Mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội theo triết học Mác – Lênin và thực tiễn xây dựng lối sống mới của

dựng lối sống mới cho Đoàn viên thanh niên tỉnh
An Giang được cụ thể hóa thành các tiêu chí: “Xây dựng tình đoàn kết, tương
thân, tương ái vì cộng đồng; chống bàng quan vị kỷ cá nhân. Xây dựng thái độ
học tập say mê, nghiêm túc, làm việc gì cũng phải học, học suốt đời, tiến quân
vào khoa học công nghệ; chống tiêu cực, gian dối, không trung thực. Xây dựng
tình thần lao động cần cù, sáng tạo; chống ỷ lại, lười lao động. Xây dựng ý thức
tiết kiệm, tiêu dùng đúng khả năng; chống tham nhũng, lãng phí, xa hoa. Xây
- 21 -
Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy
dựng ý thức công dân, thói quen ứng xử văn hóa; chống lai căng tự do, tùy tiện,
vô kỷ luật” [12, tr. 19].
Tóm lại, nội dung xây dựng lối sống mới của Đoàn TNCS HCM tỉnh An
Giang là xây dựng năm đức tính con người Việt Nam mới. Đồng thời được cụ thể
hóa các chuẩn mực vào trong nội dung “5 xây, 5 chống” trong thanh niên. Nội
dung xây dựng lối sống mới thể hiện rõ nhân sinh quan đúng đắn về mối quan hệ
giữa cá nhân và xã hội, đề cao ý thức cộng đồng, đoàn kết, tương thân tương ái,
đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân trong giai đoạn cách mạng mới.
CHƯƠNG 2
THỰC TIỂN XÂY DỰNG LỐI SỐNG MỚI CỦA ĐOÀN
THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH TỈNH AN GIANG
TỪ NĂM 2002 ĐẾN NAY
2.1 THỰC TIỂN XÂY DỰNG LỐI SỐNG MỚI CỦA ĐOÀN TNCS
HCM TỈNH AN GIANG TỪ NĂM 2002 ĐẾN NĂM 2007
2.1.1 Những vấn đề đặt ra từ thực tiễn
- Thực trạng xây dựng lối sống mới của Đoàn TNCS HCM trước năm
2002
Việc xây dựng lối sống mới của Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang sớm
được chú trọng. Những năm trước 2002, phong trào đạt được những mặt tích cực
nhưng đồng thời cũng tồn tại những yếu kém:
Một là, nhận thức và thái độ chính trị của thanh niên ngày nay có tiến bộ
theo chiều hướng tích cực. Số đông thanh niên ngày càng quan tâm về những vấn
đề của đất nước, quốc tế, ủng hộ công cuộc đổi mới, tự nguyện tham gia các
nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội thông qua các phong trào do Đoàn
TNCS HCM khởi xướng, tích cực tham gia công tác xã hội, sẵn sàng hy sinh lợi
ích cá nhân vì lợi ích chung. Số Đoàn viên đứng vào hàng ngũ của Đảng Cộng
sản Việt Nam, thanh niên vào Hội Liên hiệp thanh niên, vào Đoàn TNCS HCM
hàng năm điều tăng. Bên cạnh đó cũng còn một bộ phận thanh niên thờ ơ với
chính trị, thiếu ý thức trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội, nhận thức
kém, dễ bị kích động vào những hoạt động không lành mạnh, vi phạm pháp luật.
- 22 -
Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy
Hai là, nhiều mâu thuẫn liên tục diễn ra trong quá trình rèn luyện lối sống
mới của thanh niên đòi hỏi họ phải có đủ bản lĩnh để giải quyết như: mâu thuẫn
giữa đầu tư cho học vấn, nghề nghiệp với hiệu quả của việc đầu tư đó trong thực
tế; giữa quá trình đấu tranh tự giáo dục, tự khẳng định mình của tuổi trẻ trước lối
sống tích cực và lối sống tiêu cực; giữa môi trường sống lành mạnh với không
lành mạnh; giữa các giá trị đạo đức truyền thống với sự sút giảm đạo đức của một
bộ phận không nhỏ những con người trong xã hội thậm chí có khi ngay trong gia
đình mình. Trong thực tế, quá trình giải quyết các mâu thuẫn này diễn ra theo
chiều hướng tích cực. Đa số thanh niên vẫn nhận thức rõ giá trị của việc học và đã
trở thành nhu cầu của họ trong lập nghiệp. Các cấp ủy Đảng, Nhà nước, các
ngành, các tổ chức xã hội cũng đã có những đóng góp quan trọng cho việc chăm
lo, phát triển những tài năng trẻ của Tỉnh. Tuy nhiên, một bộ phận thanh niên
chưa đủ bản lĩnh giải quyết mâu thuẫn, cho nên còn nhiều hiện tượng như: thiếu
lý tưởng, thái độ và động cơ học tập chưa đúng, lười lao động; sự sút giảm đạo
đức đối với gia đình và xã hội như: xem thường pháp luật, đạo đức, truyền thống,
thờ ơ với những bất hạnh của người khác, chạy theo đồng tiền bất chấp tất cả, xu
hướng vọng ngoại quên đi cội nguồn
Ba là, nhận thức về nghề nghiệp, về việc làm của thanh niên có bước phát
triển. Họ quan tâm hơn đến vấn đề thị trường, về chủ trương chuyển đổi cơ cấu
ngành nghề kinh tế, chú ý đến giá trị sức lao động, hiệu quả kinh tế. Họ hăng hái
đi vào những việc khó, những lĩnh vực mới có hiệu quả kinh tế, tư duy kinh tế
năng động hơn, nhạy bén hơn trước những dự báo, xuất hiện nhiều gương thanh
niên tự vươn lên sản xuất – kinh doanh giỏi hay tự trang bị, trau dồi cho mình
một cái nghề để ổn định cuộc sống. Nhiều thanh niên được hỗ trợ vốn, hỗ trợ việc
làm vươn lên thoát nghèo. Bên cạnh đó, vấn đề quan tâm hàng đầu hiện nay là
thanh niên An Giang chưa đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng khoa học kỹ thuật,
tỷ lệ thanh niên có tay nghề còn rất thấp, số thanh niên thiếu việc làm ngày càng
tăng, đầu tư của nhà nước chưa thỏa đáng, vai trò của Đoàn chưa được phát huy
tốt. Số thanh niên lười lao động cũng không ít do trông chờ, ỷ lại vào gia đình.
Bốn là, sự phát triển các loại hình văn hóa, vui chơi giải trí, thể dục thể
thao ngày càng nhanh theo hướng xã hội hóa giúp cho thanh niên vốn nhạy cảm,
dễ nắm bắt và tiếp cận những giá trị văn hóa mới, tiếp cận cái đẹp vừa hiện đại
vừa mang bản sắc dân tộc tạo nên những phẩm chất tốt, tính tích cực hòa nhập
cộng đồng, chức năng động, sáng tạo. Tuy nhiên, các sân chơi, Nhà Văn hóa thanh
thiếu nhi chưa được triển khai rộng, nhất là ở tuyến huyện. Một bộ phận số đông
thanh niên ít có cơ hội giao lưu và điều kiện nâng cao hiểu biết tri thức, do vậy rất
- 23 -
Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy
cần sự quan tâm đầu tư toàn diện của các cấp ủy Đảng, Nhà nước và của Đoàn
TNCS HCM Tỉnh An Giang.
Thực tiễn đó cho thấy Đoàn TNCS HCM Tỉnh An Giang - một tổ chức
chính trị - xã hội to lớn và thay mặt cho lợi ích của thanh niên đã tổ chức nhiều
hoạt động với nhiều loại hình phong phú, nhưng riêng công tác xây dựng lối sống
mới cho thanh niên trong giai đoạn hiện nay nên được nâng cao cho xứng đáng
với tầm quan trọng của nó; cần được tách ra thành công tác riêng biệt. Bởi vì lối
sống của thanh niên đang có những biến đổi lớn, nhanh và là vấn đề được cả xã
hội quan tâm. Để làm tốt công tác này, phải nghiên cứu một cách toàn diện cả lý
luận và thực tiễn để có những biện pháp phù hợp. Trong đó, yêu cầu định hướng
nội dung cho việc xây dựng lối sống mới của Đoàn TNCS HCM An Giang là một
công tác quan trọng. Sự nỗ lực này được Đoàn TNCS HCM tập trung trí tuệ chỉ
ra cho giai đoạn 2002 đến nay.
Những năm đầu của thế kỷ XXI mở ra những cơ hội mới – thách thức mới.
Nền kinh tế An Giang tăng trưởng khá toàn diện, văn hóa xã hội có nhiều tiến bộ,
đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện. Đảng bộ các cấp thường xuyên
quan tâm lãnh đạo, giáo dục, chăm sóc, bồi dưỡng thế hệ trẻ phát triển toàn diện,
đặc biệt là chăm lo nhu cầu học tập, việc làm, thu nhập ổn định, giải trí của thanh
niên. Tuy nhiên, do cơ cấu kinh tế nông nghiệp An Giang phát triển chậm, tổ
chức phát triển thị trường còn nhiều hạn chế, nhiều vấn đề xã hội bức xúc như:
mặt bằng dân trí thấp, tệ nạn xã hội, ma túy, mại dâm tăng, giải quyết việc làm
chưa tương xứng với sự gia tăng lao động
Theo số liệu thống kê đến năm 2002, dân số An Giang là 2.128.830 người.
Trong đó, thanh niên hiện có khoảng 923.153 người, với hơn 53.588 đoàn viên.
Theo kết quả điều tra xã hội học do Ban thường vụ Tỉnh Đoàn tiến hành cho thấy:
Thanh niên trong tỉnh năng động, sáng tạo luôn ủng hộ sự nghiệp đổi mới của
Đảng, ham hiểu biết, cố gắng học tập, vượt khó trong lao động, sản xuất, kinh
doanhvì lợi ích của gia đình và xã hội. Sẵn sàng tình nguyện thực hiện nhiệm
vụ khi Đảng bộ và nhân dân giao phó với tinh thần nhiệt huyết và có trách nhiệm.
Trong giai đoạn mới, đứng trước những thuận lợi và khó khăn trên có tác
động to lớn đến nhận thức và hành động của thanh niên. Đại hội Đoàn TNCS
HCM đã chỉ ra những thuận lợi và khó khăn trong quá trình xây dựng lối sống
mới, đó là:
- Những thuận lợi:
Nghị quyết của Đại hội Đảng Toàn quốc lần thứ IX đã tạo cơ hội cho
thanh niên “Lập thân, lập nghiệp, xây dựng quê hương, đất nước”; xu thế hội
- 24 -
Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy
nhập và mở cửa đã tạo ra thời cơ để thanh niên học tập, nghiên cứu và ứng dụng
những thành tựu khoa học – công nghệ vào sản xuất và đời sống, góp phần phát
triển tài năng sáng tạo của thanh niên [13, tr. 416]. Trước những thuận lợi đó,
Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang tập trung đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực trẻ
trên các mặt trí tuệ, đạo đức và thể lực; đẩy mạnh các hoạt động chăm lo lợi ích
thanh thiếu niên; tiếp tục phát triển các phong trào hành động cách mạng giúp
thanh niên lập nghiệp, tham gia phát triển quê hương; sự ra đời của trường Đại
học An Giang trở thành trung tâm đào tạo nguồn nhân lực, tạo nhiều cơ hội để
thanh niên học tập và tình nguyện phát triển nông thôn.
- Những khó khăn
Nhiệm vụ của cách mạng trong giai đoạn mới yêu cầu thanh niên phải trở
thành nguồn nhân lực có chất lượng cao: có trí tuệ, có sức khỏe, có đạo đức cách
mạng và lối sống công nghiệpđòi hỏi thanh niên phải tự nguyện, tự giác trong...