Bảo hiểm nhân thọ ở Việt Nam và phương hướng triển khai

ảo cho một người hưu trí. Hợp đồng BHNT lâu dài đảm nhiệm hai vai trò. Thứ nhất là BH rủi ro cho người được BH trong suốt thời gian làm việc. Sau đó tiền tiết kiệm được tích luỹ có thể được sử dụng làm nguồn thu nhập khi về hưu.
b. Tác động tới doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh.
BHNT cá nhân đảm bảo trả một khoản tiền để công việc kinh doanh vẫn tiếp tục trong trường hợp tử vong của chủ doanh nghiệp, đối tác hay người chủ chốt.
Một doanh nghiệp cũng có thể dùng BHNT để đảm bảo một số chế độ đãi ngộ cho người làm công.
BHNT cũng đảm bảo sự tiếp tục kinh doanh cho doanh nghiệp nếu chủ doanh nghiệp hay những nhân vật chủ chốt của tổ chức này chết. Nếu người chủ doanh nghiệp chết, cổ phần của anh ta trong doanh nghiệp sẽ trở thành một phần tài sản. Tất cả tài sản bao gồm cả những tài sản từ hoạt động kinh doanh của anh ta chuyển thành tài sản thừa kế của anh ta và tài sản này phải được dùng để trả các khoản nợ, kể cả nợ kinh doanh. Nếu không đủ trả nợ, người thực hiện di chúc buộc phải bán doanh nghiệp với khoản lỗ lớn để có được số tiền cần thiết trả các khoản nợ. Tất nhiên, việc bản doanh nghiệp với bất cứ giá nào sẽ bị lỗ rất lớn so với giá trị thực tế trên thị trường. Chính vì vậy việc chuẩn bị từ trước một hợp đồng mua bán có thể giải quyết vấn đề rắc rối liên quan đến cái chết đột ngột của nhà kinh doanh. Một bên đồng ý bán toàn bộ tài sản và lợi nhuận trong kinh doanh cho đối tác đồng ý mua quyền lợi với giá đặc biệt. Nếu nhân viên ( hay thành viên trong gia đình ) không đủ tiền mua doanh nghiệp thì BHNT là cách phổ biến nhất để cung cấp vốn hoạt động này. Nhân viên sẽ mua hợp đồng BH nhân mạng của chủ sở hữu doanh nghiệp. Anh ta vừa là chủ hợp đồng vừa là người trả phí BH và là người hưởng quyền lợi BH. STBH đủ để người đó mua doanh nghiệp.
c. Tác dụng đối với xã hội:
Một trong những chính sách để thực hiện tốt kế hoạch tài chính của mỗi quốc gia là bắt đầu ngay trong từng gia đình, vì mỗi gia đình là một tế bào của xã hội.
BHNT là một trong những cách hiệu quả nhất để thực hiện huy động tiết kiệm cá nhân. BHNT giúp cho bản thân mỗi người dân có ý thức tiết kiệm, có ý thức chăm lo đến tương lai. BHNT cũng tạo nguồn vốn đầu tư dài hạn trong nước. BHNT là cách thức huy động vốn đầu tư khá hiệu quả trong dân cư, không những thế mà các hợp đồng đầu BHNT lại là các hợp đồng dài hạn, điều đó đồng nghĩa với nguồn vốn đầu tư dài hạn trong nước.
Ngay từ khi ra đời, BHNT đã thu hút được một lực lượng lớn lao động trong xã hội, góp phần giải quyết phần nào được nạn thất nghiệp là một trong những vấn đề bức thiết của xã hội ta hiện nay.
Sơ lược lịch sử phát triển của bhnt
Trên thế giới
Trong cuộc sống hàng ngày, mỗi người thường gặp những rủi ro bất ngờ khó lường trước được. Chính vì vậy, BH ra đời để chia sẻ rủi ro với số đông và một vài người trong số họ gánh chịu. Có thể nói trên thế giới BHNT ra đời từ năm 1583, với hợp đồng đầu tiên được ký kết giữa người được BH là William Gybbon ở Luân Đôn – Anh Quốc. Tuy nhiên mãi cho đến năm 1759, công ty BHNT đầu tiên mới được thành lập ở Châu Mỹ nhưng chỉ bán BH cho các con chiên nhà thờ. Ba năm sau, BHNT được phát triển rộng rãi cho tất cả nhân dân do công ty BHNT đầu tiên của Anh thành lập năm 1762.
Từ đó đến nay, hàng loạt công ty BHNT ra đời, BHNT không chỉ xuất hiện ở các nước Châu Âu, Châu Mỹ mà còn xuất hiện ở Châu á : Nhật năm 1881; Hàn Quốc năm 1905; Singapore năm 1908...;
Theo số liệu thống kê năm 1990 trong 100% phí BHNT trên thế giới thì:
Phí BHNT ở Châu Mỹ chiếm :34,8%
Phí BHNT ở Châu Âu chiếm :31,4%
Phí BHNT ở Châu á chiếm :33,8%
Trong đó năm thị trường BHNT lớn nhất thế giới là : Nhật, Mỹ, Anh, Pháp và Đức.
Biểu 1: Doanh thu phí BHNT một số nước năm 1994
STT
Nước
Phí BH( triệu USD)
Thị phần thị trường(%)
1
Nhật
477.016
42,55
2
Mỹ
241.419
22,42
3
Anh
74.786
6,67
4
Pháp
69.741
6,62
5
Đức
51.400
4,58
Biểu 2: Cơ cấu phí BHNT năm 1994
Khu vực
Phi nhân thọ(%)
Nhân thọ(%)
Châu á
25
75
Bắc mỹ
57
43
Châu âu
50
50
Nam mỹ
80
20
Châu phi
29
71
Các khu vực khác
60
40
Tổng thể
42
57
ở Việt Nam
Sự ra đời:
ở việt Nam trước năm 1975 đã có công ty Hưng Việt ( Miền Nam Việt Nam) đã triển khai loại hình bảo hiểm “BHNT” và hoạt động trong thời gian ngắn chỉ 1 – 2 năm. Đến năm 1987, Tổng công ty Bảo Hiểm Việt Nam (Bảo Việt) đã tổ chức nghiên cứu đề tài “BHNT và việc vận dụng vào Việt Nam” và đến năm 1990 Bảo Việt đã triển khai nghiệp vụ “Bảo hiểm sinh mạng cá nhân – một loại hình ngắn hạn của Bảo Hiểm nhân thọ”
Sau một thời gian nghiên cứu, ngày 20/03/1996 Bộ Tài Chính đã ký Quyết định số 281/TC/TCNH, cho phép Tổng công ty Bảo Hiểm Việt Nam triển khai 2 loại hình BHNT là:
BHNT có thời hạn 5 năm, 10 năm.
BHNT trẻ em ( an sinh giáo dục).
b. Sự phát triển
Với hơn 4 năm hoạt động, BHNT còn quá mới mẻ trên thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, ngay khi ra đời BHNT đã có những bước phát triển với tốc độ khá nhanh. Đến hết tháng 12 năm 1996 Công ty BHNT đã tập huấn và hướng dẫn triển khai với 1256 hợp đồng và số phí thu gần 1 tỷ VNĐ. Một năm sau, 31/12/1997 có 39/42 công ty từ Bình Thuận trở ra triển khai BHNT với số hợp đồng khai thác được là 25.937 hợp đồng, đưa tổng số hợp đồng đang có hiệu lực của công ty đang quản lý lên đến 35.558 hợp đồng với doanh thu gần 20 tỷ VNĐ.
Hiện nay, BHNT đang được đánh giá là phát triển nhất ở miền Bắc Việt Nam, và sẽ phát triển mạnh hơn nữa trong tương lai vì doanh thu của nghiệp vụ này rất lớn. Định hướng phát triển đến năm 2010:
Doanh thu : 6.000 đến 10.000 tỷ VNĐ.
Tỷ trọng: 50% trên tổng phí BH toàn thị trường.
Các loại hình bhnt & nội dung cơ bản của hợp đồng bhnt
Các loại hình BHNT
BHNT đáp ứng rất nhiều mục đích khác nhau của người tham gia, có thể nói để đáp ứng và thoả mãn các nhu cầu của người tham gia, người BH phải thực hiện đa dạng hoá sản phẩm BHNT, thực chất là đa dạng hoá các loại hợp đồng BHNT. Trong thực tế có 3 loại hình BHNT:
BH trong trường hợp tử vong
BH trong trường hợp sống
BHNT hỗn hợp.
1.1. Bảo hiểm trong trường hợp tử vong:
Đây là loại hình phổ biến nhất trong BHNT và được chia thành 2 nhóm:
BH tử kỳ còn gọi là BH tạm thời( hay BH sinh mạng có thời hạn)
Được ký kết BH cho cái chết xảy ra trong thời gian đã quy định của hợp đồng. Nếu cái chết xảy ra trong thời hạn hợp đồng thì người BH phải có trách nhiệm thanh toán số tiền BH cho người thụ hưởng quyền lợi BH được chỉ định.
Ta thấy BH tử kỳ có đặc điểm:
Thời hạn xác BH định.
Trách nhiệm và quyền lợi mang tính tạm thời.
Mức phí BH thấp vì không phải lập quỹ tiết kiệm cho người được BH.
BH tử kỳ được đa dạng hoá thành các loại hình sau đây:
BH tử kỳ cố định: Có mức thu phí BH và STBH cố định, không thay đổi trong suốt thời gian có hiệu lực của hợp đồng.
BH tử kỳ có thể tái tục: Có thể được tái tục vào ngày kết thúc hợp đồng và không yêu cầu có thêm bằng chứng nào về sức khoẻ của người được BH, nhưng c