Sau không lập topic mới nhé, có topic nhận yêu cầu tài liệu rồi còn gì
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hầu hết các nhà nghiên cứu về chế độ thuộc địa trên thế giới nói chung và Việt
Nam nói riêng đều thừa nhận rằng, chế độ thống trị thuộc địa của chủ nghĩa thực dân
phương Tây là một chế độ áp bức bóc lột tàn bạo đáng bị lên án. Nhưng khách quan,
nó cũng thúc đẩy nền kinh tế thuộc địa chuyển sang hình thái kinh tế mới với sự hiện
diện của nhân tố mới - nhân tố kinh tế tư bản chủ nghĩa.
Trong nền kinh tế thuộc địa Việt Nam thời Pháp thuộc, Miền Đông Nam Kỳ là
một trong những địa phương phản ánh tập trung những yếu tố kinh tế mới. Đặc biệt
nhất là hoạt động của “đồn điền cao su” – ngành thay mặt cho hoạt động nông nghiệp
thực dân hiện đại.
Từ nhiều thế kỷ trước, khi Nam Kỳ còn đặt dưới sự kiểm soát của Chân Lạp,
Miền Đông Nam Kỳ là một vùng hoang vu nhiều rừng rậm. Dưới thời các chúa
Nguyễn, cư dân người Việt, người Hoa… vào khai phá, biến nơi đây thành vùng
trồng trọt lớn của vùng đất Nam Bộ.
Từ khi thực dân Pháp xâm lược và tiến hành khai thác thuộc địa ở nước ta,
Miền Đông Nam Kỳ đã có những biến đổi sâu sắc về kinh tế. Xuất phát từ mục tiêu
lợi nhuận, tư bản Pháp đặc biệt quan tâm tới nông nghiệp, tận dụng tối đa điều kiện
thiên nhiên thuận lợi về đất đai để đầu tư trồng trọt, trong đó cây cao su – một loại
nguyên liệu phục vụ cho ngành công nghiệp, có giá trị kinh tế cao và là sản phẩm
đang được thị trường thế giới bấy giờ ưa chuộng – đứng ở vị trí số một, trở thành cây
trồng chính trên đồng đất Miền Đông Nam Kỳ.
Với vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên thuận lợi, Miền Đông Nam Kỳ đã nhanh
chóng trở thành nơi có diện tích đồn điền cao su lớn nhất cả nước. Cây cao su từ đó
sớm khẳng định vị trí và vai trò trong nền kinh tế Miền Đông Nam Kỳ nói riêng và cả
nước nói chung, trở thành một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của cả nước,
đem lại nguồn lợi rất lớn cho tư bản thực dân Pháp.
Với sự xuất hiện của vùng nguyên liệu cây cao su công nghiệp, Nam Kỳ đã
hình thành được hai vùng sản xuất nguyên liệu chính phục vụ cho xuất khẩu của thực
dân Pháp, đó là lúa gạo ở Miền Tây và cao su ở Miền Đông. Trong đó Miền Đông
Nam Kỳ với thế mạnh đặc trưng của mình đã tác động khá lớn đến tổng thể kinh tế
Nam Kỳ.
Để hiểu rõ vị trí và vai trò của cây cao su trong nền kinh tế Miền Đông Nam
Kỳ nói riêng và Việt Nam nói chung thời Pháp thuộc, tui đã chọn đề tài « Lịch sử
đồn điền cao su ở Miền Đông Nam Kỳ thời Pháp thuộc giai đoạn (1898-1939) »
làm đề tài tốt nghiệp luận văn thạc sỹ của mình. Mong rằng những hiểu biết lịch sử
sau khi nghiên cứu có thể làm cơ sở khoa học và thực tiễn để hiểu, để xác định hướng
đi kinh tế của Miền Đông Nam Kỳ trong hiện tại và tương lai.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Để thực hiện đề tài, tui đã tìm đọc và nhận thấy có nhiều công trình nghiên cứu
đề cập đến những nội dung có liên quan đến đề tài. Các nội dung này phần lớn được
thể hiện hòa lẫn trong các công trình nghiên cứu về nhiều mặt của Nam Kỳ và Miền
Đông Nam Kỳ. Có thể giới thiệu sơ bộ sau đây.
Trước tiên phải kể đến các tác phẩm của người Pháp. Họ rất quan tâm nghiên
cứu về vấn đề trồng trọt ở Miền Đông Nam Kỳ, đã bỏ không ít thời gian vào việc
nghiên cứu về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của Miền Đông Nam Kỳ:
- Terres rouges et terres noires basaltiques d’Indochine, nhà xuất bản Hà Nội,
năm 1931 và Economic agricole del l Indochine, nhà xuất bản Hà Nội, năm 1932
của Yves Henry.
- Le problem économique Indochinois của P. Bernard, xuất bản năm 1934.
- Note sur la main d’auvre caoutchouc des plantations de la Cochinchine et du
Cambodge của G. Wormeser, nhà xuất bản Sài Gòn, năm 1938.
Ngoài ra còn có một số bài viết đề cập đến đồn điền cao su ở những góc độ và
mức độ khác nhau được đăng trên các tạp chí: Économique Indochinoi, Extrême
Asie, Asie francaise, Presse Indochinoise, Chấn hưng kinh tế...Nhìn chung các công
trình nghiên cứu trên đã cung cấp cho người đọc nhiều tư liệu quý có giá trị tham
khảo cao, rất có ít đối với người nghiên cứu.
Sau cách mạng tháng tám, nhất là từ sau năm 1954, nhiều tác giả người Việt đã
quan tâm khảo cứu về kinh tế, xã hội Việt Nam, trong đó có những công trình đề cập
tới nhiều khía cạnh khác nhau của Miền Đông Nam Kỳ nhưng ít nhiều có liên quan
đến vấn đề cao su:
- Kinh tế Miền Nam của Phạm Thành Vinh, nhà xuất bản Sự Thật, Hà Nội,
1957. Tác giả đã dành phần 2 của chương một để nêu đặc điểm kinh tế ở miền đồi núi
thuộc Miền Nam – vấn đề khai thác các vùng đất đỏ và việc trồng cây công nghiệp.
- Những thủ đoạn bóc lột của tư bản Pháp ở Việt Nam của Nguyễn Khắc Đạm,
nhà xuất bản Văn- sử- địa, Hà Nội, 1957. Ngoài nội dung quá trình bỏ vốn và chính
sách cướp đoạt ruộng đất của tư bản Pháp ở Việt Nam, trong chương 3 tác giả đã
giành 10 trang để trình bày sơ lược về cách kinh doanh đồn điền cao su của
tư bản Pháp, đồng thời còn đưa ra những số liệu cao su xuất cảng.
- Trong cuốn Tìm hiểu giai cấp tư sản Việt Nam thời Pháp thuộc của Nguyễn
Công Bình, nhà xuất bản Văn- sử- địa, Hà Nội, 1959. Tác giả cũng đề cập sơ lược
đến điền chủ cao su người Việt.
- Tư bản Pháp và vấn đề cao su ở Miền Nam Việt Nam của Nguyễn Phong, nhà
xuất bản Khoa Học, năm 1963. Đây là một chuyên khảo về vấn đề cao su. Tác phẩm
của Nguyễn Phong đã giúp những người không tiếp cận được với các sách tiếng Pháp
có những hiểu biết nhất định về lịch sử đồn điền cao su. Bên cạnh đó, những ý kiến
nhận xét của ông cũng đáng để người đọc tham khảo. Tuy nhiên, đây chưa phải là
một công trình nghiên cứu đầy đủ về đồn điền cao su. Tác giả chưa trình bày vấn đề
một cách có hệ thống, ông chủ yếu trình bày sơ lược việc kinh doanh cao su của tư
bản Pháp về: chính sách cướp đất đai của thực dân Pháp, tình cảnh lao động và đời
sống của công nhân cao su, phong trào đấu tranh của công nhân cao su. Các vấn đề
về sự ra đời và phát triển của các công ty và đồn điền cao su, quy mô của đồn điền, sự
phân bố các đồn điền cao su cũng như sở hữu của các điền chủ chưa được tác giả làm
rõ.
- Tình hình kinh tế Đông Dương(1900-1939) và kế hoạch tái thiết, trang bị
canh tân Đông Dương, nguyên tác của ủy ban kế hoạch Pháp do Lê Khoa dịch và
bình, xuất bản năm 1969.
- Việt Nam dưới thời Pháp đô hộ của Nguyễn Thế Anh, nhà xuất bản Lửa
Thiêng, năm 1970 và Việt Nam Pháp thuộc sử của Phan Khoang, phủ quốc vụ khanh
đặc trách văn hóa xuất bản, năm 1971. Trong chương 2 trình bày về sinh hoạt kinh tế
của Việt Nam, hai tác giả cũng đã nêu sơ lược về diện tích, sản lượng cao su.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links
