hoangyen_tyt91

New Member
Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
Trên địa bàn huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa, tiến hành điều tra trên nhiều đối tượng dân cư, điều tra qua bảng từ, điều tra trên tư liệu ghi âm ngôn ngữ giao tiếp hàng ngày; Tiến hành khảo sát, so sánh, đối chiếu từ trong hai hệ thống, giữa ngôn ngữ phổ thông và phương ngữ, từ đó tìm ra những đặc điểm cơ bản về ngữ âm, từ vựng ngữ nghĩa
Luận văn ThS. Ngôn ngữ học -- Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2006
I. Lý do chọn đề tài ..................................................................... 6
II. Mục đích nghiên cứu ............................................................. 7
III. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu ................................ 9
1. Đối tượng nghiên cứu ........................................................ 9
2. Phương pháp nghiên cứu ................................................... 11
Nội dung 13
Chương I. Địa phương Hậu Lộc và lịch sử nghiên cứu
tiếng địa phương Thanh Hoá ................................... 13
I. Vài nét về địa phương huyện Hậu Lộc .................................. 13
II. Lịch sử nghiên cứu phương ngữ, đặc biệt là phương ngữ Thanh Hoá 18
Chương II. Miêu tả từ ngữ địa phương Hậu Lộc trong sự
so sánh với từ ngữ toàn dân ............................ ....... 22
I. Từ trong hệ thống từ vựng tiếng Việt ...................................... 23
II. Từ địa phương Hậu Lộc ......................................................... 24
1. Những đơn vị từ vựng khác âm so với từ toàn dân ........... 25
2. Những đơn vị từ vựng khác nghĩa so với từ toàn dân........ 27
2.1. Ngữ định danh ............................................................ 30
2.2. Ngữ láy âm ................................................................. 34
3. Những đơn vị từ vựng khác biệt về ngữ pháp so với từ
toàn dân..................................................................................... 35
Chương III. Đặc trưng ngữ âm của từ ngữ địa phương Hậu
Lộc
43
I. Những đặc trưng khác biệt về mặt ngữ âm giữa ba vùng Bắc,
Trung, Nam ................................................................................ 44
1. Những đặc điểm ngữ âm của phương ngữ Bắc ................. 44
2. Những đặc điểm ngữ âm của phương ngữ Trung .............. 45
3. Những đặc điểm ngữ âm của phương ngữ Nam ................ 46
II. Đặc trưng ngữ âm của từ ngữ địa phương Hậu Lộc ............... 48
1. Hệ thống phụ âm đầu ........................................................ 48
1.1. Đặc điểm chung của phụ âm đầu ................................ 48
1.2. Hệ thống phụ âm đầu trong phương ngữ Hậu Lộc ...... 49
2. Hệ thống vần ..................................................................... 58
2.1. Đặc điểm chung của vần ............................................. 58
2.2. Vần trong phương ngữ Hậu Lộc ................................. 61
3. Hệ thống thanh điệu .......................................................... 66
3.1. Đặc điểm chung của thanh điệu ................................. 66
3.2. Hệ thống thanh điệu trong phương ngữ Hậu Lộc ....... 70
Kết luận 89
MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất của con
người. Mỗi cộng đồng cư dân đều có một ngôn ngữ nhất định để giao
tiếp. Tiếng Việt là ngôn ngữ đặc biệt quan trọng đối với người Việt. Nó
không chỉ là ngôn ngữ mẹ đẻ mà còn là một công cụ tư duy hữu ích để
người Việt phát triển cộng đồng xã hội.
Từ trước đến nay các nhà ngôn ngữ thường giới thiệu tiếng Việt
như một thực thể thống nhất trong đa dạng. Mỗi vùng miền là một sự
thể hiện tương đối riêng của tiếng Việt. Bất kể người Việt nào trên lãnh
thổ Việt Nam, nghe người miền Bắc, người miền Trung hay người
miền Nam nói họ đều có thể hiểu được và giao tiếp được. Đó là do tính
thống nhất rõ rệt của tiếng Việt trên dải đất hình chữ S. Tuy nhiên khi
trò chuyện với một người, có những yếu tố làm chúng ta cảm giác ở
người đối thoại có nét nào đó khác biệt, hình như họ không cùng một
địa phương với mình hay hình như họ từ tận miền cực Nam của tổ
quốc ... Rất nhiều lý do để chúng ta có thể nhận ra rằng tiếng Việt trên
mỗi miền đất nước có những thay đổi và khác biệt. Đó là nét đa dạng
mà nhiều nhà nghiên cứu đã dày công khảo sát và nghiên cứu.
Tiếng địa phương là nơi lưu giữ những dấu ấn văn hoá đặc trưng
của từng vùng miền. Trên thực tế, tiếng địa phương là một biểu hiện
rất sinh động của ngôn ngữ toàn dân. Khi người nghiên cứu nắm được
diện mạo, đặc điểm, ý nghĩa của từng địa phương cũng có nghĩa là đã
có một cái nhìn thấu đáo về ngôn ngữ dân tộc.
Dưới sự tác động, phát triển của xã hội, quá trình giao lưu tiếp
xúc ngày càng mở rộng, vai trò của ngôn ngữ văn hoá đối với phương
ngữ ngày càng lớn, quá trình thống nhất ngôn ngữ đang diễn ra nhanh
chóng. Có một vấn đề đặt ra, liệu phương ngữ có rơi vào quá trình giải
thể để tạo nên một ngôn ngữ thống nhất hay không? Bộ mặt phương
ngữ sẽ ra sao? Vốn từ và vai trò của bộ phận từ trong phương ngữ sẽ
thế nào? Việc dùng từ địa phương trong ngôn ngữ văn học có cần thiết
không? Phương ngữ có phát huy được vai trò giữ gìn bản sắc văn hoá
dân tộc? Nhiều câu hỏi được đặt ra đối với sự tồn tại và phát triển của
phương ngữ. Chúng tui khảo sát từ ngữ địa phương Hậu Lộc cũng trên
tinh thần cố gắng tìm ra sự ảnh hưởng qua lại giữa ngôn ngữ toàn dân
đối với một phuơng ngữ cụ thể thông qua việc tìm hiểu những đặc
điểm về ngữ âm và từ vựng ngữ nghĩa của từ ngữ địa phương Hậu Lộc.
Phương ngữ Hậu Lộc là một phương ngữ nhỏ của phương ngữ
Thanh Hoá, nơi có nhiều dấu ấn địa phương rõ rệt. Có thể nghiên cứu
phương ngữ trên nhiều bình diện. Ở đây chúng tui lần lượt khảo sát hệ
thống từ ngữ địa phương trong phương ngữ Hậu Lộc để tìm ra sự khác
biệt về ngữ âm và từ vựng ngữ nghĩa. Từ ngữ địa phương ở đây là
những từ được sử dụng trong giao tiếp hàng ngày của cư dân Hậu Lộc,
nó bao gồm một bộ phận từ trong ngôn ngữ toàn dân và một bộ phận từ
chỉ có trong phương ngữ Hậu Lộc. Qua quá trình khảo sát chúng tui sẽ
có được một cái nhìn khái quát về ngữ âm, từ vựng ngữ nghĩa trong
phương ngữ Hậu Lộc. Trên tinh thần đó chúng tui đã chọn đề tài
“Khảo sát từ ngữ địa phương huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hoá” để
làm mục tiêu khảo sát.
II. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu phương ngữ nhằm phát hiện ra những điểm mạnh
của từng phương ngữ góp phần giúp cho phương ngữ nhích dần lại
ngôn ngữ toàn dân theo con đường ngắn nhất, hợp lý nhất đối với cấu
trúc nội bộ của từng phương ngữ.
Đã có nhiều công trình nghiên cứu về các vùng phương ngữ trên
khắp các miền đất nước. Từ Bắc vào Nam, hầu hết những vùng phương
ngữ lớn và nổi bật đã được các học giả quan tâm bằng nhiều công trình
nghiên cứu cụ thể. Phương ngữ Bắc và phương ngữ Trung là hai vùng
phương ngữ lớn còn lưu giữ nhiều yếu tố cổ hơn cả. Vì thế cho nên
người ta thường tìm về cội nguồn của tiếng Việt bằng cách dựa vào
những bằng chứng về ngôn ngữ còn được lưu giữ lại trong vốn từ địa
phương. Địa bàn Thanh Hoá thuộc vùng phương ngữ Trung, hầu hết
các nhà phương ngữ nghiên cứu về địa bàn này đều có cái nhìn thống
nhất về tổng quan phương ngữ Thanh Hoá. Những đặc điểm về thanh
điệu, sự nhầm lẫn giữa thanh ngã và thanh hỏi ... đã được nhiều người
biết đến. Tuy nhiên khảo sát cụ thể từng vùng thổ ngữ, phương ngữ
nhỏ hơn trên địa bàn lại chưa được nghiên cứu nhiều, kỹ lưỡng. Nếu so
với tiếng địa phương Nghệ Tĩnh thì tiếng địa phương Thanh Hoá ít
được nghiên cứu khảo sát hơn. Có lẽ cũng vì một phần là do đặc điểm
lưu giữ yếu tố cổ, yếu tố khác biệt ở đây chưa rõ rệt và nổi trội như
những thổ ngữ, vùng phương ngữ nhỏ trên địa bàn Nghệ Tĩnh. Tuy
nhiên nếu có nhiều hơn nữa những công trình đầu tư nghiên cứu về
tiếng địa phương Thanh Hoá, chắc chắn các nhà phương ngữ cũng sẽ
tìm thấy nhiều tư liệu thú vị và quý giá, góp phần làm phong phú hơn
diện mạo của các vùng phương ngữ trên đất nước Việt Nam.
Tiến hành nghiên cứu được ngữ âm, từ vựng ngữ nghĩa của từ
ngữ địa phương Hậu Lộc chúng tui đã chọn một số xã có giọng nói tiêu
biểu thay mặt cho mỗi vùng để tiện cho việc điều tra và miêu tả.
Với đề tài này chúng tui cố gắng tìm ra những nét tương đồng và
khác biệt giữa tiếng địa phương Hậu Lộc với ngôn ngữ toàn dân, góp
phần miêu tả bức tranh toàn cảnh về phương ngữ Thanh Hoá. Đồng
thời đây cũng là một trong những nguồn tư liệu để các tác giả khác có
thể nghiên cứu sâu hơn hay nghiên cứu những vấn đề có liên quan.
Qua quá trình khảo sát những nét dị biệt về ngữ âm, từ vựng ngữ
nghĩa, cụ thể là sự biểu hiện trong từng thổ ngữ cũng thêm một lần nữa
khẳng định rằng yếu tố bất biến là cái mã của tiếng Việt và cuối cùng
các biến thể cũng trở về cái bất biến trong ngôn ngữ. Phương ngữ là
một bộ phận thống nhất của ngôn ngữ toàn dân nhưng không đồng nhất
bởi nó luôn có quá trình tự vận động và phát triển. Quá trình phát triển
liên tục đó đã tạo nên sự đa dạng, phong phú của tiếng Việt trên các
vùng miền khác nhau.
III. Đối tƣợng và phƣơng pháp nghiên cứu
1. Đối tượng nghiên cứu
Để thực hiện yêu cầu của đề tài chúng tui đã tiến hành điều tra
vốn từ được sử dụng trong sinh hoạt hàng ngày của cư dân vùng Hậu
Lộc. Do giới hạn của đề tài nên chúng tui chỉ tập trung khảo sát từ ngữ
địa phương Hậu Lộc trên bình diện ngữ âm, từ vựng kỹ lưỡng hơn, còn
một bộ phận từ mang nghĩa ngữ pháp thì tương đối khái quát.
Địa bàn Hậu Lộc là một địa bàn tương đối rộng bao gồm nhiều
làng xã. Địa bàn cũng là nơi cộng cư của nhiều thành phần cư dân khác
nhau. Trên địa bàn có nhiều làng cổ nhưng cũng có nhiều làng đã có sự
pha trộn, cư dân mới đến sinh sống cùng với cư dân gốc ở đây. Ngôn
ngữ là bộ phận gắn liền với dân cư nên cũng chịu một số ảnh hưởng từ
quá trình pha trộn này. Tuy nhiên sự pha trộn về dân cư là không đáng
kể, không gây ảnh hưởng đến việc sử dụng ngôn ngữ trên địa bàn vốn
lâu nay là nơi cội nguồn của cư dân Hậu Lộc. Trong quá trình điều tra
cũng vì giới hạn của thời gian và mức độ thực sự cần thiết cho quá
trình điều tra trên diện rộng nên chúng tui đã quyết định phân vùng
điều tra và chọn những nơi có nhiều đặc trưng điển hình làm vùng đại
diện. Việc chọn các xã thay mặt cho giọng nói của mỗi vùng dựa trên
hai căn cứ sau:
1) Dựa vào sự thẩm nhận của người địa phương đó là những xã
có giọng nói đặc biệt hơn cả.
2) Dựa vào những đặc diểm về địa lý, lịch sử, dân cư chúng tôi
chọn những xã trung tâm chính trị – văn hoá, xa đường quốc lộ, tỉnh lộ.
Theo tiêu chí này, chúng tui đã chọn được một số xã thay mặt cho mỗi
vùng khảo sát sau:
- Xã Ngư Lộc (vùng 1)
- Xã Hoa Lộc (vùng 2)
- Xã Văn Lộc ( thay mặt cho các xã còn lại của vùng 3)
Ba xã này là những điểm điền dã chính cho những đợt điều tra
của chúng tôi. Sau khi thu thập tư liệu, một vấn đề đặt ra là chọn điểm
điều tra nào là tiêu điểm cho việc miêu tả. Nếu lấy giọng được coi là
phổ biến cho giọng Hậu Lộc thì phải lấy giọng của người Văn Lộc,
khảo sát từ ngữ địa phương mà người Văn Lộc sử dụng trong giao tiếp.
Nếu lấy giọng tiêu biểu điển hình cho sự khác biệt, thậm chí là khác
biệt đến mức khó nghe của giọng Hậu Lộc thì phải chọn giọng Hoa
Lộc (đặc biệt là giọng của người trong thôn Hoa Trung hay còn gọi là
thôn Hoa Trường), giọng Ngư Lộc. Nếu khảo sát vốn từ địa phương về
mặt từ vựng có sự khác biệt về nghĩa thì phải điều tra toàn diện, thu
thập được càng nhiều tư liệu càng tốt, lúc đó mới có cơ sở để thống kê
số lượng từ vựng của riêng địa phương Hậu Lộc. Như vậy tuỳ vào mục
đích nghiên cứu trong từng phần mà chúng tui sẽ chọn thay mặt để khảo
sát miêu tả.
Các nhân chứng mà chúng tui đã điều tra và ghi âm:
Cụ Phạm Thị Thanh, 68 tuổi, xã Hoa Lộc
Cụ Nguyễn Văn Tất, 62 tuổi, xã Ngư Lộc
Chú Nguyễn Hải Nam, 45 tuổi, xã Ngư Lộc
Cô Lê Thị Hạt, 41 tuổi, xã Văn Lộc
Anh Hà Văn Hải, 35 tuổi, xã Hoa Lộc
Chị Phạm Thị Huyền, 30 tuổi, xã Minh Lộc
2. Phương pháp nghiên cứu
Để có được nguồn từ liệu cho quá trình nghiên cứu chúng tui đã
tiến hành điều tra trên nhiều đối tượng dân cư, điều tra qua bảng từ,
điều tra trên tư liệu được ghi lại bằng băng ghi âm ngôn ngữ giao tiếp
sinh hoạt hàng ngày. Sau khi thu thập được tư liệu chúng tui đã tiến
hành khảo sát, so sánh, đối chiếu từ trong hai hệ thống, giữa ngôn ngữ
toàn dân và phương ngữ, từ đó tìm ra những đặc điểm cơ bản về ngữ
âm, từ vựng ngữ nghĩa.
Với mục đích có được sự hình dung tương đối cụ thể và đầy đủ
các nét ngữ âm địa phương, đặc biệt là trong phần miêu tả thanh điệu
chúng tui sử dụng phương pháp phân tích miêu tả ngữ âm học và âm vị
Link Download bản DOC
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:


 

Giangmah

New Member
Re: [Free] Khảo sát từ ngữ địa phương huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa

link không mở được
 
Các chủ đề có liên quan khác
Tạo bởi Tiêu đề Blog Lượt trả lời Ngày
D Khảo sát trường từ vựng ngữ nghĩa chỉ người phụ nữ trong sáng tác của nam cao Văn học 0
D Nghiên cứu thành phần hóa học và khảo sát hoạt tính sinh học của polysaccharide từ hạt me (Tamarindus indica L.) Việt Nam Khoa học Tự nhiên 0
D Nghiên cứu chế tạo vật liệu hấp phụ từ vỏ trấu và khảo sát khả năng hấo phụ ion Pb2+ trong môi trườn Khoa học Tự nhiên 0
J Nghiên cứu chế tạo vật liệu hấp phụ từ vỏ trấu và khảo sát khả năng hấo phụ ion Pb2+ trong môi trườn InterNet 1
T Khảo sát yếu tố dịch tễ học bệnh lý võng mạc tiểu đường tại bệnh viện mắt thành phố Hồ Chí Minh từ 1 Luận văn Kinh tế 0
P Mô thức thông tin trên chuyên san Hồ sơ Sự kiện (Khảo sát từ tháng 01. 2007 đến hết tháng 06. 2008) Luận văn Kinh tế 0
Z Khảo sát ảnh hưởng của quá trình xử lý nguyên liệu ðến khả năng trích ly anthocyanin từ bắp cải tím Khoa học Tự nhiên 0
S Khảo sát khả năng trích ly Catechin từ trà bằng Methanol Khoa học Tự nhiên 0
Q Khảo sát ảnh hưởng của điều kiện bảo quản và hệ dung môi đến hiệu suất trích ly Carotenoids từ vỏ tô Khoa học Tự nhiên 0
N Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình trích ly Carotenoids từ phế liệu Tôm sú Khoa học Tự nhiên 0

Các chủ đề có liên quan khác

Top