Download miễn phí Giáo án Hóa học 12 - Bài 5: Glucozơ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
HS biết:
- Cấu trúc phân tử dạng mạch hở của glucozơ.
- Tính chất các nhóm chức của glucôzơ để giải thích các hiện tượng hóa học.
HS hiểu phương pháp điều chế, ứng dụng của glucôzơ và frucozơ.
2. Kĩ năng
- Khai thác mối quan hệ: cấu trúc phân tử, tính chất hóa học.
- Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích các kết quả thí nghiệm.
- Giải các bài tập có liên quan đến hợp chất glucozơ và fuctozơ.
II. CHUẨN BỊ
- Dụng cụ: kẹp gỗ, ống nghiệm, đũa thủy tinh, đèn cồn, thìa, ống nhỏ giọt, ống nghiệm .
- Hóa chất: glucozơ, các dung dịch: AgNO3, NH3, CuSO4, NaOH.
- Mô hình, hình vẽ, tranh ảnh liên quan đến bài học.
-
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định trật tự:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:
Để tải tài liệu này, vui lòng Trả lời bài viết, Mods sẽ gửi Link download cho bạn ngay qua hòm tin nhắn.
Ketnooi -
You must be registered for see links
Ai cần tài liệu gì mà không tìm thấy ở Ketnooi, đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Tiết:
Chương 2: CACBOHIĐRAT
Bài 5: GLUCOZƠ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
HS biết:
- Cấu trúc phân tử dạng mạch hở của glucozơ.
- Tính chất các nhóm chức của glucôzơ để giải thích các hiện tượng hóa học.
HS hiểu phương pháp điều chế, ứng dụng của glucôzơ và frucozơ.
2. Kĩ năng
- Khai thác mối quan hệ: cấu trúc phân tử, tính chất hóa học.
- Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích các kết quả thí nghiệm.
- Giải các bài tập có liên quan đến hợp chất glucozơ và fuctozơ.
II. CHUẨN BỊ
Dụng cụ: kẹp gỗ, ống nghiệm, đũa thủy tinh, đèn cồn, thìa, ống nhỏ giọt, ống nghiệm .
Hóa chất: glucozơ, các dung dịch: AgNO3, NH3, CuSO4, NaOH.
Mô hình, hình vẽ, tranh ảnh liên quan đến bài học.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Ổn định trật tự:
Kiểm tra bài cũ:
Bài mới:
Thời lượng
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Vào bài
GV: Cho học sinh xem mẫu vật về glucozơ, tinh bột, xenlulozơvà cho biết đây là những chất thuộc cacbohidrat.
GV: Dựa vào SGK hãy cho biết cấu tạo và phân loại của cacbohidrat?
Hoạt động 1
GV: Cho hs quan sát mẫu glucozơ và tự nghiên cứu SGK.
GV: Em hãy cho biết những tính chất vật lí và trạng thái thiên nhiên của glucozơ?
HS: trả lời
Cacbohidrat là hợp chất hữu cơ tạp chức và thường có công thức chung là Cn (H2O)m
Được chia thành 3 loại:
+ Monosaccarit: glucozơ, Fructozơ.
+ Đisaccarit: Saccarozơ, mantozơ.
+ Polisaccarit: tinh bột, xenlulozơ.
I. Tính chất vật lí và trạng thái thiên nhiên
Hs: Quan sát mẫu glucozơ và nghiên cứu sgk từ đó rút ra nhận xét
HS: Trả lời
- Glucozơ là chất rắn kết tinh, không màu , dễ tan trong nước.
- Có vị ngọt, có trong hầu hết các bộ phận của cây ( lá, hoa, rễ)
- Trong máu người có một lượng nhỏ glucozơ, tỉ lệ hầu như không đổi là 0,1%
Hoạt động 2
GV: Yêu cầu học sinh nghiên cứu kĩ sgk
H:Em hãy cho biết để xác định được CTCT của glucozơ phải tiến hành các thí nghiệm nào?
GV:Đề nghị HS xem tư liệu sgk hay đưa hs xem mô hình
Kết luận
- Glucozơ tồn tại ở 2 dạng mạch vòng là α và .
- Nếu nhóm –OH đính với C số 1 nằm dưới mặt phẳng của vòng 6 cạnh làø α- glucozơ, ngược lại nằm trên mặt phẳng vòng 6 cạnh là - glucozơ.
II. Cấu trúc phân tử
-CTPT: C6H12O6
Hs: Trả lời:
- Khử hoàn toàn phân tử glucozơ thu được n - hexan. Vậy 6 nguyên tử C của phân tử glucozơ tạo thành một mạch không phân nhánh.
- Glucozơ có phản ứng tráng bạc, vậy trong phân tử glucozơ có nhóm – CHO.
- Glucozơ tác dụng với Cu(OH)2 cho dung dịch màu xanh lam, vậy trong phân tử glucozơ có nhiều nhóm –OH ở vị trí kề nhau.
- Glucozơ tạo este chứa 5 gốc axit vậy trong phân tử có 5 nhóm –OH .
Kết luận
Phân tử glucozơ có CTCT dạng mạch hở thu gọn là:
CH2OH- CHOH- CHOH- CHOH- CHOH-CHO
- Trong thực tế glucozơ tồn tại chủ yếu ở dạng mạch vòng: α- glucozơ và-glucozơ
Hoạt động 3
GV: Dựa và CTCT của glucozo em hãy cho biết tính chất hóa học của glucozo?
GV: hướng dẫn học sinh tiến hành thí nghiệm cho glucozơ hòa tan Cu(OH)2 và yêu cầu hs nhận xét hiện tượng?
GV: Yêu cầu học sinh viết phương trình hoá học của phản ứng giữa dung dịch glucozơ và Cu(OH)2 dưới dạng phân tử.
GV hướng dẫn cân bằng phương trình
HS: Nghiên cứu SGK cho biết đặc điểm cấu tạo của este được tạo ra từ glucozơ
Hoạt động 4
GV:Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm oxihoá glucozơ bằng AgNO3 trong dung dịch NH3
.
GV:Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm oxihoá glucozơ bằng Cu(OH)2
GV: yêu cầu học sinh viết phương trình hoá học của phản ứng khử glucozơ bằng hiđro.
III. Tính chất hoá học
HS: do chứa nhiều nhóm –OH trong phân tử nên glucozo có tính chất của ancol đa chức (poliol), đồng thời cũng chứa nhóm -CHO nên glucozo mang tính chất của andehit.Ngoài ra còn có phản ứng lên men tạo ancol.
1. Tính chất của ancol đa chức (poliol)
a) Tác dụng với Cu(OH)2
2C6H12O6 + Cu(OH)2 (C6H11O6)2Cu + 2H2O
b) phản ứng tạo este
Glucôzơ tạo được este chứa 5 gốc axit axetic.
HS: Nghiên cứu SGK cho biết đặc điểm cấu tạo của este được tạo ra từ glucozơ
Kết luận: Trong phân tử glucozơ chứa 5 nhóm –OH, các nhóm –OH ở vị trí liền kề.
2. Tính chất của nhóm anđehit:
a) Ôxi hóa glucozơ bằng dung dịch AgNO3 trong NH3 (phản ứng tráng bạc)
HS làm thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết phương trình phản ứng.
HOCH2[CHOH]4CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O HOCH2[CHOH]4COONH4 + 2NH4NO3 + 2Ag↓
Amoni gluconat
b) Ôxi hóa glucozơ bằng Cu(OH)2
HS làm thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết phương trình phản ứng.
HOCH2[CHOH]4CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH HOCH2[CHOH]4COONa + Cu2O↓ + H2O
Natri gluconat
c) Khử glucozơ bằng hiđro
HS viết phản ứng
CH2OH – (CH2OH)4 – CHO + H2 CH2OH – (CH2OH)4 –CH2OH
sobitol
Kết luận
Trong phân tử glucozơ có chứa nhóm chức anđehit –CH=O.
GV:Em hãy cho biết điều kiện, sản phẩm của phản ứng lên men và viết phương trình hóa học của nó?
Hoạt động 5
Hoạt động 7
GV: Hãy nghiên cứu SGK cho biết đặc điểm cấu tạo của đồng phân quan trọng nhất của glucozơ là fructozơ. Glucozơ và fructozơ có điểm gì khác nhau về cấ tạo?
GV: Cho biết tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên của fructozơ?
GV: cho biết các tính chất hoá học đặc trưng của fructozơ. Giải thích nguyên nhân gây ra các tính chất đó?
Phản ứng lên men: (SGK)
C6H12O6 2C2H5OH + 2CO2↑
IV. Điều chế và ứng dụng
HS nghiên cứu sgk cách điều chế và ứng dụng của glucozơ
Điều chế (sgk)
Thủy phân tinh bột hay xenlulozơ.
Ứng dụng (sgk)
V. FRUCTOZƠ
HS:trả lời
Kết luận
- Fructozơ là polihiđroxixeton
-CTCT:
CH2OH-CHOH-CHOH-CHOH-CO-CH2OH
- Fuctozơ có tính chất hóa học tương tự glucozơ và có sự chuyển hoá giữa 2 dạng đồng phân: fructozo chuyển thành glucozo trong môi trường bazơ
Glucozơ Fructozơ
4. Củng cố:
Hướng dẫn hs sửa bài 1,2,5 sgk trang 25
5. Dặn dò: về làm bài tập 6 sgk trang 25 và chuẩn bị bài mới.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Fructơzơ khơng phản ứng được với
A. H2/Ni, nhiệt độ. B. Cu(OH)2.
C.phức bạc amoniac trong mơi trường kiềm ([Ag(NH3)2 ] OH ). D. Dung dịch Br2.
2. phản ứng chứng tỏ glucơzơ cĩ dạng mạch vịng là
A. phản ứng với Cu(OH)2. B. phản ứng với [Ag(NH3)2 ] OH.
C. phản ứng với H2/Ni, nhiệt độ. D. phản ứng với CH3OH/HCl.
3. Cho 10 kg glucơzơ chứa 10% tạp chất lên men thành ancol êtylic. Trong quá trình chế biến, ancol bị hao hụt 5%. Khối lượng ancol êtylic thu được là
A. 4,37 Kg B. 4,65 Kg.
C. 5,56 Kg D. 6,84 Kg
4. Cho 11,25 g glucơzơ lên men tạo thành ancol thốt ra 2,24 lit CO2 (đktc). Hiệu suất của quá trình lên men là
A. 70% B. 75%.
C. 80% D. 85%.
5. Cho 25ml dung dịch glucơzơ chưa rõ nồng độ tác dụng với một lượng dư AgNO3 (hay Ag2O) trong dung dịch NH3 thu được 2,16g bạc kết tủa. Nồng độ mol của dung dịch glucơzơ là
A. 0,1M. B. 0,2M.
C. 0,3M. D. 0,4M.
6. Cấu tạo nào dưới đây là một dạng cấu tạo của glucơzơ?
A. B.
C. D.
7. Chỉ dùng một thuốc thử nào trong số các thuốc thử sau để nhận biết các dung dịch C2H5OH, glucozơ, glixerol, CH3 COOH ?
A. Na B. AgNO3/NH3
C. Cu(OH)2 D. CuO , t0.
8. Hàm lượng glucơzơ trong máu người khơng đổi và bằng bao nhiêu %?
A. 1% B. 0,1%
C. 0,01% D. 0,001%
9. Bệnh nhân phải tiếp đường (tiêm hay truyền dung dịch đường vào tĩnh mạch) đĩ là loại đường nào?
A. Saccarozơ. B.Glucozơ.
C. Đường hĩa học. D. Loại đường nào cũng được.
10. Người ta cho 2975g glucozơ nguyên chất lên men thành ancol etylic. Hiệu suất của quá trình lên men là 80%. Thể t...
Ngày dạy:
Tiết:
Chương 2: CACBOHIĐRAT
Bài 5: GLUCOZƠ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
HS biết:
- Cấu trúc phân tử dạng mạch hở của glucozơ.
- Tính chất các nhóm chức của glucôzơ để giải thích các hiện tượng hóa học.
HS hiểu phương pháp điều chế, ứng dụng của glucôzơ và frucozơ.
2. Kĩ năng
- Khai thác mối quan hệ: cấu trúc phân tử, tính chất hóa học.
- Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích các kết quả thí nghiệm.
- Giải các bài tập có liên quan đến hợp chất glucozơ và fuctozơ.
II. CHUẨN BỊ
Dụng cụ: kẹp gỗ, ống nghiệm, đũa thủy tinh, đèn cồn, thìa, ống nhỏ giọt, ống nghiệm .
Hóa chất: glucozơ, các dung dịch: AgNO3, NH3, CuSO4, NaOH.
Mô hình, hình vẽ, tranh ảnh liên quan đến bài học.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Ổn định trật tự:
Kiểm tra bài cũ:
Bài mới:
Thời lượng
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Vào bài
GV: Cho học sinh xem mẫu vật về glucozơ, tinh bột, xenlulozơvà cho biết đây là những chất thuộc cacbohidrat.
GV: Dựa vào SGK hãy cho biết cấu tạo và phân loại của cacbohidrat?
Hoạt động 1
GV: Cho hs quan sát mẫu glucozơ và tự nghiên cứu SGK.
GV: Em hãy cho biết những tính chất vật lí và trạng thái thiên nhiên của glucozơ?
HS: trả lời
Cacbohidrat là hợp chất hữu cơ tạp chức và thường có công thức chung là Cn (H2O)m
Được chia thành 3 loại:
+ Monosaccarit: glucozơ, Fructozơ.
+ Đisaccarit: Saccarozơ, mantozơ.
+ Polisaccarit: tinh bột, xenlulozơ.
I. Tính chất vật lí và trạng thái thiên nhiên
Hs: Quan sát mẫu glucozơ và nghiên cứu sgk từ đó rút ra nhận xét
HS: Trả lời
- Glucozơ là chất rắn kết tinh, không màu , dễ tan trong nước.
- Có vị ngọt, có trong hầu hết các bộ phận của cây ( lá, hoa, rễ)
- Trong máu người có một lượng nhỏ glucozơ, tỉ lệ hầu như không đổi là 0,1%
Hoạt động 2
GV: Yêu cầu học sinh nghiên cứu kĩ sgk
H:Em hãy cho biết để xác định được CTCT của glucozơ phải tiến hành các thí nghiệm nào?
GV:Đề nghị HS xem tư liệu sgk hay đưa hs xem mô hình
Kết luận
- Glucozơ tồn tại ở 2 dạng mạch vòng là α và .
- Nếu nhóm –OH đính với C số 1 nằm dưới mặt phẳng của vòng 6 cạnh làø α- glucozơ, ngược lại nằm trên mặt phẳng vòng 6 cạnh là - glucozơ.
II. Cấu trúc phân tử
-CTPT: C6H12O6
Hs: Trả lời:
- Khử hoàn toàn phân tử glucozơ thu được n - hexan. Vậy 6 nguyên tử C của phân tử glucozơ tạo thành một mạch không phân nhánh.
- Glucozơ có phản ứng tráng bạc, vậy trong phân tử glucozơ có nhóm – CHO.
- Glucozơ tác dụng với Cu(OH)2 cho dung dịch màu xanh lam, vậy trong phân tử glucozơ có nhiều nhóm –OH ở vị trí kề nhau.
- Glucozơ tạo este chứa 5 gốc axit vậy trong phân tử có 5 nhóm –OH .
Kết luận
Phân tử glucozơ có CTCT dạng mạch hở thu gọn là:
CH2OH- CHOH- CHOH- CHOH- CHOH-CHO
- Trong thực tế glucozơ tồn tại chủ yếu ở dạng mạch vòng: α- glucozơ và-glucozơ
Hoạt động 3
GV: Dựa và CTCT của glucozo em hãy cho biết tính chất hóa học của glucozo?
GV: hướng dẫn học sinh tiến hành thí nghiệm cho glucozơ hòa tan Cu(OH)2 và yêu cầu hs nhận xét hiện tượng?
GV: Yêu cầu học sinh viết phương trình hoá học của phản ứng giữa dung dịch glucozơ và Cu(OH)2 dưới dạng phân tử.
GV hướng dẫn cân bằng phương trình
HS: Nghiên cứu SGK cho biết đặc điểm cấu tạo của este được tạo ra từ glucozơ
Hoạt động 4
GV:Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm oxihoá glucozơ bằng AgNO3 trong dung dịch NH3
.
GV:Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm oxihoá glucozơ bằng Cu(OH)2
GV: yêu cầu học sinh viết phương trình hoá học của phản ứng khử glucozơ bằng hiđro.
III. Tính chất hoá học
HS: do chứa nhiều nhóm –OH trong phân tử nên glucozo có tính chất của ancol đa chức (poliol), đồng thời cũng chứa nhóm -CHO nên glucozo mang tính chất của andehit.Ngoài ra còn có phản ứng lên men tạo ancol.
1. Tính chất của ancol đa chức (poliol)
a) Tác dụng với Cu(OH)2
2C6H12O6 + Cu(OH)2 (C6H11O6)2Cu + 2H2O
b) phản ứng tạo este
Glucôzơ tạo được este chứa 5 gốc axit axetic.
HS: Nghiên cứu SGK cho biết đặc điểm cấu tạo của este được tạo ra từ glucozơ
Kết luận: Trong phân tử glucozơ chứa 5 nhóm –OH, các nhóm –OH ở vị trí liền kề.
2. Tính chất của nhóm anđehit:
a) Ôxi hóa glucozơ bằng dung dịch AgNO3 trong NH3 (phản ứng tráng bạc)
HS làm thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết phương trình phản ứng.
HOCH2[CHOH]4CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O HOCH2[CHOH]4COONH4 + 2NH4NO3 + 2Ag↓
Amoni gluconat
b) Ôxi hóa glucozơ bằng Cu(OH)2
HS làm thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết phương trình phản ứng.
HOCH2[CHOH]4CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH HOCH2[CHOH]4COONa + Cu2O↓ + H2O
Natri gluconat
c) Khử glucozơ bằng hiđro
HS viết phản ứng
CH2OH – (CH2OH)4 – CHO + H2 CH2OH – (CH2OH)4 –CH2OH
sobitol
Kết luận
Trong phân tử glucozơ có chứa nhóm chức anđehit –CH=O.
GV:Em hãy cho biết điều kiện, sản phẩm của phản ứng lên men và viết phương trình hóa học của nó?
Hoạt động 5
Hoạt động 7
GV: Hãy nghiên cứu SGK cho biết đặc điểm cấu tạo của đồng phân quan trọng nhất của glucozơ là fructozơ. Glucozơ và fructozơ có điểm gì khác nhau về cấ tạo?
GV: Cho biết tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên của fructozơ?
GV: cho biết các tính chất hoá học đặc trưng của fructozơ. Giải thích nguyên nhân gây ra các tính chất đó?
Phản ứng lên men: (SGK)
C6H12O6 2C2H5OH + 2CO2↑
IV. Điều chế và ứng dụng
HS nghiên cứu sgk cách điều chế và ứng dụng của glucozơ
Điều chế (sgk)
Thủy phân tinh bột hay xenlulozơ.
Ứng dụng (sgk)
V. FRUCTOZƠ
HS:trả lời
Kết luận
- Fructozơ là polihiđroxixeton
-CTCT:
CH2OH-CHOH-CHOH-CHOH-CO-CH2OH
- Fuctozơ có tính chất hóa học tương tự glucozơ và có sự chuyển hoá giữa 2 dạng đồng phân: fructozo chuyển thành glucozo trong môi trường bazơ
Glucozơ Fructozơ
4. Củng cố:
Hướng dẫn hs sửa bài 1,2,5 sgk trang 25
5. Dặn dò: về làm bài tập 6 sgk trang 25 và chuẩn bị bài mới.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Fructơzơ khơng phản ứng được với
A. H2/Ni, nhiệt độ. B. Cu(OH)2.
C.phức bạc amoniac trong mơi trường kiềm ([Ag(NH3)2 ] OH ). D. Dung dịch Br2.
2. phản ứng chứng tỏ glucơzơ cĩ dạng mạch vịng là
A. phản ứng với Cu(OH)2. B. phản ứng với [Ag(NH3)2 ] OH.
C. phản ứng với H2/Ni, nhiệt độ. D. phản ứng với CH3OH/HCl.
3. Cho 10 kg glucơzơ chứa 10% tạp chất lên men thành ancol êtylic. Trong quá trình chế biến, ancol bị hao hụt 5%. Khối lượng ancol êtylic thu được là
A. 4,37 Kg B. 4,65 Kg.
C. 5,56 Kg D. 6,84 Kg
4. Cho 11,25 g glucơzơ lên men tạo thành ancol thốt ra 2,24 lit CO2 (đktc). Hiệu suất của quá trình lên men là
A. 70% B. 75%.
C. 80% D. 85%.
5. Cho 25ml dung dịch glucơzơ chưa rõ nồng độ tác dụng với một lượng dư AgNO3 (hay Ag2O) trong dung dịch NH3 thu được 2,16g bạc kết tủa. Nồng độ mol của dung dịch glucơzơ là
A. 0,1M. B. 0,2M.
C. 0,3M. D. 0,4M.
6. Cấu tạo nào dưới đây là một dạng cấu tạo của glucơzơ?
A. B.
C. D.
7. Chỉ dùng một thuốc thử nào trong số các thuốc thử sau để nhận biết các dung dịch C2H5OH, glucozơ, glixerol, CH3 COOH ?
A. Na B. AgNO3/NH3
C. Cu(OH)2 D. CuO , t0.
8. Hàm lượng glucơzơ trong máu người khơng đổi và bằng bao nhiêu %?
A. 1% B. 0,1%
C. 0,01% D. 0,001%
9. Bệnh nhân phải tiếp đường (tiêm hay truyền dung dịch đường vào tĩnh mạch) đĩ là loại đường nào?
A. Saccarozơ. B.Glucozơ.
C. Đường hĩa học. D. Loại đường nào cũng được.
10. Người ta cho 2975g glucozơ nguyên chất lên men thành ancol etylic. Hiệu suất của quá trình lên men là 80%. Thể t...