snow_flakes1507

New Member
Luận văn: Phát triển năng lực trí tuệ của học sinh trong dạy học phương trình lượng giác (đại số và giải tích lớp 11 nâng cao) : Luận văn ThS. Giáo dục học: 60 14 10
Nhà xuất bản: ĐHGD
Ngày: 2011
Chủ đề: Phương pháp dạy học
Toán học
Phương trình lượng giác
Lớp 11
Đại số
Giải tích
Miêu tả: 109 tr. + CD-ROM+Tóm tắt
Luận văn ThS. Lý luận và phương pháp dạy học (Bộ môn Toán học) -- Trường Đại học Giáo dục. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2011
Tìm hiểu cơ sở lí luận về Năng lực trí tuệ (NLTT) và biện pháp phát triển NLTT. Nghiên cứu nội dung dạy học Phương trình lượng giác (PTLG) ở trường THPT để đưa ra biện pháp thích hợp và sử dụng các biện pháp đó nhằm phát triển NLTT của học sinh. Tiến hành thực nghiệm sư phạm
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................ 2
3. Nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................ 2
4. Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 2
5. Giả thuyết khoa học .............................................................................. 3
6. Cấu trúc luận văn .................................................................................. 3
Chƣơng 1 : CỞ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN.................................. 4
1.1. Một số vấn đề về phát triển năng lực trí tuệ của học sinh ................... 4
1.1.1. Khái niệm năng lực trí tuệ ............................................................... 4
1.1.2. Mối quan hệ giữa dạy học và phát triển trí tuệ................................. 6
1.1.3. Tầm quan trọng của việc phát triển năng lực trí tuệ của học sinh ......... 7
1.1.4. Các biện pháp phát triển trí tuệ của học sinh thông qua dạy học toán....... 8
1.2. Dạy học giải bài tập Toán học với việc phát triển trí tuệ của học sinh ........ 14
1.2.1. Vai trò của bài tập toán trong quá trình dạy học .............................. 14
1.2.2. Phương pháp chung để giải bài tập toán học ................................... 15
1.2.3. Vai trò của bài tập toán học với việc phát triển trí tuệ của học sinh........ 17
1.3. Những tiềm năng để bồi dưỡng năng lực trí tuệ của học sinh trong
dạy học phương trình lượng giác............................................................... 17
1.3.1. Mục tiêu dạy học phương trình lượng giác ở lớp 11 nâng cao ......... 17
1.3.2. Nội dung cơ bản phần phương trình lượng giác ban nâng cao ở
trường trung học phổ thông và những đổi mới so với sách giáo khoa
trước đây................................................................................................... 18
1.3.3. Tiềm năng bồi dưỡng năng lực trí tuệ của học sinh thông qua dạy
học phương trình lượng giác ..................................................................... 20
1.3.4. Những thuận lợi và khó khăn trong dạy học phương trình lượng
giác lớp 11 nâng cao ................................................................................. 20
Tiểu kết chương 1 ..................................................................................... 21
Ket-noi.com kho tai lieu mien phi Ket-noi.com kho tai lieu mien phi5
Chƣơng 2: PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TRÍ TUỆ CỦA HỌC SINH
TRONG DẠY HỌC PT LƢỢNG GIÁC (ĐẠI SỐ VÀ GIẢI TÍCH
LỚP 11 NÂNG CAO) ............................................................................. 22
2.1. Một số phương pháp cơ bản giải PT lượng giác ................................. 22
2.1.1. Giải PT lượng giác bằng các phép biến đổi tương đương ................ 23
2.1.2. Giải PT lượng giác bằng cách đặt ẩn phụ ........................................ 26
2.1.3. Giải PT lượng giác bằng phương pháp đánh giá.............................. 30
2.2. Một số biện pháp phát triển năng lực trí tuệ của học sinh trong dạy
học PT lượng giác (Đại số và giải tích lớp 11 nâng cao) ........................... 33
2.2.1. Rèn luyện tư duy logic và ngôn ngữ chính xác ................................ 33
2.2.2. Rèn luyện khả năng suy đoán và tưởng tượng ................................. 46
2.2.3. Rèn luyện các hoạt động trí tụê cơ bản............................................ 58
2.2.4. Hình thành các phẩm chất trí tuệ ..................................................... 76
Tiểu kết chương 2 ..................................................................................... 89
Chƣơng 3 : THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM.............................................. 90
3.1. Mục đích, nội dung, kế hoạch thực nghiệm sư phạm.......................... 90
3.1.1. Mục đích thực nghiệm .................................................................... 90
3.1.2. Nội dung thực nghiệm..................................................................... 90
3.1.3. Kế hoạch thực nghiệm..................................................................... 90
3.2. Giáo án thực nghiệm .......................................................................... 91
3.2.1. Giáo án 1......................................................................................... 91
3.2.2. Giáo án 2......................................................................................... 97
3.3. Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm.............................................. 103
Tiểu kết chương 3 ..................................................................................... 105
KẾT LUẬN ............................................................................................ 106
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................ 1071
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Luật giáo dục chương II, mục 2, điều 23 qui định: “Mục tiêu giáo dục
phổ thông là giúp HS phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm
mỹ và các kĩ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam xã
hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho HS
tiếp tục học lên cao hay đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và
bảo vệ tổ quốc”.
Phát triển NLTT cho HS là một nhiệm vụ rất quan trọng và thường
xuyên trong dạy học ở nhà trường phổ thông. Để làm tốt điều này người GV
phải có kiến thức sâu sắc về tâm lý học, giáo dục học, đặc biệt là kiến thức
chuyên môn về môn học mình phụ trách cùng với khả năng truyền thụ tốt.
Môn toán trong nhà trường phổ thông có một vị trí, ý nghĩa hết sức
quan trọng trong việc góp phần nâng cao NLTT cho HS. Tuy nhiên dạy toán
thế nào để đạt được mục đích trên thì không phải là điều đơn giản. Hiện nay
phần lớn HS rất thụ động trong học tập, làm bài máy móc, thiếu tính linh hoạt,
sáng tạo trong suy nghĩ.Vì vậy nếu người GV không đổi mới phương pháp
dạy theo hướng phát huy tính tích cực của người học thì sẽ không thể phát
triển được NLTT của các em.
Vấn đề phát triển trí tuệ của HS thông qua dạy học môn Toán đã được
nhiều tác giả trong nước quan tâm. Có thể kể đến các công trình nghiên cứu như:
- “Rèn luyện khả năng khái quát hoá, đặc biệt hoá, tương tự cho học
sinh phổ thông”- Luận văn thạc sĩ khoa học sư phạm- Tâm lý của Lê Tuấn
Anh (1998).
- “ Khai thác các bài toán trong SGK đại số 10 thí điểm ban khoa học
tự nhiên nhằm phát triển khả năng khái quát hoá, đặc biệt hoá của học sinh
khá giỏi”- Luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục của Lê Anh Tuấn (2005).
Ket-noi.com kho tai lieu mien phi Ket-noi.com kho tai lieu mien phi2
- " Phát triển năng lực trí tuệ cho học sinh trong dạy học chương vectơ"
- Luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục của Nguyễn Ngọc Hiếu (2010).
- “Khuyến khích một số hoạt động trí tuệ của học sinh qua dạy học môn
Toán ở trường THCS”, của các tác giả Nguyễn Bá Kim, Vương Dương Minh,
Tần Thâu (1998).
- “Rèn luyện tư duy trong dạy học Toán” của tác giả Trần Thúc Trình (2003).
- “Rèn luyện tư duy qua việc giải bài tập Toán” của tác giả Nguyễn
Thái Hoè (1997).
Tuy nhiên chưa có một công trình nào đi sâu nghiên cứu việc phát triển
NLTT của HS thông qua việc dạy học PTLG mặc dù PTLG là mảng kiến thức
hay và khó trong trường phổ thông. Các bài tập về giải PTLG rất đa dạng và
thường xuyên có trong các kì thi tuyển sinh đại học, thi học sinh giỏi các cấp.
Đây là mảng kiến thức có nhiều tiềm năng để người GV có thể phát triển
được NLTT của HS. Do đó tui chọn đề tài: “Phát triển năng lực trí tuệ của
học sinh trong dạy học phương trình lượng giác (Đại số và giải tích lớp 11
nâng cao).
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu biện pháp phát triển NLTT của HS thông qua dạy học
PTLG trong chương trình Đại số và giải tích lớp 11 nâng cao.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tìm hiểu cơ sở lí luận về NLTT, biện pháp phát triển NLTT.
- Nghiên cứu nội dung dạy học PTLG ở trường THPT để đưa ra biện
pháp thích hợp và sử dụng các biện pháp đó nhằm phát triển NLTT của HS.
- Thực nghiệm sư phạm
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
4.1. Nghiên cứu lí luận
- Nghiên cứu chương trình, SGK, sách GV, sách tham khảo liên quan
đến các kiến thức về PTLG ở lớp 11 nâng cao.3
- Nghiên cứu tài liệu tham khảo và các luận án, luận văn có liên quan
đến vấn đề phát triển NLTT của HS.
4.2. Quan sát, điều tra
- Quan sát, điều tra việc dạy PTLG ở các lớp 11 ban nâng cao tại
trường THPT Nguyễn Trãi – Thành phố Hải Phòng.
4.3. Thực nghiệm sư phạm
- Tiến hành thực nghiệm dạy học giải PTLG cho HS lớp 11 nâng cao
theo hướng phát phát triển NLTT của các em nhằm kiểm chứng tính khả thi
và hiệu quả của đề tài.
5. Giả thuyết khoa học
Nếu vận dụng một cách linh hoạt các biện pháp phát triển NLTT của
học sinh trong dạy học PTLG thì không những học sinh đạt kết quả cao trong
học tập mà còn đáp ứng mục tiêu phát triển tư duy của học sinh.
6. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn
gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn.
Chương 2: Phát triển năng lực trí tuệ của học sinh trong dạy học
PTLG lớp 11 nâng cao.
Chương 3: Thực nghiệm sư phạm
Ket-noi.com kho tai lieu mien phi Ket-noi.com kho tai lieu mien phi4
CHƢƠNG 1
CỞ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1. Một số vấn đề về phát triển năng lực trí tuệ của học sinh
1.1.1. Khái niệm năng lực trí tuệ
1.1.1.1. Khái niệm năng lực
Năng lực là khả năng thực hiện có hiệu quả các hoạt động, giải quyết
các nhiệm vụ, vấn đề thuộc các lĩnh vực nghề nghiệp, xã hội hay cá nhân
trong những tình huống khác nhau trên cơ sở sự hiểu biết, kỹ năng, kỹ xảo và
kinh nghiệm của mỗi người. [36; tr. 303]
Khi nói đến năng lực phải nói đến năng lực trong một loại hoạt động
nhất định. Một người được coi là có năng lực nếu trong một hoàn cảnh nhất
định người đó nắm vững tri thức, kỹ năng, kỹ xảo của một loại hoạt động nào
đó và đạt kết quả cao hơn so với kết quả của những người khác. Năng lực
được nảy sinh và quan sát được trong hoạt động giải quyết những yêu cầu đặt
ra. Năng lực chỉ được hình thành và phát triển thông qua hoạt động và bằng
hoạt động.
1.1.1.2. Khái niệm trí tuệ
Trong tiếng La Tinh, trí tuệ có nghĩa là hiểu biết, thông tuệ. Còn trong
từ điển Tiếng Việt (NXB Khoa học xã hội 1994) giải thích: Trí tuệ là khả
năng nhận thức lý tính đạt đến một trình độ nhất định.
Xét trong khoa học tâm lý học, có thể khái quát một cách tương đối các
quan niệm đã có về khái niệm trí tuệ thành 3 nhóm chính: Nhóm thứ nhất
định nghĩa trí tuệ là khả năng hoạt động lao động và học tập của cá nhân;
Nhóm thứ hai định nghĩa trí tuệ là năng lực tư duy trừu tượng của cá nhân;
Nhóm thứ ba coi trí tuệ là năng lực thích ứng tích cực của cá nhân.
- Quan niệm thứ nhất đã có từ lâu và khá phổ biến. Theo nhà tâm lý học
người Nga B.G.Ananhev, trí tuệ là đặc điểm tâm lý phức tạp của con người
mà kết quả của công việc lao động và học tập phụ thuộc vào nó. Mối quan hệ5
giữa học tập (đặc biệt là kết quả học tập) với khả năng trí tuệ cá nhân đã được
các nhà sư phạm quan tâm từ lâu. Các công trình nghiên cứu cho thấy giữa
hai yếu tố này có mối quan hệ nhân quả với nhau nhưng không phải là quan
hệ tương ứng 1-1. Năm 1905 nhà tâm lý học A.Binet (1857-1911) đã nghiên
cứu bằng test trí lực và xác định được những HS học kém do khả năng trí tuệ
và những em do lười hay do nguyên nhân khác. [37; tr.46]
- Nhóm thứ 2 đã quy hẹp khái niệm trí tuệ vào các thành phần cốt lõi
của nó là tư duy và gần như đồng nhất chúng với nhau. Trên thực tế, nhóm
quan niệm này khá phổ biến bao gồm: A.Binet (1905), L.Terman (1937),
G.X.Cotchuc (1971), V.A.Cruchetky (1976), R.Sternberg (1986). [33; tr.46]
- Nhóm thứ 3, coi trí tuệ là khả năng thích ứng của cá nhân được phổ
biến hơn cả và thu hút nhiều nhà nghiên cứu lớn: U.Ster, G.Piagie,
D.Wechsler, R.Zazzo…Theo G.Piagie( 1969) bất kỳ trí tuệ nào cũng là một
sự thích ứng. D.Wechsler (1939) cho rằng trí tuệ là khả năng tổng thể để hoạt
động một cách có suy nghĩ, tư duy hợp lý, chế ngự được môi trường xung
quanh. Trí tuệ là khả năng xử lý thông tin để giải quyết vấn đề và nhanh
chóng thích nghi với tình huống mới ( F.Raynal và A.Rieunier- 1997). Trí tuệ
là khả năng hiểu các mối quan hệ sẵn có giữa các yếu tố của tình huống và
thích nghi để thực hiện cho lợi ích bản thân ( N.Sillamy-1997). [37; tr.47]
Các quan niệm về trí tuệ không loại trừ nhau. Không có quan niệm nào
chỉ chú ý đến duy nhất một khía cạnh năng lực tư duy hay khả năng thích
ứng, mà thường đề cập đến hầu hết các nội dung đã nêu. Sự khác biệt về các
quan niệm chỉ là ở chỗ khía cạnh nào được nhấn mạnh và nghiên cứu sâu hơn.
Tuy nhiên để có cách hiểu bao quát về vấn đề khái niệm trí tuệ, cần lưu ý đến
4 đặc trưng của trí tuệ là:
- Trí tuệ là yếu tố tâm lý có tính độc lập tương đối với các yếu tố tâm lý
khác của cá nhân.
Ket-noi.com kho tai lieu mien phi Ket-noi.com kho tai lieu mien phi6
- Trí tuệ có chức năng đáp ứng mối quan hệ tác động qua lại giữa chủ
thể với môi trường sống, tạo ra sự thích ứng tích cực của cá nhân.
- Trí tuệ được hình thành và biểu hiện trong hoạt động của chủ thể.
- Sự phát triển của trí tuệ chịu ảnh hưởng của yếu tố sinh học của cơ thể
và chịu sự chế ước của các yếu tố văn hoá xã hội.
1.1.1.3. Khái niệm năng lực trí tuệ
Từ các khái niệm về năng lực và trí tuệ đã nêu ở trên ta có thể định
nghĩa về NLTT như sau: NLTT là khả năng thực hiện có hiệu quả các hoạt
động, giải quyết các nhiệm vụ, vấn đề thuộc về lĩnh vực trí tuệ.
1.1.2. Mối quan hệ giữa dạy học và phát triển trí tuệ
Dạy học và sự phát triển trí tuệ có mối quan hệ thống nhất biện chứng.
Dạy học phải dẫn đến sự phát triển trí tuệ cho người học. Sự phát triển trí tuệ
vừa là kết quả, vừa là tiền đề cho việc dạy học có hiệu quả.
Tuy nhiên nói dạy học thống nhất với sự phát triển trí tuệ không có
nghĩa là trình độ dạy học tương đồng hay ngang bằng với trình độ phát triển
trí tuệ của người học. Theo L.X.Vưgotxki: “Dạy học theo đúng chức năng của
nó phải đi trước và kéo theo sự phát triển trí tuệ cho người học”. Nếu dạy học
đi sau hay ngang bằng với sự phát triển trí tuệ của người học sẽ kìm hãm lại
sự phát triển trí tuệ. Do đó trong quá trình dạy học việc xác định đúng trình độ
phát triển của HS là một việc làm vô cùng quan trọng của GV. Theo
L.X.Vưgotxki, cần thiết phải phân biệt hai trình độ trong suốt quá trình phát
triển của HS: Trình độ phát triển hiện thời và khả năng phát triển gần nhất
(vùng phát triển gần nhất). Trình độ phát triển hiện thời là trình độ mà ở đó
các chức năng tâm lý đã đạt tới mức chín muồi, còn vùng phát triển gần nhất
là vùng trong đó các chức năng tâm lý đang trưởng thành nhưng chưa chín.
Trình độ phát triển hiện thời được biểu hiện qua tình huống HS có thể độc lập
giải quyết nhiệm vụ, không cần sự trợ giúp từ bên ngoài. Còn khả năng phát
triển gần nhất biểu hiện qua tình huống HS hoàn thành nhiệm vụ khi có sự7
hợp tác giúp đỡ của người khác, mà nếu tự mình HS không thể thực hiện
được. Dạy học đón đầu sự phát triển của HS nghĩa là phải tác động vào vùng
phát triển gần nhất, hướng dẫn và tạo ra sự phát triển trí tuệ tối đa, đúng
hướng ở người học. [33; tr.50]
Nhưng như vậy không có nghĩa là nếu dạy học đón đầu sự phát triển của
HS thì sẽ phát triển được trí tuệ của các em. Muốn làm được điều đó dạy học
phải có sự định hướng đứng đắn, phù hợp. Nếu không dạy học sẽ làm cho trí
tuệ không phát triển, thậm trí phát triển lùi lại hay rơi vào lối tư duy hình
thức, thụ động, thiển cận.
1.1.3. Tầm quan trọng của việc phát triển năng lực trí tuệ của học sinh
Trong thời đại ngày nay, khoa học công nghệ đang phát triển rất nhanh
và dần trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp trong nền kinh tế tri thức. Kho
tàng tri thức của nhân loại gia tăng với tốc độ chóng mặt trong khi thời gian
học tập tại nhà trường có hạn. Nhiệm vụ đặt ra cho dạy học hiện nay là phải
nâng cao chất lượng học tập nhằm giúp HS có thể tự tìm kiếm tri thức, tự học
suốt đời và bắt kịp nhịp sống của xã hội hiện đại. Hay nói cách khác dạy học
không chỉ hướng vào việc cung cấp kiến thức lý thuyết mà quan trọng hơn,
phải hình thành năng lực hoạt động trí tuệ, hình thành phẩm chất tư duy và
phương pháp hoạt động cho người học.
Để giải quyết được bài toán trên, việc phát triển NLTT cho người học
trở thành nhiệm vụ trọng tâm trong dạy học. Người GV cần chú trọng hình
thành, rèn luyện phương pháp tư duy sáng tạo, bồi dưỡng các phẩm chất trí
tuệ, rèn luyện khả năng suy nghĩ và giải quyết các tình huống đặt ra trong
cuộc sống một cách nhạy bén cho HS. Trong dạy học cần chú trọng hình
thành phương pháp học, phương pháp làm việc, rèn luyện các thuộc tính độc
lập, sáng tạo, mềm dẻo của trí tuệ. Cần rèn luyện tính đa dạng, chiều rộng,
chiều sâu của tư duy. Có như vậy nhiệm vụ phát triển NLTT của người học
mới đạt hiệu quả cao, đáp ứng được yêu cầu trong thời kỳ mới.
Ket-noi.com kho tai lieu mien phi Ket-noi.com kho tai lieu mien phi8
1.1.4. Các biện pháp phát triển trí tuệ của học sinh thông qua dạy học toán
Môn toán có khả năng to lớn góp phần phát triển NLTT của HS. Mục
tiêu này cần được thực hiện một cách có ý thức, có hệ thống, có kế hoạch chứ
không phải tự phát. Các biện pháp phát triển trí tuệ của HS thông qua dạy học
Toán bao gồm:
1.1.4.1. Rèn luyện tư duy logic và ngôn ngữ
Do đặc điểm của khoa học toán học, môn toán có tiềm năng quan trọng
có thể khai thác để rèn luyện cho HS tư duy logic. Nhưng tư duy không thể
tách rời ngôn ngữ, nó phải diễn ra với hình thức ngôn ngữ, được hoàn thiện
trong sự trao đổi bằng ngôn ngữ của con người và ngược lại, ngôn ngữ được
hình thành nhờ có tư duy. Vì vậy việc phát triển tư duy logic gắn liền với việc
rèn luyện ngôn ngữ chính xác.
Việc phát triển tư duy logic và ngôn ngữ chính xác ở HS qua môn Toán
có thể thực hiện theo 3 hướng liên quan chặt chẽ với nhau:
- Thứ nhất: Làm cho HS nắm vững, hiểu đúng và sử dụng đúng những
liên kết logic: và, hoặc, nếu thì, phủ định, những lượng từ tồn tại và khái quát…
- Thứ hai: Phát triển khả năng định nghĩa và làm việc với những định
nghĩa cho HS.
- Thứ ba: Phát triển khả năng hiểu chứng minh, trình bày lại chứng
minh và độc lập tiến hành chứng minh. [9; tr.45]
1.1.4.2. Rèn luyện khả năng suy đoán và tưởng tượng
Tác dụng phát triển tư duy của môn toán không những ở sự rèn luyện
tư duy logic mà còn ở sự phát triển khả năng suy đoán và tưởng tượng. Muốn
rèn luyện khả năng này cho HS, GV cần lưu ý:
+) Làm cho HS quen và có ý thức sử dụng những quy tắc suy đoán như
xét tương tự, khái quát hóa, quy lạ về quen,…những suy đoán có thể rất táo
bạo, nhưng phải có căn cứ, dựa trên những quy tắc, kinh nghiệm nhất định
chứ không phải là đoán mò, nghĩ liều.9
+) Tập luyện cho HS khả năng hình dung được những đối tượng, quan
hệ không gian và làm việc với chúng dựa trên những dữ liệu bằng lời hay
những hình phẳng, từ những biểu tượng của những đối tượng đã biết có thể
hình thành, sáng tạo ra hình ảnh của những đối tượng chưa biết hay không có
trong đời sống. [9; tr.45- 46]
1.1.4.3. Rèn luyện các hoạt động trí tuệ cơ bản
Môn toán đòi hỏi HS phải thường xuyên thực hiện những hoạt động trí
tuệ cơ bản như phân tích, tổng hợp, trừu tượng hoá, khái quát hoá, tương tự
hoá, đặc biệt hoá, so sánh. Vì thế môn toán có ý nghĩa to lớn trong việc rèn
luyện cho HS những hoạt động trí tuệ này. Sau đây tui xin trình bày cụ thể
từng hoạt động trí tuệ.
- Phân tích và tổng hợp
Theo định nghĩa của G.S Nguyễn Bá Kim: Phân tích là tách (trong tư
tưởng) một hệ thống thành những vật, tách một vật thành những bộ phận
riêng lẻ.
G.S Nguyễn Cảnh Toàn định nghĩa một cách tường minh hơn: phân
tích là đi sâu tìm hiểu các chi tiết, bộ phận của một tổng thể, tìm ra những đặc
điểm của các chi tiết, bộ phận đó.
Tổng hợp là liên kết (trong tư tưởng) những bộ phận cấu thành một vật,
liên kết nhiều vật thành một hệ thống. Phân tích và tổng hợp là hai hoạt động
trí tuệ trái ngược nhau nhưng lại là hai mặt của một quá trình thống nhất.
Chúng là hai hoạt động trí tuệ cơ bản của quá trình tư duy. Những hoạt động
trí tuệ khác đều diễn ra trên nền tảng phân tích và tổng hợp.
- Trừu tượng hoá và khái quát hoá:
Trừu tượng hoá là tách những đặc điểm bản chất khỏi những đặc điểm
không bản chất. Đương nhiên sự phân biệt bản chất với không bản chất ở đây
mang ý nghĩa tương đối, nó phụ thuộc vào mục đích hành động.
Ket-noi.com kho tai lieu mien phi Ket-noi.com kho tai lieu mien phi10
Theo G.Pôlya: “Khái quát hoá là chuyển từ việc nghiên cứu một tập
hợp đối tượng đã cho đến việc nghiên cứu một tập lớn hơn, bao gồm cả tập
hợp ban đầu”.
G.S Nguyễn Bá Kim định nghĩa khái quát hoá một cách tường minh
hơn như sau: “Khái quát hoá là chuyển từ một tập hợp đối tượng sang một tập
hợp lớn hơn chứa tập hợp ban đầu bằng cách nêu bật một số đặc điểm chung
của các phần tử trong tập hợp xuất phát". Như vậy ta thấy trừu tượng hoá là
điều kiện cần của khái quát hoá.
Có hai dạng khái quát hoá thường gặp trong môn Toán là: Khái quát
hoá từ cái riêng lẻ đến cái tổng quát và khái quát hoá từ cái tổng quát đến cái
tổng quát hơn. Trong Toán học, người ta thường khái quát một yếu tố hoặc
nhiều yếu tố của khái niệm, định lý, bài toán...thành những kết quả tổng quát.
VD: Chúng ta khái quát hoá khi mở rộng công thức
CHƢƠNG 3
THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM
3.1. Mục đích, nội dung, kế hoạch thực nghiệm sƣ phạm
3.1.1. Mục đích thực nghiệm
- Thực nghiệm sư phạm nhằm bước đầu kiểm nghiệm tính thực tiễn của
đề tài qua thực tế giảng dạy và học tập ở trường THPT.
- TN sư phạm kiểm nghiệm tính khả thi và hiệu quả của các biện pháp
phát triển NLTT của HS thông qua dạy học giải PTLG đã được trình bày
trong luận văn.
3.1.2. Nội dung thực nghiệm
Để đạt được mục đích TN, tui soạn 2 giáo án, 1 giáo án dạy trong giờ
chính khoá và 1 giáo án dạy trong giờ tự chọn của lớp 11 ban NC. Các giáo
án này được giảng dạy ở lớp TN. Cuối mỗi tiết dạy có một bài kiểm tra nhanh
để đánh giá kết quả của phương pháp giảng dạy và khả năng tiếp thu của HS.
Cuối chương có một bài kiểm tra 45 phút để đánh giá tổng thể kết quả.
3.1.3. Kế hoạch thực nghiệm
Muốn đánh giá tính khả thi và hiệu quả của các biện pháp sư phạm tôi
đưa ra trong chương 2 thì cần tiến hành trên diện rộng, ở nhiều trường
với nhiều đối tượng HS. Nhưng do sự hạn chế về thời gian cũng như các yếu
tố khác nên tui chỉ tiến hành thực nghiệm ở trường THPT Nguyễn Trãi, thành
phố Hải Phòng. Để bảo đảm tính khách quan và đa dạng khi thực nghiệm tôi
làm như sau:
- Chọn 3 lớp 11 ban NC, gồm 2 lớp thực nghiệm (TN) là 11B10 (kí
hiệu là TN1), 11B11 (kí hiệu là TN2) và một lớp đối chứng (ĐC) là 11B12.
Trong 2 lớp TN có một lớp học tương đương (11B10) và một lớp học khá hơn
(11B11) so với lớp ĐC. Cả 3 lớp đều có 50 HS và do cùng một giáo viên
giảng dạy.91
3.2. Giáo án thực nghiệm
3.2.1. Giáo án 1
Giáo án 1 : Một số phương trình lượng giác đơn giản (tiết 2)
I- Mục tiêu
1. Kiến thức:
- HS hiểu được cách giải PT bậc nhất đối với sin và cos
2. Kỹ năng:
- Giải thành thạo PT bậc nhất đối với sin và cos
3. Tư duy
- Rèn luyện tư duy logic, khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của HS.
- Rèn luyện khả năng suy đoán và các hoạt động trí tuệ cơ bản.
- Rèn luyện các phẩm chất tư duy: Tính linh hoạt, độc lập, sáng tạo.
4. Thái độ
- Cẩn thận, tỉ mỉ trong học tập
- Say mê, yêu thích học môn toán.
II- Chuẩn bị của giáo viên và HS
1. Giáo viên: Soạn giáo án, đồ dùng dạy học.
2. HS: Ôn tập các công thức lượng giác, các PT lượng giác cơ bản, đọc trước
bài mới ở nhà.
III- Tiến trình bài giảng
1. Ổn định tổ chức lớp
2. Kiểm tra bài cũ
- Yêu cầu 1 HS lên bảng trả lời câu hỏi sau:
Câu hỏi 1: Nêu các công thức cộng của hàm sin và cos.
Câu hỏi 2: Hãy chứng minh: sinx + cosx =
- Đáp án: Câu hỏi 1: sin(a + b) = sina.cosb + sinb.cosa
sin(a - b) = sina.cosb - sinb.cosa
Link Download bản DOC
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:

 
Last edited by a moderator:
Các chủ đề có liên quan khác
Tạo bởi Tiêu đề Blog Lượt trả lời Ngày
D Biện pháp phát triển kỹ năng tiền học đường cho trẻ 5 – 6 tuổi Luận văn Sư phạm 0
D kinh nghiệm dạy học môn âm nhạc phát triển năng lực cho học sinh tiểu học đáp ứng mục tiêu chương trình gdpt 2018 Luận văn Sư phạm 0
D vận dụng năng lực số vào dạy học văn chính luận trong chương trình ngữ văn thpt nhằm phát triển năng lực học sinh Luận văn Sư phạm 0
D Tiềm năng và định hướng phát triển du lịch văn hóa ở tỉnh Tây Ninh Văn hóa, Xã hội 0
D Phát triển năng lực mô hình hóa toán học cho học sinh trong dạy học đại số lớp 7 Luận văn Sư phạm 0
D Biện pháp giúp học sinh lớp 4 phát triển năng lực cảm thụ văn học Luận văn Sư phạm 0
D Sử dụng nghiên cứu bài học để phát triển năng lực giao tiếp toán học cho học sinh trung học cơ sở Luận văn Sư phạm 0
D Phát triển năng lực cho học sinh thông qua dạy học Đa thức trong chương trình THCS Luận văn Sư phạm 0
D Phát Triển Năng Lực Tư Duy Và Lập Luận Toán Học Cho Học Sinh Lớp 5 Qua Dạy Học Giải Bài Tập Hình Học Luận văn Sư phạm 0
D Nghiên Cứu Khả Năng Sinh Trưởng, Phát Triển Của Một Số Dòng Giống Đậu Tương Tại Huyện Vị Xuyên - Tỉnh Hà Giang Nông Lâm Thủy sản 0

Các chủ đề có liên quan khác

Top