Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
Nghiên cứu phong cách thơ của tác giả Nguyễn Hoàng Chương qua hai tập "Thơ say" và "Mây" trên phương diện nôi dung và nghệ thuật, để tìm ra sự thống nhất giữa nội dung và nghệ thuật, đưa ra cái nhìn đúng đắn về nhà thơ, góp phần xoá bỏ những định kiến, dư luận sai lệch của xã hội về thơ Nguyễn Hoàng Chương
Luận văn ThS. Văn học Việt Nam -- Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2005
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Mục đích và ý nghĩa của đề tài
2. Lịch sử vấn đề
3. Nhiệm vụ của luận văn
4. Phương pháp nghiên cứu
5. Cấu trúc luận văn
PHẦN NỘI DUNG
Chƣơng 1:Vũ Hoàng Chƣơng – một cái tui cô đơn , buồn nản ,
chán chƣờng nhất trong Thơ mới
1.1.Cái tui trữ tình trong thơ và Thơ mới
1.1.1.Quan niệm về cái tui trữ tình trong thơ
1.1.2.Vài nét về cái tui trữ tình trong thơ trung đại
1.1.3. Cái tui trữ tình trong Thơ say và Mây
1.2. Nỗi cô đơn, buồn nản, chán chường trong Thơ say và Mây
1.2.1. Cô đơn , buồn nản , chán chường bởi cảm giác lạc loài
1.2.2 . Cô đơn , buồn nản , chán chường bởi mất mát trong tình yêu
Chƣơng 2: Con đƣờng thoát ly hiện thực .
2.1.Tìm đến thú say. 34
2.2. Trốn vào tình yêu, tìm thú vui thân xác. 35
2.3. Trở về với quá khứ. 48
Chƣơng 3: Đặc sắc nghệ thuật thơ Vũ Hoàng Chƣơng qua
Thơ say và Mây
3.1. Ngôn ngữ.
3.2. Hình ảnh
3.3.Thểthơ
3.3.1. Các thể thơ
3.3.2. Nhịp thơ
3.3.3.Vần thơ
PHẦNKẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Mục đích và ý nghĩa của đề tài
Phong trào Thơ mới 1932- 1945 là một hiện tượng văn học lớn nhất của
văn học Việt nam nửa đầu thế kỷ XX. Ra đời trong thời điểm xã hội Việt nam
có những biến động lớn về kinh tế, chính trị, xã hội… trào lưu thơ ca này đã
đem đến cho văn chương nghệ thuật một tiếng nói mới, tạo nên bước ngoặt lịch
sử trong thơ ca, đưa thơ ca từ thời kỳ cận đại bước sang thời kỳ hiện đại.
Đóng góp lớn của Thơ mới cho nền văn học dân tộc trước hết là sự trở về
của cái Tôi- cái tui được biểu hiện một cách đầy đủ theo quan niệm cá nhân.
Điều đó đồng nghĩa với việc giải phóng sức sáng tạo của tâm hồn, của thơ văn,
làm nên những bước ngoặt trong thi pháp và tư duy thơ, làm xuất hiện những
phong cách nghệ thuật độc đáo. Ghi nhận sự thành công ấy Hoài Thanh đã
nhận định: “ Chưa bao giờ người ta thấy xuất hiện cùng một lần một hồn thơ
rộng mở như Thế Lữ, mơ màng như Lưu Trọng Lư, hùng tráng như Huy
Thông, trong sáng như Nguyễn Nhược Pháp, ảo não như Huy Cận, quê mùa
như Nguyễn Bính, kỳ dị như Chế Lan Viên, tha thiết, rạo rực, băn khoăn như
Xuân Diệu” 42,tr.29.
Chỉ trong vòng mười lăm năm Thơ mới đã đi qua cả một chặng đường dài,
mở ra nhiều hướng, có hướng lãng mạn thoát ly, có hướng chân thật gần gũi,
có hướng kỳ ảo, xa lạ… Sâu xa hơn Thơ mới chứa đựng nhiều nỗi niềm, có
niềm vui gắn bó với sự sống và tạo vật, có niềm vui trong khát khao và bù đắp
của tình yêu đôi lứa. Nhưng nặng nề hơn là nỗi buồn chất chứa trong tháng
năm, từ nỗi buồn về non nước, cuộc đời đến những nỗi buồn riêng thầm kín và
đau khổ. Những nỗi buồn này gắn liền với từng cuộc đời thơ nhưng cũng mang
theo hơi thở chung của thời đại . “Đời chúng ta nằm trong vòng chữ Tôi. Mất
bề rộng ta đi tìm bề sâu. Nhưng càng đi càng lạnh. Ta thoát lên tiên cùng Thế
Lữ, ta phiêu lưu trong trường tình cùng Lưu Trọng Lư, ta điên cuồng với Hàn Mặc Tử, Chế Lan Viên, ta đắm say cùng Xuân Diệu. Nhưng động tiên đã khép,
tình yêu không bền, điên cuồng rồi tỉnh, say đắm vẫn bơ vơ. Ta ngơ ngẩn trở
về với hồn ta cùng Huy Cận” 42,tr.46 47. Đó là toàn bộ tinh thần của Thơ
mới.
Vũ Hoàng Chương (1916 - 1976) cũng không đứng ngoài vòng tinh thần
ấy. Là thành viên của phong trào Thơ mới nhưng tài năng thi ca của ông được
khẳng định giữa lúc trên bầu trời thơ đã vằng vặc những ngôi sao Lưu Trọng
Lư, Thế Lữ, Xuân Diệu, Huy Cận, Chế Lan Viên … Vũ Hoàng Chương xuất
hiện như một ngôi sao lạ, mọc muộn cuối bầu trời thơ, một ngôi sao chao đảo,
mờ ảo và buồn não xung quanh một làn khói hơi men.
Mang hơi thở chung của thời đại, thơ Vũ Hoàng Chương chứa đựng một
tâm trạng cô đơn, buồn nản, chán chường và thoát ly cuộc sống. Tìm hiểu hai
tập thơ Thơ say (1940) và Mây (1943) ta thấy nhà thơ thoát ly cuộc sống bằng
nhiều con đường, trong đó tiêu biểu hơn cả là tìm đến những thú say. Đây là
nét độc đáo mà nhờ đó Vũ Hoàng Chương đã bước ngang hàng cùng với Thế
Lữ, Xuân Diệu, Huy Cận, Chế Lan Viên…trên thi đàn Thơ mới .
Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau nên thơ Vũ Hoàng Chương cho đến
nay chưa được nhìn nhận và đánh giá một cách đúng mức, thậm chí có khi còn
bị lên án mạnh mẽ, quyết liệt. Chính vì vậy mà chưa thấy được những đóng
góp của ông cho Thơ mới. Để đánh giá và khẳng định tài năng, sức sáng tạo
cũng như đóng góp của nhà thơ trong nền văn học dân tộc chúng ta cần xem
xét dựa vào phong cách nghệ thuật của họ. Phong cách biểu hiện những đặc
điểm cá tính sáng tạo của nhà văn, là nhận thức của nhà văn về cuộc sống. Đó
là cách nhìn và sự cảm thụ thẩm mỹ của nhà văn đối với thế giới, là sự tổng
hợp các đặc điểm của hình thức nghệ thuật trong sự thống nhất nội dung. Tìm
hiểu phong cách nghệ thuật của một nhà văn ta không nên nghiên cứu, tách rời
các vấn đề như cuộc đời, thể loại, ngôn ngữ, các mô típ nghệ thuật, tư duy
nghệ thuật… mà nên xem xét chúng trong sự toàn vẹn của thế giới nghệ thuật.
Phong cách một mặt do tài năng bẩm sinh của người nghệ sĩ, mặt khác quan trọng là kết quả của sự đào luyện lâu dài, là sự tổng hợp của tâm hồn, trí tuệ,
kiến thức học hỏi và sự làm việc của mỗi cá nhân. Cần xem phong cách là sự
sáng tạo cao nhất của người nghệ sĩ trong quá trình đồng hoá hiện thực bằng
thẩm mỹ. Nghệ thuật đạt đến đỉnh cao chính là sản phẩm của những nhà văn có
khả năng in dấu ấn riêng của mình vào việc cảm thụ và lý giải những hiện
tượng của đời sống con người.
Vì những lý do nói trên tui đã chọn Thơ say và Mây của Vũ Hoàng
Chương làm đề tài nghiên cứu với mong muốn được đóng góp tiếng nói của
mình đưa Vũ Hoàng Chương và thơ của ông về đúng vị trí của nó trên thi đàn.
2. Lịch sử vấn đề
Đánh giá về Thơ mới đã có nhiều công trình nổi tiếng. Nhìn chung các nhà
nghiên cứu phê bình đều nhìn nhận Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Xuân Diệu, Huy
Cận, Chế Lan Viên …là những nhà thơ có cống hiến lớn cho Thơ mới . Còn
với Vũ Hoàng Chương, mặc dù rất nể phục tài năng của ông nhưng ít khi
người ta đề cập đến, thậm chí còn chê bai lên án tới mức trong một quãng thời
gian khá dài thơ Vũ Hoàng Chương chìm trong quên lãng.
Khi tìm hiểu về thơ Vũ Hoàng Chương người ta thường nói tới những thú
say trong thơ của ông. Hoài Thanh là người đầu tiên phát hiện ra cái mới của
Thơ say : “ Vũ Hoàng Chương rất gần Lưu Trọng Lư - Tản Đà: Cả ba đều
say. Nhưng cái say của Vũ Hoàng Chương mới hơn. Cái chán nản cũng thế.
Tuy có chịu ảnh hưởng của thơ Pháp nhưng trước hết là phản ánh cuộc đời
mới. Say mà không điên và cái chán nản dẫu có cái vị Baudelaire, vẫn nhẹ
nhàng khoáng đãng không nặng nề u ám như cái chán nản của Baudelaire”
42,tr.35. Cụ thể hơn Hoài Thanh chỉ ra: “Ý giả Vũ Hoàng Chương định nối cái
nghiệp những thi hào xưa của Đông Á : cái nghiệp say. Người say đủ thứ: say
rượu, say đàn, say ca, say tình đong đưa. Người lại còn “hơn” cổ nhân những
thú say mới nhập cảng: say thuốc phiện, say nhảy đầm. Bấy nhiêu say sưa đều
nuôi bằng một say sưa khác : say thơ” .42,tr.352
Nói như vậy cái say trong thơ Vũ Hoàng Chương trước hết chịu ảnh
hưởng của các nhà thơ thế hệ trước. Chỉ có điều đến Vũ Hoàng Chương thú
say đó được phát triển phong phú đa dạng nhiều màu sắc hơn. Ông say những
thú say đời thường như say rượư , say đàn , say ca và cả những thú say hiện
đại: say thuốc phiện và nhảy đầm. Say nhiều như thế nhưng không phải là huỷ
hoại tâm hồn, tài năng của mình mà khơi nguồn bồi đắp cho một thú say khác :
say thơ.
Nhà phê bình Vũ Ngọc Phan lại cho rằng “ Cái say của thơ ông (Vũ
Hoàng Chương) là cái say phát ra ở điệu thơ, ở nghệ thuật hơn là tính tình ông
thổ lộ”37,tr.134. Vũ Hoàng Chương quả là nhà thơ có tài trong việc chọn chữ,
tạo âm điệu. Nhưng không vì thế mà thơ ông mất đi sự rung động thành thực.
Chính sự rung cảm trước cuộc đời là cái gốc phát ra điệu thơ ông. Bí quyết của
Vũ Hoàng Chương nằm ngay trong khối óc và những mất mát thăng trầm trong
cuộc đời nhà thơ. Lời nhận định của nhà phê bình Đỗ Lai Thuý trong cuốn Con
mắt thơ giúp chúng ta hiểu thêm điều đó:
"Cái say đã làm cho thơ Vũ Hoàng Chương chân thực và sâu sắc hơn.
Nhà thơ đã nắm bắt và thể hiện đời sống trong tính toàn vẹn của nó. Cuộc
sống không chỉ có thực tế mà còn có lý tưởng, không chỉ có xác mà còn có hồn,
không chỉ có tỉnh mà còn có mộng … Và chính sự chuyển di liên tục từ thực
sang ảo và ngược lại đã tạo nên vẻ đẹp cho Thơ say" .
Đỗ Lai Thuý đã phát hiện ra trong thơ Vũ Hoàng Chương có sự đi về của
hai thế giới thực và ảo. Đó là cách cảm mới, một cái nhìn thế giới mới của Vũ
Hoàng Chương theo kiểu tư duy đô thị phương Tây: thế giới bị xé lẻ thành
những mảnh riêng biệt , hai nửa hữu hình và vô hình.
Truyền thống thơ ca dân tộc, thơ ca Á Đông cùng tinh hoa nhiều thế kỷ
của thơ ca Pháp cùng một lúc hợp bồi phù sa cho Thơ mới. Vì thế Thơ mới là
sự kết hợp nhịp nhàng các yếu tố Đông - Tây, Kim - Cổ, là sự kết hợp thế giới
âm thanh, mầu sắc, hương thơm, con người, vũ trụ của Đường thi và thơ Pháp.
Điều này ta có thể tìm thấy ở bất kỳ nhà Thơ mới nào. Với Vũ Hoàng Chương
, “Thơ ông có ảnh hưởng của tư tưởng Lão Trang của câu thơ Đào Tiềm, Lý
Bạch, Bạch Cư Dị”16,tr.207. Chỉ có điều ông chưa tiếp thu được truyền
thống nhân đạo tích cực trong thơ Đường.
Cũng trên tinh thần ấy giáo sư Đỗ Đức Hiểu cho rằng:“ Nhìn từ phương
Đông, cái ảo, hình như cái nền của thơ Vũ Hoàng Chương là một đêm dày
những giấc mơ về quá khứ, những “đêm hoa đăng”, gái Kim Lăng, gái Giang
Nam”. Còn “ nhìn từ phương Tây, cái hiện đại, Vũ Hoàng Chương là nhà thơ
nhạy bén hoà nhập với tâm linh thơ tượng trưng chủ nghĩa phương
Tây…Trong Thơ mới Vũ Hoàng Chương là nhà thơ đô thị nhất, ông nhập thân
vào cái chán chường, song “ đời tàn trong ngõ hẹp”, những điệu trùng tuyệt
vọng, khủng khiếp diễn đạt cái chán chường kiểu Baudelaire”18,tr.129130
Như vậy thơ Vũ Hoàng Chương có sự kết hợp cái hư ảo của phương Đông
với cái thực, cái đời thường, cái hiện đại của phương Tây. Đó chính là cái mới
của thơ Vũ Hoàng Chương.
Với một cái nhìn tổng thể và khách quan hơn, Ngô Văn Phú trong lời giới
thiệu Thơ say - NXB Hội nhà văn 1993 đã nhận định: “ Thơ Vũ Hoàng
Chương lấy cái tui làm chủ thể, lấy cảm giác nhập thần vào những phút giây
mình là mình nhất mà viết …Vũ Hoàng Chương dẫn Thơ mới vào cõi sâu xa cá
tính. Thơ Vũ Hoàng Chương không hề bí hiểm nhưng Vũ chẳng giống ai trước
mình và những người sau cũng chẳng ai bắt trước nổi. Vũ tạo nhạc, tạo tranh
trong thơ, Vũ chọn từ cho từng câu đắc ý, Vũ đắm hồn vào những trang thơ mà
Vũ cho đó mới thật đáng gọi là thơ…”. Đó chính là tinh thần thơ Vũ Hoàng
Chương. Đó cũng chính là phong cách thơ Vũ Hoàng Chương.
Nhìn chung hầu hết các ý kiến trên đều đã tương đối thống nhất khi chỉ ra
những đặc điểm cơ bản của hồn thơ Vũ Hoàng Chương: thơ ông mang một nỗi
buồn nản, chán chường. Để giải toả tâm trạng ấy nhà thơ đã tìm đến thú say để
ca ngợi và nâng thú say thành thi hứng. Và sự kết hợp một cách hài hoà giữa
Cổ - Kim, Đông - Tây đã tạo nên trong thơ Vũ Hoàng Chương một nét rất
riêng, rất đặc sắc.

Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó thì chưa đủ để hình dung một cách toàn diện
về phong cách nghệ thuật thơ Vũ Hoàng Chương. Việc xác định phong cách
của một nhà văn không phải là xem nhà văn ấy có những đặc sắc gì về nội
dung tư tưởng cũng như hình thức nghệ thuật mà phải phát hiện ra tính chất
độc đáo trong sự kết hợp những nét đặc sắc ấy. Bởi vì phong cách nghệ thuật
trước hết phải là sự thống nhất, toàn vẹn của các yếu tố tạo nên tác phẩm.
Chính vì vậy để hiểu và đánh giá một cách đầy đủ và khách quan về phong
cách nghệ thuật thơ Vũ Hoàng Chương qua hai tập Thơ say và Mây cần
chỉ ra sự thống nhất trong quan niệm về cuộc đời, thời đại, nội dung cảm xúc
với hình thức nghệ thuật. Đây là vấn đề mà luận văn muốn đề cập đến.
3. Nhiệm vụ của luận văn
3.1. Luận văn không nghiên cứu, khám phá những vấn đề quá phức tạp
mà chủ yếu đi vào phân tích, so sánh để tìm ra nét đặc sắc trong những thú say
của Vũ Hoàng Chương để bước đầu làm sáng tỏ một phong cách nghệ thuật
độc đáo.
3.2. Luận văn tập trung nghiên cứu một cách có hệ thống thơ Vũ Hoàng
hương qua hai tập Thơ say và Mây ở hai phương diện nội dung và nghệ thụât.
Từ đó tìm ra sự thống nhất giữa hai mặt đó của thơ ông.
3.3. Với những điều nói trên luận văn cố gắng đưa ra một cái nhìn đúng
đắn về Vũ Hoàng Chương, góp phần xoá bỏ những định kiến, dư luận sai lệch
từ trước đến nay trong xã hội nói chung về thơ Vũ Hoàng Chương.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu trên luận văn sử dụng các phương
pháp nghiên cứu khoa học sau:
4.1 Phương pháp hệ thống, nhằm nghiên cứu thơ Vũ Hoàng Chương theo
một hệ thống, từ quan niệm về con người, cuộc đời đến nghệ thuật. 4.2 Phương pháp so sánh, được tiến hành ở hai tập Thơ say và Mây với
tác phẩm của một số các nhà thơ trước và cùng thời với Vũ Hoàng Chương để
tìm ra nét riêng độc đáo ở nhà thơ này.
4.3 Phương pháp phân tích tổng hợp, nhằm tìm hiểu thơ Vũ Hoàng
Chương một cách khái quát từ chi tiết cụ thể đến tổng hợp giúp cho việc
nghiên cứu có sức thuyết phục cao.
Những phương pháp trên được vận dụng hài hoà, khoa học và linh hoạt
nhằm làm sáng tỏ những vấn đề mà luận văn đề ra.
5. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và tư liệu tham khảo, phần nội dung gồm ba
chương :
Chương 1:Vũ Hoàng Chương - một cái tui cô đơn , buồn nản ,
chán chường nhất trong Thơ mới
Chương 2: Con đường thoát ly hiện thực .
Chương 3: Đặc sắc nghệ thuật thơ Vũ Hoàng Chương qua
Thơ say và Mây Thơ mới viết nhiều về tình yêu, nhất là tình yêu trắc trở cách ngăn. Song
có lẽ chỉ có Vũ Hoàng Chương mới thể hiện hết ngọt bùi ,cay đắng mà tình yêu
đem đến cho con người.
Xuân Diệu - nhà thơ được mệnh danh là “ông hoàng của tình yêu”, “thi sĩ
của tình yêu” - đã chọn tình yêu để gửi gắm lòng yêu đời và nỗi khát vọng
sống của mình. Bằng những cảm xúc chân thực và khát vọng ân ái chính đáng
của mình Xuân Diệu đã thiết lập nên một thứ “chủ nghĩa yêu đương” hoàn
toàn mới mẻ, phù hợp với quan niệm sống và yêu của thế hệ trẻ đương thời.
Với Xuân Diệu tình yêu chỉ thực sự là tình yêu khi con người ta cảm giác khao
khát, say mê mãnh liệt, vô biên. Nhưng hình như với Xuân Diệu càng khao
khát càng mãnh liệt thì càng thấy xa cách, cô đơn, thiếu hụt. Trong rất nhiều
bài thơ tình của Xuân Diệu ta như cảm nhận được một cái gì đó bất trắc, thiếu
sự bền vững, mong manh và có thể trôi tuột như “mưa lũ” đổ “lá khoai”:
Lòng ta là một cơn mưa lũ
Đã gặp em là lá khoai
(Nước đổ lá khoai)
Có lẽ vì thế mà Xuân Diệu luôn vội vàng, gấp gáp, cuống quýt để tận
hưởng hương vị của tình yêu. Nhưng dù nhà thơ có cố gắng đến bao nhiêu thì
cũng không xoá được cảm giác cô đơn, trống vắng vô bờ giữa hai người đang
yêu: “ Em là em, anh vẫn cứ là anh ”. Không tìm được sự hoà hợp trong tình
yêu cuộc sống trở nên xa lạ, nhạt nhẽo, thi sĩ cảm giác cô đơn, vắng vẻ và càng
cô đơn vắng vẻ thì càng khao khát niềm hạnh phúc. Nhưng thật trớ trêu, hạnh
phúc chưa bao giờ mỉm cười với Xuân Diệu. Tình yêu chưa kịp hé nở đã lụi
tàn trong dang dở. Chỉ có điều Xuân Diệu chấp nhận không một lời than vãn
và sẵn sàng cho qua như sự đã rồi : “Tình đã cho không lấy lại bao giờ” chứ
không đau đớn tuyệt vọng như Vũ Hoàng Chương. “Cả đời thêu gối cưới
nhưng chưa bao giờ được làm cô dâu” nhưng không vì thế mà Xuân Diệu phũ
phàng, rẻ rúng tình yêu. Điều ở Vũ Hoàng Chương không thể có được.

Link Download bản DOC
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:

 

Các chủ đề có liên quan khác

Top