Download miễn phí Sự xuất hiện và hoạt động của ong ký sinh Bassus javanus (Bhat & Gupta) (Braconidae) Trên sâu đục quả đậu đỗ Maruca vitrata (Fabricius) ở khu vực phụ cận Hà Nội
Trong hai loài sâu đục quả đậu đỗ ở khu vực phụ cận Hà Nội, loài M. vitrata chiếm ưu thế hơn so với E. zinckenella. Kết quả phân tích số liệu điều tra trên tất cả các giống đậu đỗ như đậu trạch, đậu đũa, đậu xanh, đậu đen và đậu tương, trong số 942 mẫu sâu non thu thập được, có 885 mẫu là loài M. vitrata, cũn lại chỉ cú 57 mẫu là loài E. zinckenella.
Xột về sự lựa chọn thức ăn của loài sâu đục quả theo giai đoạn sinh trưởng và phát triển của đậu đỗ, sâu non thường gặp tập trung trên hoa và quả non, tỷ lệ sâu đục quả đậu đỗ gặp trên hoa và trên quả non gần như nhau (hỡnh 2). Chớnh đặc điểm gây hại của sâu đục quả đậu đỗ ngay từ noón hoa cũng làm tăng khả năng sâu non bị nhiễm loài ong ký sinh Bassus javanus.
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
Sự xuất hiện và hoạt động của ong ký sinhBassus javanus (Bhat & Gupta) (Braconidae) Trên sâu đục quả đậu đỗ
Maruca vitrata (Fabricius) ở khu vực phụ cận Hà Nội
THE APPEARANCE AND ACTIVITY OF BRACONID WASP
Bassus javanus (Bhat & Gupta) (Braconidae), A PARASITOID OF BEAN BORER
Maruca vitrata (Fabricius) IN HA NOI VICINITY
Khuất Đăng Long, Đặng Thị Hoa
Viện Sinh thỏi và Tài nguyờn sinh vật
Abstract
The paper presents a survey of larval parasitoids reared from bean borers Maruca vitrata and Etiella zinckenella, that infected on different bean crops in Hanoi vicinity. There were six prasitoids found: two species of the family Ichneumonidae: Trathala flavo-orbitalis (Cameron) and Sinophorus sp., four other species of the family Braconidae: Agathis fabiae (Nixon), Bassus javanus (Bhat & Gupta), Bassus sp.A and Bracon sp., in which B. javanus is the dominant wasp that occures on different bean crops in Ha Noi vicinity from March to August. Maximal percentage of bean borer larvae were parasitized up from 30 to 40%, and the lowest percentage of parasitism is 3%. One pesticide treatment made before beans flowered may lightly decrease the activity of parasotoids.
I. Đặt vấn đề
Ở khu vực phụ cận Hà Nội, hầu hết các giống đậu đỗ đều bị hai loài đục quả Maruca vitrata và Etiella zinckenella gây hại, trong đó loài đục quả M. vitrata thường chiếm ưu thế. Loài sâu hại này xuất hiện trên tất cả các giống đậu trạch, đậu đũa, đậu xanh, đậu đen và đậu tương, thời gian hoạt động phát triển nhất từ tháng 3 đến tháng 8.
Cụng trỡnh gần đây nhất (Khuất Đăng Long, 2004) đó thống kờ 4 loài ong ký sinh sõu non đục quả đậu đỗ, trong số đó có 2 loài chưa được xác định tên. Trong bài này, chúng tui đưa ra kết quả nghiờn cứu về nhúm ong ký sinh ở sõu non sõu đục quả đậu đỗ ở khu vực phụ cận Hà Nội, sự xuất hiện và hoạt động của 1 loài ong ký sinh chuyờn hoỏ ở sõu non đục quả M. vitrata.
Cụng trỡnh này là kết quả của đề tài NCCB 6 017 06 do Bộ Khoa học và Công nghệ tài trợ.
II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Địa điểm điều tra, khu vực trồng màu thuộc các huyện Từ Liêm (Phú Diễn), Long Biên (Tư Đỡnh), Súc Sơn (Hiền Ninh) và huyện Hoài Đức (Vân Côn) thuộc Hà Tây. Điều tra thu sâu đục quả gặp trên hoa và quả ở tất cả các giống đậu đỗ như đậu trạch, đậu đũa, đậu xanh, đậu đen và đậu tương. Thời gian nghiên cứu tập trung từ tháng 3 đến tháng 8 trong hai năm 2006-2007.
Nuôi sinh học riêng rẽ sâu non đục quả thu được từ hoa và từ quả của từng giống đậu, sâu non thu từ ruộng không phun thuốc và ruộng có phun thuốc. So sánh tỷ lệ sâu non đục quả bị chết do ký sinh từ mỗi giống đậu theo phương pháp vẽ đồ thị trong Excel thông thường.
III. KẾT QUẢ NGHIấN CỨU
VÀ THẢO LUẬN
Theo dừi nuụi sinh học 942 mẫu sõu non đục quả thu được trên các giống đậu đỗ trong thời gian từ tháng 3 đến tháng 8 ở các địa điểm nghiên cứu nói trên, chúng tui thu được 68 trường hợp sâu non bị nhiễm 5 loài ong ký sinh khác nhau. Trong số đó có 25 trường hợp bị nhiễm ong cự Trathala flavo-orbitalis (Cameron), hai loài ký sinh chỉ gặp 1 trường hợp là loài ong cự Sinophorus sp. và 1 loài ong vàng (Braconidae: Braconinae), cũn lại 41 trường hợp gặp ba loài khác thuộc phân họ Agathidinae (họ Braconidae): Agathis fabiae (Nixon), Bassus javanus (Bhat & Gupta) và Bassus sp.A.
Khuất Đăng Long, 2004, đó cú cụng trỡnh đề cập đến 4 loài ong ký sinh ở pha sâu non đục quả đậu đỗ ở Việt Nam, trong đó 2 loài đó được xác định tên gồm A. fabiae và B. javanus (= Baeognatha javana), cũn 2 loài chưa xác định được tên khoa học đều thuộc giống Agathis (Agathis sp.A và Agathis sp.B). So với tài liệu đó được công bố trong nước, loài Trathala flavo-orbitalis lần đầu tiên được ghi nhận ký sinh ở nhóm sâu đục quả đậu đỗ, cũn loài Agathis sp.B được chúng tui xác định là Bassus gossypiella (Bhat & Gupta), loài cũn lại Bassus sp.A (=Agathis sp.A) sẽ được đề cập đến trong một công trỡnh hệ thống phõn loại học gần đây.
Theo tài liệu [5], A. fabiae có phân bố ở Ấn Độ, Trung Quốc, Malaixia và là loài ong ký sinh ở sõu loang Earias vittella, sõu xanh Helicoverpa armigera và sõu hồng Pectinophora gossypiella, loài B. javanus có phân bố ở Malaixia và Inđônêxia, loài này gặp ký sinh trờn hai loài sõu đục quả Etiella zinckenella và Maruca vitrata, cũn loài B. gossypiella ký sinh ở sõu hồng Pectinophora gossypiella ở Ấn Độ và Xrilanca.
Hỡnh 1. Bassus javanus (Bhat & Gupta)
a. Ong cái, b. Biến thái của ô submarginal cánh trước, c. Đốt trung gian
d. Các đốt bàn 3+4+5 và móng+đệm móng chân sau, e. Đỉnh máng đẻ trứng,
c. Mặt lưng bụng
Như vậy, ở khu vực phụ cận của Hà Nội, trên sâu đục quả đậu đỗ có 6 loài ong ký sinh, 2 loài thuộc họ Ichneumonidae và 4 loài thuộc họ Braconidae. Trong số 6 loài ong ký sinh ở pha sõu non, loài B. gossypiella chưa gặp lại, cũn ong đen ngực đỏ Bassus javanus là loài chiếm ưu thế (hỡnh 1). Loài này gần như có mặt liên tục trên nhiều giống đậu đỗ từ tháng 3 đến tháng 8 cùng với sự có mặt của hai loài sâu đục quả.
Trong hai loài sâu đục quả đậu đỗ ở khu vực phụ cận Hà Nội, loài M. vitrata chiếm ưu thế hơn so với E. zinckenella. Kết quả phân tích số liệu điều tra trên tất cả các giống đậu đỗ như đậu trạch, đậu đũa, đậu xanh, đậu đen và đậu tương, trong số 942 mẫu sâu non thu thập được, có 885 mẫu là loài M. vitrata, cũn lại chỉ cú 57 mẫu là loài E. zinckenella.
Xột về sự lựa chọn thức ăn của loài sâu đục quả theo giai đoạn sinh trưởng và phát triển của đậu đỗ, sâu non thường gặp tập trung trên hoa và quả non, tỷ lệ sâu đục quả đậu đỗ gặp trên hoa và trên quả non gần như nhau (hỡnh 2). Chớnh đặc điểm gây hại của sâu đục quả đậu đỗ ngay từ noón hoa cũng làm tăng khả năng sâu non bị nhiễm loài ong ký sinh Bassus javanus.
Hỡnh 2. So sỏnh sự cú mặt của sõu non M. vitrata trên hoa và quả đậu đũa
và tỷ lệ nhiễm ký sinh (Phỳ Diễn, Từ Liờm 2007)
.
Hỡnh 3. Hiệu quả hoạt động của ong ký sinh B. javanus trên 2 sâu đục quả M. vitrata
hại đậu Trạch và đậu đũa (Phú Diễn, Từ Liêm, 2007)
Kết quả nuôi sinh học riêng rẽ sâu đục quả đậu đũa thu được từ hoa và quả cho thấy, tỷ lệ sâu non bị nhiễm ký sinh trên hoa đạt cao hơn so với tỷ lệ ký sinh ở sâu non thu từ quả. Điều này cũng đó được chúng tui kết luận khi nghiên cứu tập tính hoạt động ký sinh ở hai loài A. fabiae và B. javanus, trong đó chúng tui nhận thấy rằng hai loài ong ký sinh này cú tập tớnh đẻ trứng vào sâu non tuổi nhỏ khi chúng chuẩn bị đục vào noón quả khi bờn ngoài vẫn cũn cỏnh hoa chưa rụng (Khuất Đăng Long, 2004). Dựa vào đặc điểm này, việc khuyến cáo phun thuốc trừ sâu trước thời điểm đậu đỗ ra hoa hay khi đậu đó vào quả cú thể giảm được tác động có hại của thuốc trừ sâu đến hiệu quả của nhóm ong ký sinh này.
Trong cùng một thời điểm có nhiều giống đậu đỗ khác nhau trên đồng, sâu đục quả thường gặp nhiều trên đậu trạch, đậu đũa, sau đó đến đậu xanh và đậu đen, gặp ít hơn trên đậu tương. Cũng chính do sự lựa chọn thức ăn khá rừ rệt ở sõu đục quả đậu đỗ, hai loài ong ký sinh A. fabiae và B. javanus cũng xuất hiện khá sớm trên đậu trạch và đậu đũa (tháng 3 đến tháng 4), cũn vào thời điểm trên cánh đồng chỉ cũn lại đậu xanh + đậu đen và đậu tương, sự xuất hiện của 2 loài ong ký sinh này tập tru...