại cũ (phải). Ảnh: Hưng Hải.
Nhiều người am hiểu thừa nhận rằng chất lượng của pin "hồi sinh" không
thể bằng với pin chính hãng vì cũng chỉ phát điện được trên dưới 2 giờ.
Tuy nhiên, giá tiền thì chỉ bằng phân nửa so với việc bỏ ra 70 - 80 USD
cho viên pin xịn từ chính hãng. Những cell pin mới và linh kiện để thay
được nhập khẩu từ Trung Quốc, chất lượng phụ thuộc vào trình độ và
"lương tâm" của cửa hàng cộng thêm một ít ... may rủi. Dịch vụ này vốn
dành cho người dùng laptop cũ nhưng một số cửa hàng bán máy tính
cũng "đặt hàng" để giảm chi phí cho những lô hàng lỗi đã nhập. Người
mua laptop cũ (hàng refurbished) nếu không tinh ý gặp phải loại pin "độ"
lại này thì coi như gặp vận đen.
Dùng và bảo quản pin
Theo ý kiến của giới kỹ thuật, thời lượng pin bị giảm nhanh phần nhiều
do người dùng chưa đúng cách. Hai nguyên nhân thường gặp nhất là cắm
nguyên xạc điện khi không dùng hay để chế độ ngủ (Standby hay
Hibernate) quá lâu khiến pin bị suy kiệt.
“Pin Ni-Cd cũ thì hay gặp hiện tượng chai pin, nếu cắm xạc liên tục thì
nó sẽ ‘nhớ’vị trí đầy ảo nên hay suy giảm. Pin Li-Ion thế hệ mới không
gặp hiện tượng trên nhưng không được để suy kiệt, nếu điện áp sụt xuống
dưới mức cho phép thì sẽ hỏng luôn”, kỹ thuật viên công ty HTT nói. Kinh nghiệm cho thấy chính những máy hay được người dùng mang đi
mang lại thì giữ được thời gian dùng pin lâu hơn.
Xạc IBM hàng nhái (trên) rất giống với xạc
xịn (dưới). Ảnh: Hưng Hải.
Ngoài ra, trên thị trường hiện nay cũng có nhiều loại xạc (adapter) là
hàng nhái trôi nổi. Bộ xạc chất lượng kém, cung cấp nguồn không ổn
định, cũng gây hại cho pin, tệ hại hơn là làm hỏng mạch xạc trên máy.
Việc phân biệt xạc xịn và nhái bằng mắt thường sẽ hơi khó vì vẻ bề ngoài
khá giống nhau. Dân chuyên nghiệp thường dựa trên trọng lượng, độ sắc
nét và khít của tem nhãn trên adapter để phân biệt.
Để thời gian dùng pin tốt, người dùng nên để pin được hoạt động, rút
nguồn điện khi không dùng máy. Lập kế hoạch để “xả hết, nạp đầy” pin
mỗi tuần 1 lần, tức là rút điện dùng máy tính đến khi hệ thống báo hết
nguồn điện, sau đó cắm nguồn cho đến khi pin báo đầy. Những máy
laptop được dùng thay cho desktop thường không cần đến pin có thể lấy
ra bảo quản riêng. Tuy nhiên, trước khi tháo nên xạc đầy điện, kiểm tra và
xạc lại theo chu kỳ từ 3-5 tháng.
5 cách tăng tuổi thọ pin laptop mini
Netbook (hay laptop mini) đang nổi lên như một trào lưu, nhưng có
một nhược điểm mà gần như tất cả những mẫu máy tí hon này đều
mắc phải, đó là pin dùng không được lâu.
Dễ hiểu rằng điểm phát triển nhất của những Asus Eee PC, MSI Wind, Acer
Aspire One hay bất cứ chiếc laptop mini nào khác nằm ở khả năng di
động, nhờ sở hữu thân hình nhỏ và trọng lượng nhẹ. Tuy nhiên, để có thể
hưởng lợi từ ưu thế này, tức là có thể sử dụng máy ở mọi nơi mọi lúc,
người dùng cần tìm cách kéo dài tuổi thọ pin cho máy.
Sau đây là 5 mẹo nhỏ, có thể áp dụng cho tất cả laptop mini, để cải thiện
khả năng hoạt động của bộ phận cung cấp điện nguồn.
Pin sử dụng được lâu thì mới thấy được sự ưu việt của những chiếc
netbook.
Ảnh: Mobilemag.
1. Chỉnh độ sáng màn hình xuống mức thấp nhất có thể
Tất cả laptop đều cho phép người dùng điều chỉnh độ sáng của màn hình.
Đây là một cách đơn giản nhưng rất hữu hiệu để tiết kiệm năng lượng cho
máy. Theo đó, nếu sử dụng máy trong những môi trường không đòi hỏi
độ sáng màn hình quá lớn, bạn không nên để ở mức maximum. Điều đó
vừa gây tốn pin, vừa có hại cho mắt. Vì thế, lời khuyên ở đây là hãy
chỉnh độ sáng của màn hình xuống mức thấp nhất có thể, miễn là vẫn có
thể đọc được những gì hiển thị trên đó.
2. Tắt tất cả những thiết bị không dùng đến
Tùy từng loại máy, nhưng đa phần laptop mini hiện nay đều được tích
hợp các thiết bị thu phát tín hiệu bổ trợ mà không phải lúc nào cũng dùng
đến. Bluetooth là một ví dụ rõ nét. Người dùng có thể bật công tắc kết nối
wifi liên tục, bởi đây là chức năng được sử dụng thường xuyên, nhưng
Bluetooth thì không phải lúc nào cũng có thiết bị để kết nối.
Thêm vào đó, những thiết bị ngoại vi kết nối với máy tính qua cổng USB
cũng là một nguồn tiêu tốn điện năng đáng kể. Nếu không quá cần thiết,
nên thoát tất cả những thiết bị như chuột USB, máy scan, webcam hay ổ
cứng di động để tiết kiệm điện cho máy.
Nên chi tiền cho một hay hai bộ pin sơ cua. Ảnh: Blogger.
3. Mang theo một hai bộ pin bổ trợ
Bạn sẽ phải chi ra một khoản tiền để mua thêm một hai bộ pin "sơ cua",
nhưng nếu là người có nhu cầu làm việc di động cao, đây là một biện
pháp vô cùng hữu ích và thiết thực. Đặc biệt, nếu chiếc netbook của bạn
chỉ dùng pin 3 cell (tương ứng với khoảng 2 giờ sử dụng), thì không nên
chần chừ trong việc mua thêm pin bổ trợ. Lưu ý là nên tìm mua pin của
một nhà sản xuất uy tín, đồng thời để ý đến dung lượng pin (ký hiện là
mAh).
4. Tận dụng thiết bị sạc pin trên xe hơi
Nếu có xe hơi, hãy đầu tư thêm một số tiền nhỏ nữa để mua một thiết bị
nạp điện trên xe. Chỉ cần loại có công suất khoảng 100 Watt, giá 15 USD
là đủ để sạc pin cho các thiết bị điện tử như điện thoại, máy nghe nhạc, và
dĩ nhiên là cả chiếc netbook của bạn!
5. Tự hack và chế pin dung lượng lớn cho máy
Hiện đã có người mày mò và chế được bộ pin 9 cell cho chiếc MSI Wind,
có thể sử dụng liên tục 6 giờ đồng hồ sau mỗi một lần sạc đầy. Tuy nhiên,
bạn chỉ nên làm theo nếu thực sự có khả năng. Bằng không, chịu khó chờ
những giải pháp hỗ trợ đến từ phía các nhà sản xuất. Asus hiện đã hứa
hẹn sẽ tung ra thêm một phiên bản Eee PC mới mà theo họ là "có thể hoạt
động liên tục cả ngày".
Pin laptop mau già nếu dùng nhiều đồ chơi
Nhiều thiết bị gắn ngoài qua cổng USB dùng cho laptop hiện nay rất
tiện dụng. Tuy nhiên, nếu quá lạm dụng những công cụ này, pin sẽ
hao nhanh và tuổi thọ pin cũng sẽ giảm mạnh.
Đồ chơi hiện được nhiều người trang bị cho máy tính xách tay của mình
là chiếc đế tản nhiệt (docking).
Nhiều người thường mở rộng thêm nhiều cổng USB để có thể sử dụng
được
nhiều thiết bị phụ giao tiếp qua cổng này - Ảnh: flickr
Theo anh Nguyễn Hưng, kỹ thuật viên tại cửa hàng Thiên Thảo laptop,
"nếu sử dụng docking tản nhiệt thì một laptop có thời pin tối đa 2 giờ chỉ có thể dùng được từ 1 đến 1 tiếng rưỡi". Lý do tốn pin là đế tản nhiệt
được cấu thành từ 2 đến 4 quạt có công suất khoảng 1 Watt nên khá tốn
điện năng.
Một số đồ chơi khác ít tốn năng lượng hơn như quạt, đèn, bóng mát xa...,
nhưng có những loại cũng "ăn" pin laptop "kinh khủng", như máy hâm
nóng cafe, máy hút bụt hay tủ lạnh. Những đồ này công suất từ 2,5 Watt
tới 5,75 Watt. Kỹ thuật viên ở các cửa hàng bán laptop thường khuyên
rằng chỉ nên dùng đồ trên cho PC, nếu dùng cho laptop in sẽ cạn nhanh
chóng.
Có người tận dụng tối đa các cổng USB trên laptop để cắm đủ loại phụ
kiện đồng thời cũng cắm sạc liên tục để máy không hết pin. Tuy nhiên,
theo anh Hưng, không nên sử dụng theo cách này vì sẽ làm pin mau hư.
Nếu vẫn dùng đúng theo cách sạc, xả thông thường (tức là cứ để hết pin
rồi sạc) nhưng tần xuất sạc quá nhiều cũng làm pin mau giảm tuổi thọ.
Còn cắm sạc ngay cả khi pin vẫn còn thì dễ làm nó bị phù, nhất là đối với
pin Li-Ion hiện nay.
Những thiết bị như máy hâm nóng, tủ lạnh mini dùng cổng USB tốn
rất nhiều năng lượng. Ảnh: bp2.
Anh Lê Văn Hoàng, nhân viên kỹ thuật tại một cửa hàng máy tính xách
tay trên đường Dân Chủ, quận Thủ Đức, TP HCM chia sẻ, nếu muốn sử
dụng nhiều đồ chơi cho laptop của mình, bạn có thể dùng cách tháo pin ra
và cắm sạc vào. Cách này hơi bất tiện nếu lỡ may mất điện. Tuy nhiên,
tốt nhất là cắm ít "đồ chơi" vào máy thôi. Đối với những công cụ cần thiết
như đế tản nhiệt hay máy hút bụi, bạn nên trang bị cho máy pin từ 9 cell
trở lên.
Anh Hoàng vui vẻ kể chuyện "có một cách khác cũng đơn giản không
kém. Nếu là dân 'độ' thực sự, bạn cũng có thể chế cho mình một bộ nguồn
kết nối từ bình ắc-qui. Năng lượng này có thể sử dụng bền. Và dĩ nhiên về
tính mỹ thuật cũng như tiện lợi cho việc đi lại thì không được tốt lắm".
Độ pin laptop
Bạn có thể tiết kiệm trên 50% với
việc "độ" lại pin laptop đã bị chai
hay thay pin mới không phải của
nhà sản xuất chiếc laptop đó.
Pin laptop sớm muộn sẽ bị chai. Nói
chung, pin laptop thường sử dụng được
khoảng 18 đến 36 tháng tùy mức độ sử
dụng nhiều hay ít. Sau quá trình sử dụng, thời gian sử dụng pin giảm dần
và mất khả năng xạc đầy.
Lý do là vì pin thông thường có thể xạc lại khoảng 300-500 lần trước các
hóa chất bên trong pin bắt đầu cạn dần, khiến pin từ chỗ chạy được 3 giờ
liên tục giảm xuống còn một giờ hay ít hơn. Đó là lúc thay mới hay
"độ" lại pin để kéo dài thời gian sử dụng.
Hiện có khá nhiều nơi làm dịch vụ phục hồi pin "chai". Theo dân trong
nghề, việc "độ" lại khá đơn giản, có thể thực hiện trong vòng 15 phút đến
nửa giờ là xong. Hầu hết trường hợp pin chai là do các cell (lõi) không
còn khả năng tích điện dẫn đến thời gian sử dụng ngắn. Đầu tiên, thợ sửa
tháo vỏ nhựa của pin và kiểm tra khả năng tích và phát điện của từng lõi
pin bên trong, lõi nào "yếu" hay "chết" sẽ thay bằng lõi mới. Cuối cùng
là cập nhật lại bộ nhớ ROM trên mạch điểu khiển của pin bằng phần
mềm. Giá "độ" lại pin trong trường hợp này được tính theo lõi, mỗi lõi
khoảng 60-70 nghìn đồng, khoảng 400 nghìn đồng với pin thay 6 lõi.
Mức giá này có thể rẻ hơn với pin thay trên 6 lõi.
Ngoài trường hợp lõi pin mất khả năng tích điện, có một số lỗi pin khác
như pin báo thời gian dùng không chính xác, báo 3 giờ những chỉ dùng
chưa đầy một giờ hay báo còn 30 phút nhưng thực tế lại dùng được tới
hơn một giờ. Theo dân trong nghề, pin báo sai dung lượng có thể do lỗi
BIOS hay một vài lõi có vấn đề. Với trường hợp lỗi BIOS thì chỉ cần cập nhật là xong, còn nếu do lõi pin trục trặc thì chỉ cần thay lõi mới.
Các cửa hàng làm dịch vụ "độ" lại pin thường có bảo hành nhưng khá
ngắn, phổ biến là một tháng và số ít có thể lên đến 3 tháng.
Sau khi "độ" lại pin, laptop có thể chạy liên tục một đến hai giờ. Tuy
nhiên, nhiều trường hợp chỉ sử dụng được nửa năm trở lên là pin lại bắt
đầu xuống phong độ. Vì vậy, lựa chọn khác là thay thế pin mới, tốn kém
hơn là "độ" lại pin.
Có hai loại pin laptop: pin của nhà sản xuất laptop bán (pin chính hãng)
và pin không phải của nhà sản xuất laptop. Giá pin của nhà sản xuất
laptop rất đắt, thường gấp khoảng 2 lần giá pin không phải chính hãng. Ví
dụ, pin cho laptop IBM Thinkpad chính hãng giá khoảng 60 USD, nhưng
pin không chính hãng, phổ biến là pin xuất xứ từ Trung Quốc chỉ khoảng
20-30 USD. Tuy nhiên, các hãng laptop thường khuyến cáo không nên
dùng pin không chính hãng, nếu dùng là vi phạm những điều kiện bảo
hành. Đại diện Lenovo cho biết họ không hỗ trợ việc sử dụng pin không
phải của Lenovo trong dòng laptop Thinkpad. Pin Thinkpad được thiết kế
và kiểm thử với laptop Thinkpad để đảm bảo độ an toàn, tương thích và
hiệu năng.
Sau đây tui sẽ trình bày những gì tui tìm được có liên quan đến việc sử
dụng và bảo quản pin lithium/ion.
Sử dụng lần đầu : ngay khi nhận được máy tính xách tay yêu thích, các
bạn phải xạc đầy pin. Việc này có thể thực hiện khi máy tính tắt hay
đang chạy cũng được những sẽ phải chờ lâu hơn. Thực tế là do lý do kinh
tế mà hệ thống xạc pin được thiết kế để cung cấp một lượng điện hạn chế,
khi chia ra cho máy dùng và xạc pin cùng lúc, việc xạc pin sẽ lâu hơn
bình thường. Nếu thiết kế hệ thống xạc pin thực hiện được cả hai chức
năng này một lúc thì nó sẽ phải to và nặng hơn nhiều.
Cũng vì lý do này mà nhiều khi bạn thấy cục xạc nóng một cách ghê gớm
(giảm tải kích thước)
Một khi pin của bạn được xạc đầy, bạn phải dùng đến mức giới hạn của
laptop mặc định. Việc này có thể thực hiện bằng cách sử dụng nhiều lần
hay 1 lần. Việc sử dụng không được dùng đến 0% vì như vậy các bạn sẽ
phải trả giá rất đắt, pin sẽ mất 20% dung lượng và không phục hồi lại được.
Nghĩa là bạn lúc nào cũng phải để lại một ít điện. Laptop đã chú ý đến
điều này nên hệ điều hành tự động tắt máy khi pin còn 3%.
Mạch điện của pin lithium/ion rất phức tạp và luôn đòi được cung cấp
điện, và hơn nữa sự phân huỷ hóa học xảy ra làm hỏng một phần pin nếu
dùng pin về 0%.
Với những vấn đề liên quan đến chạy rô đa cho pin lithium-ion, SAFT
khẳng định đây không phải là việc làm phổ biến, nó phụ thuộc vào loại
pin li-ion và hãng sản xuất pin.
Làm thế nào để giữ pin nếu tui không dùng :
Bạn hãy xạc pin khỏang 40% rồi cho vào bao lyon giữ chỗ khô ráo. Tại
sao ? Bạn có thể tìm câu trả lời ở
You must be registered for see links
: pin xạc đầy tăng khả năng hao mòn pin do tăng mất mát thành phần hóa học. Lưu ý : phần trăm pin còn lại được tính theo mức độ sử dụng của ngừoi
dùng tại thời điểm đo. Vi vậy muốn giữ pin ở 40%, bạn nên xạc pin từ
thấp hơn và dừng khi nó được 40%.
Pin được lưu giữ sẽ mất dần điện ( 5 hay 10% theo tháng tùy theo tuổi
của pin và nhiệt độ xung quanh). Đấy là lý do tại sao lâu lâu bạn phải
đem nó ra xạc và sử dụng nó để tránh việc pin bị về 0%, nếu việc này xảy
ra pin của bạn có thể không còn khả năng xạc lại được nữa. Không giống
như pin Ni/Mh, sự mất dần pin khi bảo quản không tuyến tính trong pin lithium-ion.
tui có phải tháo pin khi dùng máy với nguồn điện không ?
Việc này là tùy bạn, thường thì máy sẽ ngắt việc xạc khi pin đầy, và dùng
trực tiếp từ nguồn nên việc này không ảnh hưởng.
Nếu bạn nhận thấy pin nóng đột ngột sau khỏang 1H dùng, tốt nhất hãy
thóa ngay pin ra, pin bạn có thể bốc hỏa và hiện tượng pin sony có thể
xảy ra với nhà của bạn, hãy cẩn thận.
Pin được giữ sẽ mất dần điện như tui đã nói trên, lời khuyên là bạn nên
dùng pin toàn bộ (95%) mỗi tháng một lần để giữ pin luôn ở phong độ tốt
nhất.
Lưu ý : một lần sử dụng pin toàn bộ được tính là sử dụng toàn bộ điện
năng của pin. Nghĩa là bạn dùng 50% rồi xạc đầy, sau đấy lại dùng 50%
thì được tính là sử dụng 1 lần, không phải 2 lần.
Pin li-ion có thể dùng được 500 đến 600 lần.
Một số câu hỏi thường gặp :
Pin của tui có dấu hiệu chai, có cách nào cứu không ?
Trả lời : bạn hãy mua một pin mới thay vì cứu pin cũ. Thực ra việc cứu
pin hiện nay cũng chỉ là thay toàn bộ lõi pin ở trong, và việc này không an
toàn cho pin, có thể gây chập. Tất nhiên việc bảo hành là không thể.
Pin của tui được xạc đầy và bị hết sạch sau khi đánh máy 30 phút ?
Trả lời : không phải băn khoăn, 99% là pin của bạn yêu cầu được thay
rồi.
tui có thể thay đồ xạc cũ bằng một cái xạc khác mạnh hơn không ?
Trả lời : có thể được. Vấn đề là hiệu điện thế các xạc mới không được
vượt quá cái xạc cũ. Ví dụ bạn có thể dùng cái 20V 4.5A thay thế cho cái
20V 3.25A. Bạn cũng nên để ý vị trí của các cực, thường là cực dương
nằm trong.
tui có thể tự sửa pin được không ?
Trả lời : cho dù bạn là kỹ thuật viên cũng nên cẩn thận. Một số pin quy
định khi vượt qua ngưỡng hiệu điện thế rất thấp khỏang 1.5v pin sẽ ngắt
kết nối hòan toàn với các lõi pin. Việc này để tránh pin vẫn tiếp tục sạc
sau khi đã gần hỏng. Nó có thể gây ra sự chuyển động của tấm đồng và
tạo chập mạch dẫn đến bùm
Đây là ảnh một pin cũ của sony 2001 được tháo ra, bạn để ý là có khá nhiều thứ dưới nắp pin, bản mạch đóng vai trò quan trọng trong việc duy
trì pin và sự an toàn cho người dùng :
6 mẹo giúp kéo dài tuổi thọ pin laptop
1. “Ngủ” là tốt nhất
Hãy sử dụng các chức năng quản lý điện năng của hệ điều hành. Với
Windows Vista, chức năng này nằm trong phần Power Options của
Control Panel. Với Windows Vista, thì bạn khởi động nó tại Mobile
PC/Mobile PC. chức năng này giúp bạn cài đặt lúc nào thì nên bật chế độ
tắt màn hình (có thể là sau 5 phút không dùng đến máy) và khi nào thì
cho máy hoạt động ở chế độ ngủ (sleep) (không quá 10 phút không dùng
đến máy). Còn nếu bạn muốn cho laptop của mình khởi động lại trong
một khoảng thời gian nào đấy thì hãy kích hoạt chức năng ngủ đông
(hibernate).
2. Không nên tiêu tốn hiệu suất (performance)
Nếu không phí phạm quá nhiều điện năng cho hàng loạt công việc tính
toán thì thời gian laptop “sống” sẽ dài hơn. Vì thế, trong hệ điều hành
Vista, hãy chọn “Power saver” trong phần Control Panel/Power Options
để tiết kiệm điện.
3. Giảm ánh sáng màn hình
Giảm độ sáng của màn hình LCD cũng là một cách rất đơn giản giúp tiết
kiệm điện cho laptop. Hãy mở hộp thoại Display Settings trong Control
Panel để giảm sáng đến lúc thấp nhất mà bạn có thể chấp nhận được.
4. Loại bỏ những bộ phận không cần thiết
Khi không cần dùng đến Wi-Fi, Bluetooth hay sóng hồng ngoại (IR) thì
bạn nên tắt những chức năng này đi vì chúng cũng ngốn không ít điện
năng của laptop đấy. Và, cũng chỉ nên dùng các thiết bị ngoại vi cắm qua cổng USB những lúc cần thiết.
5. Kiểm tra các tác nhiệm lập sẵn (Scheduled Tasks)
Bạn nên hẹn giờ lịch quét virus vào đúng lúc bạn sạc pin. Chức năng quét
virus cho ổ cứng thực sự tốn rất nhiều điện.
6. Hạn chế các chương trình giải trí đa phương tiện
Vừa tạo bài diễn thuyết PowerPoint vừa nghe nhạc trên máy bay quả là
rất hấp dẫn. Thế nhưng, những thú vui giải trí này, thậm chí cả stream bài
hát hay mở đĩa CD cũng góp phần làm cạn kiệt năng lượng của laptop.
Bảo dưỡng Pin
Một vấn đề đặt ra với nhiều người sử dụng máy tính đó là độ bền và chất
lượng của pin. Khi mua máy tính, toàn bộ máy được bảo hành 3 năm,
nhưng với pin chỉ có một năm. Với laptop mới mua, người tiêu dùng có
thể yên tâm về chất lượng pin. Vấn đề chính là trong khâu sử dụng. Giá
của một bộ pin trên thị trường là không rẻ - khoảng 150USD. Chính vì
vậy, việc bảo dưỡng cho pin của laptop là rất quan trọng, giúp chúng ta
không phải chi những khoản tiền hoang phí.
Các hãng máy tính đều khuyên người tiêu dùng cấp nguồn điện sạc pin
liên tục đến khi đầy pin (khoảng hơn 10 giờ đồng hồ), và chỉ nên sạc khi
pin đã hết hoàn toàn hay không nên dùng khi pin chưa đầy. Với các máy
mới hay máy sau một vài tháng không được sử dụng việc này cần
thực hiện lặp lại ít nhất 3 lần.
Với mỗi loại pin lại có cách sử dụng khác nhau. Pin loại Niken - Metal
Hydride, cứ vài tháng một lần, nên sử dụng hết hẳn mới sạc.
Còn loại pin Li-ion thì bạn không nên đợi đến lúc hết hoàn toàn, vì pin có
thể bị ngắn mạch, làm giảm tuổi thọ và gây nguy hiểm cho người sử
dụng. Với những máy tính xách tay thông thường, khi muốn xả hết pin,
người sử dụng phải rút cáp nguồn thủ công, sau đó cắm lại cáp nguồn
laptop. Hiện nay, có một số máy tính xách tay có sẵn tiện ích Refresh pin
chạy trong môi trường Windows rất tiện cho việc sử dụng. Với những
máy loại này, nếu nạp đầy sẽ tự xả mà không cần rút cáp nguồn.
Việc sử dụng pin không đúng cách như: không sử dụng pin trong một
thời gian dài, số lần sạc sai quy cách, thay đổi nhiệt độ... đều ảnh hưởng
đến tuổi thọ của pin.
Nhồi xả liên tục sẽ làm pin laptop mau chai
Nên chạy laptop bằng bộ sạc và tháo pin đầy ra, thao tác này giúp
pin trong máy tính xách tay bền hơn. Bộ phận này sẽ giảm tuổi thọ
nhanh nếu vừa sạc vừa cho máy hoạt động bởi lúc này hiện tượng
nhồi xả đang diễn ra liên tục.
Mới sắm được chiếc laptop khá "đỉnh", anh Nguyễn Đình Trung nâng niu
nó từ lớp vỏ đến cả thành phần lưu giữ năng lượng cho máy. Được nhiều
người tư vấn, Trung rất kỹ càng khi mỗi lần sạc pin đầy là rút nó ra và chỉ
dùng điện.
Tuy nhiên, một người bạn khác đang làm kỹ thuật viên vi tính lại khuyên
anh nên để nguyên pin khi cắm điện vào dùng. Ngay cả khi bộ phận này
đã đầy thì cũng không nên rút nó ra khi cho máy hoạt động bằng sạc.
Nhiều người dùng khác cũng đang băn khoăn trước tình huống này. Theo
anh Nguyễn Văn Hưng, một thợ sửa máy tính tại quận 7, TP HCM, nên
cho máy chạy bằng pin hơn là dùng nguồn điện trực tiếp từ bộ phận sạc
và chỉ khi nào pin hết mới cắm vào sạc. Anh Hưng giải thích, dùng điện
để chạy trực tiếp cho laptop sẽ dễ xảy ra nguy hiểm về cháy nổ. Bởi
nguồn điện cấp từ bên ngoài thường không ổn định. Bên cạnh đó, các
trường hợp mất điện bất ngờ dễ xảy ra. Về mặt kỹ thuật các thành phần
chính của máy có nguy cơ bị chạm dẫn đến hỏng máy. Hơn nữa, nếu
người dùng đang thao tác những thông tin quan trọng mà chưa kịp lưu lại
thì khả năng mất dữ liệu là hoàn toàn
có thể xảy ra.
"Không nên vừa sạc pin vừa cho máy
hoạt động. Cũng như việc pin đã đầy
nhưng vẫn cắm điện để dùng là điều
cần tránh", anh Võ Văn Hậu, một thợ
sửa laptop lâu năm tại quận Tân Bình,
TP HCM khuyên.
Trên nguyên tắc, khi cắm sạc máy sử
dụng hết 3 phút thì pin sạc được
khoảng 5 phút. Khoảng chênh lệch này
giúp pin có thể đầy vào một thời điểm
sau đó. Nhưng điều lưu ý là việc vừa
cho máy hoạt động vừa sạc pin cũng
đồng nghĩa với hiện tượng nhồi và xả
năng lượng diễn ra liên tục. Trong khi
Nhiều người băn khoăn việc rút
pin ra và chạy bằng nguồn sạc
liệu có bền không.
Ảnh: H.T. đó, các nhà sản xuất pin đều khuyến cáo phải dùng pin gần hết rồi mới
sạc đầy để sử dụng tiếp.
Anh Hậu cũng khẳng định: "Cắm sạc để dùng laptop khi ở nhà hay công
sở sẽ đạt hiệu quả tối đa nhất cho tuổi thọ pin". Tuy nhiên, anh cũng lưu
ý không nên quá lạm dụng cách tháo pin và không sử dụng trong một thời
gian dài đến cả tháng.
Cấu tạo pin laptop khá giống pin điện thoại di động. Vì vậy, việc ít sử
dụng sẽ làm đỡ "tổn thọ" hơn. Mặt khác, về kỹ thuật khi không sử dụng,
pin để ngoài vẫn tự động xả với một lượng rất nhỏ. Do đó, nếu hiện tượng
này kéo dài suốt từ 2 đến 3 tháng, pin sẽ gặp tình trạng không thể sạc
được hay nếu pin sẽ không thể đầy dù cắm điện suốt 24 tiếng.
Nhiều người đã gặp tình huống này và ngỡ rằng pin mình đã bị hỏng.
Nhưng thực sự các cell có trong pin laptop sau khi xả nhỏ giọt đến mực
gần cạn thì trở về trạng thái như lúc vừa được sản xuất.
Để khắc phục người dùng cần sử dụng thao tác cắm sạc và rút ra liên tục
cho đến khi nhận được đèn báo tín hiệu đang sạc pin trên máy. Người
dùng để cho hệ thống sạc nhồi vào pin khoảng 8 tiếng (đối với loại có 6
cell). Nếu sau thời gian này pin vẫn không thể đầy thì bạn nên đem pin
này ra nơi sửa chữa có uy tín để nhờ phục hồi cell. Quá trình này đơn
giản chỉ là việc dùng thiết bị sạc điện trực tiếp vào từng cell có trong pin
và sau đó mới lắp nó vào lại vị trí cũ. Đến lúc này pin mới trở lại bình
thường được.
Các kỹ thuật viên máy tính cho rằng, để áp dụng cách trên thì không nên
bỏ mặc pin quá 3 ngày là tốt nhất.
Sạc đầy pin và rút điện ra rồi dùng máy. Sau khi pin đã cạn mới cắm sạc
vào. Ở cách này tuổi thọ pin có thể sẽ giảm đi chút ít so với cách
trên, nhưng về độ an toàn dữ liệu đang thao tác hay các nguy cơ cháy nổ
về điện cũng được giảm thiểu rất nhiều. Điều này có được là do việc hoạt
động bằng pin được thiết kế từ nhà sản xuất sẽ luôn có dòng điện ổn định
hơn cho toàn bộ các thành phần của máy. Hơn nữa, hiện tượng bị tắt
nguồn bất ngờ khó xảy ra khi hầu hết các máy tính xách tay đều có chế độ
báo hiệu pin gần cạn năng lượng.
Tăng thời gian dùng pin laptop Có những cách khá đơn giản để kéo dài tuổi thọ pin laptop. Dưới đây
là một số bước thiết lập cấu hình giúp tăng thời gian sử dụng pin.
Tắt các cổng và thành phần chưa có nhu cầu sử dụng như VGA, Ethernet,
PCMCIA, USB, và cả cổng kết nối không dây Bluetooth, Wi-Fi.
Thiết lập chế độ sử dụng tiết kiệm cho laptop ở môi trường phù hợp như
trên máy bay, tại tiệm cafe internet, trong văn phòng v.v... Những thao tác
này có thể thực hiện bằng cách click phải chuột vào My Computer, chọn
Preferences. hay dùng tiện ích miễn phí SparkleXP.
Đặt màn hình ở chế độ tự tắt khi không
dùng. Chức năng này khác với sử dụng
chương trình bảo vệ màn hình
screensaver vì nhiều trường hợp hệ
thống vẫn yêu cầu đèn backlight hoạt
động, gây tốn điện một cách vô ích. Bạn
có thể tùy chỉnh khoảng thời gian màn
hình tạm ngắt tại tiện ích Control
Panel/Power Options của Windows.
Kê laptop lên bảng tản nhiệt chuyên
dụng khi bạn để máy lên đùi sử dụng.
Tuyệt đối tránh đặt máy lên các bề mặt
mềm như gối đầu hay chăn màn vì có thể gây nóng máy.
Dọn sạch bụi bặm trên bàn đặt laptop vì bụi có thể chui vào khe thông hơi
của quạt làm mát một cách dễ dàng. Đương nhiên là sẽ khó phủi sạch
được bụi đã lọt vào trong thân máy. Các thao tác thổi bụi có nguy cơ gây
hỏng linh kiện máy.
Không bao giờ để máy tại nơi có nhiệt độ cao hơn 44oC như trong ôtô
dừng ngoài trời nắng, hay dưới hiên nhà.
Nên tháo rời pin khi sử dụng laptop bằng nguồn điện AC. Tuy nhiên cần
giữ cho các mặt tiếp xúc điện luôn sạch, trong trường hợp có bụi bẩn thì
dùng khăn mềm tẩm cồn để lau sạch.
Với pin loại lithium sẽ không còn bị hiệu ứng nhớ như loại nickel trước
đây, vì vậy bạn chỉ cần dùng kiện pin sau chu kỳ 30 lần sạc. Nên sạc một
cách thường xuyên sẽ tốt hơn là để pin cạn xuống mức quá thấp dưới 5%.
Khi pin hỏng cần thay thì nên mua loại rõ nguồn gốc, đúng loại dùng cho
Pin cho laptop của Sony. Ảnh:
laptop-battery-inc máy. Chú ý xem hạn sử dụng ghi dưới mặt đáy của pin. Nếu thời hạn đã
hết cũng có nghĩa là pin không còn đạt hiệu quả sử dụng.
10 kinh nghiệm sử dụng pin laptop
Việc quan tâm tới pin laptop sẽ đảm bảo cho bạn một cỗ máy luôn sẵn
sàng hoạt động nhằm phục vụ tốt nhất cho công việc mà bạn cần. Một vài
thông tin cơ bản mà bạn có thể nghe bất cứ ai đều nhắc đến ví dụ như:
tránh nhiệt độ quá cao hay quá thấp do pin bị lạnh sẽ kô phát điện tốt và
pin nóng sẽ tự tiêu điện năng rất nhanh, dùng dây điện nguồn khi có thể
để sạc lại pin hay không để pin nằm không quá lâu… nhưng những điều
dưới đây có thể sẽ làm bạn phải quan tâm nhiều hơn:
1. Nhỏ thì tốt hơn:
Điều này bạn cần chú ý khi chọn máy, vì việc sử dụng các máy laptop
loại siêu nhỏ, siêu mỏng sẽ cho bạn thời gian sử dụng pin dài nhất. Ví dụ,
màn hình laptop 10 inch sẽ sử dụng ít điện hơn rất nhiều so với các loại
15 inch. Ngoài ra, những chi tiết khác như ổ đĩa cứng có tốc độ quay
4200rPhần mềm sẽ kéo dài thời gian dùng pin của bạn hơn chút ít so với các loai
5400rPhần mềm hay sẽ dài hơn khá nhiều khi so sánh với loại 7200rpm.
2. Thiết lập các thông số năng lượng:
Luôn sử dụng năng lượng ở chế độ tiết kiệm nhất nếu có thể. Bạn hãy
truy xuất vào mục Power Options trong Control Panel của Windows để
thiết lập cho máy tự động chuyển sang chế độ chờ (Standby) hay ngủ
đông (Hibernate) sau một thời gian rỗi nhất định. Tốt nhất, bạn nên cài
đặt tắt lần lượt theo thứ tự như: màn hình sẽ ngắt đi đầu tiên, sau đó mới
tới đĩa cứng lưu thông tin từ ram vào rồi mới tắt.
3. Giảm độ sáng màn hình:
Đèn nền của màn hình LCD tiêu tốn tương đối nhiều điện năng. Nếu bạn
làm việc trong điều kiện đủ sáng, bạn có thể giảm độ sáng màn hình đi
một chút để kéo dài thời gian làm việc với pin. Tuy nhiên nhớ chú ý giảm
vừa phải để đủ nhìn rõ ràng mọi thành phần trên màn hình vì nếu quá tối
sẽ rất có hại cho mắt.
4. Quản lý pin chặt chẽ:
Luôn chú ý tới các thông số của pin như công suất tiêu thụ hiện tại và
lượng điện năng còn lại. Bạn có thể sử dụng các phần mềm chuyên dụng như Notebook Hardware Control (
You must be registered for see links
) hay một số tiện ích đi kèm tùy theo model máy tính xách tay cụ thể. Ngoài ra, bạn cũng
có thể mua được những loại pin có sẵn đèn LED báo trạng thái tích hợp
rất tiện lợi.
5. Luôn luôn nạp đầy:
Bất cứ khi nào có thể sử dụng nguồn điện thường, bạn nên sạc đầy pin.
Đặc biệt là trước các chuyến đi xa vì bạn không thể biết được nơi mình
đến liệu có ổ điện để chạy laptop hay không. Nếu có thể, bạn nên sử dụng
thêm pin dự phòng.
6. Chọn pin dung lượng lớn:
Một số laptop cho phép bạn gắn hai pin cùng một lúc để tăng thời gian sử
dụng. Nếu máy của bạn không hỗ trợ chi tiết này, hãy kiểm tra tài liệu đi
kèm để xem nhà sản xuất có cung cấp pin dung lượng lớn hay không.
Nếu tất cả đều không có chọn lựa, bạn có thể tìm tới giải pháp pin phụ hỗ
trợ ngoài (External Battery).
7. Xả sạch pin:
Trong lần đầu tiên sử dụng pin mới, bạn hãy chạy máy để pin hết hoàn
toàn, có thể thực hiện lại 2,3 lần trước khi sử dụng pin bình thường. Chú
ý không sạc lại khi pin vẫn còn khi đang thực hiện thao tác này.
8. Giữ gìn vệ sinh pin:
Bạn phải luôn đảm bảo pin và các chân tiếp xúc luôn sạch sẽ vì các loại
chất bẩn sẽ bám vào sẽ làm tiếp xúc bị kém, điện trở tăng và khả năng
làm việc của pin bị giảm đi đáng kể. Việc lau chùi có thể được thực hiện
nhờ khăn cotton mềm và cồn.
9. Kiểm tra pin CMOS:
Pin CMOS được sử dụng để đảm bảo thời gian đồng hồ của máy cũng
như những thông số trong BIOS. NẾu pin này hết, hệ thống sẽ sử dụng
pin chính để nuôi chip nhớ thông tin. Bạn hãy tham khảo tài liệu đi kèm
để tìm vị trí pin CMOS rồi thay thế khi cần thiết.
10. Tắt những thứ không cần thiết:
Không nên chạy những chương trình hay thiết bị mà bạn không cần tới.
Luôn chú ý tháo PC card và tắt các kết nối không dây như Wifi, Bluetooth, hồng ngoại Infrared. Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý rằng việc
xem phim hay chơi game bằng laptop là một trong những thao tác “đốt”
pin nhanh nhất.
Công nghệ kéo dài tuổi thọ cho pin laptop
Sau khoảng 30 phút thao tác, pin thay lõi có thể đạt thời gian sử dụng đến
2 giờ. Dịch vụ này đang dần phổ biến để phục vụ những người sở hữu
máy laptop quá cũ hay hàng xách tay quá "độc", không có hỗ trợ kỹ
thuật từ chính hãng.
Pin cho máy tính xách tay là yếu tố quan trọng
tạo nên tính cơ động và sự khác biệt so với máy
để bàn. Những model được bán phổ biến tại Việt
Nam hiện nay thường đi kèm với pin loại 6 lõi
(cell) với thời gian cơ bản khoảng 2,5 - 3 giờ, và
con số đó dường như chưa thỏa mãn yêu cầu của
những “chiến binh đường phố”. Theo khảo sát
trên trang VnExpress, 45% người dùng cho rằng
thời lượng của pin là hạn chế lớn nhất khi sử dụng laptop. Một số người
dùng sẵn sàng “hy sinh” sự gọn nhẹ để đổi sang loại pin 9 cell có thời
lượng dài hơn.
Tuy quan trọng nhưng pin lại là loại linh kiện nhạy cảm, thời gian bảo
hành nhiều nhất chỉ 1 năm, kể cả với những laptop cao cấp có thân máy được bảo hành tới 3 năm. Sau một thời gian sử dụng, khả năng lưu và cấp
điện của pin tự động giảm xuống. Quá trình “lão hóa” nhanh hay chậm
phụ thuộc vào quá trình dùng và xạc của người sử dụng. Khi thời gian
dùng chỉ còn vài phút là các viên pin đã “chai” hoàn toàn, phải thay lõi
hay mua mới.
Công nghệ hồi sinh pin chết
“Công nghệ” làm sống pin chai gồm 3 giai đoạn. Đối với pin đã chết hẳn,
người thợ phải kiểm tra xem mạch pin còn hoạt động hay không. Việc
này có thể bỏ qua nếu pin vẫn dùng được vài phút. Sau đó, vỏ nhựa của
nhà sản xuất được bóc tách, từng lõi pin bên trong được kiểm tra khả
năng lưu/phát điện, cell nào “chết” sẽ được thay. Cuối cùng, người thợ
phải cập nhật lại bộ nhớ ROM (reset ROM) bằng phần mềm chuyên dụng
để pin nhận lại dung lượng của những cell đã thay. Toàn bộ công đoạn
trên được tiến hành trong khoảng 20 - 30 phút nếu không gặp trục trặc
đặc biệt gì khác. Giá mỗi cell pin mới khoảng 75.000 đồng, chi phí phục
hồi một viên pin 6 cell đã chết hẳn khoảng 450.000 - 500.000 đồng.
Kiểm tra và thay lõi pin. Ảnh: Hưng Hải.
Theo đánh giá của dân trong nghề, việc khôi phục pin khó nhất ở công
đoạn thứ 3. Mỗi viên pin đều có bản mạch để quản lý nguồn điện từng
cell. Trong máy tính cũ, những mạch này khá đơn giản và bản ROM của
chúng cũng sẵn có trên Internet. Những viên pin mới có mạch điện quản
lý chặt chẽ hơn, chip nhớ và chip quản lý nhiều khi tích hợp chung trên
cùng IC, có loại còn có cả mạch bảo mật pin nên việc can thiệp khó khăn.
“Đa phần pin mang đến sửa là của những model cũ, nhiều nhất là máy
IBM vì người dùng Việt Nam chuộng dòng máy này. Cũng có người đến
sửa pin của máy tính mới vì đó là hàng xách tay, không thể mang đi bảo hành hay linh kiện chính hãng quá đắt”, anh Trần Duy Anh, Giám đốc
công ty HTT (Hà Nội) chuyên sửa chữa laptop, nói.
Duy Anh cho biết mỗi tháng công ty anh sửa đến hơn 200 viên pin laptop
các loại do khách hàng lẻ mang đến, chưa kể những đơn đặt hàng do một
số doanh nghiệp buôn bán máy tính cũ đem đến. Hà Nội hiện nay có
khoảng 10 điểm sửa chữa pin chuyên nghiệp. Dân chơi laptop TP HCM
quá quen thuộc với tên tuổi của 2 công ty Nghĩa Thăng và Không Gian
bởi thâm niên và tay nghề “phù thủy” với pin máy tính xách tay.
Mạch quản lý trên pin mới (trái) có chức năng bảo mật phức tạp hơn nhiều
so với các loại cũ (phải). Ảnh: Hưng Hải.
Nhiều người am hiểu thừa nhận rằng chất lượng của pin "hồi sinh" không
thể bằng với pin chính hãng vì cũng chỉ phát điện được trên dưới 2 giờ.
Tuy nhiên, giá tiền thì chỉ bằng phân nửa so với việc bỏ ra 70 - 80 USD
cho viên pin xịn từ chính hãng. Những cell pin mới và linh kiện để thay
được nhập khẩu từ Trung Quốc, chất lượng phụ thuộc vào trình độ và
"lương tâm" của cửa hàng cộng thêm một ít ... may rủi. Dịch vụ này vốn
dành cho người dùng laptop cũ nhưng một số cửa hàng bán máy tính
cũng "đặt hàng" để giảm chi phí cho những lô hàng lỗi đã nhập. Người
mua laptop cũ (hàng refurbished) nếu không tinh ý gặp phải loại pin "độ"
lại này thì coi như gặp vận đen.
Dùng và bảo quản pin
Theo ý kiến của giới kỹ thuật, thời lượng pin bị giảm nhanh phần nhiều
do người dùng chưa đúng cách. Hai nguyên nhân thường gặp nhất là cắm
nguyên xạc điện khi không dùng hay để chế độ ngủ (Standby hay
Hibernate) quá lâu khiến pin bị suy kiệt.
“Pin Ni-Cd cũ thì hay gặp hiện tượng chai pin, nếu cắm xạc liên tục thì
nó sẽ ‘nhớ’vị trí đầy ảo nên hay suy giảm. Pin Li-Ion thế hệ mới không
gặp hiện tượng trên nhưng không được để suy kiệt, nếu điện áp sụt xuống
dưới mức cho phép thì sẽ hỏng luôn”, kỹ thuật viên công ty HTT nói. Kinh nghiệm cho thấy chính những máy hay được người dùng mang đi
mang lại thì giữ được thời gian dùng pin lâu hơn.
Xạc IBM hàng nhái (trên) rất giống với xạc
xịn (dưới). Ảnh: Hưng Hải.
Ngoài ra, trên thị trường hiện nay cũng có nhiều loại xạc (adapter) là
hàng nhái trôi nổi. Bộ xạc chất lượng kém, cung cấp nguồn không ổn
định, cũng gây hại cho pin, tệ hại hơn là làm hỏng mạch xạc trên máy.
Việc phân biệt xạc xịn và nhái bằng mắt thường sẽ hơi khó vì vẻ bề ngoài
khá giống nhau. Dân chuyên nghiệp thường dựa trên trọng lượng, độ sắc
nét và khít của tem nhãn trên adapter để phân biệt.
Để thời gian dùng pin tốt, người dùng nên để pin được hoạt động, rút
nguồn điện khi không dùng máy. Lập kế hoạch để “xả hết, nạp đầy” pin
mỗi tuần 1 lần, tức là rút điện dùng máy tính đến khi hệ thống báo hết
nguồn điện, sau đó cắm nguồn cho đến khi pin báo đầy. Những máy
laptop được dùng thay cho desktop thường không cần đến pin có thể lấy
ra bảo quản riêng. Tuy nhiên, trước khi tháo nên xạc đầy điện, kiểm tra và
xạc lại theo chu kỳ từ 3-5 tháng.
5 cách tăng tuổi thọ pin laptop mini
Netbook (hay laptop mini) đang nổi lên như một trào lưu, nhưng có
một nhược điểm mà gần như tất cả những mẫu máy tí hon này đều
mắc phải, đó là pin dùng không được lâu.
Dễ hiểu rằng điểm phát triển nhất của những Asus Eee PC, MSI Wind, Acer
Aspire One hay bất cứ chiếc laptop mini nào khác nằm ở khả năng di
động, nhờ sở hữu thân hình nhỏ và trọng lượng nhẹ. Tuy nhiên, để có thể
hưởng lợi từ ưu thế này, tức là có thể sử dụng máy ở mọi nơi mọi lúc,
người dùng cần tìm cách kéo dài tuổi thọ pin cho máy.
Sau đây là 5 mẹo nhỏ, có thể áp dụng cho tất cả laptop mini, để cải thiện
khả năng hoạt động của bộ phận cung cấp điện nguồn.
Pin sử dụng được lâu thì mới thấy được sự ưu việt của những chiếc
netbook.
Ảnh: Mobilemag.
1. Chỉnh độ sáng màn hình xuống mức thấp nhất có thể
Tất cả laptop đều cho phép người dùng điều chỉnh độ sáng của màn hình.
Đây là một cách đơn giản nhưng rất hữu hiệu để tiết kiệm năng lượng cho
máy. Theo đó, nếu sử dụng máy trong những môi trường không đòi hỏi
độ sáng màn hình quá lớn, bạn không nên để ở mức maximum. Điều đó
vừa gây tốn pin, vừa có hại cho mắt. Vì thế, lời khuyên ở đây là hãy
chỉnh độ sáng của màn hình xuống mức thấp nhất có thể, miễn là vẫn có
thể đọc được những gì hiển thị trên đó.
2. Tắt tất cả những thiết bị không dùng đến
Tùy từng loại máy, nhưng đa phần laptop mini hiện nay đều được tích
hợp các thiết bị thu phát tín hiệu bổ trợ mà không phải lúc nào cũng dùng
đến. Bluetooth là một ví dụ rõ nét. Người dùng có thể bật công tắc kết nối
wifi liên tục, bởi đây là chức năng được sử dụng thường xuyên, nhưng
Bluetooth thì không phải lúc nào cũng có thiết bị để kết nối.
Thêm vào đó, những thiết bị ngoại vi kết nối với máy tính qua cổng USB
cũng là một nguồn tiêu tốn điện năng đáng kể. Nếu không quá cần thiết,
nên thoát tất cả những thiết bị như chuột USB, máy scan, webcam hay ổ
cứng di động để tiết kiệm điện cho máy.
Nên chi tiền cho một hay hai bộ pin sơ cua. Ảnh: Blogger.
3. Mang theo một hai bộ pin bổ trợ
Bạn sẽ phải chi ra một khoản tiền để mua thêm một hai bộ pin "sơ cua",
nhưng nếu là người có nhu cầu làm việc di động cao, đây là một biện
pháp vô cùng hữu ích và thiết thực. Đặc biệt, nếu chiếc netbook của bạn
chỉ dùng pin 3 cell (tương ứng với khoảng 2 giờ sử dụng), thì không nên
chần chừ trong việc mua thêm pin bổ trợ. Lưu ý là nên tìm mua pin của
một nhà sản xuất uy tín, đồng thời để ý đến dung lượng pin (ký hiện là
mAh).
4. Tận dụng thiết bị sạc pin trên xe hơi
Nếu có xe hơi, hãy đầu tư thêm một số tiền nhỏ nữa để mua một thiết bị
nạp điện trên xe. Chỉ cần loại có công suất khoảng 100 Watt, giá 15 USD
là đủ để sạc pin cho các thiết bị điện tử như điện thoại, máy nghe nhạc, và
dĩ nhiên là cả chiếc netbook của bạn!
5. Tự hack và chế pin dung lượng lớn cho máy
Hiện đã có người mày mò và chế được bộ pin 9 cell cho chiếc MSI Wind,
có thể sử dụng liên tục 6 giờ đồng hồ sau mỗi một lần sạc đầy. Tuy nhiên,
bạn chỉ nên làm theo nếu thực sự có khả năng. Bằng không, chịu khó chờ
những giải pháp hỗ trợ đến từ phía các nhà sản xuất. Asus hiện đã hứa
hẹn sẽ tung ra thêm một phiên bản Eee PC mới mà theo họ là "có thể hoạt
động liên tục cả ngày".
Pin laptop mau già nếu dùng nhiều đồ chơi
Nhiều thiết bị gắn ngoài qua cổng USB dùng cho laptop hiện nay rất
tiện dụng. Tuy nhiên, nếu quá lạm dụng những công cụ này, pin sẽ
hao nhanh và tuổi thọ pin cũng sẽ giảm mạnh.
Đồ chơi hiện được nhiều người trang bị cho máy tính xách tay của mình
là chiếc đế tản nhiệt (docking).
Nhiều người thường mở rộng thêm nhiều cổng USB để có thể sử dụng
được
nhiều thiết bị phụ giao tiếp qua cổng này - Ảnh: flickr
Theo anh Nguyễn Hưng, kỹ thuật viên tại cửa hàng Thiên Thảo laptop,
"nếu sử dụng docking tản nhiệt thì một laptop có thời pin tối đa 2 giờ chỉ có thể dùng được từ 1 đến 1 tiếng rưỡi". Lý do tốn pin là đế tản nhiệt
được cấu thành từ 2 đến 4 quạt có công suất khoảng 1 Watt nên khá tốn
điện năng.
Một số đồ chơi khác ít tốn năng lượng hơn như quạt, đèn, bóng mát xa...,
nhưng có những loại cũng "ăn" pin laptop "kinh khủng", như máy hâm
nóng cafe, máy hút bụt hay tủ lạnh. Những đồ này công suất từ 2,5 Watt
tới 5,75 Watt. Kỹ thuật viên ở các cửa hàng bán laptop thường khuyên
rằng chỉ nên dùng đồ trên cho PC, nếu dùng cho laptop in sẽ cạn nhanh
chóng.
Có người tận dụng tối đa các cổng USB trên laptop để cắm đủ loại phụ
kiện đồng thời cũng cắm sạc liên tục để máy không hết pin. Tuy nhiên,
theo anh Hưng, không nên sử dụng theo cách này vì sẽ làm pin mau hư.
Nếu vẫn dùng đúng theo cách sạc, xả thông thường (tức là cứ để hết pin
rồi sạc) nhưng tần xuất sạc quá nhiều cũng làm pin mau giảm tuổi thọ.
Còn cắm sạc ngay cả khi pin vẫn còn thì dễ làm nó bị phù, nhất là đối với
pin Li-Ion hiện nay.
Những thiết bị như máy hâm nóng, tủ lạnh mini dùng cổng USB tốn
rất nhiều năng lượng. Ảnh: bp2.
Anh Lê Văn Hoàng, nhân viên kỹ thuật tại một cửa hàng máy tính xách
tay trên đường Dân Chủ, quận Thủ Đức, TP HCM chia sẻ, nếu muốn sử
dụng nhiều đồ chơi cho laptop của mình, bạn có thể dùng cách tháo pin ra
và cắm sạc vào. Cách này hơi bất tiện nếu lỡ may mất điện. Tuy nhiên,
tốt nhất là cắm ít "đồ chơi" vào máy thôi. Đối với những công cụ cần thiết
như đế tản nhiệt hay máy hút bụi, bạn nên trang bị cho máy pin từ 9 cell
trở lên.
Anh Hoàng vui vẻ kể chuyện "có một cách khác cũng đơn giản không
kém. Nếu là dân 'độ' thực sự, bạn cũng có thể chế cho mình một bộ nguồn
kết nối từ bình ắc-qui. Năng lượng này có thể sử dụng bền. Và dĩ nhiên về
tính mỹ thuật cũng như tiện lợi cho việc đi lại thì không được tốt lắm".
Độ pin laptop
Bạn có thể tiết kiệm trên 50% với
việc "độ" lại pin laptop đã bị chai
hay thay pin mới không phải của
nhà sản xuất chiếc laptop đó.
Pin laptop sớm muộn sẽ bị chai. Nói
chung, pin laptop thường sử dụng được
khoảng 18 đến 36 tháng tùy mức độ sử
dụng nhiều hay ít. Sau quá trình sử dụng, thời gian sử dụng pin giảm dần
và mất khả năng xạc đầy.
Lý do là vì pin thông thường có thể xạc lại khoảng 300-500 lần trước các
hóa chất bên trong pin bắt đầu cạn dần, khiến pin từ chỗ chạy được 3 giờ
liên tục giảm xuống còn một giờ hay ít hơn. Đó là lúc thay mới hay
"độ" lại pin để kéo dài thời gian sử dụng.
Hiện có khá nhiều nơi làm dịch vụ phục hồi pin "chai". Theo dân trong
nghề, việc "độ" lại khá đơn giản, có thể thực hiện trong vòng 15 phút đến
nửa giờ là xong. Hầu hết trường hợp pin chai là do các cell (lõi) không
còn khả năng tích điện dẫn đến thời gian sử dụng ngắn. Đầu tiên, thợ sửa
tháo vỏ nhựa của pin và kiểm tra khả năng tích và phát điện của từng lõi
pin bên trong, lõi nào "yếu" hay "chết" sẽ thay bằng lõi mới. Cuối cùng
là cập nhật lại bộ nhớ ROM trên mạch điểu khiển của pin bằng phần
mềm. Giá "độ" lại pin trong trường hợp này được tính theo lõi, mỗi lõi
khoảng 60-70 nghìn đồng, khoảng 400 nghìn đồng với pin thay 6 lõi.
Mức giá này có thể rẻ hơn với pin thay trên 6 lõi.
Ngoài trường hợp lõi pin mất khả năng tích điện, có một số lỗi pin khác
như pin báo thời gian dùng không chính xác, báo 3 giờ những chỉ dùng
chưa đầy một giờ hay báo còn 30 phút nhưng thực tế lại dùng được tới
hơn một giờ. Theo dân trong nghề, pin báo sai dung lượng có thể do lỗi
BIOS hay một vài lõi có vấn đề. Với trường hợp lỗi BIOS thì chỉ cần cập nhật là xong, còn nếu do lõi pin trục trặc thì chỉ cần thay lõi mới.
Các cửa hàng làm dịch vụ "độ" lại pin thường có bảo hành nhưng khá
ngắn, phổ biến là một tháng và số ít có thể lên đến 3 tháng.
Sau khi "độ" lại pin, laptop có thể chạy liên tục một đến hai giờ. Tuy
nhiên, nhiều trường hợp chỉ sử dụng được nửa năm trở lên là pin lại bắt
đầu xuống phong độ. Vì vậy, lựa chọn khác là thay thế pin mới, tốn kém
hơn là "độ" lại pin.
Có hai loại pin laptop: pin của nhà sản xuất laptop bán (pin chính hãng)
và pin không phải của nhà sản xuất laptop. Giá pin của nhà sản xuất
laptop rất đắt, thường gấp khoảng 2 lần giá pin không phải chính hãng. Ví
dụ, pin cho laptop IBM Thinkpad chính hãng giá khoảng 60 USD, nhưng
pin không chính hãng, phổ biến là pin xuất xứ từ Trung Quốc chỉ khoảng
20-30 USD. Tuy nhiên, các hãng laptop thường khuyến cáo không nên
dùng pin không chính hãng, nếu dùng là vi phạm những điều kiện bảo
hành. Đại diện Lenovo cho biết họ không hỗ trợ việc sử dụng pin không
phải của Lenovo trong dòng laptop Thinkpad. Pin Thinkpad được thiết kế
và kiểm thử với laptop Thinkpad để đảm bảo độ an toàn, tương thích và
hiệu năng.