daihung777
New Member
Download Đề tài Để dạy – học tốt văn thuyết minh miễn phí
Phương pháp thuyết minh là vấn đề then chốt của bài văn thuyết minh. Nắm được các phương pháp thì học sinh biết sẽ phải ghi nhận thông tin, lựa chọn số liệu để thuyết minh một cách rõ ràng, hấp dẫn. Cụ thể có 6 phương pháp thuyết minh:
- Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích : Là phương pháp vận dụng tri thức để nêu khái niệm về sự vật hiện tượng. Thường ở câu mở đầu của bài văn. Có mô hình cấu tạo “ C là V”.
- Phương pháp liệt kê: Trình bày tri thức theo một trật tự nhất định, tạo sự phong phú trong nội dung thuyết minh, tăng sức thuyết phục với người đọc.
- Phương pháp nêu ví dụ: Đưa những dẫn chứng cụ thể, xác thực từ thực tế cuộc sống, tài liệu.
- Phương pháp dùng số liệu: Là dùng một loại ví dụ vào trường hợp các sự vật có biểu hiện đặc trưng ở số lượng, số liệu có thể lấy từ thực tế khảo sát, tài liệu xác thực
- Phương pháp so sánh: Đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác nhằm làm nổi bật bản chất của vấn đề đang được thuyết minh.
- Phương pháp phân tích, phân loại: Là chia vấn đề, đối tượng, thuyết minh thành nhiều loại.để làm rõ từng ý. Phương pháp này làm cho nội dung thuyết minh mạch lạc, tránh chung chung hay quá tỉ mỉ.
Mỗi phương pháp đều được cụ thể qua những ví dụ cho học sinh nắm vững. Giáo viên giúp học sinh thấy rõ: trong một bài thuyết minh, thường sử dụng kết hợp nhiều phương pháp thuyết minh để đạt hiệu quả cao nhất.
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download cho
Tóm tắt nội dung:
cộng hòa xã hội chủ nghĩa việt namĐộc lập - Tự do - Hạnh phúc.
--------------------
đề tài sáng kiến kinh nghiệm
I- Sơ yếu lý lịch:
Họ và tên: Nguyễn Thị Phương
Ngày tháng năm sinh: 13- 12- 1974
Năm vào ngành: 1995
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên
Trường THCS Cao Viên
Trình độ chuyên môn: Đại học Môn Ngữ văn
Bộ môn giảng dạy: Môn Ngữ văn 8
Ngoại ngữ:
Trình độ chính trị:
- Sơ cấp
- Trung cấp
- Đại học
- Sau đại học
- Khen thưởng (ghi hình thức cao nhất): Đạt danh hiệu Giáo viên giỏi cấp cơ sở
II/ nội dung đề tài
- Tên đề tài:
Để dạy – học tốt văn thuyết minh
- Lý do chọn đề tài:
Lần đầu tiên, văn bản thuyết minh được đưa vào chương trình Ngữ văn THCS. So với các loại văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận thì đây là một khái niệm mới mẻ với cả người dạy và người học. Tuy nhiên trong thực tế loại văn bản này ngày càng trở nên thông dụng, phổ biến, có phạm vi sử dụng rộng rãi trên tất cả các lĩnh vực của đời sống, Mua một cái tivi, xe máy,... đều phải kèm bản thuyết minh để ta hiểu chức năng, cấu tạo, cách sử dụng, cách bảo quản. Đến một thắng cảnh, trước cổng ra vào thế nào cũng có bảng ghi lời giới thiệu về lai lịch, sơ đồ.... Cầm quyển sách, bìa sau có thể có lời giới thiệu tóm tắt nội dung. Trong sách giáo khoa có bài trình bày thí nghiệm, sự kiện lịch sử, tiểu sử nhà văn....tất cả đều là văn bản thuyết minh. Vậy trong đời sống không lúc nào ta thiếu được văn bản thuyết minh. Việc học và làm tốt kiểu bài này ở học sinh để sử dụng trong cuộc sống là điều tất yếu. Vì vậy tui đã chọn đề tài này.
Phạm vi và thời gian thực hiện đề tài:
Đề tài này là suy nghĩ, kinh nghiệm tui tích luỹ và áp dụng trong suốt quá trình giảng dạy. ở đây, tui trình bày những nội dung, biện pháp và kết quả năm học 2005- 2006. ở lớp 8A, 8B.
III. Quá trình thực hiện đề tài
1.Khảo sát thực tế:
Đưa văn bản thuyết minh vào nhà trường là nhằm cung cấp cho học sinh một kiểu văn bản thông dụng rèn luyện kỹ năng tri thức khách quan, khoa học; nâng cao năng lực tư duy và biểu đạt cho học sinh. Muốn làm được văn bản thuyết minh không đơn thuần chỉ dừng lại ở suy nghĩ, quan sát mà phải điều tra, nghiên cứu, học hỏi thì mới làm được. Điều này khác hẳn với kiểu văn bản nghị luận, tự sự, miêu tả, biểu cảm hay hành chính công vụ nên học sinh gặp nhiều khó khăn trong học tập. Điều này là hợp lý, bởi xuất phát từ điều kiện thực tế là học sinh ở nông thôn chúng ta ít được đi tham quan du lịch, tài liệu tra cứu không nhiều, lượng kiến thức học hỏi từ các bậc phụ huynh cũng rất hạn chế. Đây thực sự là khó khăn cho việc dạy của giáo viên và học của học sinh. Vậy phải làm thế nào để dạy – học văn thuyết minh? tui đã suy nghĩ và áp dụng một số nội dung, biện pháp trong giảng dạy kiểu văn bản này. Qua thực hiện, tui thấy học sinh thực sự có tiến bộ và bản thân cũng tự phát huy, nâng cao năng lực chuyên môn.
2. Những biện pháp thực hiện ( Nội dung chủ yếu của đề tài)
A. Hình thành và củng cố những đặc điểm của văn bản thuyết minh
1) Thuyết minh là gì?
Trước hết cần giúp học sinh hiểu đây là loại văn bản khác hẳn tự sự( vì không có sự việc và diễn biến), khác với miêu tả( vì không đòi hỏi miêu tả cụ thể để người đọc cảm giác mà cốt làm người ta hiểu), khác với nghị luận( vì không có luận điểm, luận cứ), khác với hành chính công vụ( vì không trình bày yêu cầu nguyện vọng).
Giáo viên sẽ giúp học sinh nắm vững sự khác biệt của các kiểu loại văn bản bằng những đoạn văn cụ thể về cùng một đối tượng.
Miêu tả:
Tán lá phượng rộng, xanh rì, trùm kín cả một góc sân. Những cành cây khoẻ khoắn như những cánh tay lớn toả ra mọi phía. Gốc cây xù xì, màu nâu sẫm săn chắc như một cơ thể dám nắng trong lao động... Hè đến, cây phượng bừng nở những trùm hoa rực rỡ như những đốm lửa bập bùng.
Biểu cảm:
Có ai lại chưa từng một lần ngẩn ngơ ngắm những cánh phượng thắp lửa giữa tán phượng xanh. Màu đỏ của hoa phượng như sức sống của tuổi trẻ, dù có rơi, có lạc khỏi chùm vẫn vẹn nguyên sắc đỏ.
Thuyết minh:
Cây phượng thuộc loại cây bóng mát, thân gỗ, vỏ màu nâu sẫm. Cây có thể cao hàng chục mét. Lá phượng thuộc họ lá kép, những phiến lá chi chít những chiếc lá li ti mà che rợp cả sân trường. Đẹp nhất là hoa. Thuộc họ đậu, hoa phượng như cánh bướm xoè ra, rực rỡ sắc đỏ, thỉnh thoảng xen vài cánh vàng nhạt tạo nên sự hài hoà độc đáo.
Qua đây có thể thấy văn bản thuyêt minh là văn bản sử dụng cách trình bày, giới thiệu, giải thích nhằm trả lời những câu hỏi: Sự vật ( hiện tượng) ấy là gì? Có đặc điểm gì ? Vì sao như vậy? Nó có lợi ích gì? Sử dụng, chăm sóc và bảo quản ra sao?.
2) Đặc điểm của văn bản thuyết minh
- Cung cấp tri thức khách quan: Muốn vậy phải tiến hành điều tra,học hỏi, nghiên cứu, tích luỹ tri thức về đối tượng. Người thuyết minh không được phép hư cấu, tưởng tượng, không dùng cảm quan cá nhân để thay đổi thông tin về đối tượng, sự việc. Tất cả những gì trình bày trong bài thuyết minh phải chính xác, đúng đặc trưng, bản chất, trình tự của đối tượng. Tức là phải tôn trọng sự thật.
- Tính thực dụng: Cung cấp tri thức xác thực, hữu ích, giúp con người có hiểu biết, hành động, thái độ, sử dung, bảo quản....đúng đắn với sự vật, hiện tượng quanh mình.
- Cách diễn đạt: Phải trình bày tri thức rõ ràng
Ngôn ngữ phải chính xác, sinh động. Thuyết minh thuộc lĩnh vực nào thì sử dụng những thuật ngữ, khái niệm có tính chất chuyên ngành đó.
Để thu hút người đọc, tăng thêm nhận thức, tin tưởng vào vấn đề, người viết có thể kết hợp sử dụng linh hoạt một số cách biểu đạt khác như miêu tả, biểu cảm, tự sự.
3) Các phương pháp thuyết minh
Phương pháp thuyết minh là vấn đề then chốt của bài văn thuyết minh. Nắm được các phương pháp thì học sinh biết sẽ phải ghi nhận thông tin, lựa chọn số liệu để thuyết minh một cách rõ ràng, hấp dẫn. Cụ thể có 6 phương pháp thuyết minh:
- Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích : Là phương pháp vận dụng tri thức để nêu khái niệm về sự vật hiện tượng. Thường ở câu mở đầu của bài văn. Có mô hình cấu tạo “ C là V”.
- Phương pháp liệt kê: Trình bày tri thức theo một trật tự nhất định, tạo sự phong phú trong nội dung thuyết minh, tăng sức thuyết phục với người đọc.
- Phương pháp nêu ví dụ: Đưa những dẫn chứng cụ thể, xác thực từ thực tế cuộc sống, tài liệu....
- Phương pháp dùng số liệu: Là dùng một loại ví dụ vào trường hợp các sự vật có biểu hiện đặc trưng ở số lượng, số liệu có thể lấy từ thực tế khảo sát, tài liệu xác thực
- Phương pháp so sánh: Đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác nhằm làm nổi bật bản chất của vấn đề đang được thuyết minh.
- Phương pháp phân tích, phân loại: Là chia vấn đề, đối tượng, thuyết minh thành nhiều loại....để làm rõ từng ý. Phương pháp này làm cho nội dung thuyết minh mạch lạc, tránh...