mai_yeu07

New Member
Để làm tốt bài nghị luận về tư tưởng đạo lí
Phương pháp làm văn nghị luận xã hội

NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
1. Khái niệm
Hiện tượng là cái xảy ra trong không gian, thời gian mà người ta nhận thấy. Những gì không hiện ra bên ngoài, những gì không có hình dạng hay trạng thái, con người không cảm nhận, quan sát được đều có thể coi là hiện tượng. Đây là chỗ phân biệt hiện tượng (bên ngoài) với bản chất (bên trong) và với vấn đề (không hình trạng), dẫu cho chúng ta vẫn thường xuyên bình luận cả hiện tượng lẫn vấn đề.
Khi nói hiện tượng đời sống thì hai chữ đời sống ở đây được dùng trong sự phân biệt với văn học, khoa học, với sách vở nói chung. Vì vậy, nói đến hiện tượng đời sống là nói đến những cái xảy ra ở cuộc sống bên ngoài, con người bình thường có thể quan sát thấy, chứ không phải trong sách vở, văn chương.
Nghị luận về một hiện tượng đời sống là kiểu bài lấy một hiện tượng xảy ra trong đời sống để bàn bạc. Từ hiện tượng này, người nghị luận phải phân tích để tìm ra ý nghĩa xã hội về tư tưởng, đạo đức mà bàn bạc, đánh giá. Đề tài bàn bạc gần gũi với đời sống, sát hợp với trình độ nhận thức của HS như tai nạn giao thong, hiện tượng môi trường bị ô nhiễm, những tiêu cực trong thi cử, nạn bạo hành trong gia đình, phong trào thanh niên tiếp sức mùa thi, cuộc vận động giúp đỡ đồng bào hoạn nạn, những tấm gương người tốt việc tốt,


Tóm tắt nội dung:


NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG

A. KHÁI NIỆM
B. PHƯƠNG PHÁP CHUNG LÀM LOẠI ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
I. Mở bài
- Dẫn dắt
- Nêu vài nét về hiện tượng đó, hiện trạng nhức nhối như thế nào?
II. Thân bài
- Nêu những biểu hiện rõ hơn hơn của hiện tượng đó: Phần hiện trạng
- Nêu ý nghĩa của hiện tượng đó: tốt hay xấu? Vì sao tốt, vì sao xấu (Nguyên nhân của hiện trạng đó)?
- Biện pháp giải quyết nếu hiện tượng đó là xấu. Khen ngợi nếu hiện trạng đó là tốt. Bài học kinh nghiệm rút ra được từ hiện trạng đó.
+) Nếu hiện tượng đó tích cực , cần nêu biện pháp duy trì
+) Nếu hiện tượng đó tiêu cực, xấu xa , cần nêu biện pháp khắc phục.
- Bàn luận liên hệ mở lớn với các địa phương khác, với các đất nước khác.
III. Kết luận
- Tổng kết, đánh giá chung về hiện tượng đó.
- Rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân và độc giả
C. MỘT SỐ BÀI MẪU
Đề số 1: Một hiện tượng khá phổ biến hiện nay là vứt rác ra đường hay những nơi công cộng. Ngồi ở nơi nào, dù đẹp như hồ người ta vẫn tiện tay vứt rác xuống… Em hãy đặt một nhan đề để gọi ra hiện tượng ấy và viết 1 bài văn nói lên suy nghĩ của mình.
Hiện nay có một hiện tượng khá phổ biến, ai cũng thấy nhưng thường bỏ qua. Đó là hiện tượng vứt rác nơi công cộng. Ở bất cứ đâu, công viên, nhà hát, đường phố hay những hồ đẹp nơi công cộng người ta cũng tiện tay vứt rác xuống. Hiện tượng này xảy ra khắp nơi từ thành thị tới nông thôn. Không chỉ có ở những nơi vắng vẻ ít người, việc này còn diễn ra cả trên những con phố lớn, văn minh, lịch sự. Vào các nhà hàng, cho dù vừa có sẵn một thùng rác nhỏ dưới gầm bàn nhưng khi dùng bữa xong, một số người thiếu ý thức vẫn tùy tiện vứt giấy ăn, tăm tre xuống nền nhà. Tệ hại hơn là vứt qua cửa sổ khiến rác thải mắc ở cành cây gây mất vệ sinh nghiêm trọng. Một số người khác lại có thói quen xấu, gạt tàn thuốc lá, nhổ bã kẹo cao su xuống đường phố, nền nhà trong khi gạt tàn vẫn để sạch không. Nguy hiểm hơn nữa khi vứt điếu thuốc chưa dập tắt xuống đất. Nếu gần những nơi dễ cháy, nổ như kho xăng dầu hay các vật liệu dễ cháy khác , thảm họa thật khó lường.
Những hồ đẹp cũng bị ô nhiễm nghiêm trọng. Nhiều sông, hồ ở Hà Nội trở thành những bãi rác khổng lồ. Hồ Tây là một trong những hồ lớn và nổi tiếng nhất Hà Nội nhưng đây cũng là một trong những nơi bị nhiễm chì nặng nhất. Là một điểm hẹn lý tưởng của các bạn trẻ, hàng ngày hồ Tây bị... "nhồi" thập cẩm nhiều loại rác. Sau mỗi lần tâm sự, những đôi tình nhân thuận tay vứt xuống dưới hồ cơ man nào là bã kẹo cao su, tàn thuốc, túi ni lông, vỏ chai nước khoáng, hoa quả... Nhiều người còn khạc nhổ bừa bãi xuống hồ khi bơi thuyền. Tình trạng này cũng diễn ra khá phổ biến ở nhiều "hồ tình" khác như hồ Nghĩa Tân, Trúc Bạch, hồ Bảy Mẫu... Bên cạnh rác thải sinh hoạt, nhiều sông, hồ trên địa bàn của thành phố còn bị biến thành nơi tập kết rác thải xây dựng. Dọc tuyến sông Tô Lịch, sông Kim Ngưu... người ta công khai tập kết những đống phế thải ngay trên bờ. Theo gió mưa, rác cứ ngày một ăn sâu xuống lòng sông làm nước càng trở nên ô nhiễm. Thêm vào đó là nước thải sinh hoạt và công nghiệp chưa qua xử lý cũng được tuồn ra, khiến sông hồ. . . "chết sặc". Hiện tượng xả rác nơi công cộng thể hiện ý thức thiếu tôn trọng và giữ gìn môi trường. Đây là hiện tượng đáng lên án vì hậu quả mà nó để lại rất nghiêm trọng. Nếu càng ít xả rác nơi công cộng chúng ta có thể tránh được những nguy cơ như sau:
Những hồ bị ô nhiễm là môi trường lý tưởng cho virut bệnh tả, cúm gia cầm nương náu và phát triển. Đại dịch có thể lan tràn bất cứ lúc nào. Thêm nữa chúng ta sẽ phải mất thêm nhiều công sức, chi phí dọn dẹp rác thải cộng với việc tiêu diệt côn trùng trung gian truyền bệnh. Hình ảnh đô thị Việt Nam mất điểm nghiêm trọng trong mắt của bạn bè thế giới. Du khách đến Việt Nam sẽ có ấn tượng không tốt về một đô thị nhiều rác và ý thức môi trường thấp kém của người dân. Điều này ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của ngành du lịch và công việc quảng bá hình ảnh nước Việt Nam mới trên thế giới.
Vì những lý do trên, ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị cực kỳ cần thiết. Chúng ta cần có chính sách tuyên truyền bằng băng rôn, biểu ngữ và các phương tiện thông tin đại chúng như báo, đài phát thanh, đài truyền hình để người dân nâng cao nhận thức. Bên cạnh đó, nhà nước cần có những chế tài nghiêm khắc xử phạt những cá nhân, tổ chức nào gây mất vệ sinh nơi công cộng. Các trường học, các cơ quan công sở cũng cần phát động nghiêm túc nhiều phong trào vì vệ sinh môi trường để mọi người hình thành nề nếp tốt trong sinh hoạt và ứng xử. Phải làm sao cho ý thức giữ gìn vệ sinh trở thành một nét truyền thống của những đô thị Việt Nam.
Làm được những việc đó là chúng ta vừa góp phần tô điểm vẻ đẹpViệt Nam muôn đời, xây dựng niềm tự hào dân tộc và truyền thống văn hóa thanh lịch mới.
CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
A/NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG , ĐẠO LÝ 1. Khái niệm, đề tài, yêu cầu và các thao tác chính: a) Khái niệm Nghị luận về một tư tưởng đạo lí là quá trình kết hợp những thao tác lập luận để làm rõ những vấn đề tư tưởng đạo lí trong cuộc đời. b) Đề tài Đề tài của nghị luận về tư tưởng, đạo lí là vô cùng phong phú, bao gồm: - Các vấn đề về nhận thức như lí tưởng, mục đích sống,… - Các vấn đề về tâm hồn, tính cách như: + Lòng yêu nước, lòng nhân ái, vị tha, bao dung, độ lượng,… + Tính trung thực, dũng cảm, chăm chỉ, cần cù, thái độ hòa nhã, khiêm tốn,… + Thói ích kỉ, ba hoa, vụ lợi,... - Về các quan hệ gia đình như tình mẫu tử, anh em,... - Về quan hệ xã hội như tình đồng bào, tình thầy trò, bạn bè,… - Về cách ứng xử, những hành động của mỗi người trong cuộc sống. c) Yêu cầu - Hiểu được vấn đề cần nghị luận qua phân tích, giải thích để xác định vấn đè - Phân tích, chứng minh những biểu hiện cụ thể của vấn đề, thậm chí so sánh, bàn bạc, bãi bỏ,… nghĩa là biết áp dụng nhiều thao tác lập luận. - Phải biết rút ra ý nghĩa của vấn đề. - Người thực hiện nghị luận phải có lí tưởng và đạo lí. d) Các thao tác lập luận cơ bản Các thao tác lập luận cơ bản thường được dùng trong kiểu bài này là giải thích, phân tích, chứng minh, so sánh, bác bỏ, bình luận. 2. Cách làm bài a) Mở bài - Giới thiệu vấn đề được đưa ra bình luận. - Nêu luận đề: dẫn nguyên văn câu danh ngôn hay nội dung bao trùm của danh ngôn. - Giới hạn nội dung và thao tác nghị luận sẽ triển khai. b) Thân bài - Giải thích tư tưởng, đạo lí cần nghị luận (nêu các khía cạnh nội dung của tư tưởng, đạo lí này). - Phân tích, chứng minh, bình luận các khía cạnh ; bác bỏ, phê phán những sai lệch (nếu có). - Khẳng định chung, nêu ý nghĩa, liên hệ thực tế, rút ra bài học nhận thức và hành động. - Lấy dẫn chứng minh họa (ngắn gọn, tiêu biểu,...


Danh sách các bài văn mẫu khác:
NGhị luận về lối học đối phó, nêu lên những tác hại của nó
Sức sống mãnh liệt của con người Việt Nam qua văn học
Nghị luận về câu "Nản lòng là cái chết trong tâm hồn"
Nghị luận: Đường đi khó không khó vì ngăn sông cách núi, mà vì lòng người ngại núi e sông
Đối với tôi, văn chương không phải là một cách đem đến cho người đọc sự thoát li hay sự quên
Nghị luận: Con đường dẫn tới thành công
Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai
Nghị luận: mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể
Nghị luận Chống tiêu cực trong thi cử
Nghị luận: Suy nghĩ về văn hóa đọc
Nghị luận: Thế nào là lối sống đẹp
Trả lời câu hỏi sau của nhà thơ Tố Hữu : "Ôi ! Sống đẹp là thế nào, hỡi bạn?" [Nghị luận xã hội]
Thế nào là tình bạn chân chính? Nghị luận xã hội
Thế nào là ứng xử có văn hóa? Nghị luận
Bài văn về Tình mẫu tử
Trên đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng
Nghị luận: Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội
Nghị luận: vai trò của rừng và việc bảo vệ rừng
Vào đại học có phải là con đường tiến thân duy nhất của tuổi trẻ không?


Tổng hợp các bài Nghị luận xã hội (phần 2)
 
Các chủ đề có liên quan khác
Tạo bởi Tiêu đề Blog Lượt trả lời Ngày
D Ôn tập Dịch tễ học CTUMP (TỔNG hợp từ các đề THI) có đáp án Y dược 1
D Tìm hiểu về vai trò, quá trình tổng hợp và phân giải các Axitamin trong cơ thể người và nguyên liệu thực phẩm Khoa học Tự nhiên 0
A Tổng hợp và xác định các đặc trưng của một số hydroxide cấu trúc lớp kép ứng dụng trong xử lý môi trường Khoa học Tự nhiên 0
D Báo cáo tổng hợp về tình hình thực tế công tác kế toán, quy trình hạch toán các phần hành kế toán tại Công ty may 10 Luận văn Kinh tế 2
N Tổng hợp kiến thức về các kỳ thi tiếng anh có giá trị hiện nay Tài liệu Cơ bản 0
P Nghiên cứu tổng hợp các khoảng chịu lửa chứa Nhôm, Silic từ hóa chất tinh khiết và từ bã thải bùn đỏ Kiến trúc, xây dựng 0
B Giáo án tổng hợp các môn lớp 1 - Trường tiểu học Hoa Thủy - Năm 2016 - 2017 - Tuần 1 Luận văn Sư phạm 0
T Báo cáo tổng hợp Thực hiện các dự án đầu tư xây dựng nhà ở tại công ty cổ phần lilama Hà Nội Luận văn Kinh tế 0
A Những kiến thức đã tìm hiểu được trong thời gian thực tập tổng hợp - Thực trạng các Website đã và đa Luận văn Kinh tế 0
W Nghiên cứu và hệ thống các kiến thức cơ bản về chương trình dự án quốc gia; tổng hợp kết quả, phân t Luận văn Kinh tế 0

Các chủ đề có liên quan khác

Top