khidotxuongnui
New Member
Download Ôn thi Đại học Văn xuôi 1954-1975 miễn phí
- Nhân vật người lái đò được Nguyễn Tuân nhìn nhưlà đối tượng của cái Đẹp. Nó lấp
lánh ánh sáng của người tài hoa nghệsĩ. Theo Nguyễn Tuân, không cứgì cứlà người
hoạt động ởcác ngành nghệthuật họmới là kẻtài hoa nghệsĩ. Mà những con người xung
quanh chúng ta biết tôn trọng cái Đẹp đều có thể ứng xử Đẹp và tựgiác sáng tạo ra cái
Đẹp. Những người uống trà trong sương sớm, những kẻbiết thưởng thức “hương cuội”
đều là những nghệsĩtài hoa. Và do vậy “Người lái đò sông Đà “là người lái đò – nghệ
sĩ”. Chờ đò, lái đò là cảmột nghệthuật cao cường và đầy tài hoa.
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download cho
Tóm tắt nội dung:
tác, Nguyễn Tuân hết sức nghiêm khắc với chính mình để có nhữngtrang văn thực sự có tính nghệ thuật mới mẻ, mang dấu ấn sáng tạo riêng. Ông luôn kiên
trì quan điểm: đã gọi là văn thì trước hết phải là văn. Vì thế cách đặt câu, dựng đoạn của
ông thường rất công phu, cũng như kho từ vựng của ông rất phong phú.
2/ Nét nổi bật khác trong phong cách Nguyễn Tuân là chất tài hoa tài tử.
Trước cách mạng, nhiều lần ông tuyên bố bênh vực quan điểm nghệ thuật vị nghệ
thuật, nhưng trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của mình, ông luôn thể hiện niềm tự
hào dân tộc sâu sắc, sự tôn trọng, khâm phục những giá trị văn hoá cổ truyền của quê
hương.
Tuy vậy, đôi lúc quá đà, chất tài hoa tài tử đó lại mang tính khoa trương, cường
điệu (Chiếc lư đồng mắt cua).
3/ Văn NguyễnTuân còn khác người ở tính uyên bác, ở bề rộng và chiều sâu văn
hoá. Đó là kết quả của việc ông tích luỹ tiềm lực tri thức trong suốt nửa thế kỷ sáng tạo
nghệ thuật.
Đôi khi ông quá mê mải, sa đà vào khối lượng tri thức đó nên một số đoạn văn có
phần nặng nề, khô khan, tạo cho người đọc cảm giác mệt mỏi (Tuỳ bút “Sông Đà”).
III. Tập tuỳ bút “Sông Đà”
Đây là tác phẩm tiêu biểu cho giai đoạn sáng tác sau Cách mạng tháng Tám của
Nguyễn Tuân. “Nó nói rằng ngòi bút ấy đã đạt tới độ chín mới về tư tưởng và nghệ
thuật”.
(Nguyễn Đăng Mạnh)
“…Đọc “Sông Đà” thấy Tổ quốc ta thật là giàu đẹp. Chỉ nói riêng Than Uyên có
nào mỏ xi măng thiên tạo, mỏ thạch anh làm thuỷ tinh ngũ sắc và đồ sứ, mỏ than mở, mỏ
lân tinh, mỏ đồng, mỏ chì…Cảnh Tây Bắc thì tuyệt đẹp, ở đâu tác giả cũng nổi hứng
nghệ sĩ muốn cắm ngay giá vẽ mà vẽ. Núi lớp lớp mênh mông như biển, sông trắng xoá
2
như từng súc lụa tung trải ra, những thung lũng lúa chín vàng choé lên, trên đó mây trắng
điểm lơ lửng như thêu nổi v.v…
Nhưng “Sông Đà” không chỉ nói vẻ đẹp thiên nhiên mà còn đi tìm vẻ đẹp của lòng người.
Ông gọi đó là chất vàng mười của tâm hồn con người Tây Bắc. Ông ngược dòng lịch sử
tìm chất vàng đó ở những chiến sĩ cách mạng kiên cường đã theo gương bất khuất ở nhà
tù Sơn La, ở những cán bộ hoạt động bí mật hồi Tây Bắc bị giặc chiếm đóng, đã vượt qua
những thử thách khủng khiếp để gây cơ sở cách mạng, ở những chiến sĩ quân đội, những
anh chị em dân công hồn tiến quân vào Điện Biên…”
(Nguyễn Đăng Mạnh – “Sông Đà”
Trích “Nhà văn Tư tưởng và phong cách”
NXB Văn học – 1983)
Phần 2: TÁC PHẨM NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ - Nguyễn Tuân
A. KIẾN THỨC CƠ BẢN
Viết về sông Đà, Nguyễn Tuân không miêu tả một con sông theo lối văn tả cảnh thuần
tuý mà đó là một nhân vật hoạt động, có tính cách tâm trạng rất phức tạp như con người.
Nhà văn đã cho ta thấy hai tính cách cơ bản đó là “Con sông Tây Bắc hung bạo và trữ
tình”. Tuy nhiên để dựng nên, để hiểu được tính nết của nhân “vật” thiên nhiên này,
Nguyễn Tuân đã vận dụng rất nhiều các loại tri thức khác nhau như lịch sử, địa lí, quân
sự , võ thuật, hội hoạ, điêu khắc, điện ảnh, thơ Đường, thơ Tản Đà,… để quan sát, mô tả
hiện thực bằng nét bút tài hoa của mình.
1/ a) Sông Đà là một “Nhân vật có tính cách hung bạo” .
- Dòng sông rất dữ dội (bờ đá dựng vách thành, chẹt lòng sông Đà khiến nó hẹp
lại, dòng sông như một cái hang, tối, sâu và lạnh). Tri thức điện ảnh trong việc mô tả hình
ảnh có quan tâm tới mảng sáng tối từ mặt đất nhìn lên, từ một góc độ chếch ở cao nhìn
xuống. Nó gây cảm giác mạnh: hơi lạnh, bóng tối, độ cao hun hút đến chóng mặt…
- Con sông luôn hung hăng, ưa gây sự. Nó luôn chờ đợi người lái đò sông Đà để giáng tai
họa vào cho họ.
(“Nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió…”)
Những động từ mạnh, lặp lại và ken ken đặc nói đến sự tiếp diễn của hành động “xô”
được diễn ra trên một không gian dài như con sông và hành động đó dữ dội không chỉ ở
trong lòng mà cả trên mặt sông (“Cuồn cuộn luồng gió gùn ghe…).
- Tính cách hung bạo của sông Đà được biểu diễn dữ dội ở những dòng thác “lao dòng”
chặn đánh người lái đò.
Cong sông Đà “thành ra diện mạo và tâm địa của một thứ kẻ thù số một”. Nó hiện lên
như một loài thủy quái lớn vừa nham hiểm và hung dữ, vừa khôn ngoan và mưu trí.
Lúc thì ẩn nấp mai phục, lừa đánh đòn du kích, khi thì vòng lại đánh kiểu vu hồi, khi thì
xông xáo liều mạng, tổng tấn công tới tấp ồ ạt khắp bốn mặt. Và thật nham hiểm khi nó
3
biết kết hợp đánh người lái đò cả trên mặt trận ngoại giao; khi thì oán trách van xin, khi
thì “khiêu khích, giọng gằn và chế nhạo”, khi thì “rống lên trong tất cả bấy nhiêu cái
luồng giận dữ”, “reo như đun sôi”, “muốn hất tung đi một cái thuyền”. Khi thì hò la, gầm
thét vang động núi rừng “Mặt nước hò reo la vang dậy “ùa vào” như thể “quân liều
mạng”, “đánh những đòn hiểm độc nhất”.
Quả thật con sông như một sinh thể thật sự. Trí tưởng tượng tạo hình của tác giả quan sát
rất kỹ lưỡng và chính xác, tác giả cung cấp những kiến thức rất phong phú và không tùy
tiện, đồng thời sử dụng ngôn ngữ điêu luyện, sinh động.
b) Sông Đà là một “nhân vật” có tính cách trữ tình:
- Tác giả hình dung nó như một người đàn bà kiều diễm.
+ “Sông Đà như một áng tóc mun dài ngàn ngàn vạn vạn sải”.
+ “Sông Đà luôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời
Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo”…
+ Sông Đà có “luồng em” “đằm dịu” muôn đời êm “sông nước thanh bình”.
- Sông Đà được nhìn qua làn mây mùa xuân, ánh nắng mùa thu. Tác giả theo dõi những
biến của màu sắc. Khi “lừ lừ chín đỏ” khi “dòng xanh ngọc bích”.
- Sông Đà thật mĩ lệ, có thể gợi cảm hứng cho nghệ thuật, gợi cảm xúc riêng biệt cho mỗi
người khi tiếp xúc với tính cách trữ tình của nó: Nó có chất Đường thi cổ điển, cái lặng lờ
của nó gợi nhớ một quá khứ xa xăm từ thời Lí, Trần, Lê, nó “lửng lờ nhớ thương” và
“đang lắng tai nghe” với dáng vẻ rất dịu dàng, ủy mị và thầm kín.
Con sông ấy gợi nhớ cố nhân, gợi nhớ cái “hoang dại”, “hồn nhiên như một niềm cổ tích
tuổi xưa”.
Đặc biệt hình ảnh con nai ngơ ngác như nghe thấy một tiếng còi sương… đó là một âm
thanh vẳng đưa trong tưởng tượng đã gợi cái tĩnh lặng hoang dã của sông Đà. Thật là một
liên tưởng tạt ngang rất độc đáo và thú vị.
2/ Nhân vật người lái đò Sông Đà:
- Nhân vật người lái đò được Nguyễn Tuân nhìn như là đối tượng của cái Đẹp. Nó lấp
lánh ánh sáng của người tài hoa nghệ sĩ. Theo Nguyễn Tuân, không cứ gì cứ là người
hoạt động ở các ngành nghệ thuật họ mới là kẻ tài hoa nghệ sĩ. Mà những con người xung
quanh chúng ta biết tôn trọng cái Đẹp đều có thể ứng xử Đẹp và tự giác sáng tạo ra cái
Đẹp. Những người uống trà trong sương sớm, những kẻ biết thưởng thức “hương cuội”…
đều là những nghệ sĩ t