Bàn về việc xây dựng các thủ tục kiểm toán bổ sung trên cơ sở rủi ro kiểm toán

+ Tính phù hợp và mức độ tin cậy của bằng chứng kiểm toán cần thu thập được về việc hoạt động kiểm soát đã ngăn ngừa, phát hiện và sửa chữa các sai sót trọng yếu trong các CSDL.
+ Phạm vi bằng chứng kiểm toán thu thập được từ các thử nghiệm kiểm soát khác liên quan đến CSDL.
+ Phạm vi KTV dự định tin cậy vào tính hiệu quả của hoạt động kiểm soát để đánh giá rủi ro.
+ Thay đổi dự kiến về hoạt động kiểm soát.
- Trong việc đánh giá rủi ro, KTV càng tin cậy vào tính hiệu quả của hoạt động kiểm soát thì phạm vi thử nghiệm kiểm soát càng lớn. Khi tỉ lệ biến đổi dự kiến của hoạt động kiểm soát tăng lên thì phạm vi thử nghiệm kiểm soát của KTV cũng tăng lên. Tuy nhiên, KTV cần cân nhắc liệu tỉ lệ biến đổi dự kiến có chỉ ra là hoạt động kiểm soát chưa đủ để giảm bớt rủi ro có sai sót trọng yếu trong CSDL mà KTV đánh giá. Nếu tỉ lệ biến đổi dự kiến này là quá cao thì KTV có thể cho rằng các thử nghiệm kiểm soát đối với một CSDL cụ thể là không hiệu quả.
- Do tính chất hoạt động ổn định của hệ thống tin học, KTV có thể không cần tăng phạm vi kiểm tra của một hoạt động kiểm soát tự động. Một hoạt động kiểm soát tự động sẽ thực hiện một cách ổn định nếu chương trình phần mềm không bị thay đổi. Khi KTV xác định hệ thống kiểm soát tự động thực hiện chức năng như mong muốn, KTV xem xét thực hiện các thử nghiệm kiểm soát nhằm xác định sự tiếp tục vận hành có hiệu quả của hoạt động kiểm soát. Các thử nghiệm kiểm soát này có thể xác định các thay đổi của chương trình sẽ không được triển khai khi chưa có sự thay đổi về hoạt động kiểm soát.
2. Thử nghiệm cơ bản
- Nếu rủi ro xảy ra sai sót trọng yếu càng lớn thì phạm vi của thử nghiệm cơ bản phải càng rộng. Do rủi ro xảy ra sai sót trọng yếu thường liên quan đến hệ thống kiểm soát nội bộ nên phạm vi thử nghiệm cơ bản có thể phải tăng lên vì KTV không hài lòng với kết quả kiểm tra về tính hiệu quả của hoạt động kiểm soát. Tuy nhiên việc mở rộng phạm vi của một thử nghiệm kiểm toán chỉ thực sự thích hợp nếu bản thân thử nghiệm kiểm toán đó liên quan cụ thể đến rủi ro này.
- Khi xây dựng các thử nghiệm cơ bản, phạm vi kiểm tra thường liên quan đến kích thước mẫu vì kích thước mẫu chịu ảnh hưởng của rủi ro xảy ra sai sót trọng yếu. Tuy nhiên, KTV cần xem xét đến các vấn đề khác như việc sử dụng các phương pháp lựa chịn mẫu khác có hiệu quả hơn. Khi xây dựng quy trình phân tích, KTV cần cân nhắc mức độ chênh lệch có thể chấp nhận được so với mức độ chênh lệch dự kiến để xác định xem liệu có cần thiết phải thực hiện các thử nghiệm cơ bản bổ sung hay không. Việc xem xét này chịu ảnh hưởng bởi mức độ trọng yếu và tính nhất quán với mức độ đảm bảo mong muốn. Việc xác định mức độ chênh lệch này đòi hỏi KTV cân nhắc khả năng là tổng các sai sót trong số dư một tài khoản cụ thể, hay sai sót trong việc ghi nhận các giao dịch hay sai sót phát sinh từ việc trình bày có thể vượt quá mức có thể chấp nhận được. Khi xây dựng quy trình phân tích cơ bản, KTV cần tăng mức độ đảm bảo mong muốn nếu rủi ro có sai sót trọng yếu tăng lên.
Chương II : Bàn về việc xây dựng các thủ tục kiểm toán bổ sung trên cơ sở rủi ro kiểm toán
I. Xây dựng thủ tục kiểm toán trên cơ sở đánh giá rủi ro kiểm toán.
1. Phương pháp tiếp cận tổng quát.
- KTV và công ty kiểm toán cần đưa ra phương pháp tiếp cận tổng quát để xác định rủi ro có sai sót trọng yếu trong báo cáo tài chính. Phương pháp tiếp cận tổng quát đòi hỏi KTV cần giữ thái độ hoài nghi nghề nghiệp trong quá trình thu thập và đánh giá bằng chứng kiểm toán, bổ nhiệm KTV có nhiều kinh nghiệm hay có kỹ năng chuyên môn đặc biệt, sử dụng các chuyên gia, giám sát nhiều hơn hay kết hợp các yếu tố bổ sung cho các vấn đề không thể đoán trước khi lựa chọn thực hiện các thủ tục kiểm toán bổ sung.
- Hiểu biết của KTV về môi trường kiểm soát của đơn vị được kiểm toán có ảnh hưởng đến việc đánh giá rủi ro có sai phạm trọng yếu trong báo cáo tài chính. Môi trường kiểm soát hiệu quả giúp KTV tin tưởng hơn vào hệ thống kiểm soát nội bộ và độ tin cậy của bằng chứng kiểm toán thu thập được trong nội bộ đơn vị được kiểm toán, từ đó cho phép KTV tiến hành một số thủ tục kiểm toán ở giai đoạn giữa kì thay vì vào giai đoạn cuối kì. Nếu phát hiện thấy những điểm yếu của môi trường kiểm soát của đơn vị, KTV sẽ tiến hành thêm các thủ tục kiểm toán ở giai đoạn cuối kì chứ không phải giai đoạn giữa kì. KTV cần thu thập thêm bằng chứng kiểm toán từ thử nghiệm cơ bản, thay đổi nội dung các thủ tục kiểm toán nhằm thu thập thêm bằng chứng kiểm toán có sức thuyết phục cao hay mở rộng phạm vi công việc kiểm toán.
- Những xem xét trên có ảnh hưởng quan trọng đến phương pháp kiểm toán chung của KTV như tập trung vào thử nghiệm cơ bản hay kết hợp thử nghiệm cơ bản với thử nghiệm kiểm soát.
2. Thủ tục kiểm toán bổ sung áp dụng đối với rủi ro có sai sót trọng yếu trong CSDL.
- Dựa trên kết quả đánh giá rủi ro có sai sót trọng yếu trong CSDL mà KTV thiết kế và thực hiện thêm các thủ tục kiểm toán nhằm đảm bảo sự liên hệ với việc đánh giá rủi ro. KTV phải xem xét các vấn đề sau :
+ Mức độ quan trọng của rủi ro.
+ Khả năng có sai sót trọng yếu.
+ Đặc trưng của các loại nghiệp vụ, số dư khoản mục hay các giải trình liên quan.
+ Nội dung hoạt động kiểm soát cụ thể mà đơn vị được kiểm toán sử dụng.
+ KTV có kì vọng thu thập được bằng chứng kiểm toán để xác định liệu các hoạt động kiểm soát của đơn vị có hiệu quả trong việc ngăn chặn, phát hiện và sửa chữa các sai sót trọng yếu hay không.
- Đánh giá của KTV về các rủi ro trong CSDL chỉ ra cơ sở để lựa chọn một phương pháp kiểm toán thích hợp khi thiết kế và thực hiện các thủ tục kiểm toán. Trong một số trường hợp, KTV có thể quyết định chỉ cần thực hiện các thử nghiệm kiểm soát là đủ để có thể đưa ra được ý kiến có hiệu quả đối với rủi ro có sai sót trọng yếu trong CSDL nào đó. Trong những trường hợp khác, KTV có thể chỉ thực hiện các thử nghiệm cơ bản mới phù hợp với CSDL cụ thể và như vậy, KTV bỏ qua ảnh hưởng của hoạt động kiểm soát khi đánh giá rủi ro liên quan. Điều này xảy ra khi các thủ tục đánh giá rủi ro của KTV không xác định được bất kì hoạt động kiểm soát hiệu quả nào liên quan đến CSDL hay việc kiểm tra tính hiệu quả của hoạt động kiểm soát sẽ bị hạn chế. Tuy nhiên, KTV hiểu rằng chỉ thực hiện các thử nghiệm cơ bản đối với CSDL mới đạt được hiệu quả trong việc làm giảm rủi ro có sai sót trọng yếu xuống mức có thể chấp nhận được. Thông thường, KTV có thể sử dụng phương pháp kết hợp cả kiểm tra tính hiệu quả của các thử nghiệm kiểm soát với các thử nghiệm cơ bản.
- Nội dung của các thủ tục kiểm toán phản ánh mục tiêu của các thủ tục đó và phương pháp thu thập bằng chứng kiểm toán, như kiểm tra, quan sát, điều tra, xác nhận, tính toán, quy trình phân tích. Một số thủ tục kiểm toán cụ thể có thể th...