Thực trạng huy động và sử dụng vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước trong giai đoạn 2000

7
210.2
147
2004
490
265
160
2005
499
354
239
2006
513
475
426
DN ngoài quốc doanh
2001
30
4
38
2002
31
4
43
2003
32
5.2
50
2004
29
6
59
2005
28
7
66
2006
27
8
89
DN có vốn đầu tư nước ngoài
2001
243
133
332
2002
299
134
247
2003
326
139.6
245
2004
331
142
227
2005
330
143
221
2006
343
155
233
(Nguồn: Tổng cục thống kê)
-Kết quả sản xuất kinh doanh: trừ những doanh nghiệp có lợi thế kinh doanh,được hưởng nhiều chính sách đặc biệt là có kết quả và hiệu quả cao còn lại nhìn chung là thấp.
Trong giai đoạn 2001-2005, doanh thu của DNNN chỉ tăng 9,1%/năm, trong đó năm 2005 chỉ tăng 7,2% với năm 2004. Tổng doanh thu thuần 2005 đạt 2.223.086 tỷ đồng tăng 27,03% so với năm năm 2004, bình quân giai đoạn 2001 - 2005 tăng 28,72%/năm. Trong các ngành sản xuất - kinh doanh chính, công nghiệp tăng bình quân 31,26%, xây dựng: 29,51%, thương nghiệp 24,23%, vận tải 31,76%, khách sạn - nhà hàng 26,26%, các dịch vụ khác 39,96%. Còn nhiều doanh nghiệp kinh doanh kém hiệu quả và số DN này thuộc chủ yếu ngành nông nghiệp,giấy, dệt, cà phê
Tổng số lỗ của năm 2005 của các DNNN là 1.1919 tỷ đồng; số doanh nghiệp thua lỗ chiếm 19,5%, hoà vốn chiếm 8,8%. Tổng số luỹ kế tính đến cuối năm 2005 là 6549 tỷ đồng, tuy có giảm 8,7% so với năm 2004 nhưng lại tăng 20% so với năm 2000.
Bảng 3: Kết quả kinh doanh của DNNN
Năm
Doanh thu thuần
Lợi nhuần trước thuế
Thuế và các khoản Ngân sách phải nộp
2001
482447
20146
52331,7
2002
621172
25959
57583
2003
678735
28192
53422,7
2004
724962
38282
53131,5
2005
858842
48877
64664,1
2006
1001104
62285
72990
(Nguồn: Tổng cục thống kê) Đơn vị: Tỉ đồng
II-THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VÀ SỬ DỤNG VỐN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN CỦA DNNN TRONG GIAI ĐOẠN 2000-2007.
1.Thực trạng huy động vốn đầu tư phát triển của DNNN giai đoạn 2000-2007.
1.1.Thuận lợi-Khó khăn của doanh nghiệp trong quá trình huy động vốn
1.1.1.Thuận lợi:
Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của Việt Nam hiện nay thì kinh tế nhà nước đóng vai trò chủ đạo, đặc biệt là sự có mặt của DNNN . DNNN là bộ phận của nền kinh tế nói chung, nhưng cũng là một bộ phận của kinh tế nhà nước, chính vì thế DNNN được hưởng nhiều chính sách ưu tiên hơn so với DN ngoài quốc doanh và DN có vốn đầu tư nước ngoài. Ngoài ra, các nguồn vay vốn của DN nói chung như Ngân hàng thương mại hay các tổ chức tín dụng cũng ưu tiên cho DNNN khi vay vốn.
Hiện nay,Việt nam đang là điểm hấp dẫn đầu tư đứng thứ 7 trên thế giới. Do điều kiện chính trị ổn định, không có chiến tranhĐến tháng 11/2006 Việt nam gia nhập tổ chức thương mai quốc tế WTO, đồng thời ký hiệp định bình thường hoá quan hệ với Mỹ, từ đó nhiều chính sách kinh tế mở được thực hiện. Chính những điều đó đã tạo điều kiện thuận lợi cho toàn bộ nền kinh tế cũng như DNNN trong việc thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài.
Bên cạnh đó, Nhà nước cũng ban hành nhiều chính sách tạo điều kiện cho việc huy động vốn cho DN như Luật đầu tư, Luật doanh nghiệp
1.1.2.Khó khăn:
1.1.2.1. Nhà nước đang thắt chặt ngân sách dành cho DNNN
Để tránh sự ỷ lại của các DNNN vào nguồn vốn của Nhà nước, Nhà nước đang có các chính sách thắt chặt ngân sách cho DNNN. Nhà nước khuyến khích các DNNN huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán, cổ phần hoá DNNN
Tỷ trọng tín dụng cấp cho DNNN trong tổng tín dụng đang ngân hàng đã và đang giảm dần từ 52% (1998) xuống 36% (2003).
Tuy nhiên, DNNN vẫn có được sự hỗ trợ của Nhà nước thông qua các khoản vay chính sách như Quỹ hỗ trợ phát triển.
1.1.2.2.Hạn chế nguồn vốn tín dụng ngân hàng
Khi vay vốn tín dụng ngân hàng, DN phải chịu một số điều kiện kèm theo như: điều kiện tín dụng, lãi suất vay vốn, sự kiểm soát của ngân hàng cho vay.
Tuy nhiên không phải lúc nào DN cũng vay được vốn của Ngân hàng. Do nhiều nguyên nhân như: DN chưa đáp ứng được điều kiện cho vay của Ngân hàng ; khi mà DN vay được vốn của ngân hàng rồi thì cũng phải chịu sự kiểm soát của ngân hàng có thể nghiêm trọng hay có thể không, nhưng cũng làm cho DN có cảm giác bị kiểm soát. Lãi suất vốn cho vay quá cao làm cho DN không đủ khả năng vay cũng như trả, điều này dẫn đến tình trạng thiếu vốn sản xuất kinh doanh và không thể trả lãi cho ngân hàng sau khi sản xuất kinh doanh.
1.1.2.3.Thị trường tài chính yếu kém
Thị trường tài chính của Việt nam đã có những bước ngoặt cải cách về hệ thống thuế, đổi mới hệ thống ngân hàng và tiền tệ, xây dựng thị trường chứng khoánTuy nhiên thị trường tài chính của nước ta còn thiếu đồng bộ, bất cập trên cả 3 phương diện: cơ sở pháp lý, cơ chế vận hành và năng lực tổ chức. Thị trường tài chính chưa đáp ứng được với nhu cầu phát triển của nền kinh tế. Do nhiều chính sách không phù hợp với kinh tế thị trường mở cửa, như những rào cản đối với ngân hàng nước ngoài nên trên thị trường nên ngân hàng thương mại vẫn giữ thế khống chế thị trường.
Thị trường chứng khoán được hình thành nhưng còn nhỏ bé và chưa trở thành nơi huy động vốn như mong muốn. Do thị trường tài chính không hiệu quả nên thị trường chứng khoán chưa phát triển được chính vì thế các nhà đầu tư vẫn ngại bỏ vốn vào. Hiện nay các ngân hàng thương mại vẫn chưa hoạt động theo nguyên tắc thương mại và thị trường triệt để. Hệ thống pháp luật về chứng khoán chưa đầy đủ, còn nhiều vướng mắc. Điều này làm cho hoạt động chứng khoán gặp khó khăn trong công tác quản lý.
Thị trường trái phiếu của Việt nam nhỏ lẻ quy mô, giao dịch khó khăn do tính thanh khoản chưa tốt. Chi phí cho việc niêm yết trái phiếu vẫn còn cao, cơ sở của thị trường chứng khoán chưa đủ mạnh
Ngoài ra, do nhận thức chung của giới doanh nghiệp Việt nam về trái phiếu chưa cao nên việc thông tin, công bố thông tin cần được tiến hành chuyên nghiệp và có hiệu quả hơn.
1.2.Thực trạng huy động vốn đầu tư phát triển của DNNN giai đoạn 2001-2007
1.2.1.Vốn góp ban đầu
1.2.1.1.Vốn được cấp từ ngân sách nhà nước
Hiện nay, DNNN nắm giữ gần 50% vốn đầu tư của Nhà nước. Vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước của các doanh nghiệp là gần 400.000 tỷ đồng.
1.2.1.2.Vốn huy động từ nội bộ doanh nghiệp
Nguồn vốn được huy động từ nội bộ của doanh nghiệp bao gồm: vốn của chủ doanh nghiệp, nguồn vốn được hình thành từ tích lũy lợi nhuận và bán cổ phiếu của các công ty con.
Việc cổ phần hóa cũng mang về cho quỹ hỗ trợ, sắp xếp DN của các tập đoàn, tổng công ty.
1.2.1.3.Vốn huy động thông qua phát hành cổ phiếu
Huy động ốn thông qua phát hành cổ phiếu là cách huy động vốn của các công ty cổ phần.
Trong 2 năm gần đây thị trường chứng khoán ở Việt nam mới bắt đầu phát triển, kênh huy động vốn này mới phát huy được hiệu quả của nó. Các doanh nghiệp cổ phần hóa đã thu được nguồn vốn khá lớn thông qua hình thức này.
1.2.2.Vốn huy động thông qua cổ phần hóa
Cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước là giải pháp quan trọng nhất của quá trình đổi mới, sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước ở nước ta. Ngay trong những năm đầu của thời kỳ đổi mới, Đảng và Nhà nước đã có chủ trương và nhiều biện pháp chỉ đạo triển k...