Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết Nối
CA DAO VỀ TÌNH YÊU LỨA ĐÔI
I. Dẫn nhập
Nói về ca dao, thật khó phân biệt đâu là mực thước, hoặc, ca dao được sáng tác theo thể lệ hay luật mẹo nào của thi ca, …thật khó mà xác định được. Cho nên, người ta khó có thể đưa ra một định nghĩa nào cho thỏa đáng về tất cả các yêu cầu của ca dao. Nếu có đi nữa, thì cũng chỉ nhằm hiểu được phần nào về ca dao Việt Nam.
Trong Đại Từ Điển Tiếng Việt, thì: "Ca dao là thể thơ dân gian, được lưu truyền dưới dạng câu hát, có ý nghĩa sâu sắc và là thể loại lục bát, có dạng ca dao"[1].Còn theo Vũ Ngọc Phan thì:"Ca dao là một loại thơ dân gian có thể ngâm được như các loại thơ khác và có thể xây dựng thành các điệu ca dao.[2]
Qua hai định nghĩa trên, chúng ta thấy, không có sự khác biệt nhiều lắm giữa thơ và ca dao. Nhưng với Ca dao Việt Nam thì ta có thể khẳng định ngày rằng: ca dao là kho tàng văn hoá của người Việt, được xem là viên ngọc lấp lánh, thời gian qua đi, viên ngọc càng thêm toả sáng. Qua ca dao, giá trị truyền thống và tâm hồn người Việt Nam được thể hiện và lưu giữ một cách rõ nét nhất. Trong các chủ đề được ca dao đề cập đến thì tình yêu đôi lứa là một đề tài rất rộng và có nhiều hình thức diễn bày.
Bằng những tình yêu lành mạnh, tình cảm tự nhiên được miêu tả một cách sinh động trong ca dao Việt Nam. Cũng qua đó đã cho ta thấy sự hà khắc của lễ giáo phong kiến trước đây. Không những thế, một số bài ca dao đã phản ánh tinh thần đấu tranh để bảo vệ tình yêu chân chính của các bạn thanh niên thời bấy giờ.
Để làm rõ nội dung ca dao về tình yêu đôi lứa, chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu thông qua các góc độ cũng như giai đoạn trong tình yêu. Theo Hoàng Tiến Tựu thì ca dao về tình yêu đôi lứa trong ca dao được trình bày qua bốn thể loại nhỏ biểu trưng cho các giai đoạn trong tình yêu: ca dao tỏ tình, ca dao tương tư, ca dao thề nguyền, ca dao hận tình.
II. Nội dung
Tình yêu đôi lứa - tình yêu nam nữ là chủ đề được thể hiện sâu sắc nhất và cũng rõ nhất trong Ca dao - Tục Ngữ, vì tình yêu đôi lứa luôn là đề tài muôn thưở của kiếp người. Trong ca dao tục ngữ Việt Nam, tình yêu được thể hiện thật ý nhị, uyển chuyển, nhưng cũng có lúc thật chân thành mộc mạc; một thứ tình yêu mộc mạc chân quê, pha trộn hương đồng cỏ nội, thênh thang như đồng lúa và uyển chuyển nhẹ nhàng như đòn nước lững lỡ nhè nhẹ êm trôi của những dòng sông. Trong sự phát triển ấy, tình yêu được phát triển theo các giai đoạn sau.
1. Ca dao tỏ tình.
Đời sống được gắn liền với những hoạt động nông nghiệp thì diều kiện để tình yêu nảy nở và gắn liền với những hình ảnh đồng ruộng, cái cày, con trâu.v.v. Khi những buổi chiều tà, lúc mặt trời đã gác non đoài, với những đoàn trai gái trong làng vác cày rửa hái để trở về mái nhà tranh sau một ngày làm việc. Những làn khói cơm chiều lan tỏa vươn trong giải mây tím hòa lẫn với tiếng hát của trẻ mục đồng đang dắt trâu trở về, đã phác họa cho chúng ta hình ảnh một miền quê êm ả thanh bình.
Trên trời dưới nước, thấp thoáng sau lũy tre xanh, quanh co bên bờ đê ấp yêu ruộng đồng, rì rào bên sóng lúa chín vàng, mênh mang trong tiếng sáo diều vi vu... tất cả những hình ảnh đẹp đó đã gợi nên những vần thơ trao hỏi ý tình giữa trai gái trong làng. Có nhiều cách tỏ tình; có thể là xa xôi, vòng vo, đưa đẩy.v.v. nhưng tất cả đều thể hiện được tính chất lãng mạng, yêu đời.
Hãy nghe chàng trai mở đầu, hỏi người thôn nữ bằng một câu hỏi ỡm ờ, gợi ý xa xôi:
Hôm qua tát nước đầu đình
Để quên chiếc áo trên cành hoa sen
Em được thì cho anh xin
Hay là em để làm tin trong nhà.
Người con trai thật sự chưa chắc đã để quên cái áo, nhưng chàng cố ý gài người thôn nữ vào thế phải trả lời khi tỏ ý ngờ rằng nàng đã giữ cái áo của mình để làm tin. Cũng có khi chỉ là một câu hỏi bâng quơ nhưng diễn đạt bằng những câu thơ thật trữ tình của một đêm trăng sáng, chàng trai có nhiều hi vọng để được cô gái trả lời:
Hỡi cô tát nước đầu làng
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi
hay có lúc chàng trai mạnh dạn hơn:
Cô kia cắt cỏ một mình
Cho tui cắt với chung tình làm đôi
Cô còn cắt nữa hay thôi
Cho tui cắt với làm đôi vợ chồng.
Không phải lúc nào các chàng trai tỏ tình một cách mạnh bạo như vậy, có những lúc các chàng trai ấy tỏ tình, dọ hỏi một cách nhẹ nhàng hơn và có vẻ thơ mộng hơn:
Hỏi xa anh lại hỏi gần
Hỏi em phỏng độ đương xuân thế nào
Thấy em là gái má đào
Lòng anh chỉ muốn ra vào kết duyên
Trong khi các chàng trai thường mạnh bạo và chủ động hơn trong việc tỏ tình làm quen thì các cô gái không phải lúc nào cũng e lệ yên lặng, mà đôi khi cũng rất bạo dạn để ngỏ lời trước:
Hỡi anh đi đường cái quan
Dừng chân đứng lại em than vài lời.
Sự bạo dạn cũng xuất hiện nơi các cô gái ấy những đầy hồn nhiên:
Vào vườn hái quả cau xanh
Bổ ra làm sáu mời anh xơi trầu
Cử chỉ mời trầu đó không có tính cách lơi lả, mà chỉ chứng tỏ rằng người thôn nữ muốn sống thành thật với chính mình. Hai chữ “cau xanh” chỉ mối tình son trẻ, hai chữ “xơi trầu” có ý nghĩa trân trọng. Và bốn chữ ghép lại thành hai chữ “trầu cau” chỉ sự mong ước cho một mối duyên Tấn Tần. Người con trai chắc chắn không thể nào không nhận miếng trầu mời bởi người con gái trong cái cung cách lịch sự ấy.
Những lời tỏ tình của các cô gái đôi khi cũng mang nhiều nỗi niềm, bởi không biết lời tỏ tình ấy của mình không biết có được đáp trả lại hay không, hay sợ tình yêu của mình đến chậm chăng; nên đôi lúc các cô cũng quanh co rào trước đón sau:
Anh đà có vợ con chưa
Mà anh ăn nói ngọt ngào có duyên
Mẹ già anh ở nơi nao
Để em tìm vào hầu hạ thay anh.
Những câu tỏ tình như đã kể trên thường chỉ là những câu mà trong lúc vắng vẻ, hai người đã hỏi ý cùng nhau. Tất cả đều là những câu mộc mạc chân tình, nhưng không kém vẻ lãng mạn trữ tình.
Trong những dịp hội hè có hát đối giữa hai nhóm trai gái của hai làng kế cận, những câu tỏ tình được gợi ra thật nhẹ nhàng bóng bẩy, như có chất thơ.
Bên con trai hỏi:
Bây giờ mận mới hỏi đào
Vườn hồng đã có ai vào hay chưa
Bên con gái đáp:
Mận hỏi thì đào xin thưa
Vườn hồng có lối nhưng chưa ai vào
Hay lãng mạn hơn:
Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ trước gió biết vào tay ai
Thật là những câu đối đáp hết sức thi vị, mượn ngoại cảnh để nói lên nỗi lòng. Bảo rằng văn chương bình dân, nhưng nhiều khi còn trữ tình và thơ mộng đâu kém văn chương bác học. Chẳng hạn như nói tới lứa tuổi đôi mươi của người thôn nữ, phong cảnh đồng nội hữu tình đã được lồng trong ước mộng vàng son của lứa đôi:
Ngọc còn ẩn bóng cây tùng
Thuyền quyên còn đợi anh hùng sánh vai.
Người con gái cũng như bông hoa còn đang giấu nhụy để chờ ngày khoe sắc với chàng bướm lang quân.
2. Ca dao tương tư - yêu đương.
Sau giai đoạn tỏ tình là đến giai đoạn tương tư – yêu; và, đây là quãng thời gian hết sức thơ mộng nhất cũng như đầy thử thách nhất. Nào yêu thương, nào nhớ nhung, nào giận hờn, nào xa cách, nào đợi chờ...
Hãy nghe chàng và nàng thủ thỉ bên nhau những lời âu yếm:
Thương anh, em để ở đâu
Để trong cuốn sách để đầu trang thơ
Thương em, anh để ở đâu
Để trong tay áo lâu lâu lại dòm.
Khi phải tạm xa nhau, chàng trai luyến tiếc những giây phút cận kề:
Còn đêm nay nữa mai đi
Lạng vàng không tiếc, tiếc khi ngồi kề.
Trời đã sáng, những gặp gỡ hàn huyên đêm qua giờ chỉ còn là kỷ niệm mong manh để làm hành trang cho cuộc đăng trình. Còn nàng thôn nữ thì cũng nức nở trong ngấn lệ đầy vơi:
Có đêm thơ thẩn một mình
Ở đây thức cả năm canh rõ ràng
Có đêm tạc đá ghi vàng
Ngày nào em chả nhớ chàng, chàng ơi.
Đi đâu, làm gì, nàng đều cảm giác nỗi nhớ đeo đẳng và vương dấu tích khắp nơi khiến xao lãng cả công việc thường ngày:
Chiều chiều mang giỏ hái dâu
Hái dâu chả hái, nhớ câu ân tình
Những nhớ nhung đó đã đong đầy thêm tình yêu, để khi gặp lại thì hai người vội vã ước hẹn cho những mộng ước mai sau:
Nàng thì:
Ước gì chung mẹ chung thầy
Để em giữ cái quạt này làm thân
Và tình tứ hơn nữa:
Chải đầu chung cái lược ngà
Soi gương chung cả cành hoa giắt đầu
Còn chàng thì cũng dùng cái quạt để xẻ chia hương nồng:
Quạt này anh để che đầu
Đêm đêm đi ngủ chung nhau quạt này
Hay vẽ ra những âu yếm trang trọng mà chàng sẽ dành cho nàng:
Ước gì ta lấy được nàng
Để ta mua gạch Bát Tràng về xây
Xây dọc rồi lại xây ngang
Xây hồ bán nguyệt cho nàng rửa chân
Thật là cao sang, cầu kỳ và thơ mộng. Rồi thì cuối cùng cả hai cùng cầu nguyện cho một ngày vui mau pháo đỏ nhuộm đường:
Nấu chè van vái Nguyệt hà
Khiến cho sum hiệp một nhà phụng loan.
3. Ca dao thề nguyền
Tình yêu vốn có nhiều cung bậc, có buồn vui, ngọt bùi, đắng cay…và cũng có sự bất hạnh nữa. Nếu tâm hồn con người có bao nhiêu “nốt nhạc thăng trầm” thì tình yêu cũng thế! Và như vậy, bên cạnh những lời tỏ tình, trao duyên không thể thiếu, thì những lời thề nguyền gắn bó keo sơn lại càng không thể thiếu được. Nó được xem như là chất keo dính, là một sự khẳng định cho tình yêu đôi lứa. Lời thề nguyền ấy nhằm thể hiện ý chí, nghị lực của hai bên nhằm làm động lực vượt qua chông gai thử thách để mong ước được đến với nhau. Nói khác hơn, lời thề nguyền ấy có tính chất lằm tăng sức mạnh cho hai người trong việc hướng về lý tưởng cả hai cùng đang thêu dệt.
Sau những lần “e ấp làm quen”; sau những lời tỏ tình vừa dễ thương, hóm hỉnh, hài hước, thôn minh, tài tình, táo bạo và cũng không kém phần tha thiết như thì cả hai cùng hướng về một tương lai thật đẹp. Để củng cố niềm tinh và tăng thêm sức mạnh, cả hai cùng muốn thể hiện tấm chân tình của mình; và những lời thề đã được thốt ra.
Chàng trai nói một cách mạnh mẽ:
Yêu nhau mấy núi cũng leo
Mấy sông cũng lội mấy đèo cũng qua
Yêu nhau chẳng ngại đường xa
Một ngày không đến thì 3-4 ngày”
Tình yêu là tâm sự muôn đời và tâm lý chung của những người đang yêu, là niềm khao khát gìn giữ cho tình yêu bất tử. Ca dao xưa cũng mang trong mình tinh thần nhân bản ấy, khi có rất nhiều câu, bài thể hiện ước nguyện gắn kết của tình yêu chung thuỷ trọn đời. Và cái đích cuối cùng mà những lời thề nguyền hướng tới: ấy là khát khao một tình yêu chung thuỷ, gắn bó keo sơn, một sự gắn kết bền vững giữa những trái tim yêu thương. Nên câu ca dao sau mang đậm ý nghĩa ấy:
Nước non non nước khơi chừng,
Ái ân đôi chữ xin đừng xa nhau
Hay:
Thương nhau tạc một chữ tình
Trăm năm thề quyết bạn mình có nhau
Hoặc:
Cũng liều cắn ớt nhai gừng
Chua cay mặn ngọt, ta đừng quên nhau.
Có quan niệm cho rằng, khi yêu người con gái thường hay nhạy cảm, tình yêu của họ mãnh liệt đến vô cùng. Cho nên nhu cầu gắn kết hay mong muốn một tình yêu bất diệt luôn thường trực trong họ:
Trót lời đã bén duyên chàng
Dù cho nát đá phai vàng mới thôi
Hòn đá cách Hàn xếp đổ lò nôi
Cạn lòng con sông cái
Thì tui mới quên nghĩa chàng”
Hay:
Một lời thề không duyên thì nợ
Hai lời thề không vợ thì chồng
Ba lời thề khơi núi lấp sông
Em quyết theo anh đi cho trọn đạo
Kẻo luống công anh chờ.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
CA DAO VỀ TÌNH YÊU LỨA ĐÔI
I. Dẫn nhập
Nói về ca dao, thật khó phân biệt đâu là mực thước, hoặc, ca dao được sáng tác theo thể lệ hay luật mẹo nào của thi ca, …thật khó mà xác định được. Cho nên, người ta khó có thể đưa ra một định nghĩa nào cho thỏa đáng về tất cả các yêu cầu của ca dao. Nếu có đi nữa, thì cũng chỉ nhằm hiểu được phần nào về ca dao Việt Nam.
Trong Đại Từ Điển Tiếng Việt, thì: "Ca dao là thể thơ dân gian, được lưu truyền dưới dạng câu hát, có ý nghĩa sâu sắc và là thể loại lục bát, có dạng ca dao"[1].Còn theo Vũ Ngọc Phan thì:"Ca dao là một loại thơ dân gian có thể ngâm được như các loại thơ khác và có thể xây dựng thành các điệu ca dao.[2]
Qua hai định nghĩa trên, chúng ta thấy, không có sự khác biệt nhiều lắm giữa thơ và ca dao. Nhưng với Ca dao Việt Nam thì ta có thể khẳng định ngày rằng: ca dao là kho tàng văn hoá của người Việt, được xem là viên ngọc lấp lánh, thời gian qua đi, viên ngọc càng thêm toả sáng. Qua ca dao, giá trị truyền thống và tâm hồn người Việt Nam được thể hiện và lưu giữ một cách rõ nét nhất. Trong các chủ đề được ca dao đề cập đến thì tình yêu đôi lứa là một đề tài rất rộng và có nhiều hình thức diễn bày.
Bằng những tình yêu lành mạnh, tình cảm tự nhiên được miêu tả một cách sinh động trong ca dao Việt Nam. Cũng qua đó đã cho ta thấy sự hà khắc của lễ giáo phong kiến trước đây. Không những thế, một số bài ca dao đã phản ánh tinh thần đấu tranh để bảo vệ tình yêu chân chính của các bạn thanh niên thời bấy giờ.
Để làm rõ nội dung ca dao về tình yêu đôi lứa, chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu thông qua các góc độ cũng như giai đoạn trong tình yêu. Theo Hoàng Tiến Tựu thì ca dao về tình yêu đôi lứa trong ca dao được trình bày qua bốn thể loại nhỏ biểu trưng cho các giai đoạn trong tình yêu: ca dao tỏ tình, ca dao tương tư, ca dao thề nguyền, ca dao hận tình.
II. Nội dung
Tình yêu đôi lứa - tình yêu nam nữ là chủ đề được thể hiện sâu sắc nhất và cũng rõ nhất trong Ca dao - Tục Ngữ, vì tình yêu đôi lứa luôn là đề tài muôn thưở của kiếp người. Trong ca dao tục ngữ Việt Nam, tình yêu được thể hiện thật ý nhị, uyển chuyển, nhưng cũng có lúc thật chân thành mộc mạc; một thứ tình yêu mộc mạc chân quê, pha trộn hương đồng cỏ nội, thênh thang như đồng lúa và uyển chuyển nhẹ nhàng như đòn nước lững lỡ nhè nhẹ êm trôi của những dòng sông. Trong sự phát triển ấy, tình yêu được phát triển theo các giai đoạn sau.
1. Ca dao tỏ tình.
Đời sống được gắn liền với những hoạt động nông nghiệp thì diều kiện để tình yêu nảy nở và gắn liền với những hình ảnh đồng ruộng, cái cày, con trâu.v.v. Khi những buổi chiều tà, lúc mặt trời đã gác non đoài, với những đoàn trai gái trong làng vác cày rửa hái để trở về mái nhà tranh sau một ngày làm việc. Những làn khói cơm chiều lan tỏa vươn trong giải mây tím hòa lẫn với tiếng hát của trẻ mục đồng đang dắt trâu trở về, đã phác họa cho chúng ta hình ảnh một miền quê êm ả thanh bình.
Trên trời dưới nước, thấp thoáng sau lũy tre xanh, quanh co bên bờ đê ấp yêu ruộng đồng, rì rào bên sóng lúa chín vàng, mênh mang trong tiếng sáo diều vi vu... tất cả những hình ảnh đẹp đó đã gợi nên những vần thơ trao hỏi ý tình giữa trai gái trong làng. Có nhiều cách tỏ tình; có thể là xa xôi, vòng vo, đưa đẩy.v.v. nhưng tất cả đều thể hiện được tính chất lãng mạng, yêu đời.
Hãy nghe chàng trai mở đầu, hỏi người thôn nữ bằng một câu hỏi ỡm ờ, gợi ý xa xôi:
Hôm qua tát nước đầu đình
Để quên chiếc áo trên cành hoa sen
Em được thì cho anh xin
Hay là em để làm tin trong nhà.
Người con trai thật sự chưa chắc đã để quên cái áo, nhưng chàng cố ý gài người thôn nữ vào thế phải trả lời khi tỏ ý ngờ rằng nàng đã giữ cái áo của mình để làm tin. Cũng có khi chỉ là một câu hỏi bâng quơ nhưng diễn đạt bằng những câu thơ thật trữ tình của một đêm trăng sáng, chàng trai có nhiều hi vọng để được cô gái trả lời:
Hỡi cô tát nước đầu làng
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi
hay có lúc chàng trai mạnh dạn hơn:
Cô kia cắt cỏ một mình
Cho tui cắt với chung tình làm đôi
Cô còn cắt nữa hay thôi
Cho tui cắt với làm đôi vợ chồng.
Không phải lúc nào các chàng trai tỏ tình một cách mạnh bạo như vậy, có những lúc các chàng trai ấy tỏ tình, dọ hỏi một cách nhẹ nhàng hơn và có vẻ thơ mộng hơn:
Hỏi xa anh lại hỏi gần
Hỏi em phỏng độ đương xuân thế nào
Thấy em là gái má đào
Lòng anh chỉ muốn ra vào kết duyên
Trong khi các chàng trai thường mạnh bạo và chủ động hơn trong việc tỏ tình làm quen thì các cô gái không phải lúc nào cũng e lệ yên lặng, mà đôi khi cũng rất bạo dạn để ngỏ lời trước:
Hỡi anh đi đường cái quan
Dừng chân đứng lại em than vài lời.
Sự bạo dạn cũng xuất hiện nơi các cô gái ấy những đầy hồn nhiên:
Vào vườn hái quả cau xanh
Bổ ra làm sáu mời anh xơi trầu
Cử chỉ mời trầu đó không có tính cách lơi lả, mà chỉ chứng tỏ rằng người thôn nữ muốn sống thành thật với chính mình. Hai chữ “cau xanh” chỉ mối tình son trẻ, hai chữ “xơi trầu” có ý nghĩa trân trọng. Và bốn chữ ghép lại thành hai chữ “trầu cau” chỉ sự mong ước cho một mối duyên Tấn Tần. Người con trai chắc chắn không thể nào không nhận miếng trầu mời bởi người con gái trong cái cung cách lịch sự ấy.
Những lời tỏ tình của các cô gái đôi khi cũng mang nhiều nỗi niềm, bởi không biết lời tỏ tình ấy của mình không biết có được đáp trả lại hay không, hay sợ tình yêu của mình đến chậm chăng; nên đôi lúc các cô cũng quanh co rào trước đón sau:
Anh đà có vợ con chưa
Mà anh ăn nói ngọt ngào có duyên
Mẹ già anh ở nơi nao
Để em tìm vào hầu hạ thay anh.
Những câu tỏ tình như đã kể trên thường chỉ là những câu mà trong lúc vắng vẻ, hai người đã hỏi ý cùng nhau. Tất cả đều là những câu mộc mạc chân tình, nhưng không kém vẻ lãng mạn trữ tình.
Trong những dịp hội hè có hát đối giữa hai nhóm trai gái của hai làng kế cận, những câu tỏ tình được gợi ra thật nhẹ nhàng bóng bẩy, như có chất thơ.
Bên con trai hỏi:
Bây giờ mận mới hỏi đào
Vườn hồng đã có ai vào hay chưa
Bên con gái đáp:
Mận hỏi thì đào xin thưa
Vườn hồng có lối nhưng chưa ai vào
Hay lãng mạn hơn:
Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ trước gió biết vào tay ai
Thật là những câu đối đáp hết sức thi vị, mượn ngoại cảnh để nói lên nỗi lòng. Bảo rằng văn chương bình dân, nhưng nhiều khi còn trữ tình và thơ mộng đâu kém văn chương bác học. Chẳng hạn như nói tới lứa tuổi đôi mươi của người thôn nữ, phong cảnh đồng nội hữu tình đã được lồng trong ước mộng vàng son của lứa đôi:
Ngọc còn ẩn bóng cây tùng
Thuyền quyên còn đợi anh hùng sánh vai.
Người con gái cũng như bông hoa còn đang giấu nhụy để chờ ngày khoe sắc với chàng bướm lang quân.
2. Ca dao tương tư - yêu đương.
Sau giai đoạn tỏ tình là đến giai đoạn tương tư – yêu; và, đây là quãng thời gian hết sức thơ mộng nhất cũng như đầy thử thách nhất. Nào yêu thương, nào nhớ nhung, nào giận hờn, nào xa cách, nào đợi chờ...
Hãy nghe chàng và nàng thủ thỉ bên nhau những lời âu yếm:
Thương anh, em để ở đâu
Để trong cuốn sách để đầu trang thơ
Thương em, anh để ở đâu
Để trong tay áo lâu lâu lại dòm.
Khi phải tạm xa nhau, chàng trai luyến tiếc những giây phút cận kề:
Còn đêm nay nữa mai đi
Lạng vàng không tiếc, tiếc khi ngồi kề.
Trời đã sáng, những gặp gỡ hàn huyên đêm qua giờ chỉ còn là kỷ niệm mong manh để làm hành trang cho cuộc đăng trình. Còn nàng thôn nữ thì cũng nức nở trong ngấn lệ đầy vơi:
Có đêm thơ thẩn một mình
Ở đây thức cả năm canh rõ ràng
Có đêm tạc đá ghi vàng
Ngày nào em chả nhớ chàng, chàng ơi.
Đi đâu, làm gì, nàng đều cảm giác nỗi nhớ đeo đẳng và vương dấu tích khắp nơi khiến xao lãng cả công việc thường ngày:
Chiều chiều mang giỏ hái dâu
Hái dâu chả hái, nhớ câu ân tình
Những nhớ nhung đó đã đong đầy thêm tình yêu, để khi gặp lại thì hai người vội vã ước hẹn cho những mộng ước mai sau:
Nàng thì:
Ước gì chung mẹ chung thầy
Để em giữ cái quạt này làm thân
Và tình tứ hơn nữa:
Chải đầu chung cái lược ngà
Soi gương chung cả cành hoa giắt đầu
Còn chàng thì cũng dùng cái quạt để xẻ chia hương nồng:
Quạt này anh để che đầu
Đêm đêm đi ngủ chung nhau quạt này
Hay vẽ ra những âu yếm trang trọng mà chàng sẽ dành cho nàng:
Ước gì ta lấy được nàng
Để ta mua gạch Bát Tràng về xây
Xây dọc rồi lại xây ngang
Xây hồ bán nguyệt cho nàng rửa chân
Thật là cao sang, cầu kỳ và thơ mộng. Rồi thì cuối cùng cả hai cùng cầu nguyện cho một ngày vui mau pháo đỏ nhuộm đường:
Nấu chè van vái Nguyệt hà
Khiến cho sum hiệp một nhà phụng loan.
3. Ca dao thề nguyền
Tình yêu vốn có nhiều cung bậc, có buồn vui, ngọt bùi, đắng cay…và cũng có sự bất hạnh nữa. Nếu tâm hồn con người có bao nhiêu “nốt nhạc thăng trầm” thì tình yêu cũng thế! Và như vậy, bên cạnh những lời tỏ tình, trao duyên không thể thiếu, thì những lời thề nguyền gắn bó keo sơn lại càng không thể thiếu được. Nó được xem như là chất keo dính, là một sự khẳng định cho tình yêu đôi lứa. Lời thề nguyền ấy nhằm thể hiện ý chí, nghị lực của hai bên nhằm làm động lực vượt qua chông gai thử thách để mong ước được đến với nhau. Nói khác hơn, lời thề nguyền ấy có tính chất lằm tăng sức mạnh cho hai người trong việc hướng về lý tưởng cả hai cùng đang thêu dệt.
Sau những lần “e ấp làm quen”; sau những lời tỏ tình vừa dễ thương, hóm hỉnh, hài hước, thôn minh, tài tình, táo bạo và cũng không kém phần tha thiết như thì cả hai cùng hướng về một tương lai thật đẹp. Để củng cố niềm tinh và tăng thêm sức mạnh, cả hai cùng muốn thể hiện tấm chân tình của mình; và những lời thề đã được thốt ra.
Chàng trai nói một cách mạnh mẽ:
Yêu nhau mấy núi cũng leo
Mấy sông cũng lội mấy đèo cũng qua
Yêu nhau chẳng ngại đường xa
Một ngày không đến thì 3-4 ngày”
Tình yêu là tâm sự muôn đời và tâm lý chung của những người đang yêu, là niềm khao khát gìn giữ cho tình yêu bất tử. Ca dao xưa cũng mang trong mình tinh thần nhân bản ấy, khi có rất nhiều câu, bài thể hiện ước nguyện gắn kết của tình yêu chung thuỷ trọn đời. Và cái đích cuối cùng mà những lời thề nguyền hướng tới: ấy là khát khao một tình yêu chung thuỷ, gắn bó keo sơn, một sự gắn kết bền vững giữa những trái tim yêu thương. Nên câu ca dao sau mang đậm ý nghĩa ấy:
Nước non non nước khơi chừng,
Ái ân đôi chữ xin đừng xa nhau
Hay:
Thương nhau tạc một chữ tình
Trăm năm thề quyết bạn mình có nhau
Hoặc:
Cũng liều cắn ớt nhai gừng
Chua cay mặn ngọt, ta đừng quên nhau.
Có quan niệm cho rằng, khi yêu người con gái thường hay nhạy cảm, tình yêu của họ mãnh liệt đến vô cùng. Cho nên nhu cầu gắn kết hay mong muốn một tình yêu bất diệt luôn thường trực trong họ:
Trót lời đã bén duyên chàng
Dù cho nát đá phai vàng mới thôi
Hòn đá cách Hàn xếp đổ lò nôi
Cạn lòng con sông cái
Thì tui mới quên nghĩa chàng”
Hay:
Một lời thề không duyên thì nợ
Hai lời thề không vợ thì chồng
Ba lời thề khơi núi lấp sông
Em quyết theo anh đi cho trọn đạo
Kẻo luống công anh chờ.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links