Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết Nối

Luận văn ThS. Văn học Việt Nam -- Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2009
Tổng quan một số vấn đề lý luận về tiểu thuyết “Tài tử giai nhân” được giới nghiên cứu Trung Quốc nêu lên gần đây về cả nội dung và nghệ thuật. Đi sâu tìm hiểu, phân tích Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du dưới những yếu tố của tiểu thuyết tài tử giai nhân. Trên cơ sở nghiên cứu về Truyện Kiều, tác giả của luận văn đã so sánh những sự khác biệt giữa tác phẩm này với hệ thống tiểu thuyết tài tử giai nhân nhìn từ góc độ: kiểu nhân vật giai nhân – Kiều là một kĩ nữ; từ góc độ số phận của tài tình; hiện thực xã hội phong kiến; nhìn từ sự đậm nhạt của yếu tố “tình” và “dục” và từ góc độ quan niệm về cái đẹp
1. Lý do chọn đề tài, mục đích nghiên cứu
Sở dĩ chúng tui lựa chọn hướng nghiên cứu này là vì những lí do dưới đây:
Một là, về vấn đề vị trí của Truyện Kiều trong lịch sử văn học trung đại đã có rất
nhiều cách tiếp cận khác nhau như: tiếp cận Truyện Kiều từ thi pháp học, từ phong cách
học, từ thiền học, từ văn hoá học…Nhưng chưa thấy có công trình nào nhìn tác phẩm này
từ góc nhìn nhóm thể loại tài tử giai nhân.
Hai là, cả ở Trung Quốc và Việt Nam, thời trung đại, có một loại tác phẩm được
mệnh danh là “tiểu thuyết tài tử giai nhân” (Trung Quốc) và “truyện Nôm tài tử giai
nhân” (Việt Nam). Trước đây, ở Trung Quốc giới nghiên cứu không đánh giá cao loại tác
phẩm này, song gần đây những nghiên cứu về tiểu thuyết tài tử giai nhân Trung Quốc đã
được tăng cường và người ta đã nhận thức lại giá trị văn học của nhóm tiểu thuyết này.
ở Việt Nam, có lẽ giáo sư Trần Đình Hượu là người đã nêu vấn đề nghiên cứu một
cách hệ thống “truyện Nôm tài tử giai nhân” qua bài viết “ Hoa tiên và vấn đề của nó
trong lịch sử truyện Nôm” (Nho giáo và văn học Việt Nam trung cận đại). Trong bài viết
này, ông đã coi Hoa tiên, Phan Trần, Truyện Kiều là “truyện Nôm tài tử giai nhân”. Tuy
vậy, ở thời điểm giáo sư Trần Đình Hượu viết bài này, ở Trung Quốc chưa có phong trào
nghiên cứu sâu tiểu thuyết tài tử giai nhân nên tất nhiên có một số vấn đề của loại tiểu
thuyết có ảnh hưởng đến văn học Việt Nam chưa được nói đến. Tiếp tục những gợi ý quý
báu của giáo sư Trần Đình Hượu, tham khảo những thành tựu nghiên cứu mới về tiểu
thuyết tài tử giai nhân ở Trung Quốc, chúng tui muốn tìm thêm một điểm nhìn để hiểu
thấu đáo hơn một trong những tác phẩm truyện Nôm tài tử giai nhân. Đây cũng chính là
mục đích lớn nhất của luận văn.
2. ý nghĩa của đề tài
Chúng tui mong muốn đóng góp một tiếng nói nhỏ vào việc tìm hiểu mối quan hệ
văn học giữa hai nước Việt - Trung. Tìm thêm những điểm tương đồng và khác biệt giữa
truyện thơ Nôm tài tử giai nhân Việt Nam, chủ yếu là Truyện Kiều với dòng tiểu thuyết
tài tử giai nhân Trung Quốc.
Đồng thời mong muốn bước đầu tìm một hướng nghiên cứu mới cho Truyện Kiều,
cùng với những hướng nghiên cứu đã có để hiểu thấu đáo hơn một tác phẩm vĩ đại nhất
của văn học Việt Nam.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là Truyện Kiều, cụ thể là nghiên cứu những dấu
ấn và sự khác biệt của Truyện Kiều so với hệ thống tiểu thuyết tài tử giai nhân và truyện
thơ Nôm tài tử giai nhân. Phương pháp làm việc là đặt Truyện Kiều vào dòng tiểu thuyết
tài tử giai nhân. Việc khái quát thành tựu nghiên cứu của tiểu thuyết tài tử giai nhân
Trung Quốc chỉ là cơ sở lý luận, và nêu một số tiểu thuyết tài tử giai nhân Trung Quốc và
một số truyện thơ Nôm tài tử giai nhân nhằm chứng minh nhận định, so sánh sự giống và
khác nhau mà thôi.
4. Đóng góp của luận văn
Lần đầu tiên nhìn Truyện Kiều dưới góc nhìn nhóm thể loại tài tử giai nhân
5. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Về vấn đề vị trí của Truyện Kiều trong lịch sử văn học trung đại, đã có nhiều cách
tiếp cận khác nhau, có những chuyên luận: Truyện Kiều nhìn từ lịch sử phát triển của thể
loại truyện Nôm (Truyện Kiều và thể loại truyện Nôm ) của giáo sư Đặng Thanh Lê;
Truyện Kiều dưới góc nhìn thi pháp học của giáo sư Trần Đình Sử (Thi pháp Truyện
Kiều), Truyện Kiều dưới góc nhìn phong cách học của giáo sư Phan Ngọc (Tìm hiểu
phong cách Nguyễn Du trong Truyện Kiều), Truyện Kiều dưới cái nhìn thiền quán của
thiền sư Thích Nhất Hạnh (Thả một bè lau - Truyện Kiều dƣới cái nhìn thiền quán)
Truyện Kiều dưới góc nhìn văn hóa học - nhân học văn hoá của phó giáo sư - tiến sĩ Trần
Nho Thìn (Văn học trung đại Việt Nam dƣới góc nhìn văn hoá); có nhiều bài so sánh
Truyện Kiều với Kim Vân Kiều truyện, so sánh Truyện Kiều với các câu chuyện viết về
Thuý Kiều, …Trong các công trình trên, có những công trình trực tiếp hay gián tiếp, dù ít
dù nhiều cũng đã đề cập đến một số phương diện nhìn Truyện Kiều từ nhóm thể loại tài
tử giai nhân. Tuy nhiên để xây dựng hệ thống lý thuyết về nhóm thể loại tài tử giai nhân
làm căn cứ nghiên cứu Truyện Kiều thì chưa thấy có công trình nào đề cập đến. Để thấy rõ hơn được vấn đề, chúng tui điểm lại một số công trình trực tiếp đề cập
đến vấn đề nhìn Truyện Kiều từ nhóm thể loại tài tử giai nhân.
Trước hết là công trình Truyện Kiều và thể loại truyện Nôm của tác giả Đặng Thanh
Lê, lần đầu tiên một công trình tiếp cận Truyện Kiều từ góc nhìn thể loại. Nhưng cần khu
biệt rõ cách tiếp cận của tác giả Đặng Thanh Lê và cách tiếp cận của chúng tôi. Như tên
gọi của cuốn sách, Truyện Kiều và thể loại truyện Nôm, thực chất là nhìn Truyện Kiều
trong mối quan hệ với và chỉ truyện thơ Nôm, trong đó có cả truyện thơ Nôm bình dân và
truyện thơ Nôm bác học, cụ thể là tác giả đặt Truyện Kiều trong lịch sử hình thành và
phát triển của thể loại truyện Nôm, trên cơ sở đó tác giả kết luận Truyện Kiều là thành tựu
rực rỡ nhất của thể loại này: “Sự phân tích lịch sử trong trường hợp này cho phép nhìn
nhận về cơ sở khách quan góp phần tạo nên những thành tựu rực rỡ của Truyện Kiều: Sự
hình thành và phát triển của thể loại truyện Nôm” [20, tr. 7]. Như vậy, cách tiếp cận vấn
đề của tác giả Đặng Thanh Lê và chúng tui có điểm tương đồng và dị biệt. Cùng tiếp cận
Truyện Kiều từ góc nhìn thể loại, trong đó tác giả Đặng Thanh Lê nhìn Truyện Kiều từ
lịch sử phát triển của thể loại truyện Nôm nói chúng, trong khi đó, chúng tui cũng nhìn
Truyện Kiều từ góc nhìn thể loại, nhưng nhìn từ nhóm thể loại tiểu thuyết tài tử giai nhân
Trung Hoa, nơi mà có Kim Vân Kiều truyện là truyện gốc Truyện Kiều, đồng thời, một
mặt so sánh Truyện Kiều với loại hình tiểu thuyết tài tử gian nhân Trung Hoa, mặt khác
cũng so sánh Truyện Kiều với truyện thơ Nôm tài tử giai nhân Việt Nam để làm nổi bật
Truyện Kiều.
Mặt khác, xét về phương pháp tiếp cận, tác giả Đặng Thanh Lê nhìn lịch sử phát
triển truyện Nôm dưới các nhìn xã hội học và đấu tranh giai cấp: “Trong Truyện Kiều,
Nguyễn Du chưa phản ánh được vận mệnh người phụ nữ lao động cùng kiệt khổ, nhưng qua
nhân vật Thuý Kiều, Nguyễn Du đã khái quát nhiều phương diện của vận mệnh, tính cách
người phụ nữ trong mối quan hệ với những thế lực phong kiến xấu xa tàn bạo” [20, tr.
161]. Kế thừa thành quả nghiên cứu trên, áp dụng phương pháp nghiên cứu loại hình học,
văn hóa học, văn học so sánh, cùng với thành tựu nghiên cứu mới nhất của Trung Quốc
về tiểu thuyết tài tử giai nhân, chúng tui tiến tới xác định một điểm nhìn mới nghiên cứu
Truyện Kiều: Truyện Kiều nhìn từ loại hình tiểu thuyết tài tử giai nhân. Có thể nói trong lịch sử nghiên cứu Truyện Kiều, giáo sư Trần Đình Sử là người đầu
tiên giới thiệu với độc giả Việt Nam những đặc điểm chung nhất về tiểu thuyết tài tử giai
nhân Trung Hoa. Năm 2002, cuốn Thi pháp Truyện Kiều của giáo sư Trần Đình Sử ra
đời, đáng chú ý là bài viết - Truyện Kiều và tiểu thuyết tài tử giai nhân”, vì nó liên quan
trực tiếp đến vấn đề mà người viết đang tìm hiểu. Trước hết, chúng tui sẽ tóm lược những
nội dung chính trong bài viết này của giáo sư Trần Đình Sử và sau đó đưa ra nhận xét về
mục đích của tác giả.
Khẳng định tính chất mới mẻ trong hướng đi của mình, giáo sư Trần Đình Sử viết:
“ở Việt Nam đã có những công trình nghiên cứu Truyện Kiều trong thể loại truyện Nôm,
đã có ý kiến so sánh Truyện Kiều với truyền thống tiểu thuyết Trung Quốc như Tam
Quốc diễn nghĩa, Thuỷ hử, Hồng lâu mộng, so sánh Truyện Kiều với các truyện viết về
Thuý Kiều ở Trung Quốc, nhưng chưa thấy có tài liệu xem xét Truyện Kiều trong dòng
tiểu thuyết tài tử giai nhân, một hiện tượng văn học đáng chú ý của văn học Trung Quốc,
đã có ảnh hưởng đáng kể đến văn học Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên và ít nhiều có tính
loại hình đối với nền văn học các nước ấy.” [45, tr. 39]
Trước hết, giáo sư Trần Đình Sử nêu lên nguồn gốc và vai trò của tiểu thuyết tài tử
giai nhân: “Tiểu thuyết tài tử giai nhân là dòng tác phẩm phát tích từ tiểu thuyết nhà
Đường, như Ly hồn truyện của Trần Huyền Hựu, Liễu Thị truyện của Hứa Nghiêu Tá,
Oanh Oanh truyện của Nguyên Chẩn, Vô Song truyện của Tiết Điều, dưới hình thức
truyện ngắn truyền kỳ, nhưng thực sự hình thành từ cuối đời Minh đến Thanh, thịnh hành
vào thời Khang Hy, Ung Chính, Càn Long (Thế kỷ thứ XVII - XVIII), rồi sau đó suy
thoái, chuyển hoá thành loại tiểu thuyết rẻ tiền của phái “uyên ương - hồ điệp” đầu thế kỷ
XX…Thành tựu của dòng tiểu thuyết này là không đáng kể trong rừng rậm tiểu thuyết
Trung Quốc, song nó có vai trò bước đệm của quá trình chuyển hoá từ Kim Bình Mai đến
Hồng lâu mộng” [45, tr. 40].
Mặt khác, giáo sư Trần Đình Sử nêu đặc điểm, dung lượng, những tác phẩm tiêu
biểu, tóm tắt khung cốt truyện tác phẩm, ông khẳng định: “Hầu hết những truyện trên đều
có tính chất công thức khuôn sáo” [45, tr. 40].
Sau đó, giáo sư nêu lên ảnh hưởng của tiểu thuyết tài tử giai nhân đối với ba nước
Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên.
Tiếp tục bài viết của mình, giáo sư Trần Đình Sử nêu nhận xét của giới học thuật
Trung Quốc về nhược điểm của tiểu thuyết tài tử giai nhân: “Tuyệt đại bộ phận các nhà
nghiên cứu Trung Quốc từ trước đến nay chưa bao giờ đánh giá cao loại tiểu thuyết
này.... Châu Vĩ Dân thì cho rằng loại tiểu thuyết này thường thiếu điểm nhìn nghệ thuật
cố định, thiếu mạch lạc nhất quán trước sau, cốt truyện có sử dụng nhiều yếu tố ngẫu
nhiên, trùng hợp, hiểu lầm, thiếu cơ sở đời sống cho nên không tạo được cảm giác chân
thực. Đó là những thiếu sót nghiêm trọng về mặt nghệ thuật” [45, tr. 42]. Giáo sư Trần
Đình Sử tán thành quan điểm này “Quả vậy, đây là loại tiểu thuyết có rất nhiều nhược
điểm về nghệ thuật”[45, tr. 42].
Không chỉ nêu lên những khuyết điểm của tiểu thuyết tài tử giai nhân, giáo sư Trần
Đình Sử cũng ghi nhận những thành tựu của loại tiểu thuyết này: “Tư tưởng chủ đạo của
tiểu thuyết tài tử giai nhân là đề cao tài tình…Tách người tài tình khỏi trung, hiếu, tiết,
nghĩa để mà thương xót người tài tình, là một bước tiến trên lịch trình nhân đạo hoá văn
học, đề cao cá tính, ngợi ca khát vọng hạnh phúc cá nhân” [45, tr. 43].
Đi vào cụ thể hơn, giáo sư Trần Đình Sử nêu lên những quan niệm về người tài tử.
Ông chủ yếu dẫn những nhận xét của Thiên Hoa Tàng chủ nhân và những nhà nghiên cứu
Trung Quốc: “Tài tử là người có hai con mắt nhìn suốt sáu cõi, một tấm lòng để suốt
nghìn thu, khi đặt bút viết thì mưa sa gió táp, khi mở miệng thì tú đoạt sơn xuyên, mỗi
khi gặp xuân hoa thu nguyệt thì lâm ly cảm khái” [45, tr. 44].
Nhận xét về nghệ thuật của tiểu thuyết tài tử giai nhân, giáo sư Trần Đình Sử viết:
“Tuy vậy, kế thừa truyền thống lớn của tiểu thuyết Trung Quốc từ truyền kỳ đời Đường,
tiểu thuyết thế sự Kim Bình Mai, tiểu thuyết anh hùng Tam Quốc diễn nghĩa tiểu thuyết
tài tử giai nhân kết hợp được yếu tố “kỳ” và “xảo”, yếu tố mưu mẹo, cơ trí tạo thành tính
hấp dẫn, chỉ có yếu tố con người đời thường mới đem lại hai hệ quả mới: tăng cường
miêu tả chi tiết cụ thể và chú ý miêu tả tâm lý con người” [45, tr. 45].
Nhận xét chung về tiểu thuyết tài tử giai nhân, giáo sư Trần Đình Sử viết: “Tóm lại,
bước tiến của tiểu thuyết tài tử giai nhân là một bước tiến nửa vời. Về mặt nghệ thuật nó
Link Download bản DOC
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:

 
Em bấm vào link mà tải không được. quý quản trị giúp em với ạ. e đang cần tài liệu này lắm. Em tên Nguyễn Hùng Vĩ ở Đại học Quy Nhơn sđt 01647615927
 

Các chủ đề có liên quan khác

Top