Một số nguyên nhân dẫn đến hành vi nghiện hút ma túy trong trẻ em Hà Nội

Đề tài: Một số nguyên nhân dẫn đến hành vi nghiện hút ma tuý trong trẻ em Hà Nội
1. Lý do chọn đề tàI
Hiện nay, trên thế giới ma tuý đang là một vấn đề mang tính toàn cầu, một hiểm hoạ song hành với đại dịch HIV/ AIDS. Ma tuý tàn phá nhân cách con người, làm đảo lộn trật tự tôn ti xã hội và gia đình,làm suy kiệt giống nòi của từng quốc gia dân tộc và kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế và của tiến trình hoàn thiện con người.
Việt Nam là một nước đang trong quá trình hội nhập mở cửa với thế giới ; bên cạnh những mặt tích cực của quá trình hội nhập thì ma tuý đang là một trong những mặt tiêu cực của quá trình này. Công cuộc công nghiệp hoá, hiện đaị hoá đất nước của Việt Nam đang đứng trước những thử thách lớn trong đó có vấn đề buôn bán và sử dụng ma tuý. Thủ đô Hà Nội là một trung tâm kinh tế- văn hoá - chính trị của cả nước. ở đây, tốc độ đô thị hoá đang diễn ra nhanh chóng và cùng với quá trình đô thị hoá là những mặt tráI cuả nó trong đó có tệ nạn ma tuý. Hà Nội có thể được xem như mảnh đất màu mỡ cho tệ nạn ma tuý phát triển vì những đIều kiện thuận lợi của nó mà sự quản lý từ phía gia đình và xã hội không thể nào kiểm soát được.
Việc sử dụng ma tuý tại Hà Nội tập trung chủ yếu ở lứa tuổi thanh thiếu niên- là nguồn nhân lực tương lai của đất nước. Đây thực sự là một hiện tượng tiêu cực của xã hội, cho nên nguyên nhân dẫn đến hành vi nghiện hút của trẻ em Hà Nội cũng xuất phát từ sự ảnh hưởng của những tiêu cực xã hội. trẻ em là đối tượng chúng ta cần uốn nắn về nhân cách. Do đó tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến hành vi nghiện hút ở trẻ em là một việc làm thiết thực góp phần hoàn thiện nhân cách của tr. Việc xác định yếu tố nào là nguồn gốc phát sinh ra tệ nạn nghiện hút ma tuý là một vấn đề không đơn giản. Song mỗi ngành khoa học đều có cách tiếp cận riêng của mình về đối tượng nghiên cứu mà chúng ta đI sâu tìm hiểu. ở đề tàI này, vỡi đối tượng nghiên cứu là tầng lớp trẻ em ( hay còn gọi là nhóm tuổi vị thành niên ) cho nên việc xác định nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghiện hút được xác định do sự tác động tiêu cực từ ba môi trường : gia đình, nhà trường và xã hội. Đó là những hướng giảI thích cơ bản nhằm vào quá trình xã hội hoá nhân cách của trẻ em . Nó chỉ cho ta thấy sự tác động của nhóm xã hội, thiết chế xã hội lên mỗi cá nhân dẫn đến hành vi nghiện hút của mỗi người.
2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Trong đIều kiện hiện nay, với xu thế toàn cầu hoá, xu thế quốc tế hoá nền kinh tế thế giới làm cho các quốc gia gắn bó ràng buộc với nhau nhiều hơn. Chính đIều này là đIều kiện cho bọn tội phạm quốc tế và buôn lậu ma tuý hoành hành. Ma tuý có mặt khắp mọi nơI, từ thành thị đến nông thôn, từ đồng bằng lên miền núi. Đối tượng sử dụng ma tuý cũng không phân biệt giau nghèo, già trẻ, gáI trai đủ mọi lứa tuổi. Nguy cơ nghiện ma tuý ngày càng tăng lên.
Theo thống kê của tổ chức y tế thế giới(WHO) hiện nay thế giới có khoảng 50 triệu người nghiện ma tuý, hàng năm sử dụng 3033 tấn thuốc phiện. Các nước có số người nghiện ma tuý cao là Mỹ, Pháp, Colômbia, ItaliaNguy hiểm hơn là ma tuý đã len lỏi trong các trường học, tới tầng lớp học sinh sinh viên, thanh thiếu niên
Trước thực trạng đó, thế giới đã vạch ra chương trình hành động cho các năm từ 1991- 2000 là “thập kỷ chống ma tuý ”. Liên hợp quốc đã thành lập Uỷ ban phòng chống tệ nạn ma tuý để tiến hành phònh chống và kiểm soát ma tuý trên toàn thế giới. ở Mỹ và Italia trong năm 1997 đã có công trình nghiên cứu về “Thực trạng sử dụng ma tuý của học sinh trung học” ở Anh, Mỹ
ở nước ta, ma tuý đã tồn tại rất lâu đời. Từ việc cây ma tuý chỉ là một vị thuốc thì dưới thời phong kiến nó đã là một thứ để tầng lớp quan laị, địa chủ giàu có hút chơi. Dưới thời Pháp thuộc, ma tuý được thực dân Pháp sử dụng như một thứ công cụ để nô dịch đân ta. Sau 1954, Miền Bắc dưới chế độ xã hội chủ nghĩa đã giảI quyết được căn bản tình hình nghiện hút ma tuý. nhưng ở miền Nam, dưới chế độ Ngô Đình Diệm việc mua bán và sử dụng ma tuý trở nên công khai, phổ biến hơn. Từ sau 1975 ước tính miền Nam có khoảng 170000 người nghiện ma tuý.
Từ sau Đại hội Đảng lần VI(!)(&) với đường lối đổi mới của Đảng, nền kinh tế xã hội nước ta có nhiều chuyển biến tích cực nhưng bên cạnh đó cũng nỷ sinh hàng loatj các vấn đề xã hội cần giảI quyết trong đ0ó nổi cộm lên là vấn đề buôn bán và sử dụng ma tuý.
Theo số liệu của cục phòng chống tệ nạn xã hội thì số người nghiện hút ma tuý trong 2 năm 1996- 1997 của Hà Nội là 10000 người.
Từ thực trạng trên, chíng phủ đã đề ra một loạt các biện pháp cụ thể như: Thành lập uỷ ban quốc gia về phòng chống và kiểm soát ma tuý; xây dựng dự thảo pháp luật về phòng chống và kiểm soát ma tuý ; sửa đổi luật hình sự đối với tội phạm ma tuý ; thành lập cục cảnh sát phòng chống ma tuý trực thuộc Bộ nội vụĐồng thời đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu khoa học về ma tuý như:
- Đề tàI :“Đánh giá tình hình lạm dụng ma tuý trong học sinh sinh viên Hà Nội. Một số đề xuất, biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn ” của thành đoàn Hà Nội tiến hành năm 1997.
- Đề tàI:“Thực trạng vấn đề nghiện hút ma tuý ở thành phố Hà Nội ” của Bộ lao động thương binh xã hội được tiến hành năm 1996.
- Đề tàI:“Nguyên nhân dẫn đến hành vi nghiện hút ma tuý trong trẻ em thành phố Hà Nội ”của viện nghiên cứu thanh niên, được tiến hành năm 1996.
NgoàI ra, còn một sốm đề tàI khác như: “Sử dụng chất hướng thần và phục hôI chức năng tâm lý xã hội trong việc phòng táI nghiện ma tuý ”của Sở y tế Hà Nội , được tiến hành năm 1997.
Đề tàI:“Phòng chống tệ nạn ma tuý ở thành phố Hà Nội - Thực trạng, giảI pháp và phương hướng đồng bộ” của Sở lao động thương binh và xã hội, được tiến hành năm 1997.
Đề tài“Các giảI pháp phòng chống và kiểm soát việc sản xuất, buôn bán, vận chuyển, sử dụng các chất ma tuý, tiêm chích các chất hóa học có liên quan đến việc tổng hợp các chất ma tuý trên địa bàn thủ đô Hà Nội ” của công an thành phố Hà Nội, được tiến hành năm 1997.
Hiện nay trong các trường đại học, các hoạt động nghiên cứu khoa học đang được đẩy mạnh và cũng có nhiều đề tàI tập trung vào nghiên cứu tìm hiểu nguyên nhân, thực trạng của việc buôn bán và sử dụng ma tuý.
3.Một số khái niệm liên quan
3.1. Khái niệm ma tuý
Có nhiều cách hiểu và định nghĩa khác nhau về ma tuý :
- Theo tổ chức y tế thế giới định nghĩa(1982): “Ma tuý theo nghĩa rộng nhất là một thực thể hoá học, hay là những thực thể hoá học, hay là những thực thể hỗn hợp, khác với tất cả những cáI đợc đòi hỏi để duy trì một sức khoẻ bình thờng, việc sử dụng những phẩm chất đó sẽ làm biến đổi chức năng sinh học và tinh thần của con ngời”.
- “Ma tuý là tên gọi chung của các chất có tác dụng gây trạng tháI ngây ngất, đờ đẫn, dùng quen thành nghiện”
(Từ đIển Tiếng Việt - Nxb KHXH - 1994)
3.2. KháI niệm nghiện ma tuý
- “Ngiện” là sự ham thích đến mức thành mắc thói quen, khó bỏ. “Nghiện ma tuý là trạng tháI nhiễm độc chu kì hay mãn tính do các chất ma tuý gây nên cho ngời sử dụng chúng, có nghĩa là lệ thuộc về mặt thể chất và tâm thần(tức là phảI tăng liều)”
(Phan Quốc Kinh-“Các chất ma tuý ở Việt Nam”- Nxb CAND. 1995)
Như vậy có thể hiểu: nghiện ma tuý là thói quen sử dụng ma tuý dẫn tới tình trạng lệ thuộc vào chúng, hậu quả của sự lệ thuộc đó là sự biến đổi về thể chất và tinh thần theo hớng tiêu cực do sự nhiễm độc từ các chất ma tuý, có hại cho cá nhân và cộng đồng.
3.3. KháI niệm trẻ em
- ĐIều 1- chơng I, Luật bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em :“trẻ em là công dân Việt Nam dới 16 tuổi”
- Từ đIển xã hội học:“trẻ em là các lứa tuổi đang trởng thành còn gọi là thiếu nhi. Về dân số học, khi nghiên cứu về táI sản xuất dân c thờng lấy tuổi 15 làm ranh giới phân biệt trẻ em với trởng thành. Tuy ranh giới ấy quá thấp nhng tiện lợi cho việc tính các độ tuổi cách nhau 5 năm, trong nhóm này còn phân biệt các nhóm nhỏ hơn. Về xã hội học, đó là nhóm ở trong quá trình xã hội - Theo tổ chức y tế thế giới định nghĩa(1982): “Ma tuý theo nghĩa rộng nhất là một thực thể hoá học, hay là những thực thể hoá học, hay là những thực thể hỗn hợp, khác với tất cả những cáI đợc đòi hỏi để duy trì một sức khoẻ bình thờng, việc sử dụng những phẩm chất đó sẽ làm biến đổi chức năng sinh học và tinh thần của con ngời”.
4. Một số nguyên nhân dẫn đến hành vi nghiện hút ma tuý trong trẻ em Hà Nội
4.1. Nguyên nhân từ phía gia đình
ở tuổi ấu thơ, gia đình là môi trường xã hội hoá đầu tiên của con người. Những chuẩn mực văn hoá xã hội được đứa trẻ tiếp nhận trực tiếp đầu tiên từ phía gia đình thông qua bố mẹ và các thành viên khác trong gia đình. Nhìn từ góc độ xã hội học thì “ gia đình là một nhóm xã hội gồm hai hay nhiều người gắn bó với nhau bằng quan hệ hôn nhân, quan hệ huyết thống hay nhận con nuôI ; vừa nhằm đáp ứng những nhu cầu riêng tư của họ, vừa thoả mãn nhu cầu xã hội về táI sản xuất dân cư theo nghĩa thể xác và tinh thần”.
Xuất phát từ hoàn cảnh sống của gia đình thì thấy một số trẻ bị rơi vào hoàn cảnh éo le, lớn lên trong một gia đình không đầy đủ ( gia đình khuyết cha, mẹ hay mồ côI cả cha lẫn mẹ ). Trong những hoàn cảnh đó, c...