dat2004_nd
New Member
Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết Nối
Nghiên cứu cơ sở khoa học xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường thành phần và ứng dụng để xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất, nước tỉnh Hoà Bình : Đề tài NCKH. QGTĐ.02.03
Nhà xuất bản: ĐHKHTN
Ngày: 2004
Chủ đề: Bản đồ
Bản đồ hiện trạng môi trường
Hoà Bình
Môi trường nước
Môi trường đất
Miêu tả: 106 tr. + Phụ lục
Thiết lập các công thức đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu riêng lẻ và tổng hợp; Mô hình hoá các chỉ số đặc trưng cho chất lượng môi trường; Thiết lập quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi trường thành phần và tổng hợp; Đánh giá hiện trạng môi trường đất và nước tỉnh Hoà Bình theo chỉ số tương đối và tổng hợp dựa trên số liệu điều tra khảo sát, đo đạc thực địa trên phạm vi tỉnh Hoà Bình vào mùa mưa và mùa khô năm 2003; Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất, nước tỉnh Hoà BÌnh năm 2003
KHCN Thư mục kỉ niệm 100 năm Đại Học Quốc GiaHN
Xây dựng phương pháp luận và quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi trường thành phần; Xây dựng bản đồ hiện trạng đất, nước tỉnh Hoà Bình
Sách: Bổ sung vào chương “Phương pháp đánh giá chất lượng môi trường trong
cuốn sách Toán ứng dụng trong môi trường 03/2005.
2. Sản phẩm ứng dụng.
- Các sản phẩm công nghệ: Các bản đồ hiện trạng môi trường nước mặt và
đất tỉnh Hòa Bình tỷ lệ 1: 100.000.
- Khả năng ứng dụng các kết quả:
ứng dụng trong việc đánh giá hiện trạng, tác động môi trường của dự án,
cơ sở, xây dựng bản đồ quy hoạch mạng lưới điểm quan trắc, bản đồ quy hoạch
môi trường khu công nghiệp, đô thị, vùng và tỉnh v.v...
3. Sản phẩm đào tạo
- 1 luận án Tiến sĩ đã bảo vệ 2004 (một phần kết quả của luận án liên quan
tới phương pháp mô hình hoá đánh giá chất lượng môi trường không khí và xây
dựng bản đồ Ozon mặt đất).
- 5 luận văn Thạc sĩ liên quan tới phương pháp đánh giá, dự báo chất lượng
môi trường và xây dựng bản đồ(bảo vệ năm 2003 và 2004).
- 8 khóa luận tốt nghiệp đã bảo vệ năm 2003 và 2004 liên quan tới phương
pháp đánh giá chất lượng mồi trường không khí, tiếng ồn giao thông và nước
bằng chỉ tiêu tổng hợp.
4. Sản phẩm vê tăng cường tiềm lực cho đơn vị
- Bồi dưỡng cán bộ: Phương pháp đánh giá chất lượng môi trường bằng chỉ
tiêu tổng hợp (5 cán bộ của Trung tâm Nghiên cứu Quan trắc và Mô hình hóa
Môi trường, 1 cử nhân tài năng)
- Phần mềm xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường thành phần.
5. Sắn phẩm giao nộp
- Báo cáo tổng hợp đề tài.
- 2 báo cáo chuyên đề.
- 1 báo cáo tóm tắt.
- 1 đĩa CD có chứa Files báo cáo tổng hợp của đề tài và các bản đồ dạng in
đen trắng và in màu.
T rung tâm N ghién cứu Q u an trá c và M ò hình hóa M òi trư ờ ng
1. Tên đề tài: Nghiên cứu cơ sở khoa học xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường
thành phần và ứng dụng để xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất, nước tỉnh Hòa
Bình.
2. Chủ trì đề tài: GS.TS. Phạm Ngọc Hổ
3. Cán bộ tham gia: GS.TS Lê Văn Khoa, PGS.TS Lê Đức, PGS.TS Trần Hồng Côn,
TS. Vũ Vãn Mạnh, Th.s Nguyễn Quốc Việt, Th.s Đồng Kim Loan.
Th.s Phạm Thị Việt Anh, Th.s Dương Ngọc Bách, Th.s Đỗ Mạnh Dũng,
Th.s Phạm Thị Thu Hà, Th.s Nguyễn Mạnh Khải, CN. Nguyễn Ngọc Minh,
CN. Nguyễn Quang Huy, CN. Phan Mai Linh
4. Mục tiêu và nội dung nghiên cứu
4.1. Mục tiêu
- Xây dựng phương pháp luận và quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi trường
thành phần.
- Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất, nước tỉnh Hòa Bình.
4.2. Nội dung nghiên cứu
- Thu thập các tài liệu ở trong và ngoài nước có liên quan tới đề tài để xây dựng cơ
sở khoa học, phương pháp luận thành lập bản đồ hiện trạng môi trường thành
phần và tổng hợp (bản đồ hiện trạng môi trường).
- Thiết lập các công thức đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu riêng lẻ và
tổng hợp.
- Mô hình hóa các chỉ số đặc trưng cho chất lượng môi trường.
- Thiết lập quy trình thành lập bản đổ hiện trạng môi trường thành phần và tổng
hợp.
- Đánh giá hiện trạng môi trường đất và nước tỉnh Hòa Bình theo chỉ số tương đối
và tổng hợp dựa trên số liệu điều tra khảo sát, đo đạc thực địa trên phạm vi tỉnh
Hòa Bình vào mùa mưa và mùa khô năm 2003.
- Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất. nước tỉnh Hòa Bình năm 2003.
5. Các kết quả đạt được
5.1. Kết quả nghiên cứu cơ sở khoa học
Dựa trên việc tham khảo các tài liệu ở trong và ngoài nước có phát triển và bổ
sung, tập thể tác giả đề tài đã nghiên cứu xây dựng cơ sớ Khoa học và Phương pháp
luận thành lập bản đồ hiện trạng môi trường bao gổm:
- Trình bày các khái niệm và định nghĩa về bản đồ môi trường, bản đổ hiện trạng
môi trường thành phần và bản đồ hiện trạng môi trường.
- Các phương pháp đánh giá chất lượng môi trường truyền thống (đánh giá theo chỉ
tiêu riêng lẻ) và theo chỉ tiêu tổng hợp.
- Cải tiến phương pháp đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu tổng hợp phù
hợp với điều kiện Việt Nam.
- Xây dựng phương pháp và quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi trường thành
phần và tổng hợp (bản đồ hiện trạng môi trưòng).
5.2. Kết quả nghiên cứu ứng đụng
- Đã tiến hành điều tra khảo sát thực địa, đo nhanh và lấy mẫu tại 51 điểm đối với
nước mặt và 76 điểm lấy mẫu đất trên địa bàn tỉnh Hòa Bình vào mùa mưa và
mùa khô năm 2003.
- Phân tích các mẫu nước và đất trong phòng thí nghiệm.
- Đánh giá hiện trạng môi trường nước mặt và đất.
- ứng dụng phương pháp đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu riêng lẻ và
tổng hợp, quy trình thành lập bản đồ để xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường
nước và đất tỉnh Hòa Bình năm 2003 với tỷ lệ 1:100.000 bao gồm:
+ Hai bản đồ hiện trạng môi trường nước mặt tỉnh Hòa Bình, mùa mưa và mùa khô.
+ Chín bản đổ chuyên đề về hiện trạng phân bố của chất hữu cơ, pH, hàm lượng N,
p, K; Fe, Mg, Ca, AI trong đất và một bản đổ hiện trạng môi trường đất.
- Các bản đồ đã mô tả được bức tranh tổng quát về hiện trạng môi trường nước mặt
và đất tỉnh Hòa Bình, khẳng định tính khả thi của phương pháp luận trong việc
triển khai ứng dụng thành lập các bản đồ hiện trạng môi trường. Từ các bản đồ
này cho thấy:
• Đối với môi trường nước mặt (sông, suối, hồ) ở Hòa Bình đạt chất lượng tốt
theo TCVN loại B (trừ chỉ tiêu Hg > TCCP), kết luận này cũng phù hợp với
các kết quả nghiên cứu từ các đề tài. dự án khác trong 5 năm trở lại đây.
• Đối với môi trường đất - Chất lượng đất (đánh giá theo 15 loại đất khác
nhau) chủ yếu chỉ đạt ở mức cùng kiệt đến trung bình, không thuận lợi cho sự
sinh trướng và phát triển của cây trồng.
- Các bản đồ khái quát được bức tranh tổng thê vể hiện trạng môi trường nước mặt
và đất. tạo thuận lợi cho các nhà quản lý dễ xem xét và đánh giá. góp phần cập
nhật vào tư liệu ngân hàng dữ liệu phục vụ cho công tác kiểm soát, quản lý và bảo
vệ môi trường của tỉnh Hòa Bình.
— Cơ sở Khoa học và phương pháp luận đã được ứng dụng để xây dựng bản đổ quy
hoạch mạng lưới điểm quan trắc và phán tích môi trường tỉnh Hòa Bình năm
2003. Và đang được ứng dụng để xây dựng bản đồ môi trường không khí trên địa
bàn Tp Hà Nội năm 2004.
- Phương pháp đánh giá chất lượng môi trường và quy trình thành lập bản đồ hiện
trạng môi trường - kết quả chính của đề tài sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích cho
công tác nghiên cứu khoa học và đào tạo ở các trường đại học cũng như triển khai
nghiên cứu ứng dụng trong lĩnh vực mồi trường: đánh giá hiện trạng, đánh giá tác
động, quy hoạch môi trường, xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đô thị, khu
công nghiệp, các tỉnh thành v.v... ở nước ta. c
SUMMARY REPORT
1. Title of the project:
Study the scientific base for mapping specific environmental state and its
application for mapping water and soil environmental state in Hoa Binh
province.
2. Head of the project: Prof.Dr. Pham Ngoc Ho
3. Participators of the project: Prof.Dr. Le Van Khoa, Assoc. Prof.Dr. Le Due,
Assoc.Prof.Dr. Tran Hong Con, Dr. Vu Van Manh, MSc. Nguyen Quoc Viet,
MSc. Dong Kim Loan, MSc. Pham Thi Viet Anh, MSc. Duong Ngoc Bach, MSc.
Do Manh Dung, MSc. Nguyen Manh Khai, MSc. Pham Thi Thu Ha, CN. Nguyen
Ngoe Minh, CN. Nguyen Quang Huy, CN. Phan Mai Linh.
4. Objectives and research contents of the project
4.1. Objectives
Build the methodology and the process for establishing special environmental
state.
Build maps of soil and water environment status in Hoa Binh province.
4.2. Research contents
- Collecting national and international documents concerning with the project in
order to set up the scientific base and the methodology for establishing specific
and general maps of environmental status.
- Establishing formulas for assessing the environmental quality on individual and
general indexes.
Modeling specific indexes to the environmental quality.
- Establishing the process for building specific and general maps of
environmental status.
Assessing the status of soil and water environment in Hoa Binh province on
individual and general indexes, based on data of field investigation and survey
in Hoa Binh province in dry and rainy seasons in 2003.
Building maps of soil and water environmental status in Hoa Binh province in
2003.
5. Obtained results
5.1. Research results on scientific base
Based on the consultation of national and international documents having the
development and the complement to these ones, the research team studied to build
the methodology and the scientific base for establishing map of environmental
status, including:
- Present concepts and definitions on environmental map, the specific map of
environmental status and the map of environmental status.
- Methods for assessing the environmental quality on individual indexes(
traditional method) and on general indexes.
Improving method for assessing the environmental quality on general indexes in
accordance with Vietnam’s condition.
- Building the method and the process for establishing specific and general maps
of environmental status (map of environmental status).
5.2. Research results in practical application
- Implementing field investigation and survey, rapidly measuring and sampling
surface water at 51 points and soil at 76 points in Hoa Binh province in dry and
rainy seasons in 2003.
- Analyzing water and soil samples in the laboratory.
- Assessing the status of soil and surface water environment.
Applying the method for assessing the environmental quality on individual and
general indexes, the process of map establishment to build maps of soil and
water environmental status in Hoa Binh province in 2003 according to the ratio
of 1/ 100.0 0 0 , including:
+ Two maps of surface water environmental status in Hoa Binh province in dry
and rainy seasons.
+ Nine major maps of the status of organic substance distribution, pH, contents
of N, p, K; Fe, Mg, Ca, A1 in the soil and one map of soil environmental status.
- Maps represented general pictures to the status of surface water and soil
environment in Hoa Binh province, affirming the feasibility of methodology in
deploying the application of establishing environmental status map. The maps
also indicated as follows:
+ Surface water environment^ river, spring, lake) in Hoa Binh province meet
good quality according to the Vietnam’s surface water standard- B level( except
Hg is higher than the permissible standard). This conclusion is suitable to the
research results of projects in recent 5 years.
+ The soil quality( assessed on different fifty kinds of soil) is in the level of
poor and mean soil, which is not good for the development of crop plants.
Maps generalized the general picture on soil and surface water environmental
status bringing advantages for the managers to consider, assessing, updating the
data, which serve for the environmental controlling, management and protection
in Hoa Binh province.
MỞ ĐẦU................................................................................................................. ......4
1. Sự cần thiết phải tiến hành nghiên cứu.....................................................................4
2. Phương pháp luận....................................................................................................5
PHẦN I NGHIÊN CỨU c ơ SỞ KHOA HỌC VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN XÂY DỤNG
BẢN ĐỒ MÔI TRƯỜNG VÀ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG.......................................6
1.1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CÚƯ TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC.......................6
1.2. BẢN ĐỒ MÔI TRUỒNG VÀ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG.....................................13
1.2.1. Các khái niệm...................................................................................................13
1.2.2. Các định nghĩa................................................................................................. 14
1.2.2.1.Bản đồ môi trường thành phẩn................................................................ 14
1.2.2.2.Bản đồ môi trường...................................................................................14
ỉ.2.2.3.Bản đồ hiện trạng môi trường thành phần.................................................14
ỉ.2.2.4.Bản đồ hiện trạng môi trường....................................................................14
ỉ .2.2.5.Bán đổ hiện trạng ô nhiễm môi trường thành phần.................................15
1.2.2.6. Bân đổ hiện ỉrạng ô nhiễm môi trường................................................... 15
1.3. PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG MÔI TRƯỜNG.......................................15
1.3.1. Phương pháp truyền thống (Phương pháp đánh giá các chỉ tiêu riêng lẻ)....... 15
1.3.2. Phương pháp chỉ tiêu tổng hợp đánh giá chất lượng môi trường thành phần.. 16
1.3.3. Phương pháp chỉ tiêu tổng hợp đánh giá chất lượng môi trường có trọng số.. 17
1.3.4. Cải tiến phương pháp đánh giá chất lượng môi trường thành phần trong điều
kiện Việt Nam........................................................................................................ 18
1.4. PHƯƠNG PHÁP VÀ QUY TRÌNH XÂY DỤNG BẢN Đồ HIỆN TRẠNG MÔI
TRƯỜNG........................................................................................................................ 21
1.4.1 Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường thành phần.........................................21
ỉ .4.1.1. Xây dựng ngán hàng dữ liệu......................................................................21
ỉ .4.1.2. Sử dụng phương pháp đánh giá chất lượng môi trường thành phần theo
truyền thống hay theo chỉ tiêu tổng hợp để tính toán các giá trị Cị hay cỊị, p và
p * xúc định bài các công thức trình bày trong mục 1.3...................................... 22
1.4.ỉ.3. ứng dụng công cụ GỈS để sô hoá bdìĩ đổ và đưa các thông tin ỏ mục
1.4.1.2 lên bản đồ................................................................. ................................22
ỉ.4.1.4. Lựa chọn các phần mềm thích hợp trong GỈS để nội suy biểu diễn các
đường đẳng trị (các đườiĩg đồng mức) của c, hay p và p* trên bàn đổ.......... 22
1.4.1.5. Chọn tỷ lệ xích và hệ thống chú giải thích hợp cho bàn đổ.................... 22
1.4.1.6. ỉn bản đồ theo tỷ lệ xích tương ứng dưới dạng đen trắng hay màu...........22
1.4.2. Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường.......................................................... 22
PHẦN II XÂY DỰNG BẢN Đổ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG NƯỚC VÀ ĐẤT TỈNH
HÒA BÌNH..................................................................................................................... 23
2.1. KHÁI QUÁT ĐIỀU KIỆN TỰNHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH HÒA BÌNH............23
2.1.1. Điều kiện tự nhiên............................................................................................23
2.1.1.1. Vị trí địa lý - địa hình................................................................................ 23
2.1.1.1.1. Vị trí địa lý:........................................................................................23
2.1.ỉ.1.2. Đặc điểm địa hình:.............................................................................23
2.ỉ. 1.2. Điều kiện khí hậu............................................. ........................................ 24
2.1.ỉ.2.1. Nhiệt độ không khí.............................................................................24
2.1.1.2.2. Chế độ mưa.......................................................................................24
2.1.123. Độ ẩm không khí................................................................................24
2.ỉ.1.2.4. Chế độ gió......................................................................................... 24
2.ỉ .1.2.5. Lượng bốc hơi:................................................. ................................ 24
2.1.1.3. Tài nguyên nước mặt................................................................................25
2.1.ỉ.3.1. Sông suối...........................................................................................25
2.1.1.3.2. Hồ đập................................................................................................ 27
2.1.1.4. Tài nguyên nước khoáng, nước ngầm........................................................ 28
2.1.1.4.1. Nước khoáng......................................................................................28
2.1.1.4.2. Nước ngầm.........................................................................................28
2.1.1.5. Tài nguyên khoáng sản................................................... ....................... 28
2.1.1.6. Tài nguyên đất........................................................................................28
2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội:................................................................................29
2.12.1. Dân số và cơ cấu dân số ...........................................................................29
2.1.2.2. Tình hình tâng trưởng kinh tế....................................................................30
2.2. ĐIÊU TRA KHẢO SÁT, LẤY MẪU VÀ PHÂN TÍCH CHẤT LƯỢNG MỒI TRƯỜNG
NƯỚC MẶT VÀ ĐẤT TỈNH HOÀ BÌNH.......................................................................... 31
2.2.1. Thời gian thực hiện...................................................................................... . 31
2.2.2. Địa điểm điều tra khảo sát. đo đạc và lấy mẫu................................................. 32
2.2.2.1. Mỏi trường nước........................................................................................32
2.2.22. Mỏi trường đất...........................................................................................33
2.2.3 Phương pháp đo đạc và phân tích..................................................................... 35
2.2.3.7. Cơ sở cùa phương pháp............................................................................. 35
2.23.2. Nhóm cán bộ thực hiện............................................................................. 35
2.2.3.3. Phươììg pháp ìấy máu vả phân tích trong phòng thí nghiệm.................... 35
2.2.4. Kết quả phân tích............................................................................................ 50
2.2.4.1. Kết quả phân tích chất lượng môi trường nước mặt.................................. 51
2.2.4.2. Kết quả phân tích chất lượng môi trường đất........................................... 54
2.2.43. Kết quả phân tích vi sinh vật trong đất.....................................................57
2.3. ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG MÔI TRUỒNG ĐẤT VÀ NUỚC MẶT TỈNH HÒA BÌNH.59
2.3.1. Đánh giá hiện trạng môi trường đất................................................................. 59
2.3.1.1. Xói mòn làm thoái hóa môi trường đất...................................................... 59
2.3.1.2. Đánh giá môi trường đất vê mặt hoá học.................................................. 60
2.3.1.3. Đánh giá môi trường đất về mặt sinh học................................................. 62
2.3.2. Đánh giá hiện trạng môi trường nước m ặt......................... ............................. 63
2.4. XÂY DỤNG BẢN Đồ HIỆN TRẠNG MÔI TRUỒNG NƯỚC MẶT TỈNH HÒA BÌNH64
2.4.1. Tính toán các thông số..................................................................................... 64
2.4.2. Bổ sung làm giàu sô liệu từ các mô hình tính toán và đự báo chất lượng nước.71
2.4.3 Kết quả nghiên cứu xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường nước mặt........... 72
2.5. XÂY DỤNG BẢN Đồ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐẤT TỈNH HÒA BÌNH........... 75
2.5.1. Xây dựng các bản đổ chuyên đề.......................................................................75
2.5.1.1. Xây dựng bàn đồ hiện trạng phân bô'chất hint cơ (OM) trong đất........... 76
2.5.12. Xảy dựng bản đồ hiện trạng phân bố ni tơ trong đất.................................. 78
2.5.1.3. Xây dựng bản đồ hiện trạng phân bốphotpho trong đất........................... 79
2.5.Ị.4. Xảy dựng bản đồ hiện trạng phán bố của kali trong đất........................... 80
2.5.1.5. Xây dựng bản đó hiện trạng phân bố các yếu tố khác ịpH, canxi, magiê,
sắt di động và nhôm di động):............................................................................... 82
2.5.2. Xây dựng bản đổ hiện trạng mối trường đất.....................................................82
KẾT LUẬN....................................................................................................................97
1. Kết quả nghiên cứu cơ sở khoa học...................................................................... 97
2. Kết quả nghiên cứu ứng dụng............................................................................... 97
SẢN PHẨM CỦA ĐỂ TÀI..............................................................................................99
1. Sản phẩm khoa học...............................................................................................99
2. Sản phẩm ứng dụng...............................................................................................99
3. Sản phẩm đào tạo.............................................................................................. 100
4. Sản phấm về tăng cường tiềm lực cho đơn vị....................................................100
5. Sản phám giao nộp.................................................. ... .....................................100
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................. 101
MỞ ĐẨU
Có thể nói rằng việc thành lập các bản đồ hiện trạng môi trường nói chung
và các bản đồ hiện trạng mồi trường thành phần nói riêng còn rất mới mẻ không
chỉ đối với Việt Nam mà ngay cả đối với các nước trên thế giới. Do tính mới mẻ
nên chưa có một phương pháp luận và quy trình thống nhất để xây dựng bản đồ
hiện trạng môi trường. Thậm chí thế nào là bản đồ hiện trạng môi trường, những
yếu tố nào được thể hiện trên bản đồ, nó bao gồm một tập các bản đồ môi trường
thành phần hay chỉ là một bản đồ tổng hợp v.v... vẫn đang còn là những vấn đề
tranh cãi sôi nổi của các nhà khoa học trong nước và ngoài nước. Tuy nhiên có
một ý tưởng chung của đại đa số các nhà khoa học cho rằng bản đồ môi trường
thành phần phải phản ánh được chất lượng môi trường của thành phần tương ứng,
còn bán đồ môi trường phải thể hiện được chất lượng môi trường tổng hợp của
khu vực, vùng nghiên cứu theo tỷ lệ xích thích hợp, nó khác hẳn với các bản đồ
tài nguyên đất, nước, không khí, rừng, kinh tế- xã hội, v.v...
1. Sự cần thiết phải tiến hành nghiên cứu
Việt Nam đang ở trong thời kỳ phát triển công nghiệp hoá, hiện đại hoá,
các dự án phát triển giao thông, đô thị , khu công nghiệp, khu trung cư ờ nội
thành và ngoại thành của các thành phố và các tỉnh ngày một gia tãng. Tăng
cường công tác giám sát và quản lý chất lượng môi trường là biện pháp hữu hiệu
để bảo vệ môi trường gắn với phát triển kinh tế- xã hội bền vững. Báo cáo hiện
trạng môi trường do các Sở KHCN & MT trước kia nay này các Sở Tài nguyên &
Môi trường thiết lập hàng năm là các tư liệu quí giá cho công tác kiểm soát, đánh
giá chất lượng môi trường. Tuy nhiên việc đánh giá chất lượng môi trường bằng
các chỉ tiêu riêng lẻ liệt kê dưới dạng bảng số thể hiện trong các báo cáo này
chưa khái quát được bức tranh tổng thể về sự phàn bố không gian của hiện trạng
môi trường. Để khắc phục hạn chế này và giúp cho cồng tác quản lý trong việc
đánh giá, kiểm soát chất lượng môi trường được thuận lợi hơn, cần xây
dựng các bán đổ hiện trạng môi trường hàng năm dưới dạng mở bằng công cụ
mô hình hoá môi trường và thông tin địa lý (GIS). Bản đồ dạng mở hàng năm
sẽ được tích hợp bổ sung các thông tin để có được bản đồ hiện trạng tương ứng.
Vì vậy đề tài đặt ra có tính cấp thiết, ý nghĩa khoa học và thực tiễn.
KẾT LUẬN
Trong vòng hai năm thực hiện đề tài, kết quả nghiên cứu đã đáp ứng nội
dung và hai mục tiêu được Hội đồng Khoa học của ĐHQG Hà Nội xét duyệt
tháng 8/2002 với mã số QGTĐ.02.03.
1. Kết quả nghiên cứu cơ sở khoa học
Dựa trên việc tham khảo các tài liệu ở trong và ngoài nước có phát triển và
bổ sung, tập thể tác giả đề tài đã nghiên cứu xây dựng cơ sở Khoa học và Phương
pháp luận thành lập bản đồ hiện trạng môi trường bao gồm:
- Trình bày các khái niệm và định nghĩa về bản đồ môi trường, bản đồ hiện
trạng môi trường thành phần và bản đồ hiện trạng môi trường.
- Các phương pháp đánh giá chất lượng môi trường truyền thống (đánh giá
theo chỉ tiêu riêng lẻ) và theo chỉ tiêu tổng hợp.
- Cải tiến phương pháp đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu tổng
hợp phù hợp với điều kiện Việt Nam.
- Xây dựng phương pháp và quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi
trường thành phần và tổng hợp (bản đồ hiện trạng môi trường).
2. Kết quả nghiên cứu ứng dụng
- Đã tiến hành điều tra khảo sát thực địa, đo nhanh và lấy mẩu tại 51 điếm
đối với nước mặt và 76 điểm lấy mẫu đất trên địa bàn tỉnh Hòa Bình vào mùa
mưa và mùa khô năm 2003.
- Phân tích các mẫu nước và đất trong phòng thí nghiệm.
- Đánh giá hiện trạng môi trường nước mật và đất.
- ứng dụng phương pháp đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu riêng
lẻ và tổng hợp, quy trình thành lập bản đồ để xây dựng bản đồ hiện trạng môi
trường nước và đất tỉnh Hòa Bình nãm 2003 với tý lệ 1:100.000 bao gồm:
• Hai bản đồ hiện trạng môi trường nước mặt tính Hòa Bình, mùa mưa và
mùa khô.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
Nghiên cứu cơ sở khoa học xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường thành phần và ứng dụng để xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất, nước tỉnh Hoà Bình : Đề tài NCKH. QGTĐ.02.03
Nhà xuất bản: ĐHKHTN
Ngày: 2004
Chủ đề: Bản đồ
Bản đồ hiện trạng môi trường
Hoà Bình
Môi trường nước
Môi trường đất
Miêu tả: 106 tr. + Phụ lục
Thiết lập các công thức đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu riêng lẻ và tổng hợp; Mô hình hoá các chỉ số đặc trưng cho chất lượng môi trường; Thiết lập quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi trường thành phần và tổng hợp; Đánh giá hiện trạng môi trường đất và nước tỉnh Hoà Bình theo chỉ số tương đối và tổng hợp dựa trên số liệu điều tra khảo sát, đo đạc thực địa trên phạm vi tỉnh Hoà Bình vào mùa mưa và mùa khô năm 2003; Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất, nước tỉnh Hoà BÌnh năm 2003
KHCN Thư mục kỉ niệm 100 năm Đại Học Quốc GiaHN
Xây dựng phương pháp luận và quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi trường thành phần; Xây dựng bản đồ hiện trạng đất, nước tỉnh Hoà Bình
Sách: Bổ sung vào chương “Phương pháp đánh giá chất lượng môi trường trong
cuốn sách Toán ứng dụng trong môi trường 03/2005.
2. Sản phẩm ứng dụng.
- Các sản phẩm công nghệ: Các bản đồ hiện trạng môi trường nước mặt và
đất tỉnh Hòa Bình tỷ lệ 1: 100.000.
- Khả năng ứng dụng các kết quả:
ứng dụng trong việc đánh giá hiện trạng, tác động môi trường của dự án,
cơ sở, xây dựng bản đồ quy hoạch mạng lưới điểm quan trắc, bản đồ quy hoạch
môi trường khu công nghiệp, đô thị, vùng và tỉnh v.v...
3. Sản phẩm đào tạo
- 1 luận án Tiến sĩ đã bảo vệ 2004 (một phần kết quả của luận án liên quan
tới phương pháp mô hình hoá đánh giá chất lượng môi trường không khí và xây
dựng bản đồ Ozon mặt đất).
- 5 luận văn Thạc sĩ liên quan tới phương pháp đánh giá, dự báo chất lượng
môi trường và xây dựng bản đồ(bảo vệ năm 2003 và 2004).
- 8 khóa luận tốt nghiệp đã bảo vệ năm 2003 và 2004 liên quan tới phương
pháp đánh giá chất lượng mồi trường không khí, tiếng ồn giao thông và nước
bằng chỉ tiêu tổng hợp.
4. Sản phẩm vê tăng cường tiềm lực cho đơn vị
- Bồi dưỡng cán bộ: Phương pháp đánh giá chất lượng môi trường bằng chỉ
tiêu tổng hợp (5 cán bộ của Trung tâm Nghiên cứu Quan trắc và Mô hình hóa
Môi trường, 1 cử nhân tài năng)
- Phần mềm xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường thành phần.
5. Sắn phẩm giao nộp
- Báo cáo tổng hợp đề tài.
- 2 báo cáo chuyên đề.
- 1 báo cáo tóm tắt.
- 1 đĩa CD có chứa Files báo cáo tổng hợp của đề tài và các bản đồ dạng in
đen trắng và in màu.
T rung tâm N ghién cứu Q u an trá c và M ò hình hóa M òi trư ờ ng
1. Tên đề tài: Nghiên cứu cơ sở khoa học xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường
thành phần và ứng dụng để xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất, nước tỉnh Hòa
Bình.
2. Chủ trì đề tài: GS.TS. Phạm Ngọc Hổ
3. Cán bộ tham gia: GS.TS Lê Văn Khoa, PGS.TS Lê Đức, PGS.TS Trần Hồng Côn,
TS. Vũ Vãn Mạnh, Th.s Nguyễn Quốc Việt, Th.s Đồng Kim Loan.
Th.s Phạm Thị Việt Anh, Th.s Dương Ngọc Bách, Th.s Đỗ Mạnh Dũng,
Th.s Phạm Thị Thu Hà, Th.s Nguyễn Mạnh Khải, CN. Nguyễn Ngọc Minh,
CN. Nguyễn Quang Huy, CN. Phan Mai Linh
4. Mục tiêu và nội dung nghiên cứu
4.1. Mục tiêu
- Xây dựng phương pháp luận và quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi trường
thành phần.
- Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất, nước tỉnh Hòa Bình.
4.2. Nội dung nghiên cứu
- Thu thập các tài liệu ở trong và ngoài nước có liên quan tới đề tài để xây dựng cơ
sở khoa học, phương pháp luận thành lập bản đồ hiện trạng môi trường thành
phần và tổng hợp (bản đồ hiện trạng môi trường).
- Thiết lập các công thức đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu riêng lẻ và
tổng hợp.
- Mô hình hóa các chỉ số đặc trưng cho chất lượng môi trường.
- Thiết lập quy trình thành lập bản đổ hiện trạng môi trường thành phần và tổng
hợp.
- Đánh giá hiện trạng môi trường đất và nước tỉnh Hòa Bình theo chỉ số tương đối
và tổng hợp dựa trên số liệu điều tra khảo sát, đo đạc thực địa trên phạm vi tỉnh
Hòa Bình vào mùa mưa và mùa khô năm 2003.
- Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đất. nước tỉnh Hòa Bình năm 2003.
5. Các kết quả đạt được
5.1. Kết quả nghiên cứu cơ sở khoa học
Dựa trên việc tham khảo các tài liệu ở trong và ngoài nước có phát triển và bổ
sung, tập thể tác giả đề tài đã nghiên cứu xây dựng cơ sớ Khoa học và Phương pháp
luận thành lập bản đồ hiện trạng môi trường bao gổm:
- Trình bày các khái niệm và định nghĩa về bản đồ môi trường, bản đổ hiện trạng
môi trường thành phần và bản đồ hiện trạng môi trường.
- Các phương pháp đánh giá chất lượng môi trường truyền thống (đánh giá theo chỉ
tiêu riêng lẻ) và theo chỉ tiêu tổng hợp.
- Cải tiến phương pháp đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu tổng hợp phù
hợp với điều kiện Việt Nam.
- Xây dựng phương pháp và quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi trường thành
phần và tổng hợp (bản đồ hiện trạng môi trưòng).
5.2. Kết quả nghiên cứu ứng đụng
- Đã tiến hành điều tra khảo sát thực địa, đo nhanh và lấy mẫu tại 51 điểm đối với
nước mặt và 76 điểm lấy mẫu đất trên địa bàn tỉnh Hòa Bình vào mùa mưa và
mùa khô năm 2003.
- Phân tích các mẫu nước và đất trong phòng thí nghiệm.
- Đánh giá hiện trạng môi trường nước mặt và đất.
- ứng dụng phương pháp đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu riêng lẻ và
tổng hợp, quy trình thành lập bản đồ để xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường
nước và đất tỉnh Hòa Bình năm 2003 với tỷ lệ 1:100.000 bao gồm:
+ Hai bản đồ hiện trạng môi trường nước mặt tỉnh Hòa Bình, mùa mưa và mùa khô.
+ Chín bản đổ chuyên đề về hiện trạng phân bố của chất hữu cơ, pH, hàm lượng N,
p, K; Fe, Mg, Ca, AI trong đất và một bản đổ hiện trạng môi trường đất.
- Các bản đồ đã mô tả được bức tranh tổng quát về hiện trạng môi trường nước mặt
và đất tỉnh Hòa Bình, khẳng định tính khả thi của phương pháp luận trong việc
triển khai ứng dụng thành lập các bản đồ hiện trạng môi trường. Từ các bản đồ
này cho thấy:
• Đối với môi trường nước mặt (sông, suối, hồ) ở Hòa Bình đạt chất lượng tốt
theo TCVN loại B (trừ chỉ tiêu Hg > TCCP), kết luận này cũng phù hợp với
các kết quả nghiên cứu từ các đề tài. dự án khác trong 5 năm trở lại đây.
• Đối với môi trường đất - Chất lượng đất (đánh giá theo 15 loại đất khác
nhau) chủ yếu chỉ đạt ở mức cùng kiệt đến trung bình, không thuận lợi cho sự
sinh trướng và phát triển của cây trồng.
- Các bản đồ khái quát được bức tranh tổng thê vể hiện trạng môi trường nước mặt
và đất. tạo thuận lợi cho các nhà quản lý dễ xem xét và đánh giá. góp phần cập
nhật vào tư liệu ngân hàng dữ liệu phục vụ cho công tác kiểm soát, quản lý và bảo
vệ môi trường của tỉnh Hòa Bình.
— Cơ sở Khoa học và phương pháp luận đã được ứng dụng để xây dựng bản đổ quy
hoạch mạng lưới điểm quan trắc và phán tích môi trường tỉnh Hòa Bình năm
2003. Và đang được ứng dụng để xây dựng bản đồ môi trường không khí trên địa
bàn Tp Hà Nội năm 2004.
- Phương pháp đánh giá chất lượng môi trường và quy trình thành lập bản đồ hiện
trạng môi trường - kết quả chính của đề tài sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích cho
công tác nghiên cứu khoa học và đào tạo ở các trường đại học cũng như triển khai
nghiên cứu ứng dụng trong lĩnh vực mồi trường: đánh giá hiện trạng, đánh giá tác
động, quy hoạch môi trường, xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường đô thị, khu
công nghiệp, các tỉnh thành v.v... ở nước ta. c
SUMMARY REPORT
1. Title of the project:
Study the scientific base for mapping specific environmental state and its
application for mapping water and soil environmental state in Hoa Binh
province.
2. Head of the project: Prof.Dr. Pham Ngoc Ho
3. Participators of the project: Prof.Dr. Le Van Khoa, Assoc. Prof.Dr. Le Due,
Assoc.Prof.Dr. Tran Hong Con, Dr. Vu Van Manh, MSc. Nguyen Quoc Viet,
MSc. Dong Kim Loan, MSc. Pham Thi Viet Anh, MSc. Duong Ngoc Bach, MSc.
Do Manh Dung, MSc. Nguyen Manh Khai, MSc. Pham Thi Thu Ha, CN. Nguyen
Ngoe Minh, CN. Nguyen Quang Huy, CN. Phan Mai Linh.
4. Objectives and research contents of the project
4.1. Objectives
Build the methodology and the process for establishing special environmental
state.
Build maps of soil and water environment status in Hoa Binh province.
4.2. Research contents
- Collecting national and international documents concerning with the project in
order to set up the scientific base and the methodology for establishing specific
and general maps of environmental status.
- Establishing formulas for assessing the environmental quality on individual and
general indexes.
Modeling specific indexes to the environmental quality.
- Establishing the process for building specific and general maps of
environmental status.
Assessing the status of soil and water environment in Hoa Binh province on
individual and general indexes, based on data of field investigation and survey
in Hoa Binh province in dry and rainy seasons in 2003.
Building maps of soil and water environmental status in Hoa Binh province in
2003.
5. Obtained results
5.1. Research results on scientific base
Based on the consultation of national and international documents having the
development and the complement to these ones, the research team studied to build
the methodology and the scientific base for establishing map of environmental
status, including:
- Present concepts and definitions on environmental map, the specific map of
environmental status and the map of environmental status.
- Methods for assessing the environmental quality on individual indexes(
traditional method) and on general indexes.
Improving method for assessing the environmental quality on general indexes in
accordance with Vietnam’s condition.
- Building the method and the process for establishing specific and general maps
of environmental status (map of environmental status).
5.2. Research results in practical application
- Implementing field investigation and survey, rapidly measuring and sampling
surface water at 51 points and soil at 76 points in Hoa Binh province in dry and
rainy seasons in 2003.
- Analyzing water and soil samples in the laboratory.
- Assessing the status of soil and surface water environment.
Applying the method for assessing the environmental quality on individual and
general indexes, the process of map establishment to build maps of soil and
water environmental status in Hoa Binh province in 2003 according to the ratio
of 1/ 100.0 0 0 , including:
+ Two maps of surface water environmental status in Hoa Binh province in dry
and rainy seasons.
+ Nine major maps of the status of organic substance distribution, pH, contents
of N, p, K; Fe, Mg, Ca, A1 in the soil and one map of soil environmental status.
- Maps represented general pictures to the status of surface water and soil
environment in Hoa Binh province, affirming the feasibility of methodology in
deploying the application of establishing environmental status map. The maps
also indicated as follows:
+ Surface water environment^ river, spring, lake) in Hoa Binh province meet
good quality according to the Vietnam’s surface water standard- B level( except
Hg is higher than the permissible standard). This conclusion is suitable to the
research results of projects in recent 5 years.
+ The soil quality( assessed on different fifty kinds of soil) is in the level of
poor and mean soil, which is not good for the development of crop plants.
Maps generalized the general picture on soil and surface water environmental
status bringing advantages for the managers to consider, assessing, updating the
data, which serve for the environmental controlling, management and protection
in Hoa Binh province.
MỞ ĐẦU................................................................................................................. ......4
1. Sự cần thiết phải tiến hành nghiên cứu.....................................................................4
2. Phương pháp luận....................................................................................................5
PHẦN I NGHIÊN CỨU c ơ SỞ KHOA HỌC VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN XÂY DỤNG
BẢN ĐỒ MÔI TRƯỜNG VÀ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG.......................................6
1.1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CÚƯ TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC.......................6
1.2. BẢN ĐỒ MÔI TRUỒNG VÀ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG.....................................13
1.2.1. Các khái niệm...................................................................................................13
1.2.2. Các định nghĩa................................................................................................. 14
1.2.2.1.Bản đồ môi trường thành phẩn................................................................ 14
1.2.2.2.Bản đồ môi trường...................................................................................14
ỉ.2.2.3.Bản đồ hiện trạng môi trường thành phần.................................................14
ỉ.2.2.4.Bản đồ hiện trạng môi trường....................................................................14
ỉ .2.2.5.Bán đổ hiện trạng ô nhiễm môi trường thành phần.................................15
1.2.2.6. Bân đổ hiện ỉrạng ô nhiễm môi trường................................................... 15
1.3. PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG MÔI TRƯỜNG.......................................15
1.3.1. Phương pháp truyền thống (Phương pháp đánh giá các chỉ tiêu riêng lẻ)....... 15
1.3.2. Phương pháp chỉ tiêu tổng hợp đánh giá chất lượng môi trường thành phần.. 16
1.3.3. Phương pháp chỉ tiêu tổng hợp đánh giá chất lượng môi trường có trọng số.. 17
1.3.4. Cải tiến phương pháp đánh giá chất lượng môi trường thành phần trong điều
kiện Việt Nam........................................................................................................ 18
1.4. PHƯƠNG PHÁP VÀ QUY TRÌNH XÂY DỤNG BẢN Đồ HIỆN TRẠNG MÔI
TRƯỜNG........................................................................................................................ 21
1.4.1 Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường thành phần.........................................21
ỉ .4.1.1. Xây dựng ngán hàng dữ liệu......................................................................21
ỉ .4.1.2. Sử dụng phương pháp đánh giá chất lượng môi trường thành phần theo
truyền thống hay theo chỉ tiêu tổng hợp để tính toán các giá trị Cị hay cỊị, p và
p * xúc định bài các công thức trình bày trong mục 1.3...................................... 22
1.4.ỉ.3. ứng dụng công cụ GỈS để sô hoá bdìĩ đổ và đưa các thông tin ỏ mục
1.4.1.2 lên bản đồ................................................................. ................................22
ỉ.4.1.4. Lựa chọn các phần mềm thích hợp trong GỈS để nội suy biểu diễn các
đường đẳng trị (các đườiĩg đồng mức) của c, hay p và p* trên bàn đổ.......... 22
1.4.1.5. Chọn tỷ lệ xích và hệ thống chú giải thích hợp cho bàn đổ.................... 22
1.4.1.6. ỉn bản đồ theo tỷ lệ xích tương ứng dưới dạng đen trắng hay màu...........22
1.4.2. Xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường.......................................................... 22
PHẦN II XÂY DỰNG BẢN Đổ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG NƯỚC VÀ ĐẤT TỈNH
HÒA BÌNH..................................................................................................................... 23
2.1. KHÁI QUÁT ĐIỀU KIỆN TỰNHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH HÒA BÌNH............23
2.1.1. Điều kiện tự nhiên............................................................................................23
2.1.1.1. Vị trí địa lý - địa hình................................................................................ 23
2.1.1.1.1. Vị trí địa lý:........................................................................................23
2.1.ỉ.1.2. Đặc điểm địa hình:.............................................................................23
2.ỉ. 1.2. Điều kiện khí hậu............................................. ........................................ 24
2.1.ỉ.2.1. Nhiệt độ không khí.............................................................................24
2.1.1.2.2. Chế độ mưa.......................................................................................24
2.1.123. Độ ẩm không khí................................................................................24
2.ỉ.1.2.4. Chế độ gió......................................................................................... 24
2.ỉ .1.2.5. Lượng bốc hơi:................................................. ................................ 24
2.1.1.3. Tài nguyên nước mặt................................................................................25
2.1.ỉ.3.1. Sông suối...........................................................................................25
2.1.1.3.2. Hồ đập................................................................................................ 27
2.1.1.4. Tài nguyên nước khoáng, nước ngầm........................................................ 28
2.1.1.4.1. Nước khoáng......................................................................................28
2.1.1.4.2. Nước ngầm.........................................................................................28
2.1.1.5. Tài nguyên khoáng sản................................................... ....................... 28
2.1.1.6. Tài nguyên đất........................................................................................28
2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội:................................................................................29
2.12.1. Dân số và cơ cấu dân số ...........................................................................29
2.1.2.2. Tình hình tâng trưởng kinh tế....................................................................30
2.2. ĐIÊU TRA KHẢO SÁT, LẤY MẪU VÀ PHÂN TÍCH CHẤT LƯỢNG MỒI TRƯỜNG
NƯỚC MẶT VÀ ĐẤT TỈNH HOÀ BÌNH.......................................................................... 31
2.2.1. Thời gian thực hiện...................................................................................... . 31
2.2.2. Địa điểm điều tra khảo sát. đo đạc và lấy mẫu................................................. 32
2.2.2.1. Mỏi trường nước........................................................................................32
2.2.22. Mỏi trường đất...........................................................................................33
2.2.3 Phương pháp đo đạc và phân tích..................................................................... 35
2.2.3.7. Cơ sở cùa phương pháp............................................................................. 35
2.23.2. Nhóm cán bộ thực hiện............................................................................. 35
2.2.3.3. Phươììg pháp ìấy máu vả phân tích trong phòng thí nghiệm.................... 35
2.2.4. Kết quả phân tích............................................................................................ 50
2.2.4.1. Kết quả phân tích chất lượng môi trường nước mặt.................................. 51
2.2.4.2. Kết quả phân tích chất lượng môi trường đất........................................... 54
2.2.43. Kết quả phân tích vi sinh vật trong đất.....................................................57
2.3. ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG MÔI TRUỒNG ĐẤT VÀ NUỚC MẶT TỈNH HÒA BÌNH.59
2.3.1. Đánh giá hiện trạng môi trường đất................................................................. 59
2.3.1.1. Xói mòn làm thoái hóa môi trường đất...................................................... 59
2.3.1.2. Đánh giá môi trường đất vê mặt hoá học.................................................. 60
2.3.1.3. Đánh giá môi trường đất về mặt sinh học................................................. 62
2.3.2. Đánh giá hiện trạng môi trường nước m ặt......................... ............................. 63
2.4. XÂY DỤNG BẢN Đồ HIỆN TRẠNG MÔI TRUỒNG NƯỚC MẶT TỈNH HÒA BÌNH64
2.4.1. Tính toán các thông số..................................................................................... 64
2.4.2. Bổ sung làm giàu sô liệu từ các mô hình tính toán và đự báo chất lượng nước.71
2.4.3 Kết quả nghiên cứu xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường nước mặt........... 72
2.5. XÂY DỤNG BẢN Đồ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐẤT TỈNH HÒA BÌNH........... 75
2.5.1. Xây dựng các bản đổ chuyên đề.......................................................................75
2.5.1.1. Xây dựng bàn đồ hiện trạng phân bô'chất hint cơ (OM) trong đất........... 76
2.5.12. Xảy dựng bản đồ hiện trạng phân bố ni tơ trong đất.................................. 78
2.5.1.3. Xây dựng bản đồ hiện trạng phân bốphotpho trong đất........................... 79
2.5.Ị.4. Xảy dựng bản đồ hiện trạng phán bố của kali trong đất........................... 80
2.5.1.5. Xây dựng bản đó hiện trạng phân bố các yếu tố khác ịpH, canxi, magiê,
sắt di động và nhôm di động):............................................................................... 82
2.5.2. Xây dựng bản đổ hiện trạng mối trường đất.....................................................82
KẾT LUẬN....................................................................................................................97
1. Kết quả nghiên cứu cơ sở khoa học...................................................................... 97
2. Kết quả nghiên cứu ứng dụng............................................................................... 97
SẢN PHẨM CỦA ĐỂ TÀI..............................................................................................99
1. Sản phẩm khoa học...............................................................................................99
2. Sản phẩm ứng dụng...............................................................................................99
3. Sản phẩm đào tạo.............................................................................................. 100
4. Sản phấm về tăng cường tiềm lực cho đơn vị....................................................100
5. Sản phám giao nộp.................................................. ... .....................................100
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................. 101
MỞ ĐẨU
Có thể nói rằng việc thành lập các bản đồ hiện trạng môi trường nói chung
và các bản đồ hiện trạng mồi trường thành phần nói riêng còn rất mới mẻ không
chỉ đối với Việt Nam mà ngay cả đối với các nước trên thế giới. Do tính mới mẻ
nên chưa có một phương pháp luận và quy trình thống nhất để xây dựng bản đồ
hiện trạng môi trường. Thậm chí thế nào là bản đồ hiện trạng môi trường, những
yếu tố nào được thể hiện trên bản đồ, nó bao gồm một tập các bản đồ môi trường
thành phần hay chỉ là một bản đồ tổng hợp v.v... vẫn đang còn là những vấn đề
tranh cãi sôi nổi của các nhà khoa học trong nước và ngoài nước. Tuy nhiên có
một ý tưởng chung của đại đa số các nhà khoa học cho rằng bản đồ môi trường
thành phần phải phản ánh được chất lượng môi trường của thành phần tương ứng,
còn bán đồ môi trường phải thể hiện được chất lượng môi trường tổng hợp của
khu vực, vùng nghiên cứu theo tỷ lệ xích thích hợp, nó khác hẳn với các bản đồ
tài nguyên đất, nước, không khí, rừng, kinh tế- xã hội, v.v...
1. Sự cần thiết phải tiến hành nghiên cứu
Việt Nam đang ở trong thời kỳ phát triển công nghiệp hoá, hiện đại hoá,
các dự án phát triển giao thông, đô thị , khu công nghiệp, khu trung cư ờ nội
thành và ngoại thành của các thành phố và các tỉnh ngày một gia tãng. Tăng
cường công tác giám sát và quản lý chất lượng môi trường là biện pháp hữu hiệu
để bảo vệ môi trường gắn với phát triển kinh tế- xã hội bền vững. Báo cáo hiện
trạng môi trường do các Sở KHCN & MT trước kia nay này các Sở Tài nguyên &
Môi trường thiết lập hàng năm là các tư liệu quí giá cho công tác kiểm soát, đánh
giá chất lượng môi trường. Tuy nhiên việc đánh giá chất lượng môi trường bằng
các chỉ tiêu riêng lẻ liệt kê dưới dạng bảng số thể hiện trong các báo cáo này
chưa khái quát được bức tranh tổng thể về sự phàn bố không gian của hiện trạng
môi trường. Để khắc phục hạn chế này và giúp cho cồng tác quản lý trong việc
đánh giá, kiểm soát chất lượng môi trường được thuận lợi hơn, cần xây
dựng các bán đổ hiện trạng môi trường hàng năm dưới dạng mở bằng công cụ
mô hình hoá môi trường và thông tin địa lý (GIS). Bản đồ dạng mở hàng năm
sẽ được tích hợp bổ sung các thông tin để có được bản đồ hiện trạng tương ứng.
Vì vậy đề tài đặt ra có tính cấp thiết, ý nghĩa khoa học và thực tiễn.
KẾT LUẬN
Trong vòng hai năm thực hiện đề tài, kết quả nghiên cứu đã đáp ứng nội
dung và hai mục tiêu được Hội đồng Khoa học của ĐHQG Hà Nội xét duyệt
tháng 8/2002 với mã số QGTĐ.02.03.
1. Kết quả nghiên cứu cơ sở khoa học
Dựa trên việc tham khảo các tài liệu ở trong và ngoài nước có phát triển và
bổ sung, tập thể tác giả đề tài đã nghiên cứu xây dựng cơ sở Khoa học và Phương
pháp luận thành lập bản đồ hiện trạng môi trường bao gồm:
- Trình bày các khái niệm và định nghĩa về bản đồ môi trường, bản đồ hiện
trạng môi trường thành phần và bản đồ hiện trạng môi trường.
- Các phương pháp đánh giá chất lượng môi trường truyền thống (đánh giá
theo chỉ tiêu riêng lẻ) và theo chỉ tiêu tổng hợp.
- Cải tiến phương pháp đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu tổng
hợp phù hợp với điều kiện Việt Nam.
- Xây dựng phương pháp và quy trình thành lập bản đồ hiện trạng môi
trường thành phần và tổng hợp (bản đồ hiện trạng môi trường).
2. Kết quả nghiên cứu ứng dụng
- Đã tiến hành điều tra khảo sát thực địa, đo nhanh và lấy mẩu tại 51 điếm
đối với nước mặt và 76 điểm lấy mẫu đất trên địa bàn tỉnh Hòa Bình vào mùa
mưa và mùa khô năm 2003.
- Phân tích các mẫu nước và đất trong phòng thí nghiệm.
- Đánh giá hiện trạng môi trường nước mật và đất.
- ứng dụng phương pháp đánh giá chất lượng môi trường theo chỉ tiêu riêng
lẻ và tổng hợp, quy trình thành lập bản đồ để xây dựng bản đồ hiện trạng môi
trường nước và đất tỉnh Hòa Bình nãm 2003 với tý lệ 1:100.000 bao gồm:
• Hai bản đồ hiện trạng môi trường nước mặt tính Hòa Bình, mùa mưa và
mùa khô.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links
Last edited by a moderator: