Link tải luận văn miễn phí cho ae
Ở nước ta, nguyên tắc này không những được áp dụng trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan nhà nước mà tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam và một số các tổ chức chính trị – xã hội cũng vận dụng nguyên tắc này. Nhà nước ta là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Các cơ quan quyền lực nhà nước như Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp phải do nhân dân bầu ra theo bốn nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín trên cơ sở dân chủ. Các đại biểu dân cử thay mặt nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước phải liên hệ chặt chẽ với nhân dân, nói lên tiếng nói và nguyện vọng của nhân dân, chịu sự giám sát chặt chẽ của nhân dân. Nếu không còn được sự tín nhiệm của nhân dân thì đại biểu dân cử có thể bị bãi nhiệm.
Quốc hội có quyền quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước theo qui định của Hiến pháp và pháp luật, nhưng những vấn đề quan trọng nhất của đất nước trước khi quyết định phải lấy ý kiến của nhân dân hay phải do nhân dân trực tiếp quyết định thông qua việc trưng cầu ý kiến của nhân dân. Ở địa phương, những vấn đề quan trọng ở địa phương cần tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân thảo luận, đóng góp ý kiến hay trực tiếp quyết định.
Trên cơ sở phân loại về tác động và ý nghĩa của chúng trong việc quản lý hành chính hiện nay thì vai trò của các nguyên tắc thể hiện mặt tích cực trong thực tiễn quản lý. Một trong những nguyên tắc cơ bản trong quản lý hành chính nhà nước có tác đảng đến thực tiễn quản lý là nguyên tắc tập trung – dân chủ. Tập trung dân chủ là một trong những nguyên tắc cơ bản trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan nhà nước nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Nguyên tắc này đã được ghi nhận tại Điều 4 Hiến pháp 1959, Điều 6 Hiến pháp 1980 và Điều 6 Hiến pháp 1992 “Quốc hội, Hội đồng nhân dân và các cơ quan khác của Nhà nước đều tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ”. Không những ở nước ta, các nước xã hội chủ nghĩa cũng ghi nhận nguyên tắc này trong Hiến pháp và cũng xác định là nguyên tắc cơ bản trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.
Khái quát chung về nguyên tắc tập trung – dân chủ
Nguyên tắc tập trung – dân chủ bao hàm hai yếu tố: “tập trung” và “dân chủ”, có thể tóm lại bao hàm hai nghĩa là đảm bảo sự lãnh đạo tập trung trên cơ sở dân chủ và đảm bảo mở rộng dân chủ dưới sự lãnh đạo tập trung.
Nguyên tắc này bắt nguồn từ yêu cầu quản lý xã hội của Nhà nước, vừa bắt nguồn từ bản chất giai cấp của Nhà nước ta. Trong quản lý nhà nước cần có sự tập trung quyền lực, có tập trung quyền lực mới điều khiển được xã hội, mới thiết lập được xã hội trật tự, kỷ cương. Vì vậy, trong một xã hội có giai cấp, quyền lực Nhà nước là chủ yếu, tập trung vào Nhà nước. Đối với các nhà nước bóc lột thì sự tập trung này là độc đoán, chuyên quyền, còn đối với nhà nước xã hội chủ nghĩa nói chung và Việt Nam nói riêng thì tập trung quyền lực là cần thiết, tuy nhiên phải dân chủ đối với toàn bộ nhân dân, bởi bản chất nhà nước ta là nhà nước “của dân, do dân và vì dân”. Trong quản lý hành chính nhà nước, tập trung đảm bảo thâu tóm quyền lực nhà nước vào chủ thể quản lý, mục đích của việc tập trung nhằm điều hành, chỉ đạo việc thực hiện chính sách, pháp luật một cách thống nhất. Mặt khác, dân chủ hướng tới việc mở rộng thẩm quyền cho đối tượng quản lý, nhằm phát huy trí tuệ tập thể trong công tác quản lý, phát huy khả năng tiềm tàng của đối tượng quản lý trong quá trình thực hiện chính sách, pháp luật. Khi thực hiện việc quản lý, các chủ thể có thẩm quyền cần đảm bảo sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ của hai yếu tố, tránh được các hành vi lạm quyền, quan liêu, hách dịch, cửa quyền, tham nhũng phát triển và tình trạng tuỳ tiện, cục bộ địa phương, vô chính phủ. Theo Điều 15 Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 2001) quy định: “thực hiện nhất quán chính sách phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa” đã cho thấy rõ sự lãnh đạo tập trung trên cơ sở dân chủ là yêu cầu khách quan và tất yếu.
Nội dung của nguyên tắc tập trung – dân chủ
Cơ sở pháp lý
Ðây là nguyên tắc cơ bản trong tổ chức và hoạt động của nhà nước ta nên việc thực hiện quản lý hành chính nhà nước phải tuân theo nguyên tắc này. Ðiều 6-Hiến pháp 1992 quy định :Quốc hội, hội đồng nhân dân và các cơ quan khác của nhà nước đều tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.
Nội dung
Nguyên tắc tập trung dân chủ bao hàm sự kết hợp giữa hai yếu tố tập trung và dân chủ, vừa đảm bảo sự lãnh đạo tập trung trên cơ sở dân chủ, vừa đảm bảo mở rộng dân chủ dưới sự lãnh đạo tập trung. Tuy nhiên, đây không phải là sự tập trung toàn diện và tuyệt đối, mà chỉ đối với những vấn đề cơ bản, chính yếu nhất, bản chất nhất. Sự tập trung đó bảo đảm cho cơ quan cấp dưới, cơ quan địa phương có cơ sở và khả năng thực hiện quyết định của trung ương; đồng thời, căn cứ trên điều kiện thực tế của mình, có thể chủ động sáng tạo trong việc giải quyết các vấn đề của địa phương và cơ sở. Cả hai yếu tố này vì thế phải có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ. Chúng có mối quan hệ qua lại, phụ thuộc và thúc đẩy nhau cùng phát triển trong quản lý hành chính nhà nước. Tập trung dân chủ thể hiện quan hệ trực thuộc, chịu trách nhiệm và báo cáo của cơ quan quản lý trước cơ quan dân chủ ; phân định chức năng, thẩm quyền giữa cơ quan quản lý các cấp, bảo đảm sự lãnh đạo tập trung của cấp trên của trung ương và quyền chủ động của cấp dưới. Ngoài ra, đó là hệ thống "song trùng trực thuộc" của nhiều cơ quan quản lý, bảo đảm sự kết hợp tốt nhất sự lãnh đạo tập trung theo ngành với quyền quản lý tổng thể của địa phương. Có sự phân cấp rành mạch. Quyền lực nhà nước không phải được ban phát từ cấp trên xuống cấp dưới. Sự phân quyền cho từng cấp là cần thiết nhưng phải đồng thời được kết hợp với việc xác định vai trò của từng cấp hành chính: trung ương, tỉnh, huyện, xã. Từ khi ra đời, mỗi cấp đã có "sứ mệnh lịch sử" và vai trò quản lý hành chính nhà nước riêng, đặc thù. Có những chức năng được thực hiện ở cấp dưới lại có hiệu quả hơn cấp trên, hay có những chức năng tất yếu phải được thực hiện ở cấp cơ sở. Ví dụ như hương ước làng xã, hương ước không thể được "lập ra" ở cấp huyện, cấp mà có thể có rất nhiều làng xã với những tập quán và lối sống khác nhau. Từ đó, nguyên tắc tập trung dân chủ được biểu hiện cụ thể như sau:
Sự phụ thuộc của cơ quan hành chính nhà nước vào cơ quan quyền lực nhà nước cùng cấp
Hiến pháp nước ta ghi nhận nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Nhân dân sử dụng quyền lực nhà nước thông qua các cơ quan quyền lực nhà nước thông qua bầu cử và những thay mặt của người dân sẽ thay họ trực tiếp thực hiện quyền lực đó. Để thực hiện chức năng quản lý hành chính nhà nước trên các lĩnh vực đời sống xã hội, một hệ thống cơ quan hành chính từ trung ương đến địa phương được hình thành và trong tổ chức, hoạt động các cơ quan hành chính nhà nước luôn có sự phụ thuộc vào các cơ quan quyền lực nhà nước cùng cấp.
Thứ nhất, cơ quan quyền lực nhà nước có những quyền hạn nhất định trong việc thành lập, sát nhập hay giải thể các cơ quan hành chính cùng cấp, đây chính là điểm mấu chốt thể hiện sự phụ thuộc của cơ quan hành chính nhà nước vào cơ quan quyền lực nhà nước. Cụ thể: đối với trung ương Quốc hội thành lập ra Chính phủ, trao cho Chính phủ quyền hành pháp. Ngược lại, ở địa phương, các uỷ ban nhân dân do hội đồng nhân dân bầu ra, thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước ở địa phương. Các cơ quan khác như bộ, cơ quan ngang bộ… là cơ quan thuộc hệ thống cơ quan hành chính nhà nước đều do các cơ quan quyền lực nhà nước trực tiếp hay gián tiếp quyết định việc thành lập, thay đổi và bãi bỏ. Tất cả các hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước luôn chịu sự chỉ đạo, giám sát của hệ thống cơ quan quy


Link Download bản DOC
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:

 

Các chủ đề có liên quan khác

Top