banmaitinhyeu1504
New Member
Download miễn phí Luận văn Tăng cường vai trò nhà nước trong nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ VAI TRÒ NHÀ NƯỚC TRONG KINH TẾ VÀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 6
1.1. Quyền lực nhà nước trong phát triển kinh tế 6
1.1.1. Quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin về nhà nước trong phát triển kinh tế và kinh tế thị trường 6
1.1.2. Vài nét về một số lý thuyết và kinh nghiệm thế giới về vai trò chức năng nhà nước đối với sự phát triển kinh tế 14
1.2. Quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về vai trò chức năng nhà nước trong kinh tế thị trường 25
Chương 2: VAI TRÒ NHÀ NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦN NGHĨA TỪ NĂM 1986 ĐẾN NAY 32
2.1. Thực trạng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam từ 1986 đến nay 32
2.1.1. Một số đặc điểm chủ yếu của nền kinh tế Việt Nam trước và trong đổi mới 32
2.1.2. Thực trạng và những vấn đề đặt ra trong phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay 39
2.2. Thực trạng hoạt động của bộ máy nhà nước trong lĩnh vực kinh tế từ 1986 đến nay 42
2.2.1. Hoạt động của bộ máy nhà nước trong quản lý hành chính về kinh tế 42
2.2.2. Hoạt động nhà nước trong quản lý điều tiết kinh tế (hoạch định chính sách) 45
2.2.3. Thực trạng kinh tế nhà nước và vai trò của nó trong nền kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay 49
2.3. Đánh giá khái quát việc thực thi vai trò quyền lực nhà nước trong kinh tế 52
Chương 3: MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG VAI TRÒ NHÀ NƯỚC TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở NƯỚC TA HIỆN NAY 56
3.1. Mục tiêu, phương hướng cơ bản phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta 56
3.2. Một số định hướng tăng cường vai trò nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa 57
3.2.1. Vấn đề sở hữu tư liệu sản xuất 57
3.2.2. Nhà nước quản lý, điều tiết vĩ mô 65
3.2.3. Nhà nước hoạch định chính sách 68
3.2.4. Nhà nước hoạch định các chính sách xã hội và tích cực giải quyết vấn đề xã hội 73
3.3. Một số giải pháp cơ bản để tăng cường vai trò nhà nước trong nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay 77
3.3.1. Xác định đúng vai trò nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa 77
3.3.2. Đổi mới nâng cao chất lượng hoạt động của thể chế nhà nước 81
3.3.3. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội 90
KẾT LUẬN 95
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 101
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
rước yêu cầu phát triển nhanh của thực tiễn. Những quy định, quy phạm ở lĩnh vực phục vụ cung cấp dịch vụ cho các thành phần kinh tế, các doanh nghiệp và nhân dân chưa thật sự bảo đảm để người dân được hưởng các dịch vụ của nhà nước. Tệ quan liêu, cửa quyền, xin cho, lệch lạc trong hưởng thụ các loại dịch vụ do nhà nước cung cấp vẫn còn nặng nề. Hoạt động của bộ máy hành chính kinh tế vẫn còn nhiều bất cập, chưa thể hiện đúng vai trò, chức năng của nhà nước trong thời kỳ chuyển đổi. Trong khi xây dựng các thể chế, chưa tạo đủ sự rành mạch giữa hành chính với doanh nghiệp, giữa hành chính với sự nghiệp, giữa trung ương với địa phương, thậm chí có biểu hiện rối loạn về tổ chức, chức năng, trật tự kỷ cương. Trong hoạt động kinh tế còn nhiều thủ tục phiền hà làm ách tắc hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, dân cư... Thiếu sự nhất quán giữa trung ương và địa phương, còn nhiều biểu hiện "phép vua thua lệ làng"...Môi trường pháp lý tuy đã được thiết lập, hệ thống pháp luật đã hình thành nhưng đi vào thực tế hoạt động còn nhiều bất cập, nhất là giữa trung ương và địa phương... Còn bộc lộ nhiều thiếu sót, thiếu bình đẳng giữa các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân dẫn dến hạn chế tiềm năng phát triển lực lượng sản xuất...
2.2.2. Hoạt động nhà nước trong quản lý điều tiết kinh tế (hoạch định chính sách)
Trong nền KTTT hiện đại, hệ thống chính sách kinh tế là một trong những công cụ cơ bản, chủ yếu để nhà nước thực hiện vai trò quản lý kinh tế vĩ mô, theo đuổi các mục tiêu đã định.
Hệ thống chính sách kinh tế vĩ mô đã hoạch định bao gồm: Chính sách về cơ cấu kinh tế: Hệ thống cơ cấu theo vùng, ngành công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, lãnh thổ, cơ cấu kinh tế theo thành phần; chính sách tài chính; chính sách tiền tệ tín dụng; hợp tác quốc tế; chính sách dân số và việc làm... Hệ thống chính sách kinh tế ở nước ta bước đầu đã khá đồng bộ và đã có tác dụng bảo đảm cân đối kinh tế vĩ mô, thúc đẩy được nền kinh tế phát triển, đồng thời cũng nâng cao được vai trò nhà nước trong kinh tế; hạn chế tiêu cực phát sinh của thị trường.
Thực tế cho thấy việc hoạch định chính sách đúng, kịp thời đã mang lại những thành công trong tăng trưởng kinh tế. Thực hiện nhất quán chính sách kinh tế nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường đã tạo lập được môi trường cạnh tranh hợp pháp, khơi dậy được mọi tiềm năng của kinh tế, giải phóng sức sản xuất xã hội. Đồng thời đã tập trung vào đổi mới có hiệu quả các khu vực KTNN, từng bước kinh tế nhà nước vươn lên nắm giữ vai trò chủ đạo dẫn dắt các thành phần kinh tế, sản xuất kinh doanh đóng góp vào tăng trưởng kinh tế.
Trong hoạch định chính sách tiền tệ và các giải pháp thực hiện ổn định tiền tệ đã có tác dụng năng động hóa môi trường đầu tư bảo đảm kinh tế phát triển ổn định. Ví dụ: vào thời điểm trước tháng 3/1989 để khắc phục tình trạng lạm phát phi mã, chúng ta đã áp dụng nhiều biện pháp khôn khéo và đồng bộ, trong đó có chủ trương đảo mức lãi xuất tiền gửi lên cao 12% tháng (cao gấp 22-36 lần lãi xuất chung toàn thế giới) nhằm rút bớt tiền từ lưu thông về (giảm cung tiền cho lưu thông) nghĩa là, áp dụng chính sách tiền tệ chặt chẽ, để thu hút được lượng tiền nhàn rỗi trong dân cư. Sau đó áp dụng biện pháp giảm dần lãi xuất huy động, cùng với nhiều kênh điều tiết vĩ mô khác đã có tác dụng kiềm chế được lạm phát. Duy trì được mức tăng trưởng hợp lý và tăng dần vào những năm tiếp theo.
Khi có dấu hiệu thiếu hụt tiền tệ trong lưu thông (giảm phát) vào các tháng đầu năm 1999 (10 tháng đầu năm 1999, giá hàng hóa, dịch vụ giảm liên tục: tháng 3/1999 giảm 0,7%; tháng 4: 0,6%; tháng 5: 0,4%... tháng 10: 0,1%) [9, tr. 43]. Do cung vượt cầu, nên nhà nước đã đề ra hàng loạt các biện pháp nhằm kích cầu và nới lỏng chính sách tiền tệ để đạt chỉ tiêu kế hoạch về tăng trưởng nên GDP năm 1999 vẫn tăng 4,7%.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, đã có những chính sách cụ thể, kịp thời như chính sách đất đai và quyền sở hữu. Sau năm 1975, chúng ta tiến hành cải tạo XHCN, quốc hữu hóa ruộng đất, đất đai thuộc sở hữu toàn dân (đã được ghi trong Hiến pháp 1980) và phần lớn được giao cho các hợp tác xã và nông trường khai thác. Nhưng khi thực thi, năng suất lúa giảm từ 2,23 tấn/ha xuống chỉ còn 2,08 tấn/ha, mặc dù nhà nước đã tăng cường đầu tư vào nông nghiệp (máy móc, thủy lợi...). Như vậy, chính sách này đã không kích thích được sản xuất.
Chỉ thị 100 CT/TW (1/1981) đã điều chỉnh lại, nội dung là giao khoán ruộng đất cho các hộ nông dân, nhờ vậy năng suất lúa từ 1981 đến 1985 tăng 14%, sản lượng lương thực tăng 27%, sản lượng nông nghiệp tăng 5 - 6% năm [24, tr. 348]. Tiếp đó, Nghị quyết 10 của Bộ Chính trị (4/1988) khóa V đã giao đất lâu dài cho nông dân 10-15 năm. Quyết định này đã làm thay đổi mối quan hệ giữa nông dân và hợp tác xã, nông dân được quyền quyết định trồng và bán sản phẩm. Sản lượng thóc đã tăng vọt từ 16 triệu tấn năm 1986 và 17 triệu tấn năm 1988 lên 21,9 triệu tấn năm 1993, năm 1999 đã tăng lên 33,4 triệu tấn [25, tr. 349]. Bước tiến quan trọng trong chính sách đất đai là, nhà nước đã ra Luật về đất đai (1993). Không những sử dụng thời gian lâu dài (đất trồng cây là 20 năm, trồng rừng 40 năm), nhưng quan trọng là chúng ta đã nhận thức rõ hơn về quyền sở hữu, hưởng dụng, sử dụng... Đã kích thích được sản xuất, năng suất ngày càng tăng và đã trở thành nước đứng thứ hai về xuất khẩu lương thực.
Cùng với thực hiện chính sách về đất đai, chúng ta thực hiện đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn (điện, đường, trường, trạm), đổi mới khuyến nông, thay đổi tín dụng và dịch vụ tài chính, giáo dục và y tế và nhất là thực hiện chính sách giá lương thực, tuy còn nhiều bất cập, song bộ mặt nông thôn Việt Nam đã thay đổi theo hướng tích cực. Đời sống nhân dân ở nông thôn được cải thiện, dân tin Đảng và chính quyền hơn trước.
Một trong những thành công trong hoạch định chính sách nông nghiệp là đã chú ý và đề cao lợi ích người lao động nên giải phóng được sức sản xuất, phát huy mọi tiềm năng kinh tế.
Khi năng suất lao động tăng, đóng góp của nông nghiệp vào GDP lớn, làm cho cơ cấu kinh tế giữa công nông nghiệp ổn định, giai cấp nông dân xích lại gần giai cấp công nhân hơn.
Từ một nước nông nghiệp lạc hậu bước vào CNH, HĐH, xây dựng nền KTTT định hướng XHCN, Đảng ta luôn chú trọng đến nông nghiệp và nông thôn. Hệ thống các quan điểm, chủ trương chính sách về nông nghiệp và nông thôn như: Coi nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, ưu tiên phát triển nông nghiệp, nông thôn, quỹ xóa đói giảm cùng kiệt (mà chủ yếu là nông thôn), quỹ khuyến nông... đã có tác dụng không chỉ điều tiết nền kinh tế mà tạo ra cơ sở kinh tế cho ổn định chính trị, an ninh an toàn xã hội trong một xã hội nông nghiệp truyền thống.
Chính sách đúng, trên cơ sở quan điểm của Đảng, kế hoạch của nhà nước, hệ thống pháp luật hướng tớ...