Nghiên cứu xây dựng quy trình nhân giống in vitro cây hoa huệ hương (polianthes tuberosa l.)

MỤC LỤC
Lời cam đoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục chữ viết tắt v
Danh mục bảng vi
Danh mục hình vii
1. MỞ ĐẦU 1
1.1. Đặt vấn đề 1
1.2. Mục đích, yêu cầu 2
1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài. 3
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 4
2.1. Giới thiệu chung về cây hoa huệ 4
2.2. Tình hình sản xuất hoa huệ trong nước 10
2.3. Nhân giống cây trồng bằng kỹ thuật nuôi cấy mô, tế bào. 11
2.4. Những nghiên cứu về nuôi cấy mô cây hoa huệ trong nước và trên thế giới. 23
3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 27
3.1. Đối tượng 27
3.2. Nội dung nghiên cứu 27
3.3. Phương pháp nghiên cứu 33
3.4. Xử lý số liệu 36
4. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 37
4.1. Xác định phương pháp khử trùng tốt nhất 37
4.2. Giai đoạn nuôi cấy khởi động 42
4.3. Giai đoạn nhân nhanh 52
4.3.1. Nhân nhanh chồi 52
4.3.2. Ứng dụng phương pháp nuôi cấy protocorm trong nhân nhanh. 68
4.4. Giai đoạn nghiên cứu tạo cây hoàn chỉnh 75
4.5. Giai đoạn vườn ươm 82
4.6. So sánh và thảo luận với các kết quả nghiên cứu khác trên cây hoa huệ. 83
5. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 85
5.1. Kết luận 85
5.2. Kiến nghị 86
TÀI LIỆU THAM KHẢO 87
PHỤ LỤC 1 92
PHỤ LỤC 2 93

1. MỞ ĐẦU

1.1. Đặt vấn đề
Cây hoa huệ (Polianthes tuberosa L.) là cây hoa cắt cành thuộc nhóm thân thảo, thích cường độ ánh sáng cao và cho hoa quanh năm. Hoa huệ được nhập vào nước ta từ rất lâu. Cây hoa huệ được trồng phổ biến tại vùng Nam Trung Bộ đem lại thu nhập khá cao cho người trồng và chính là cây xoá đói giảm cùng kiệt cho vùng chuyên canh loài cây này.
Hiện nay, việc canh tác cây huệ thường chủ yếu được nhân giống bằng kỹ thuật nhân giống truyền thống, chủ yếu là lấy củ trồng. Với phương pháp nhân giống này dễ lây lan các mầm bệnh có sẵn trong củ, đặc biệt là bệnh virus làm giảm năng suất và phẩm chất hoa, khiến cho giống hoa ngày càng thoái hoá.
Trong những năm gần đây, bệnh hại trên cây hoa huệ xuất hiện nhiều, đặc biệt trong đó có một bệnh rất khó trị là bệnh chai bông. Tác nhân gây bệnh hiện vẫn chưa xác định được. Bệnh xuất hiện trên diện rộng làm ảnh hưởng đến năng suất và phẩm chất hoa. Bệnh không làm cây chết ngay nhưng làm cho chồi, củ và hoa kém phát triển, làm thất thu nguồn thu nhập của nông dân. Các triệu chứng bệnh do virus được mô tả bởi Horner và Person (1988), Chen và Chang (1998) gần giống các biểu hiện của cây huệ ở Nam Trung Bộ. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để tạo nguồn giống sạch bệnh cung cấp cho nhân dân?
Sự phát triển của công nghệ sinh học trong lĩnh vực chọn giống đã giúp các nhà chọn giống rất nhiều trong việc giải quyết vấn đề trên. Phương pháp nhân giống in vitro với rất nhiều ưu điểm, tạo được cây con trẻ hoá và sạch bệnh nên tiềm năng sinh trưởng, phát triển và năng suất cao, khắc phục được nhược điểm của phương pháp nhân giống truyền thống, khôi phục lại các phẩm chất vốn có của giống. Đồng thời hệ số nhân của phương pháp nhân giống này cao đáp ứng được nhu cầu về số lượng giống có chất lượng cao, ổn định đáp ứng nhu cầu sản xuất trên quy mô rộng. Cho đến nay kĩ thuật nuôi cấy mô đã được nghiên cứu ứng dụng rất có hiệu quả trong việc nhân giống hàng loạt các loại cây trồng tạo ngân hàng cây giống sạch bệnh, khỏe mạnh cho năng suất cao, phẩm chất tốt cung cấp cho sản xuất.
Cây hoa huệ là đối tượng mới của sản xuất cây giống bằng phương pháp nuôi cấy mô ở nước ta, cho đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào được công bố, chỉ có một thông báo khoa học của các tác giả trường Đại học Cần Thơ. Năm 2007, xuất phát từ yêu cầu bức xúc của thực tiễn, nhằm khắc phục hiện tượng chai bông trên cây hoa huệ và yêu cầu nhân nhanh giống huệ hương, một giống huệ quý mang lại hiệu quả cao cho nông dân, tỉnh Bình Định đã có chủ trương xây dựng quy trình nhân giống cây hoa huệ bằng kỹ thuật nuôi cấy mô, tế bào. Trên cơ sở đó, Bộ Khoa học và Công nghệ giao cho tỉnh Bình Định dự án xây dựng quy trình nhân giống cây hoa huệ, đặc biệt là cây huệ hương. Chính vì thế, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Định (Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Định) đã bước đầu tiến hành nghiên cứu thử nghiệm nhân nhanh giống huệ này bằng kỹ thuật nuôi cấy mô.
Có thể nói, việc nghiên cứu xây dựng quy trình nhân giống in vitro cây huệ là một yêu cầu bức xúc của thực tiễn, đề tài được nghiên cứu sẽ có nhiều phát hiện mới về khoa học. Vì vậy, chúng tui tiến hành nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu xây dựng quy trình nhân giống in vitro cây hoa huệ hương (Polianthes tuberosa L.)”
1.2. Mục đích, yêu cầu
1.2.1. Mục đích
Xác định được những khâu cơ bản trong quy trình nhân giống cây hoa huệ bằng kỹ thuật nuôi cấy mô, tế bào, làm cơ sở cho việc hình thành quy trình nhân giống in vitro cây hoa huệ hương, góp phần giải quyết những bức xúc của thực tiễn sản xuất hoa tỉnh Bình Định.
1.2.2. Yêu cầu
Xác định được phương pháp khử trùng mẫu thích hợp.
• Xác định được môi trường nuôi cấy phù hợp nhất cho các giai đoạn khởi động mẫu, nhân nhanh, tạo rễ và tạo cây hoàn chỉnh trong nuôi cấy in vitro.
• Xác định được giá thể ra cây nuôi cấy thích hợp.
• Bước đầu đề xuất quy trình nhân giống cây huệ hương in vitro.
1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài.
1.3.1. Ý nghĩa khoa học
Kết quả nghiên cứu của đề tài đã cung cấp các dẫn liệu khoa học mới về nhân giống vô tính cây hoa huệ hương bằng phương pháp nuôi cấy mô, tế bào, góp phần làm phong phú hơn cơ sở dữ liệu về kỹ thuật nuôi cấy mô cây hoa.
Đề tài đã đưa ra được các minh chứng về tác động của phương pháp khử trùng đến tỷ lệ sống của mẫu cấy, tác động của chất điều tiết sinh trưởng đến khả năng phát sinh hình thái, hệ số nhân nhanh chồi, nhân nhanh bằng phương pháp nuôi cấy protocorm, tác động của chất điều tiết sinh trưởng và than hoạt tính đến khả năng tạo cây hoàn chỉnh, tác động của giá thể đến khả năng sống và sinh trưởng của cây in vitro.
Các kết quả nghiên cứu của đề tài có thể được sử dụng để giảng dạy và nghiên cứu trong nuôi cấy mô, tế bào cây hoa.
1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn
Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ giúp chúng tui đề xuất một quy trình nhân giống cây huệ hương bằng kỹ thuật nuôi cấy mô, tế bào, góp phần sản xuất cây giống có hiệu quả cao, chất lượng tốt, khắc phục được những hạn chế của phương pháp nhân giống truyền thống.
Kết quả nghiên cứu được ứng dụng vào sản xuất sẽ góp phần phục tráng giống và nâng cao hiệu quả kinh tế của ngành sản xuất cây hoa huệ.

Click to expand...

Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải: