Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KĨ NĂNG GIAO TIẾP CỦA TRẺ
TỰ KỶ ............................................................................................................. 5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ ... 5
1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới về trẻ tự kỷ và kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ... 5
1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam về trẻ tự kỷ và kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.... 9
1.2. Một số vấn đề lý luận về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.................... 13
1.2.1. Tự kỷ...................................................................................................... 13
1.2.2. Trẻ tự kỷ ................................................................................................ 15
1.2.3. Kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.............................................................. 22
1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ ................... 31
Tiểu kết chƣơng 1.......................................................................................... 36
Chƣơng 2 TỔ CHỨC VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................... 37
2.1. Tổ chức nghiên cứu................................................................................ 37
2.1.1. Khách thể và địa bàn nghiên cứu.......................................................... 37
2.1.2. Tổ chức nghiên cứu............................................................................... 38
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu....................................................................... 40
2.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận.......................................................... 40
2.2.2. Phương pháp quan sát .......................................................................... 41
2.2.3. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi ................................................... 41
2.2.4. Phương pháp phỏng vấn ....................................................................... 44
2.2.5. Phương pháp thống kê toán học ........................................................... 45
Tiểu kết chƣơng 2.......................................................................................... 46
Chƣơng 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KĨ NĂNG GIAO TIẾP CỦA TRẺ
TỰ KỶ ............................................................................................................ 47
3.1. Thực trạng kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ .......................................... 47
3.1.1. Đánh giá chung về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ ............................... 47
3.1.2. Kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ so sánh theo các biến số ..................... 57
3.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ ................ 62
3.3. Đề xuất một số biện pháp nhằm phát triển kĩ năng giao tiếp cho trẻ
tự kỷ ................................................................................................................ 69
Tiểu kết chƣơng 3.......................................................................................... 78
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 81
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 84
PHỤ LỤC....................................................................................................... 88
MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Rối loạn tự kỷ (Autism Spectrum Disorders – ASD) ở trẻ em thể hiện
bằng sự sút kém nghiêm trọng và lan tỏa các chức năng tâm thần trên các
phương diện: tương tác xã hội kém phát triển nghiêm trọng, ngôn ngữ phát
triển chậm và lệch lạc bất thường, hành vi và ứng xử cùng kiệt nàn, định hình,
lặp đi lặp lại. Những rối loạn này làm cho trẻ không có khả năng hòa nhập
cộng đồng. Điều đó cho thấy mức độ ảnh hưởng của hội chứng này tới trẻ về
mặt thể chất và tinh thần là rất đáng ngại. Trong đó, khó khăn trong giao tiếp
là vấn đề đầu tiên chúng ta cần quan tâm tới.
Giao tiếp là một trong những yếu tố giúp con người tham gia các mối
quan hệ xã hội và tạo nên bản chất của con người. Giao tiếp là một trong
những cách tồn tại và phát triển cá nhân và xã hội, con người còn
sống thì còn hoạt động và giao tiếp. Giao tiếp là cơ sở đầu tiên, là viên gạch
nền tảng của mọi nhận thức và định hướng cho việc hình thành nhân cách của
trẻ em. Các em giao tiếp để tìm hiểu về thế giới xung quanh, thể hiện yêu cầu,
đòi hỏi, tham gia vào các hoạt động học tập, vui chơi…
Những trẻ mắc hội chứng tự kỷ khó khăn cả về giao tiếp ngôn ngữ và
phi ngôn ngữ. Kĩ năng giao tiếp của các em cũng bị hạn chế. Các em khó
khăn trong việc hiểu lời nói của người khác, trong việc diễn đạt các câu nói
một cách mạch lạc, đôi khi chưa rõ ý, nếu có diễn đạt được thì giọng nói của
các em không có âm điệu, không nhấn giọng. Đặc biệt các em khó khăn trong
việc giao tiếp bằng mắt, cử chỉ, điệu bộ hay kém khả năng biểu cảm ngôn ngữ
cơ thể làm cho những trẻ này không cảm nhận được người khác đang nghĩ gì
về mình, hài lòng hay không hài lòng và người khác cũng cảm giác khó hiểu
với chúng. Những khó khăn đó đã gây trở ngại rất lớn trong việc kết bạn,
tham gia vào các hoạt động vui chơi, các quan hệ xã hội. Thêm vào đó, những
người xung quanh không hiểu những khó khăn đó, không cảm thông với trẻ, kì thị, xa lánh,… khiến cho trẻ ngày càng mặc cảm, tự ti, thiếu niềm tin vào
người khác,…. Từ đó, trẻ dần rút vào “vỏ tự kỷ”, thích sự cô lập, tránh giao
tiếp với các bạn. Điều này khiến cho quá trình giao tiếp của trẻ vốn khó khăn
lại càng khó khăn hơn. Tuy nhiên, nếu chúng ta hiểu những khó khăn đó và
tạo ra được một môi trường giao tiếp thân thiện, tích cực để hỗ trợ trẻ khắc
phục những khó khăn trên thì trẻ sẽ dễ dàng hòa nhập cộng đồng hơn.
Ở Việt Nam hiện nay, các công trình nghiên cứu về giao tiếp của trẻ tự
kỷ còn rất ít. Chính vì những lý do nêu trên tui quyết định chọn đề tài: “Kĩ
năng giao tiếp của trẻ tự kỷ” để làm luận văn tốt nghiệp cho mình. Từ đó
nhằm giúp chúng ta có cái nhìn cụ thể hơn về giao tiếp của những trẻ không
may mắc phải hội chứng tự kỷ.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu lý luận, làm rõ thực trạng mứ c đô ̣kĩ năng giao tiếp của trẻ
tự kỷ và các yếu tố ảnh hưởng đến kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ. Trên cơ sở
đó đề xuất một số biện pháp tâm lí giáo dục nhằm phát triển kĩ năng giao tiếp
cho trẻ tự kỷ.
3. Đối tƣợng nghiên cứu
Mứ c đô ̣kĩ năng giao tiếp và các yếu tố ảnh hưởng tới kĩ năng giao tiếp
của trẻ tự kỷ.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Xác định cơ sở lý luận nghiên cứu về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.
6.2. Nghiên cứ u thưc ̣ trạng mứ c đô ̣kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ và các
yếu tố ảnh hưởng đến kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.
6.3. Đề xuất một số biện pháp tâm lý – giáo dục nhằm phát triển kĩ năng
giao tiếp cho trẻ tự kỷ.
5. Khách thể nghiên cứu Chúng tui tiến hành khảo sát khách thể bao gồm 88 trẻ tự kỷ, 40 giáo
viên dạy trẻ tự kỷ và 20 phụ huynh có con bị tự kỷ tại hai trung tâm Albert
Einstein và Happy House – Thành phố Hà Nội.
6. Giả thuyết nghiên cứu
Kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ bao gồm các nhóm kĩ năng: Kĩ năng tập
trung chú ý, kĩ năng bắt chước, kĩ năng luân phiên, kĩ năng hiểu ngôn ngữ và
kĩ năng sử dụng ngôn ngữ. Các nhóm kĩ năng này của trẻ còn nhiều hạn chế.
Có nhiều yếu tố chủ quan, khách quan ảnh hưởng tới kĩ năng giao tiếp của trẻ
tự kỷ. Song yếu tố sự hiểu biết của cha mẹ về tự kỷ cũng như trình độ học
vấn, phương pháp can thiệp của giáo viên có ảnh hưởng nhiều nhất tới kĩ năng
giao tiếp của trẻ tự kỷ.
7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
- Giới hạn về địa bàn nghiên cứu:
Nghiên cứu tại thành phố Hà Nội.
- Giới hạn về khách thể nghiên cứu:
+ Nghiên cứu 88 trẻ tự kỷ (độ tuổi từ 4 đến 12 tuổi) đang theo học tại cơ sở trị
liệu trẻ tự kỷ Albert Einstein – quận Hoàng Mai – Hà Nội và trung tâm Happy
House – quận Đống Đa – Hà Nội. Tất cả các trẻ này đều có thời gian trị liệu
từ 1 đến 5 năm tại trung tâm.
+ 40 giáo viên dạy trẻ tự kỷ tại hai cơ sở Albert Einstein và Happy House.
+ 20 phụ huynh có con bị tự kỷ đang theo học tại hai cơ sở Albert Einstein và
Happy House.
- Giới hạn về nội dung nghiên cứu:
Trong đề tài này chúng tui chỉ tập trung nghiên cứu một số nhóm kĩ
năng giao tiếp cơ bản của trẻ tự kỷ như : Kĩ năng tập trung chú ý; Kĩ năng bắt
chước; Kĩ năng luân phiên; Kĩ năng hiểu ngôn ngữ; Kĩ năng sử dụng ngôn
ngữ, và một số yếu tố chủ quan và khách quan ảnh hưởng tới kĩ năng giao tiếp
của trẻ tự kỷ. 8. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, văn bản.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi.
- Phương pháp phỏng vấn sâu.
- Phương pháp thống kê toán học.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mục lục, tài liệu tham khảo và phụ lục thì luận văn gồm có
ba phần:
- Phần mở đầu
- Phần nội dung: Gồm 3 chương, cụ thể:
+ Chương 1: Cơ sở lý luận về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ
+ Chương 2: Tổ chức và phương pháp nghiên cứu
+ Chương 3: Kết quả nghiên cứu thực tiễn về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ
- Phần kết luận và kiến nghị sử dụng cử chỉ/lời nói/hành động để chào và chia tay, cảm ơn, xin lỗi đạt ở
mức độ trung bình cao hơn so với các kĩ năng còn lại (ĐTB = 1,97) và kĩ
năng sử dụng cử chỉ/lời nói/hành động để thu hút sự chú ý, duy trì giao tiếp
chỉ đạt ở mức độ thấp (ĐTB = 1,61). Trao đổi với chúng tôi, cô P.T.Y, phó
giám đốc trung tâm Albert Einstein cho biết “Tất cả các bạn trong trung tâm
đều có công cụ giao tiếp riêng của mình. Với những bạn có ngôn ngữ thì
chúng tui giúp các bạn tăng cường vốn từ cũng như khả năng diễn đạt câu để
các bạn có thể lưu loát hơn. Với những bạn ngôn ngữ chưa được tốt, bị ngọng
hay âm nghe không rõ thì các giáo viên sẽ thường xuyên thực hiện hoạt động
trị liệu cho các bạn như mát xa môi miệng, các bài tập luyện hơi, thổi bóng,
thổi nến, luyện âm… để các bạn ấy có thể nói rõ từ hơn. Còn riêng với những
bạn không có ngôn ngữ thì chúng tui thống nhất sử dụng phương pháp trao
đổi hình ảnh Pecs để giúp các bạn có công cụ khi giao tiếp; hay với những
bạn không có ngôn ngữ nhưng bắt chước khá thì có thể dạy các bạn một số cử
chỉ, hành động đơn giản, ví dụ: vẫy tay – tạm biệt, khoanh tay cúi người –
chào… Nhờ thường xuyên thực hiện các hoạt động này nên bạn nào cũng có
công cụ giao tiếp riêng của mình, giúp các bạn tương tác với mọi người dễ
dàng hơn”. Đồng tình với ý kiến trên, chị M.H, phụ trách chuyên môn của
trung tâp Happy House cũng cho biết “Mỗi bạn khi vào học ở trung tâm đều
được xếp vào các nhóm có khả năng tương đồng, ví dụ: đều biết nói, đều
không có ngôn ngữ… điều này rất thuận tiện cho giáo viên khi lên chương
trình, kế hoạch can thiệp cho các bạn, giúp cho khả năng giao tiếp của các
bạn được phát triển ở mức tối đa nhất có thể”.
Ở nhóm kĩ năng này với trẻ tự kỷ đã biết sử dụng ngôn ngữ như là một
phương tiện để vận dụng vào trong quá trình giao tiếp như: lời nói, hành
động, cử chỉ, điệu bộ trong các tình huống gặp gỡ và chia tay, trả lời câu hỏi,
thu hút sự chú ý từ người khác. Tuy nhiên kết quả đạt được trên mặt bằng
chung còn rất thấp. Điều này cho thấy để giúp trẻ có kĩ năng giao tiếp phải
giúp trẻ có được tất cả các kĩ năng từ sự tập trung chú ý đến bắt chước, luân
phiên, nghe hiểu và sử dụng ngôn ngữ một cách đồng bộ.
3.1.2. Kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ so sánh theo các biến số Kết quả ở bảng trên cho thấy có sự khác nhau về mức độ thực hiện kĩ
năng giao tiếp giữa các trẻ tự kỷ, cụ thể:
- Trẻ tự kỷ ở mức nhẹ đạt kĩ năng giao tiếp ở mức độ thực hiện được
khi có sự trợ giúp, với điểm trung bình từ 1,98 đến 2,07. Trong đó nhóm kĩ
năng sử dụng ngôn ngữ đạt ở mức độ thực hiện được khi có sự trợ giúp cao
hơn so với các nhóm kĩ năng còn lại, với điểm trung bình là 2,07.
- Trẻ tự kỷ ở mức độ trung bình đạt kĩ năng giao tiếp ở mức độ không
thực hiện được khi có sự trợ giúp với điểm trung bình từ 1,07 đến 1,64. Nhóm
kĩ năng luân phiên đạt mức độ thấp nhất với điểm trung bình chỉ đạt 1,07. Khi
quan sát các hoạt động của trẻ ở trong các giờ nhóm, đặc biệt là giờ chơi
tương tác thì chúng tui nhận thấy đa số giờ học của các trẻ tự kỷ ở mức độ
này đều cần tăng cường thêm giáo viên phụ lớp để hỗ trợ trẻ tham gia các trò
chơi cùng với những bạn khá hơn trong nhóm hay chơi cùng cô. Với những
trẻ khả năng chờ đợi kém thì các giáo viên đứng chính trong mỗi giờ học
cũng thường phải sử dụng phần thưởng liên tục để các trẻ này có thể tiếp tục
hoàn thành được phần chơi của mình.
Ở nhóm trẻ tự kỷ này thì nhóm kĩ năng bắt chước cũng đạt ở mức độ
rất thấp với điểm trung bình là 1,36. Giải thích điều này, thầy T.D dạy vận
động ở trung tâm Happy House cho rằng “Nhiều trẻ có khả năng cảm thụ bản
thể còn yếu, phối hợp tay chân, tay mắt hay vận động thô, vận động tinh
chưa khéo léo. Hơn nữa khả năng tập trung chú ý lại chưa cao nên trẻ càng
khó khăn hơn khi bắt chước các hành động, hoạt động của người khác”. Chị
M.H, phụ huynh học sinh cũng cho biết “Cháu nhà mình rất yếu về khả năng
bắt chước nên có những cử chỉ đơn giản cháu cũng phải tập luyện rất lâu mới
có thể tự thực hiện được. Trương lực cơ của cháu cũng yếu nên mẹ rất mất
thời gian trong việc dạy cháu tập các bài tập thể dục hay tập các hoạt động
phục hồi chức năng như chéo, lộn mèo, đi cầu thăng bằng, leo núi, leo
thang…”.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
Xem thêm
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KĨ NĂNG GIAO TIẾP CỦA TRẺ
TỰ KỶ ............................................................................................................. 5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ ... 5
1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới về trẻ tự kỷ và kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ... 5
1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam về trẻ tự kỷ và kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.... 9
1.2. Một số vấn đề lý luận về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.................... 13
1.2.1. Tự kỷ...................................................................................................... 13
1.2.2. Trẻ tự kỷ ................................................................................................ 15
1.2.3. Kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.............................................................. 22
1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ ................... 31
Tiểu kết chƣơng 1.......................................................................................... 36
Chƣơng 2 TỔ CHỨC VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................... 37
2.1. Tổ chức nghiên cứu................................................................................ 37
2.1.1. Khách thể và địa bàn nghiên cứu.......................................................... 37
2.1.2. Tổ chức nghiên cứu............................................................................... 38
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu....................................................................... 40
2.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận.......................................................... 40
2.2.2. Phương pháp quan sát .......................................................................... 41
2.2.3. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi ................................................... 41
2.2.4. Phương pháp phỏng vấn ....................................................................... 44
2.2.5. Phương pháp thống kê toán học ........................................................... 45
Tiểu kết chƣơng 2.......................................................................................... 46
Chƣơng 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KĨ NĂNG GIAO TIẾP CỦA TRẺ
TỰ KỶ ............................................................................................................ 47
3.1. Thực trạng kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ .......................................... 47
3.1.1. Đánh giá chung về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ ............................... 47
3.1.2. Kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ so sánh theo các biến số ..................... 57
3.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ ................ 62
3.3. Đề xuất một số biện pháp nhằm phát triển kĩ năng giao tiếp cho trẻ
tự kỷ ................................................................................................................ 69
Tiểu kết chƣơng 3.......................................................................................... 78
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 81
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 84
PHỤ LỤC....................................................................................................... 88
MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Rối loạn tự kỷ (Autism Spectrum Disorders – ASD) ở trẻ em thể hiện
bằng sự sút kém nghiêm trọng và lan tỏa các chức năng tâm thần trên các
phương diện: tương tác xã hội kém phát triển nghiêm trọng, ngôn ngữ phát
triển chậm và lệch lạc bất thường, hành vi và ứng xử cùng kiệt nàn, định hình,
lặp đi lặp lại. Những rối loạn này làm cho trẻ không có khả năng hòa nhập
cộng đồng. Điều đó cho thấy mức độ ảnh hưởng của hội chứng này tới trẻ về
mặt thể chất và tinh thần là rất đáng ngại. Trong đó, khó khăn trong giao tiếp
là vấn đề đầu tiên chúng ta cần quan tâm tới.
Giao tiếp là một trong những yếu tố giúp con người tham gia các mối
quan hệ xã hội và tạo nên bản chất của con người. Giao tiếp là một trong
những cách tồn tại và phát triển cá nhân và xã hội, con người còn
sống thì còn hoạt động và giao tiếp. Giao tiếp là cơ sở đầu tiên, là viên gạch
nền tảng của mọi nhận thức và định hướng cho việc hình thành nhân cách của
trẻ em. Các em giao tiếp để tìm hiểu về thế giới xung quanh, thể hiện yêu cầu,
đòi hỏi, tham gia vào các hoạt động học tập, vui chơi…
Những trẻ mắc hội chứng tự kỷ khó khăn cả về giao tiếp ngôn ngữ và
phi ngôn ngữ. Kĩ năng giao tiếp của các em cũng bị hạn chế. Các em khó
khăn trong việc hiểu lời nói của người khác, trong việc diễn đạt các câu nói
một cách mạch lạc, đôi khi chưa rõ ý, nếu có diễn đạt được thì giọng nói của
các em không có âm điệu, không nhấn giọng. Đặc biệt các em khó khăn trong
việc giao tiếp bằng mắt, cử chỉ, điệu bộ hay kém khả năng biểu cảm ngôn ngữ
cơ thể làm cho những trẻ này không cảm nhận được người khác đang nghĩ gì
về mình, hài lòng hay không hài lòng và người khác cũng cảm giác khó hiểu
với chúng. Những khó khăn đó đã gây trở ngại rất lớn trong việc kết bạn,
tham gia vào các hoạt động vui chơi, các quan hệ xã hội. Thêm vào đó, những
người xung quanh không hiểu những khó khăn đó, không cảm thông với trẻ, kì thị, xa lánh,… khiến cho trẻ ngày càng mặc cảm, tự ti, thiếu niềm tin vào
người khác,…. Từ đó, trẻ dần rút vào “vỏ tự kỷ”, thích sự cô lập, tránh giao
tiếp với các bạn. Điều này khiến cho quá trình giao tiếp của trẻ vốn khó khăn
lại càng khó khăn hơn. Tuy nhiên, nếu chúng ta hiểu những khó khăn đó và
tạo ra được một môi trường giao tiếp thân thiện, tích cực để hỗ trợ trẻ khắc
phục những khó khăn trên thì trẻ sẽ dễ dàng hòa nhập cộng đồng hơn.
Ở Việt Nam hiện nay, các công trình nghiên cứu về giao tiếp của trẻ tự
kỷ còn rất ít. Chính vì những lý do nêu trên tui quyết định chọn đề tài: “Kĩ
năng giao tiếp của trẻ tự kỷ” để làm luận văn tốt nghiệp cho mình. Từ đó
nhằm giúp chúng ta có cái nhìn cụ thể hơn về giao tiếp của những trẻ không
may mắc phải hội chứng tự kỷ.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu lý luận, làm rõ thực trạng mứ c đô ̣kĩ năng giao tiếp của trẻ
tự kỷ và các yếu tố ảnh hưởng đến kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ. Trên cơ sở
đó đề xuất một số biện pháp tâm lí giáo dục nhằm phát triển kĩ năng giao tiếp
cho trẻ tự kỷ.
3. Đối tƣợng nghiên cứu
Mứ c đô ̣kĩ năng giao tiếp và các yếu tố ảnh hưởng tới kĩ năng giao tiếp
của trẻ tự kỷ.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Xác định cơ sở lý luận nghiên cứu về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.
6.2. Nghiên cứ u thưc ̣ trạng mứ c đô ̣kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ và các
yếu tố ảnh hưởng đến kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ.
6.3. Đề xuất một số biện pháp tâm lý – giáo dục nhằm phát triển kĩ năng
giao tiếp cho trẻ tự kỷ.
5. Khách thể nghiên cứu Chúng tui tiến hành khảo sát khách thể bao gồm 88 trẻ tự kỷ, 40 giáo
viên dạy trẻ tự kỷ và 20 phụ huynh có con bị tự kỷ tại hai trung tâm Albert
Einstein và Happy House – Thành phố Hà Nội.
6. Giả thuyết nghiên cứu
Kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ bao gồm các nhóm kĩ năng: Kĩ năng tập
trung chú ý, kĩ năng bắt chước, kĩ năng luân phiên, kĩ năng hiểu ngôn ngữ và
kĩ năng sử dụng ngôn ngữ. Các nhóm kĩ năng này của trẻ còn nhiều hạn chế.
Có nhiều yếu tố chủ quan, khách quan ảnh hưởng tới kĩ năng giao tiếp của trẻ
tự kỷ. Song yếu tố sự hiểu biết của cha mẹ về tự kỷ cũng như trình độ học
vấn, phương pháp can thiệp của giáo viên có ảnh hưởng nhiều nhất tới kĩ năng
giao tiếp của trẻ tự kỷ.
7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
- Giới hạn về địa bàn nghiên cứu:
Nghiên cứu tại thành phố Hà Nội.
- Giới hạn về khách thể nghiên cứu:
+ Nghiên cứu 88 trẻ tự kỷ (độ tuổi từ 4 đến 12 tuổi) đang theo học tại cơ sở trị
liệu trẻ tự kỷ Albert Einstein – quận Hoàng Mai – Hà Nội và trung tâm Happy
House – quận Đống Đa – Hà Nội. Tất cả các trẻ này đều có thời gian trị liệu
từ 1 đến 5 năm tại trung tâm.
+ 40 giáo viên dạy trẻ tự kỷ tại hai cơ sở Albert Einstein và Happy House.
+ 20 phụ huynh có con bị tự kỷ đang theo học tại hai cơ sở Albert Einstein và
Happy House.
- Giới hạn về nội dung nghiên cứu:
Trong đề tài này chúng tui chỉ tập trung nghiên cứu một số nhóm kĩ
năng giao tiếp cơ bản của trẻ tự kỷ như : Kĩ năng tập trung chú ý; Kĩ năng bắt
chước; Kĩ năng luân phiên; Kĩ năng hiểu ngôn ngữ; Kĩ năng sử dụng ngôn
ngữ, và một số yếu tố chủ quan và khách quan ảnh hưởng tới kĩ năng giao tiếp
của trẻ tự kỷ. 8. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, văn bản.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi.
- Phương pháp phỏng vấn sâu.
- Phương pháp thống kê toán học.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mục lục, tài liệu tham khảo và phụ lục thì luận văn gồm có
ba phần:
- Phần mở đầu
- Phần nội dung: Gồm 3 chương, cụ thể:
+ Chương 1: Cơ sở lý luận về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ
+ Chương 2: Tổ chức và phương pháp nghiên cứu
+ Chương 3: Kết quả nghiên cứu thực tiễn về kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ
- Phần kết luận và kiến nghị sử dụng cử chỉ/lời nói/hành động để chào và chia tay, cảm ơn, xin lỗi đạt ở
mức độ trung bình cao hơn so với các kĩ năng còn lại (ĐTB = 1,97) và kĩ
năng sử dụng cử chỉ/lời nói/hành động để thu hút sự chú ý, duy trì giao tiếp
chỉ đạt ở mức độ thấp (ĐTB = 1,61). Trao đổi với chúng tôi, cô P.T.Y, phó
giám đốc trung tâm Albert Einstein cho biết “Tất cả các bạn trong trung tâm
đều có công cụ giao tiếp riêng của mình. Với những bạn có ngôn ngữ thì
chúng tui giúp các bạn tăng cường vốn từ cũng như khả năng diễn đạt câu để
các bạn có thể lưu loát hơn. Với những bạn ngôn ngữ chưa được tốt, bị ngọng
hay âm nghe không rõ thì các giáo viên sẽ thường xuyên thực hiện hoạt động
trị liệu cho các bạn như mát xa môi miệng, các bài tập luyện hơi, thổi bóng,
thổi nến, luyện âm… để các bạn ấy có thể nói rõ từ hơn. Còn riêng với những
bạn không có ngôn ngữ thì chúng tui thống nhất sử dụng phương pháp trao
đổi hình ảnh Pecs để giúp các bạn có công cụ khi giao tiếp; hay với những
bạn không có ngôn ngữ nhưng bắt chước khá thì có thể dạy các bạn một số cử
chỉ, hành động đơn giản, ví dụ: vẫy tay – tạm biệt, khoanh tay cúi người –
chào… Nhờ thường xuyên thực hiện các hoạt động này nên bạn nào cũng có
công cụ giao tiếp riêng của mình, giúp các bạn tương tác với mọi người dễ
dàng hơn”. Đồng tình với ý kiến trên, chị M.H, phụ trách chuyên môn của
trung tâp Happy House cũng cho biết “Mỗi bạn khi vào học ở trung tâm đều
được xếp vào các nhóm có khả năng tương đồng, ví dụ: đều biết nói, đều
không có ngôn ngữ… điều này rất thuận tiện cho giáo viên khi lên chương
trình, kế hoạch can thiệp cho các bạn, giúp cho khả năng giao tiếp của các
bạn được phát triển ở mức tối đa nhất có thể”.
Ở nhóm kĩ năng này với trẻ tự kỷ đã biết sử dụng ngôn ngữ như là một
phương tiện để vận dụng vào trong quá trình giao tiếp như: lời nói, hành
động, cử chỉ, điệu bộ trong các tình huống gặp gỡ và chia tay, trả lời câu hỏi,
thu hút sự chú ý từ người khác. Tuy nhiên kết quả đạt được trên mặt bằng
chung còn rất thấp. Điều này cho thấy để giúp trẻ có kĩ năng giao tiếp phải
giúp trẻ có được tất cả các kĩ năng từ sự tập trung chú ý đến bắt chước, luân
phiên, nghe hiểu và sử dụng ngôn ngữ một cách đồng bộ.
3.1.2. Kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ so sánh theo các biến số Kết quả ở bảng trên cho thấy có sự khác nhau về mức độ thực hiện kĩ
năng giao tiếp giữa các trẻ tự kỷ, cụ thể:
- Trẻ tự kỷ ở mức nhẹ đạt kĩ năng giao tiếp ở mức độ thực hiện được
khi có sự trợ giúp, với điểm trung bình từ 1,98 đến 2,07. Trong đó nhóm kĩ
năng sử dụng ngôn ngữ đạt ở mức độ thực hiện được khi có sự trợ giúp cao
hơn so với các nhóm kĩ năng còn lại, với điểm trung bình là 2,07.
- Trẻ tự kỷ ở mức độ trung bình đạt kĩ năng giao tiếp ở mức độ không
thực hiện được khi có sự trợ giúp với điểm trung bình từ 1,07 đến 1,64. Nhóm
kĩ năng luân phiên đạt mức độ thấp nhất với điểm trung bình chỉ đạt 1,07. Khi
quan sát các hoạt động của trẻ ở trong các giờ nhóm, đặc biệt là giờ chơi
tương tác thì chúng tui nhận thấy đa số giờ học của các trẻ tự kỷ ở mức độ
này đều cần tăng cường thêm giáo viên phụ lớp để hỗ trợ trẻ tham gia các trò
chơi cùng với những bạn khá hơn trong nhóm hay chơi cùng cô. Với những
trẻ khả năng chờ đợi kém thì các giáo viên đứng chính trong mỗi giờ học
cũng thường phải sử dụng phần thưởng liên tục để các trẻ này có thể tiếp tục
hoàn thành được phần chơi của mình.
Ở nhóm trẻ tự kỷ này thì nhóm kĩ năng bắt chước cũng đạt ở mức độ
rất thấp với điểm trung bình là 1,36. Giải thích điều này, thầy T.D dạy vận
động ở trung tâm Happy House cho rằng “Nhiều trẻ có khả năng cảm thụ bản
thể còn yếu, phối hợp tay chân, tay mắt hay vận động thô, vận động tinh
chưa khéo léo. Hơn nữa khả năng tập trung chú ý lại chưa cao nên trẻ càng
khó khăn hơn khi bắt chước các hành động, hoạt động của người khác”. Chị
M.H, phụ huynh học sinh cũng cho biết “Cháu nhà mình rất yếu về khả năng
bắt chước nên có những cử chỉ đơn giản cháu cũng phải tập luyện rất lâu mới
có thể tự thực hiện được. Trương lực cơ của cháu cũng yếu nên mẹ rất mất
thời gian trong việc dạy cháu tập các bài tập thể dục hay tập các hoạt động
phục hồi chức năng như chéo, lộn mèo, đi cầu thăng bằng, leo núi, leo
thang…”.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links
Xem thêm
- Kỹ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ :Luận văn ThS. Tâm lý học
- Những đặc điểm rối nhiễu hành vi ở trẻ tự kỷ
- Đánh giá mô hình can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ tại Trung tâm
- Nhận thức về tự kỷ của sinh viên năm cuối các ngành chăm sóc sức
- Tìm hiểu và đánh giá thông tin về rối loạn tự kỷ của trẻ em
- Tài liệu Phục hồi chức năng cho trẻ tự kỷ
- Nhận thức của cha mẹ về việc giáo dục trẻ tự kỷ tại gia
- Nghiên cứu thái độ của cha mẹ đối với con có chứng tự kỷ
- Tìm hiểu một số phương pháp can thiệp đối với hành vi và
- Đánh giá sự phát triển tâm - vận động của trẻ tự kỷ trong
Tags: tài liệu tham khảo về kỹ năng giao tiếp của trẻ tự kỷ, các mức độ giao tiếp của tẻ tự kỷ, các kĩ năng tương tác nhóm của trẻ tự kỉ, kỹ năng tương tác xã hội cho trẻ tự kỷ, luận văn về phát triển kỹ năng tương tác xã hội cho trẻ bị tự kỉ, luận văn về phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ bị tự kỉ, dạy kỹ năng giao tiếp sớm cho trẻ tự kỷ, kế hoạch thực tập cho trẻ tự kỷ chi tiết, Thực trạng kĩ năng giao tiếp của trẻ tự kỉ, bộ câu hỏi vềmức độ giao tiếp và sử dụng ngôn ngữ-lời nói ở một trẻ tự kỷ cụ thể,