green_forst_m_home
New Member
Download miễn phí Pascal - Câu lệnh lặp for
Cú pháp:
FOR biến := m1 TO m2 DO LệnhP;
Yêu cầu:
biếnphải thuộc kiểu dữ liệu đơn giản đếm được, thường là kiểu nguyên, ký
tự hay lô gic, không thể là kiểu thực hay chuỗi.
m1, m2là các biểu thức có cùng kiểu dữ liệu với biến,
LệnhP có thể là một lệnh đơn giản, lệnh có cấu trúc, hay là một lệnh ghép
gồm nhiều lệnh đặt trong khối begin và end.
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
CÂU LỆNH LẶP FOR9.1.1. Câu lệnh FOR dạng 1:
9.1.1.1. Cú pháp , lưu đồ, cách thức hoạt động :
Cú pháp:
FOR biến := m1 TO m2 DO LệnhP;
Yêu cầu:
biến phải thuộc kiểu dữ liệu đơn giản đếm được, thường là kiểu nguyên, ký
tự hay lô gic, không thể là kiểu thực hay chuỗi.
m1, m2 là các biểu thức có cùng kiểu dữ liệu với biến,
LệnhP có thể là một lệnh đơn giản, lệnh có cấu trúc, hay là một lệnh ghép
gồm nhiều lệnh đặt trong khối begin và end.
Hình 9.1 là sơ đồ khối của lệnh For với b là viết tắt của biến.
Cách thức hoạt động của FOR:
Bước 1: Gán giá trị biến := m1;
Bước 2: Nếu biến m2 thì làm LệnhP, rồi sang bước 3;
Nếu biến >m2 thì không làm LệnhP mà chuyển sang lệnh kế tiếp ở
phía dưới.
Bước 3 : Tăng gía trị của biến : biến:=Succ(biến);
Quay lại bước 2.
Tóm lại, LệnhP sẽ được làm đi làm lại, bắt đầu khi biến=m1, và kết thúc
khi biến =m2+1, cả thảy là m2-m1+1 lần. Vì thế, người ta gọi FOR là vòng
lặp có số lần lặp đã biết trước.
9.1.1.2. Các ví dụ cơ bản :
Ví dụ 9.1: Bài toán tính tổng :
Hãy tính tổng : S= 12 + 22+ 32+...+ 102
Thuật toán:
Bước 0: gán S:=0; { gán gía trị ban đầ? cho S}
Bước 1: gán S:=S+1*1; { được S=12 }
Bước 2: gán S:=S+2*2; { được S=12+22}
Bước 3: gán S:=S+3*3; { S=12+22+32}
.v.v.
Bước 10: gán S:=S+10*10; { được S=12+22+32+...+102}
Qúa trình từ bước 1 đến bước 10 được gọi là phép cộng dồn vào biến S.
Tại bước thứ i, lấy gía trị của biến S cộng với i2, kết qủa lại được gán cho
biến S, do đó gía trị của biến S được tăng thêm một lượng bằ?g i2. Khi i thay
đổi từ 1 đến 10 thì các số 12, 22, 32, ..., 102 đều được cộng vào S, kết qủa là
sau bước thứ 10 gía trị của S đúng bằng tổng 12 + 22 + 32 + ... + 102.
Tóm lại, lệnh: S:=S + i*i; được làm cả thảy 10 lầ?, ứng với i=1, 2, ..., 10.
Qúa trình này được diễn đạt bằ?g lệ?h FOR, như sau:
For i:=1 To 10 DO S:=S+ i*i ;
Một cách tổng quát, để tính tổng :S= 12 + 22+ 32+...+ N2 , trong đó N là
một số nguyên dương bất kỳ, ta dùng hai lệnh:
S:=0;
For i:=1 To N DO S:=S+ i*i ;
Dưới đây là chương trình cụ thể :
PROGRAM VIDU91;
{ Tính tổng các bình phương các số tự nhiên <=N}
Var
N, i : Integer;
S : LongInt;
Begin
Write(‘ Nhập N :’); Readln(N);
S:=0;
For i:=1 to N do S:=S+i*i ;
Writeln(‘S= ‘, S);
Readln;
End.
Chạy
Chép file nguồn
Mở rộng bài toán tính tổng: Tính tổng đan dấu :
S = 12 - 22 + 32 - 42 +...+(-1)N-1 N2
Ta viết:
S = 12 + (- 22 ) + 32 + (- 42 ) + ... +(-1)N-1 N2
Nhận thấy, số hạng thứ i của vế phải có gía trị tuyệt đối bằng i2 , mang
dấu cộng nếu i lẻ, mang dấu trừ nếu i chẵn. Nói cách khác, ta sẽ cộng dồn i2
vào S nếu i lẻ, và cộng dồn (- i2 ) vào S nếu i chẵn. Việc xác định i lẻ hay
chẵn dựa vào hàm Odd(i) hay kết qủa của phép toán i Mod 2. Vậy, các lệnh
sẽ dùng là :
S:=0;
For i:=1 To N DO
if i mod 2 0 then S:=S+ i*i else S:= S- i*i ;
các bạn hãy viết chương trình để tính tổng đan dấu này.
Ví dụ 9.2: Bài toán tính tích:
Tính S= 10! .
Ta viết S=1*2*3*...*10.
Thuật toán:
Bước 0: gán S:=1; { gán gía trị ban đầ? cho S}
Bước 1: gán S:=S*1; { được S=1 }
Bước 2: gán S:=S*2; { được S=1*2}
Bước 3: gán S:=S*3; { được S=1*2*3}
.v.v.
Bước 10: gán S:=S*10; { được S=1*2*3*...*10 =10!}
Nếu trong ví dụ 1, ta phải cộng dồn vào biến S thì trong ví dụ này ta phải
nhân dồn vào biến S. Tại bước thứ i, lấy gía trị của biến S nhân với i, rồi lại
gán kết qủa cho biến S. Khi i thay đổi từ 1 đến 10 thì S sẽ tích lũy đủ các
thừa số 1, 2, 3,...,10, và gía trị của S sau bước thứ 10 đúng bằng
1*2*3*...*10 =10!.
Qúa trình thực hiện từ bước 1 đến bước thứ 10 được mô tả bằng câu lệnh
For :
For i:=1 to 10 DO S:=S * i ;
Một cách tổng quát, để tính tích: S= 1*2*...*N , trong đó N là một số
nguyên dương bất kỳ, ta dùng hai lệnh:
S:=1;
For i:=1 To N DO S:=S* i ;
Dưới đây là chương trình cụ thể :
PROGRAM VIDU92;
{ Tính S=N! }
Var
N, i : Integer;
S : LongInt;
Begin
Write(‘Nhập số dương N : ‘); Readln(N);
S:=1;
For i:=1 to N do S:=S * i ;
Writeln(‘Giai thua = ‘, S);
Readln;
End.
Chạy
Chép file nguồn
Ví dụ 9.3: Bài toán tính lũy thừa:
Nhập số tự nhiên N và một số thực x bất kỳ, tính S= xN .
Tương tự như tính N!: đầu tiên ta gán S:=1, sau đó tại mỗi bước lặp, ta
nhân dồn x vào S bằng lệnh S:=S*x. Sau N bước như vậy, S sẽ được nhân
với x đúng N lần. Vậy hai lệnh cần dùng là:
S:=1;
For i:=1 TO N DO S:=S*x;
Dưới đây là chương trình cụ thể :
PROGRAM VIDU93;
{ Tính S=lũy thừa N của x }
Var
N, i : Byte ;
S, x : Real ;
Begin
Write(‘Nhập hai số x và N : ‘);
Readln( x, N);
S:=1;
For i:= 1 to N do S := S * x ;
Writeln(‘Luy thua= ‘, S : 6:2);
Readln;
End.
Chạy
Chép file nguồn
Ví dụ 9.4: In bảng các chữ cái từ A đến Z thành bốn cột như sau:
KÝ TỰ MÃ KÝ TỰ MÃ
A 65 a 97
B 66 b 98
Yêu cầu in thành từng trang màn hình, mỗi trang 15 dòng.
Trong chương trình ta dùng biến Dem để đếm số dòng đã in, mỗi khi in
xong một dòng thì biến Dem được cộng thêm 1. Khi Dem = 15, 30, 45, ...
(tức Dem mod 15=0) thì phải làm lệnh Readln; lệnh này sẽ dừng màn hình
cho đến khi ta gõ Enter mới in tiếp.
PROGRAM VIDU94;
{ In bảng các chữ cái}
Uses Crt;
Var
ch, ch1 : Char;
Dem: Integer;
Begin
CLRSCR;
Writeln(‘ KY TU MA KY TU MA’);
Dem:=0;
For ch:=‘a’ to ‘z’ do
begin
ch1:=Upcase(ch);
Writeln( ch1 :3 , Ord(ch1) :6 , ch :6 , Ord(ch) :6 );
Inc(Dem);
If Dem mod 15 = 0 then
begin
Write(‘ Enter để xem tiếp ‘);
Readln;
end;
end;
Writeln(‘ HET ‘);
Readln;
End.
Chạy
Chép file nguồn
Chương trình trên là một ví dụ về cách dùng biến chạy kiểu ký tự (ch)
trong lệnh FOR, ngoài ra, đóng vai trò LệnhP là một lệnh ghép, gồm nhiều
lệnh đặt trong khối begin và end.
9.1.2. Câu lệnh FOR dạng 2:
Cú pháp:
FOR biến := m2 DOWNTO m1 DO LệnhP;
Cách thức hoạt động của FOR dạng 2:
Bước 1: gán gía trị biến := m2;
Bước 2: Nếu biến m1 thì làm LệnhP, rồi sang bước 3.
Nếu biến
Bước 3 : Giảm gía trị của biến : biến:=Pred(biến);
Quay lại bước 2.
Tóm lại, LệnhP sẽ được làm đi làm lại, bắt đầu khi biến=m2, và kết thúc
khi biến = m1-1, cả thảy là m2-m1+1 lần.
Ví dụ 9.5: Ðể tính S= N!, ta có thể viết :
S=N*(N-1)*(N-2)*...*2*1
Cách viết cho thấy ngay cách tính: đầu tiên gán S:=1, sau đó thực hiện
việc nhân dồn S:=S* i với i= N, N-1,..., 2, 1. Tức là:
S:=1;
For i:=N downto 1 do S:=S* i;
Tương tự , để tính S=xN , ta cũng có thể dùng FOR dạng 2 :
S:=1;
For i:=N downto 1 do S:=S* x;
Như vậy, lệnh FOR dạng 2 về bản chất chỉ là một cách viết khác của dạng
1. Thông thường người ta hay dùng lệnh FOR dạng 1, tuy nhiên có khá
nhiều tình huống mà việc dùng lệnh FOR dạng 2 tỏ ra rất hiệu qủa, như ví
dụ sau đây:
Ví dụ 9.6 : In các chữ cái theo thứ tự ngược từ Z đến A thành hai dòng :
Z, Y, X, ..., C, B, A
z, y, x, ... , c, b, a
Chương trình được viết như sau:
PROGRAM VIDU96;
{ In các chữ cái theo thứ tự đảo ngược từ z đến a}
Var
Ch: Char;
Begin
For ch:=‘Z’ downto ‘A’ do write(ch:3 );
Writeln;
For ch:=‘z’ downto ‘a’ do write(...