Những vấn đề lý luận và thực tiễn về các tội phạm về môi trường theo luật hình sự Việt Nam

Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
Luận văn ThS. Luật hình sự -- Khoa Luật. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2010
Giải quyết một số vấn đề lý luận chung đối với tội phạm về môi trường. Phân tích cấu thành tội phạm của các tội phạm về môi trường theo luật hình sự Việt Nam. Khái quát thực trạng môi trường, tình hình tội phạm môi trường, những bất cập, vướng mắc trong thực tiễn xử lý các tội phạm về môi trường để tìm ra nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh, phát triển tội phạm về môi trường. Dự báo tình hình, đề xuất các giải pháp nhằm góp phần đấu tranh phòng, chống có hiệu quả các tội phạm về môi trường
Chương 1: Những vấn đề lý luận về các tội phạm về môi trường theo luật
hình sự Việt Nam
8
1.1. Khái niệm về môi trường 8
1.2. Khái niệm tội phạm về môi trường 10
1.3. Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc qui định các tội phạm môi
trường trong luật hình sự
13
1.4. Sự hình thành các qui định về tội phạm môi trường trong luật
hình sự Việt Nam
27
1.4.1. Các quy định về tội phạm môi trường trong Bộ luật Hỡnh sự 1985 29
1.4.2. Các quy định về tội phạm môi trường trong Bộ luật Hỡnh sự 1999 31
1.5. Những quy định về tội phạm môi trường trong pháp luật hình
sự một số nước trên thế giới
36
1.5.1. Pháp luật của Thái Lan 37
1.5.2. Pháp luật Mailaixia 38
1.5.3. Pháp luật Singapo 40
1.5.4. Pháp luật Inđônêxia 41
1.5.5. Pháp luật Philippin 42
Chương 2: Các qui định tội phạm về môi trường trong Bộ luật Hình sự Việt
Nam và thực tiễn áp dụng
45
2.1. Các qui định về tội phạm môi trường trong Bộ luật Hình sự
Việt Nam
45
2.1.1. Những dấu hiệu pháp lý đặc trưng của các tội phạm về môi trường 46
2.1.1.1. Khách thể của tội phạm về môi trường 46
2.1.1.2. Mặt khách quan của tội phạm về môi trường 48
2.1.1.3. Mặt chủ quan của tội phạm về môi trường 52
2.1.1.4. Chủ thể của tội phạm về môi trường 54
2.1.1.5. Hình phạt đối với các tội phạm môi trường 55
2.2. Tình hình vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và thực tiễn
áp dụng các quy định của Bộ luật Hình sự năm 1999 về các tội
phạm môi trường
78
2.2.1. Thực trạng, nguyên nhân vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường 78
2.2.2. Việc áp dụng các quy định của pháp luật về xử lý vi phạm pháp
luật về môi trường
86
Chương 3: NÂNG CAO HIỆU QUẢ VIỆC ÁP DỤNG NHỮNG QUY
ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ ĐỐI VỚI CÁC TỘI PHẠM
VỀ MÔI TRƯỜNG
100
3.1. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả áp dụng những quy định của
Bộ luật Hình sự đối với các tội phạm về môi trường
100
3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng những quy định của
Bộ luật Hình sự đối với các tội phạm về môi trường
107
3.2.1. Hoàn thiện những quy định của pháp luật hình sự về các tội
phạm về môi trường
107
3.2.2. Hoàn thiện các văn bản qui phạm pháp luật khác bảo đảm tính
đồng bộ nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm môi trường
120
3.2.3. Nâng cao hiệu quả hoạt động áp dụng những quy định của pháp
luật hình sự về các tội phạm về môi trường của các cơ quan bảo
vệ pháp luật
121
3.2.3.1. Đối với Cơ quan điều tra 121
3.2.3.2. Đối với Viện kiểm sát nhân dân 126
3.2.3.3. Đối với Tòa án nhân dân 129
3.3. Các giải pháp khác nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng
và chống các tội phạm về môi trường
132
3.3.1. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục ý thức
pháp luật về tội phạm môi trường
133
3.3.2. Tăng cường ký kết hay gia nhập các công ước quốc tế trong
lĩnh vực tội phạm về môi trường
134
3.3.3. Hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm về môi trường 135
KẾT LUẬN 137
Danh mục tài liệu tham khảo 139
1 Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm gần đây cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền
kinh tế thế giới, đường lối đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng
từ Đại hội VI (năm 1986) đã thu được nhiều thành tựu. Sau hơn hai mươi năm
đổi mới, đất nước ta đã có những thay đổi lớn trên tất cả các mặt của đời sống
xã hội. Đời sống nhân dân ngày ngày càng được nâng cao, tình hình an ninh
chính trị được giữ vững, trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm. Tuy nhiên,
cùng với sự phát triển tích cực của nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị
trường, trong xã hội cũng xuất hiện nhiều yếu tố tiêu cực mặt trái của nền
kinh tế thị trường. Tình hình vi phạm pháp luật nói chung và tình hình tội
phạm nói riêng có chiều hướng ngày càng gia tăng. Các hành vi phạm tội
cũng ngày càng đa dạng và phức tạp, tinh vi và khó lường hơn. Điều này được
thể hiện không chỉ ở việc các lần pháp điển hoá luật hình sự mà ngày càng có
nhiều hành vi mới mang tính phổ biến và nguy hiểm cho xã hội bị coi là tội
phạm đặc biệt là các tội phạm về môi trường. Hiện nay, môi trường đang là
vấn đề nóng của mọi quốc gia, dù đó là quốc gia phát triển hay quốc gia đang
phát triển. Sự ô nhiễm, suy thoái và những sự cố môi trường diễn ra ngày
càng ở mức độ cao đang đặt con người những thảm hoạ của thiên nhiên có thể
xảy ra như sự nóng nên của trái đất, lỗ hổng tầng ôzôn, tình trạng ngập lụt...
Vì vậy, vấn đề bảo vệ môi trường đã trở nên vô cùng cấp thiết được các quốc
gia và cộng đồng quốc tế đặc biệt quan tâm. Một thực tế không thể phủ nhận
là môi trường nước ta hiện nay cũng đang bị ô nhiễm và suy thoái nặng nề.
Đứng trước thực tế đó, nếu chúng ta không có những biện pháp hữu hiệu nhất
thì chúng ta sẽ phải trả giá cho cho những tổn thất mà các thế hệ người Việt
Nam sẽ phải gánh chịu bây giờ và trong tương lai. Đặc biệt trong thời gian
gần đây các phương tiện truyền thông đã nêu tên nhiều doanh nghiệp đã vi
phạm nghiêm trọng pháp luật về môi trường như: Công ty VEĐAN, MIWON...
Nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, Đảng,
Nhà nước và Quốc hội đã đề ra nhiều giải pháp vừa mang tính chiến lược vừa
mang tính cấp bách để bảo vệ môi trường, gắn liền với cuộc đấu tranh xoá đói
giảm cùng kiệt ở mỗi quốc gia và cuộc đấu tranh vì hoà bình tiến bộ xã hội trên
phạm vi toàn thế giới.
Bảo vệ môi trường vừa là quyền vừa là nghĩa vụ và là trách nhiệm của cả cá
nhân và tổ chức. Hiến pháp 1992 quy định: "Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang,
tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, mọi cá nhân phải thực hiện các quy định của Nhà
nước về sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường. Nghiêm
cấm mọi hành động làm suy kiệt tài nguyên và huỷ hoại môi trường" [27].
Để cụ thể hoá quy định của Điều 29 Hiến pháp năm 1992, Nhà nước
ta đã ban hành nhiều văn bản pháp luật về bảo vệ môi trường. Trong số các
biện pháp pháp lý được sử dụng để bảo vệ môi trường có biện pháp hình sự.
Bộ luật Hình sự năm 1999, đã có riêng Chương XVII quy định Các tội phạm
về môi trường. Việc tội phạm hoá những hành vi nguy hiểm cho xã hội xâm
phạm tới môi trường quy định trong Bộ luật này đã tạo ra cơ sở pháp lý cần
thiết cho công tác đấu tranh phòng, chống các hành vi xâm hại đến lĩnh vực
môi trường. Tuy nhiên, do các hành vi phạm tội thuộc loại tội phạm này ngày
càng đa dạng, phức tạp có sự biến đổi liên tục, việc xử lý về hình sự gặp nhiều
khó khăn, bất cập mà một trong những nguyên nhân chính là do những bất
cập trong cấu thành của các tội phạm về môi trường, thể hiện ở chỗ cấu thành
của nhóm tội gây ô nhiễm môi trường đòi hỏi phải có đồng thời ba yếu tố mới
xử lý hình sự được: Hành vi thải chất gây ô nhiễm môi trường trước đó đã bị
xử phạt hành chính; người bị xử phạt hành chính cố tình không thực hiện các
biện pháp khắc phục; do không thực hiện biện pháp khắc phục mà gây ra hậu
quả nghiêm trọng. Quy định này đã hạn chế khả năng truy cứu trách nhiệm
hình sự đối với các tội phạm này, bởi lẽ, việc chờ cho đủ cả ba yếu tố nói trên
là rất khó khăn, nhất là trong việc xác định hậu quả về môi trường. Có nhiều
trường hợp hậu quả không thể xảy ra ngay mà sau một thời gian dài, có thể
vài chục năm sau, khi đó thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với
các tội phạm về môi trường đã hết. Ngoài ra, trong thực tiễn đã nảy sinh một
số loại vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường có khả năng gây hậu quả
rất lớn cho sức khoẻ, tính mạng con người, nhưng hiện vẫn chưa được hình sự
hoá, chẳng hạn: hành vi mua bán, tái chế rác thải y tế hay rác thải công
nghiệp chưa qua xử lý để sản xuất vật dụng tiêu dùng v.v... Trong nhiều vụ
án, các cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng còn có ý kiễn khác
nhau khi xác định về mặt tội danh đối với nhóm tội này. Thậm chí, có vụ án
còn gây ra các cuộc tranh luận giữa các nhà lập pháp, nhà nghiên cứu khoa
học và những người áp dụng pháp luật.
Xuất phát từ tình hình nêu trên, việc nghiên cứu lý luận và tổng kết
thực tiễn hoạt động điều tra, xử lý các vụ phạm tội về môi trường; từ đó đề
xuất các giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống
các tội phạm về môi trường là vấn đề cấp thiết trong tình hình hiện nay. Do
đó, tui đã chọn đề tài: "Những vấn đề lý luận và thực tiễn về các tội phạm về
môi trường theo luật hình sự Việt Nam".
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Đất nước ta đang trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa. Để phấn đấu đạt được mục tiêu đó, trong quá trình thực hiện phải tuân
thủ các nguyên lý cơ bản và quy luật khách quan của sự phát triển bền vững:
phát triển phải có sự kết hợp chặt chẽ, hợp lý và hài hòa giữa phát triển kinh
tế, đảm bảo công bằng xã hội và bảo vệ môi trường; phải quan tâm đúng mức
hơn nữa các yêu cầu bảo vệ môi trường trong phát triển cho đúng với vai trò
và tầm quan trọng của nó. Thực tế, vấn đề vi phạm pháp luật về môi trường
đang diễn ra rất nghiêm trọng và phổ biến, gây hậu quả tiêu cực nhiều mặt đối
với việc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. VÒ tội phạm về môi trường
đã có nhiều bài viết và đề tài nghiên cứu của các nhà khoa học, như: "Lực
lượng Công an nhân dân nâng cao trách nhiệm và hiệu quả trong công tác
bảo vệ môi trường", của Trung tướng Đặng Văn Hiếu, Ủy viên Trung ương
Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an (6/2007); "Công tác phòng, chống tội phạm về
môi trường trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế" của TS. Đại tá, Nguyễn
Xuân Lý, Cục trưởng Cục Cảnh sát môi trường (7/2007); Đề tài khoa học cÊp
Nhà nước: "Những vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và giải pháp
phòng, chống", do Thiếu tướng, GS.TS. Nguyễn Duy Hùng, Giám đốc Học
viện Cảnh sát nhân dân làm chủ nhiệm (2006); Đề tài Khoa học: "Tội phạm về
môi trường - một số vấn đề lý luận và thực tiễn", do TS. Phạm Văn Lợi, Phó
Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp lµm chñ nhiÖm (2003);
Giáo trình luật hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm), của Khoa luật - Đại
học Quốc gia Hà Nội, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 1997; Tác giả
Đinh Văn Quế, Bình luận khoa học Bộ luật Hình sự, Phần các tội phạm, Tập
2, Nxb Thành phố Hồ Chi Minh, 2002... Do nhiều nguyên nhân khác nhau nên
các đề tài này mới chỉ đề cập nghiên cứu ở những góc độ khác nhau về tội
phạm môi trường mà chưa nghiên cứu một cách tổng thể. Hơn nữa, vấn đề về
tổ chức, cán bộ theo dõi, phát hiện, đấu tranh và xử lý tội phạm về môi trường
cũng như lý luận các tội phạm về môi trường còn nhiều bất cập; việc phối kết
hợp của các cơ quan bảo vệ pháp luật trong lĩnh vực môi trường còn chưa
chặt chẽ..., trong khi đó, tội phạm môi trường diễn biến dưới nhiều hình thức
khác nhau, với những cách, thủ đoạn ngày càng tinh vi và phức tạp.
3. Mục đích, nhiệm vụ, phạm vi và đối tượng nghiên cứu đề tài
3.1. Mục đích của luận văn trên cơ sở nghiên cứu một số vấn đề lý
luận và thực tiễn các tội phạm về môi trường trong luật hình sự Việt Nam
nhằm hoàn thiện các quy định của Bộ luật Hình sự đối với nhóm tội về môi
trường; từ đó đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả của công tác
đấu tranh phòng, chống các tội phạm về môi trường. Để đạt được mục đích
trên, luận văn đặt ra và giải quyết một số vấn đề như sau:
- Giải quyết một số vấn đề lý luận chung đối với tội phạm về môi trường;
- Phân tích cấu thành tội phạm của các tội phạm về môi trường;
- Khái quát thực trạng môi trường, tình hình tội phạm môi trường,
những bất cập, vướng mắc trong thực tiễn xử lý các tội phạm về môi trường
để tìm ra nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh, phát triển tội phạm về môi
trường;
- Dự báo tình hình, đề xuất các giải pháp nhằm góp phần đấu tranh
phòng, chống có hiệu quả các tội phạm về môi trường.
3.2. Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các qui định về tội phạm
môi trường trong chương XVII "Các tội phạm về môi trường" của Bộ luật
Hình sự năm 1999; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự
(Luật số 37/2009/QH 12 ngày 19 tháng 6 năm 2009) trong đó có sửa đổi, bổ
sung một số điều trong Chương XVII (Các tội phạm về môi trường) của Bộ
luật Hình sự năm 1999; quan điểm đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật
của Nhà nước và các tài liệu khác có liên quan đến hoạt động đấu tranh
phòng, chống các tội phạm về môi trường.
3.3. Phạm vi nghiên cứu của luận văn là các qui định của pháp luật
hình sự đối với nhóm tội về môi trường và thực tiễn điều tra, truy tố, xét xử
các tội phạm về môi trường của các cơ quan bảo vệ pháp luật. Số liệu thống
kê phục vụ cho việc nghiên cứu, so sánh, đối chiếu trong đề tài được viện dẫn
từ các báo cáo tổng kết của Bộ Tài nguyên và Môi trường; báo cáo công tác
của Cục Cảnh sỏt phòng chống tội phạm môi trường, Bộ Công an; báo cáo
của Viện kiểm sát nhân dân tối cao; báo cáo của Toà án nhân dân tối cao và
một số báo cáo chuyên đề về môi trường.
4. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn được thực hiện dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, và các quan điểm của Đảng và
Nhà nước ta về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, về cải cách
tư pháp, về tội phạm, về đấu tranh phòng, chống các tội phạm nói chung và
các tội phạm về môi trường nói riêng. Đồng thời, dựa trên cơ sở các bài viết,
các đề tài khoa học của các nhà nghiên cứu lý luận về các tội phạm về môi
trường; các phương pháp mà luận văn đã vận dụng như: phân tích, tổng hợp,
đối chiếu, so sánh; chuyên gia; khảo sát thực tế; thống kê hình sự...
5. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Đề tài là công trình nghiên cứu có hệ thống một số vấn đề lý luận và
thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống các tội phạm về môi trường của các
cơ quan bảo vệ pháp luật trong lĩnh vực môi trường. Trên cơ sở khái quát các
quan điểm của Đảng, Nhà nước về đấu tranh phòng, chống các tội phạm về
môi trường; tham khảo chính sách hình sự của một số nước về tội phạm môi
trường, để từ đó làm sáng tỏ những ưu điểm và hạn chế của lý luận cũng như
thực trạng của công tác đấu tranh, xử lý tội phạm trong lĩnh vực môi trường;
giúp cho các cơ quan bảo vệ pháp luật trong lĩnh vực môi trường có thể tham
khảo, vận dụng vào thực tiễn hoạt động điều tra, xử lý nhằm nâng cao hiệu
quả của công tác đấu tranh phòng, chống các tội phạm về môi trường.
6. Điểm mới của luận văn
Đề tài khoa học làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về các tội
phạm môi trường trong luật hình sự Việt Nam. Điểm mới của luận văn gồm:
- Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về các tội phạm môi trường trong
luật hình sự Việt Nam;
- Chỉ ra được những vướng mắc, bất cập của các quy định hiện hành
liên quan đến nhóm các tội phạm về môi trường trong luật hình sự Việt Nam;
- Đưa ra được hệ thống các kiến nghị, nâng cao hiệu quả áp dụng các
quy định của Bộ luật Hình sự năm 1999 về các tội phạm môi trường;
- Ngoài ra, luận văn còn là tài liệu tham khảo cho những người nghiên
cứu, học tập, những người làm công tác thực tiễn liên quan đến lĩnh vực này
cũng như các độc giả khác có quan tâm.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham, nội dung của
luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Những vấn đề lý luận về các tội phạm về môi trường theo
luật hình sự Việt Nam.
Chương 2: Các qui định tội phạm về môi trường trong Bộ luật Hình sự
Việt Nam và thực tiễn áp dụng.
Chương 3: Nâng cao hiệu quả việc áp dụng những quy định của Bộ
luật Hình sự đối với các tội phạm về môi trường.


Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:

Re: Những vấn đề lý luận và thực tiễn về các tội phạm về môi trường theo luật hình sự Việt Nam : Luận văn ThS. Luật: 60 38 40

Chào Ad, mình xin bản full bài này nhé, Thank !

Link mới update, mời bạn xem lại bài đầu để tải