Download miễn phí Tiểu luận Hình thức của di chúc trong hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 2
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN 2
1. Di chúc 2
2. Điều kiện hợp pháp của di chúc. 2
II. HÌNH THỨC CỦA DI CHÚC TRONG HỆ THỐNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN NAY 5
1. Di chúc miệng 5
2. Di chúc bằng văn bản 9
III.THỰC TIỄN ÁP DỤNG 16
IV. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ HÌNH THỨC CỦA DI CHÚC 17
KẾT THÚC VẤN ĐỀ 19
DANH SÁCH TÀI LIỆU THAM KHẢO
Luật dân sự là một ngành luật vô cùng quan trọng trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Vì luật dân sự điều chỉnh các quan hệ xã hội phản ánh trực tiếp đến đời sống của người dân. Một trong những quan hệ xã hội đó chính là quan hệ về thừa kế. Đã từ rất lâu, trong đời sống xã hội nước ta, thừa kế đã xuất hiện rất rộng rãi và phổ biến, ví dụ như cách “cha truyền con nối”. Tuy nhiên, vấn đề thừa kế ngày đó vẫn chưa được pháp luật bảo vệ một cách toàn diện, dẫn đến nhiều trường hợp di sản mà người chết để lại không được định đoạt đúng như mong muốn nguyện vọng của họ. Bộ luật dân sự năm 2005 ra đời đã tạo nên một hàng rào pháp lý giúp cho các quan hệ về thừa kế được bảo vệ, giảm thiểu được tình trạng nêu trên.
Di chúc do cá nhân còn sống tự nguyện lập ra với mục đích dịch chuyển tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho người còn sống khác. Hay nói cách khác di chúc là sự bày tỏ, thể hiện ý chí, nguyện vọng của một con người cụ thể sẽ định đoạt tài sản của mình ra làm sao sau khi họ chết. Do đó, người lập di chúc có tính độc lập, tự định đoạt khi lập di chúc và cũng chính vì vậy mà di chúc được coi là một hành vi pháp lý đơn phương, phải tuân thủ các điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự nói chung và điều kiện có hiệu lực của di chúc nói riêng. Hình thức của di chúc cũng cần tuân thủ theo những quy định của pháp luật bởi hình thức của di chúc là nguồn chứng cứ được sử dụng để chứng minh ý chí đích thực của người lập di chúc về việc định đoạt tài sản. Vì thế, ta sẽ đi sâu vào tìm hiểu về hình thức của di chúc nhằm hiểu rõ từng hình thức để nhờ đó biết được đầy đủ quyền sở hữu, định đoạt đối với tài sản của người đã chết.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1. Di chúc
Điều 646 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”. Nội dung di chúc đã thể hiện ý chí của duy nhất một bên là người để lại di sản thừa kế và chỉ được thực hiện sau khi người đó chết. Vì thế mà người để lại di sản thừa kế không bị ràng buộc bởi di chúc do chính mình lập ra, có thể sửa đổi di chúc hay huỷ bỏ bằng một bản di chúc khác sau này. Giữa người lập di chúc và người được chỉ định thừa kế theo di chúc hay của bất kỳ người nào khác trong thời gian người lập di chúc còn sống sẽ không có sự ràng buộc. Sau khi người lập di chúc chết thì chỉ có người được chỉ định thừa kế theo di chúc mới được bày tỏ ý chí của mình là nhận hay không nhận tài sản của người lập di chúc để lại.
2. Điều kiện hợp pháp của di chúc.
a. Về người để lại di chúc.
Thứ nhất, người lập di chúc phải có năng lực chủ thể trong việc lập di chúc. Năng lực chủ thể trong việc lập di chúc được xác định như sau:
• Người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có toàn quyền trong việc lập di chúc. Theo quy định của pháp luật thì người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ là những người đủ 18 tuổi trở lên, không bị Toà án ra quyết định tuyên bố hạn chế năng lực hành vi dân sự hay tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự (Điều 18, 19 Bộ luật dân sự năm 2005).
• Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi được lập di chúc nhưng di chúc đó phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hay người giám hộ đồng ý. Đây là quy định phù hợp, đúng tinh thần như Bộ luật lao động về độ tuổi tối thiểu có thể tham gia lao động là 15 tuổi trở lên.
• Người bị hạn chế về thể chất (khiếm thị, cụt tay không viết được…) hay người không biết chữ cũng có quyền lập di chúc nhưng di chúc đó phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hay chứng thực.
Thứ hai, người để lại di sản khi lập di chúc chỉ được phép định đoạt tài sản thuộc quyền sở hữu của mình, quyền sử dụng hợp pháp (là quyền sử dụng đất..), một phần trong khối tài sản chung với đồng chủ sở hữu khác.
Thứ ba, điểm a khoản 1 Điều 652 BLDS năm 2005 quy định: “Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép”. Người để lại di sản lập di chúc phải ở trong tình trạng minh mẫn, sáng suốt bởi lập di chúc là hành vi của chủ sở hữu (chủ sử dụng tài sản) định đoạt tài sản của mình nên họ phải nhận thức được hành vi đó khi thực hiện quyền định đoạt tài sản. Bên cạnh đó, người để lại di chúc phải hoàn toàn tự nguyện, không bị chi phối về mặt tinh thần , tâm lý hay thể chất, không bị ép buộc phải lập di chúc theo ý chí của người khác. Đây là điều kiện tiên quyết, có ý nghĩa rất quan trọng trong việc đánh giá giá trị pháp lý của di chúc, đảm bảo tính chính xác theo ý chí của chủ thể - người lập di chúc trong việc định đoạt tài sản của mình. Di chúc được lập trong hoàn cảnh bị lừa dối, bị đe dọa hay bị cưỡng ép bị coi là bất hợp pháp.
b. Về nội dung của di chúc
Theo điểm b khoản 1 Điều 652 BLDS năm 2005 thì: “Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội…”. Đây là điều kiện rất quan trọng để đảm bảo tính hợp pháp của di chúc. Di chúc được lập ra thể hiện sự tự do về ý chí của người lập di chúc, tuy nhiên không phải mọi nguyện vọng, mong muốn đều được pháp luật chấp nhận và đảm bảo. Bởi di chúc đó nằm trong sự điều chỉnh của pháp luật, do đó không được trái với pháp luật. Và di chúc cũng không được trái với đạo đức xã hội để tránh làm mất thuần phong mĩ tục, những chuẩn mực đạo đức của dân tộc ta.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 2
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN 2
1. Di chúc 2
2. Điều kiện hợp pháp của di chúc. 2
II. HÌNH THỨC CỦA DI CHÚC TRONG HỆ THỐNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN NAY 5
1. Di chúc miệng 5
2. Di chúc bằng văn bản 9
III.THỰC TIỄN ÁP DỤNG 16
IV. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ HÌNH THỨC CỦA DI CHÚC 17
KẾT THÚC VẤN ĐỀ 19
DANH SÁCH TÀI LIỆU THAM KHẢO
Luật dân sự là một ngành luật vô cùng quan trọng trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Vì luật dân sự điều chỉnh các quan hệ xã hội phản ánh trực tiếp đến đời sống của người dân. Một trong những quan hệ xã hội đó chính là quan hệ về thừa kế. Đã từ rất lâu, trong đời sống xã hội nước ta, thừa kế đã xuất hiện rất rộng rãi và phổ biến, ví dụ như cách “cha truyền con nối”. Tuy nhiên, vấn đề thừa kế ngày đó vẫn chưa được pháp luật bảo vệ một cách toàn diện, dẫn đến nhiều trường hợp di sản mà người chết để lại không được định đoạt đúng như mong muốn nguyện vọng của họ. Bộ luật dân sự năm 2005 ra đời đã tạo nên một hàng rào pháp lý giúp cho các quan hệ về thừa kế được bảo vệ, giảm thiểu được tình trạng nêu trên.
Di chúc do cá nhân còn sống tự nguyện lập ra với mục đích dịch chuyển tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho người còn sống khác. Hay nói cách khác di chúc là sự bày tỏ, thể hiện ý chí, nguyện vọng của một con người cụ thể sẽ định đoạt tài sản của mình ra làm sao sau khi họ chết. Do đó, người lập di chúc có tính độc lập, tự định đoạt khi lập di chúc và cũng chính vì vậy mà di chúc được coi là một hành vi pháp lý đơn phương, phải tuân thủ các điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự nói chung và điều kiện có hiệu lực của di chúc nói riêng. Hình thức của di chúc cũng cần tuân thủ theo những quy định của pháp luật bởi hình thức của di chúc là nguồn chứng cứ được sử dụng để chứng minh ý chí đích thực của người lập di chúc về việc định đoạt tài sản. Vì thế, ta sẽ đi sâu vào tìm hiểu về hình thức của di chúc nhằm hiểu rõ từng hình thức để nhờ đó biết được đầy đủ quyền sở hữu, định đoạt đối với tài sản của người đã chết.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1. Di chúc
Điều 646 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”. Nội dung di chúc đã thể hiện ý chí của duy nhất một bên là người để lại di sản thừa kế và chỉ được thực hiện sau khi người đó chết. Vì thế mà người để lại di sản thừa kế không bị ràng buộc bởi di chúc do chính mình lập ra, có thể sửa đổi di chúc hay huỷ bỏ bằng một bản di chúc khác sau này. Giữa người lập di chúc và người được chỉ định thừa kế theo di chúc hay của bất kỳ người nào khác trong thời gian người lập di chúc còn sống sẽ không có sự ràng buộc. Sau khi người lập di chúc chết thì chỉ có người được chỉ định thừa kế theo di chúc mới được bày tỏ ý chí của mình là nhận hay không nhận tài sản của người lập di chúc để lại.
2. Điều kiện hợp pháp của di chúc.
a. Về người để lại di chúc.
Thứ nhất, người lập di chúc phải có năng lực chủ thể trong việc lập di chúc. Năng lực chủ thể trong việc lập di chúc được xác định như sau:
• Người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có toàn quyền trong việc lập di chúc. Theo quy định của pháp luật thì người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ là những người đủ 18 tuổi trở lên, không bị Toà án ra quyết định tuyên bố hạn chế năng lực hành vi dân sự hay tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự (Điều 18, 19 Bộ luật dân sự năm 2005).
• Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi được lập di chúc nhưng di chúc đó phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hay người giám hộ đồng ý. Đây là quy định phù hợp, đúng tinh thần như Bộ luật lao động về độ tuổi tối thiểu có thể tham gia lao động là 15 tuổi trở lên.
• Người bị hạn chế về thể chất (khiếm thị, cụt tay không viết được…) hay người không biết chữ cũng có quyền lập di chúc nhưng di chúc đó phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hay chứng thực.
Thứ hai, người để lại di sản khi lập di chúc chỉ được phép định đoạt tài sản thuộc quyền sở hữu của mình, quyền sử dụng hợp pháp (là quyền sử dụng đất..), một phần trong khối tài sản chung với đồng chủ sở hữu khác.
Thứ ba, điểm a khoản 1 Điều 652 BLDS năm 2005 quy định: “Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép”. Người để lại di sản lập di chúc phải ở trong tình trạng minh mẫn, sáng suốt bởi lập di chúc là hành vi của chủ sở hữu (chủ sử dụng tài sản) định đoạt tài sản của mình nên họ phải nhận thức được hành vi đó khi thực hiện quyền định đoạt tài sản. Bên cạnh đó, người để lại di chúc phải hoàn toàn tự nguyện, không bị chi phối về mặt tinh thần , tâm lý hay thể chất, không bị ép buộc phải lập di chúc theo ý chí của người khác. Đây là điều kiện tiên quyết, có ý nghĩa rất quan trọng trong việc đánh giá giá trị pháp lý của di chúc, đảm bảo tính chính xác theo ý chí của chủ thể - người lập di chúc trong việc định đoạt tài sản của mình. Di chúc được lập trong hoàn cảnh bị lừa dối, bị đe dọa hay bị cưỡng ép bị coi là bất hợp pháp.
b. Về nội dung của di chúc
Theo điểm b khoản 1 Điều 652 BLDS năm 2005 thì: “Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội…”. Đây là điều kiện rất quan trọng để đảm bảo tính hợp pháp của di chúc. Di chúc được lập ra thể hiện sự tự do về ý chí của người lập di chúc, tuy nhiên không phải mọi nguyện vọng, mong muốn đều được pháp luật chấp nhận và đảm bảo. Bởi di chúc đó nằm trong sự điều chỉnh của pháp luật, do đó không được trái với pháp luật. Và di chúc cũng không được trái với đạo đức xã hội để tránh làm mất thuần phong mĩ tục, những chuẩn mực đạo đức của dân tộc ta.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links