toidayeumotthienthan_hk
New Member
Download miễn phí Luận văn Nghệ thuật xây dựng nhân vật Acxinhia trong tiểu thuyết sông Đông êm đềm của Mikhain Sôlôkhốp
.
Theo thống kê chưa đầy đủ của chúng tôi, trong Sông Đông êm đềm có khoảng hai mươi lần Sôlôkhôp dùng ngôn ngữ bán trực tiếp đối với Acxinhia, nhiều nhất là ở tập Bốn. Một độ dày đặc của lời nửa trực tiếp ở tập bốn chứng tỏ những đấu tranh nội tâm nhân vật diễn ra thường xuyên và gay gắt hơn. Ở tập Một, hầu hết lời nửa trực tiếp tập trung diễn tả những xung đột trong Acxinhia khi tình yêu với Grigôri sôi nổi, nồng nhiệt với những rung động, nhớ nhung, khao khát, đau khổ. ở phút ban đầu. Ở tập Ba chỉ hai lần nhà văn dùng lời nửa trực tiếp là khi thể hiện những sắc thái mới của tình yêu đã chuyển sang giai đoạn đằm lắng, sâu sắc hơn.
Để tải tài liệu này, vui lòng Trả lời bài viết, Mods sẽ gửi Link download cho bạn ngay qua hòm tin nhắn.
Ketnooi -
You must be registered for see links
Ai cần tài liệu gì mà không tìm thấy ở Ketnooi, đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
nhân vật. Ngôn ngữ đối thoại, ngôn ngữ bán trực tiếp là những biện pháp nghệ thuật hữu hiệu mà Sôlôkhôp đã sử dụng uyển chuyển, linh hoạt để khắc hoạ thế giới tâm hồn, cá tính đặc sắc của Acxinhia.
1. Hành vi hướng nội:
Hành vi hướng nội là những hành động bên ngoài hướng vào bên trong bộc lộ những diễn biến thầm kín trong tâm tư nhân vật. Theo nghĩa này độc thoại nội tâm cũng là một biểu hiện của hành vi hướng nội.
Trước hết chúng tui xét hệ thống hành vi hướng nội diễn tả xung đột tâm lý, như nỗi đau đớn, day dứt không nói được thành lời nó tự phát bộc lộ qua những cử chỉ, hành động như cười, khóc, thì thầm, vật vã... gần như vô thức của Acxinhia. Theo khảo sát sơ bộ của chúng tui trong Sông Đông êm đềm có khoảng chín lần Sôlôkhôp dùng những hành động bên ngoài để trực tiếp diễn tả thế giới tâm hồn Acxinhia.
Mối tình muộn màng của Acxinhia thực chất là một bi kịch. Nó mang đến cho nàng một chút hạnh phúc và thật nhiều đắng cay. Khiến cho một người đàn bà mạnh mẽ, gan góc như Acxinhia nhiều khi phải cảm giác một cách sâu sắc nỗi bất lực của chính mình. Hành vi hướng nội là sản phẩm của những nỗi đau âm thầm, những niềm lo sợ, ghen hờn, tủi cực mà ngay cả với Grigôri nàng cũn không thể sẻ chia. Sôlôkhôp đã nắm bắt những diễn biến vi diệu trong tâm hồn nhân vật và thể hiện một cách tinh tế qua những phản ứng bên ngoài của nàng. Rất nhiều lần Sôlôkhôp ghi lại những hành động tâm lý của Acxinhia kiểu như: "bỗng nhiên chàng cảm giác cánh tay Acxinhia kê cho mình gối đầu không hiểu sao nhũn ra, lún sâu xuống gối. Rồi cánh tay ấy run bật lên và chỉ một giây sau đã rắn lại trở về chỗ cũ" (89/I) hay "Acxinhia chống khuỷu tay nhìn chằm rất lâu vào mặt chồng... nàng nhìn một lát rồi lại vật đầu xuống gối thì thầm những gì không biết" (114/I)...
Biết bao nhiêu giằng xé, tuyệt vọng được biểu hiện không lời qua cái nhìn chằm chằm vô hồn của Acxinhia, bao nhiêu dồn nén đau khổ đến lú lẫn, mê man trong cái vật đầu và những lời thì thầm không đầu không đũa của nàng. Tất cả những hành động ấy đều hướng vào tâm hồn đang rối bời, ngổn ngang cảm xúc của Acxinhia trong đó là hỗn độn các trạng thái tình cảm vừa căm thù Grigôri, căm thù Xêhêpan, vừa yêu Grigôri mãnh liệt, đau đớn mà bất lực, mà vô vọng vì chưa biết mình phải làm gì để cứu vãn tình thế trớ trêu là Grigôri sẽ lấy vợ, nàng sẽ mất chàng mãi mãi.
Acxinhia yêu Grigôri bằng một tình cảm lớn lao ngay từ phút đầu. Thế nên những dồn nén, ẩn ức của một tình yêu mãnh liệt, tuyệt vọng thường xuyên đẩy nàng vào trạng thái chờ đợi căng thẳng. Hành vi hướng nội chứa đựng cảm giác về nỗi đau bị ghìm nén, những xúc động bất ngờ trào lên đột ngột khiến lý trí không sao kiểm soát nổi "vừa thấy Grigôri, Acxinhia cảm giác cái đòn gánh trong tay lạnh buốt, máu dồn lên làm hai thái dương nóng như lửa đốt" (114/I) "từ ngày Xêhêpan về nhà, đây là lần đầu tiên Acxinhia có được nụ cười lặng lẽ và ngập ngừng" (115/I).
Yêu Grigôri đến như vậy nhưng Acxinhia từng phạm sai làm trong mối quan hệ mờ mịt bản năng với Litnhiki. Sôlôkhôp đã diễn tả nỗi ân hận sự tủi nhục "một mình mình biết một mình mình hay" của nàng khi Gisca quay về: "Acxinhia áo xống phong phanh bước ra thềm và dưới làn gió lạnh thấu xương, nàng ôm cái cột ướt đẫm trong tiếng gió bấc rú như đưa ra và cho đến và cho đến sáng vẫn cứ đứng như thế" (598/I). Acxinhia đã tự trừng phạt mình như vậy. Điều đó chứng tỏ từ sâu thẳm cõi lòng nàng không phản bội Grigôri. Khi tự hành xác mình, Acxinhia có lẽ đã ý thức một cách sâu sắc, thấm thía phút yếu lòng tai hại của mình. Mãi rất lâu sau này, khi đã nếm trải vô vàn cay đắng của cuộc đời chà sát với hoan cảnh khắc nghiệt của hoàn cảnh chiến tranh Grigôri mới thấu hiểu... và chàng không bao giờ oán trách gì Acxinhia nữa cả.
Độc thoại nội tâm mô phỏng hoạt động cảm xúc, suy nghĩ của con người trong dòng chảy trực tiếp của nó, là một biểu hiện của hành vi hướng nội. Độc thoại nội tâm là một thủ pháp nghệ thuật độc đáo giúp người nghệ sĩ ghi bắt lại chính xác những sắc mầu tinh tế của đời sống tâm hồn. Bởi lẽ đây là ngôn ngữ nhân vật tự nói với mình một cách thầm kín, chân thực.
Trong Sông Đông êm đềm, số lần độc thoại nội tâm của Acxinhia không nhiều, độc thoại thường ngắn, chủ yếu diễn tả những ý nghĩ vụt hiện, những day dứt thường trực, những hồi ức chợt ùa đến trong lòng... dưới dạng những cân hỏi. Độc thoại nội tâm thường xuất hiện khi nhân vật buộc phải lựa chọn, phải quyết định... Acxinhia là một phụ nữ nông dân, hơn thế tâm hồn nàng luôn sục sôi và có xu thế hướng ngoại cho nên những độc thoại của nàng chỉ diễn ra khi những xung đột nội tâm ở mức gay gắt nhất.
Lần đầu tiên Acxinhia nói chuyện với chính mình là lúc này bắt đầu nghĩ đến Grigôri và bàng hoàng nhận ra những rung động đầu tiên, mãnh liệt của lòng mình : "hôm nay sẽ có chuyện gì vui lắm đây, nhưng chuyện gì thế nhỉ? Grigôri.... Côrisca..." (64/I).
Chỉ một dòng tâm tư thoáng hiện trong óc Acxinhia, nghệ sĩ Sôlôkhôp đã cho thấy những biến đổi tinh tế, lớn lao trong đời sống tình cảm của nữ nhân vật chính. Niềm vui vô hình nào đó, nỗi rạo rực xao xuyến đang xâm chiếm cõi lòng Acxinhia. Một thứ tinh cảm mới mẻ, lạ lẫm, chưa từng thấy... lâm sàng hồi hộp, lâng lâng, không hiểu nổi. Sự biến đổi rất nhỏ trong ngôn ngữ: từ Grigôri sang Grisca (tên gọi âu yếm) đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng và xiết bao mạnh mẽ trong nội tâm Acxinhia. Kể từ giây phút ấy, những ý nghĩ, tình cảm của nàng sẽ giành trọn cho người đàn ông mà trái tim nàng đã tha thiết gọi tên...
Grigôri có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với cuộc sống của Acxinhia đã hai lần nàng tự hỏi lòng mình một cách khắc khoải: "Mình sẽ can Grigôri để Grigôri đừng lấy vợ. Nếu không mình sẽ gắn bó cuộc đời với ai bây giờ?" (120/I); "... nếu hắn bảo Grigôri không còn sống nữa thì sao? Nếu vậy thì mình sẽ như thế nào?" (469/IV). Có lẽ nỗi sợ lớn nhất của Acxinhia là nỗi sợ mất Grigôri - điều duy nhất vượt quá sức chịu đựng của người đàn bà cứng cỏi ấy.
ở những trang cuối cùng, về hình thức là Acxinhia nói chuyện với Grigôri nhưng thực chất là nàng độc thoại. Acxinhia nói lên thành lời những niềm hạnh phúc, những nỗi đắng cay của đời mình và những gì thiêng liêng đã gắn bó nàng với Grisca trong suốt quãng đời giông bão đã qua. Trong tâm hồn nữ nhân vật chính chín mọng một niềm tin đinh ninh: "... cả chúng mình cũng sẽ tìm thấy phần hạnh phúc của mình" (739/IV). Và Acxinhia đã đem theo niềm tin ấy vào cõi cực lạc.
Như vậy, bằng hệ thống hành động mang tính tâm lý, Sôlôkhôp đã diễn tả được nhiều cung bậc cảm xúc phức tạp trong nội tâm nhân vật Acxinhia một cách sinh động "trực quan". Nhà văn đã phơi mở trên trang sách "diện mạo tâm hồn" độc đáo của nữ nhân vật chính.
Để khắc hoạ thế giới nội tâm phong phú, đa dạng của Acxinhia, Sôlôkhôp còn sử dụng ngôn ngữ đối thoại và lời nửa trực tiếp. Vì ngôn ngữ là cái vỏ vật chất để nghệ sĩ cấu trúc nên hình tượng văn h
1. Hành vi hướng nội:
Hành vi hướng nội là những hành động bên ngoài hướng vào bên trong bộc lộ những diễn biến thầm kín trong tâm tư nhân vật. Theo nghĩa này độc thoại nội tâm cũng là một biểu hiện của hành vi hướng nội.
Trước hết chúng tui xét hệ thống hành vi hướng nội diễn tả xung đột tâm lý, như nỗi đau đớn, day dứt không nói được thành lời nó tự phát bộc lộ qua những cử chỉ, hành động như cười, khóc, thì thầm, vật vã... gần như vô thức của Acxinhia. Theo khảo sát sơ bộ của chúng tui trong Sông Đông êm đềm có khoảng chín lần Sôlôkhôp dùng những hành động bên ngoài để trực tiếp diễn tả thế giới tâm hồn Acxinhia.
Mối tình muộn màng của Acxinhia thực chất là một bi kịch. Nó mang đến cho nàng một chút hạnh phúc và thật nhiều đắng cay. Khiến cho một người đàn bà mạnh mẽ, gan góc như Acxinhia nhiều khi phải cảm giác một cách sâu sắc nỗi bất lực của chính mình. Hành vi hướng nội là sản phẩm của những nỗi đau âm thầm, những niềm lo sợ, ghen hờn, tủi cực mà ngay cả với Grigôri nàng cũn không thể sẻ chia. Sôlôkhôp đã nắm bắt những diễn biến vi diệu trong tâm hồn nhân vật và thể hiện một cách tinh tế qua những phản ứng bên ngoài của nàng. Rất nhiều lần Sôlôkhôp ghi lại những hành động tâm lý của Acxinhia kiểu như: "bỗng nhiên chàng cảm giác cánh tay Acxinhia kê cho mình gối đầu không hiểu sao nhũn ra, lún sâu xuống gối. Rồi cánh tay ấy run bật lên và chỉ một giây sau đã rắn lại trở về chỗ cũ" (89/I) hay "Acxinhia chống khuỷu tay nhìn chằm rất lâu vào mặt chồng... nàng nhìn một lát rồi lại vật đầu xuống gối thì thầm những gì không biết" (114/I)...
Biết bao nhiêu giằng xé, tuyệt vọng được biểu hiện không lời qua cái nhìn chằm chằm vô hồn của Acxinhia, bao nhiêu dồn nén đau khổ đến lú lẫn, mê man trong cái vật đầu và những lời thì thầm không đầu không đũa của nàng. Tất cả những hành động ấy đều hướng vào tâm hồn đang rối bời, ngổn ngang cảm xúc của Acxinhia trong đó là hỗn độn các trạng thái tình cảm vừa căm thù Grigôri, căm thù Xêhêpan, vừa yêu Grigôri mãnh liệt, đau đớn mà bất lực, mà vô vọng vì chưa biết mình phải làm gì để cứu vãn tình thế trớ trêu là Grigôri sẽ lấy vợ, nàng sẽ mất chàng mãi mãi.
Acxinhia yêu Grigôri bằng một tình cảm lớn lao ngay từ phút đầu. Thế nên những dồn nén, ẩn ức của một tình yêu mãnh liệt, tuyệt vọng thường xuyên đẩy nàng vào trạng thái chờ đợi căng thẳng. Hành vi hướng nội chứa đựng cảm giác về nỗi đau bị ghìm nén, những xúc động bất ngờ trào lên đột ngột khiến lý trí không sao kiểm soát nổi "vừa thấy Grigôri, Acxinhia cảm giác cái đòn gánh trong tay lạnh buốt, máu dồn lên làm hai thái dương nóng như lửa đốt" (114/I) "từ ngày Xêhêpan về nhà, đây là lần đầu tiên Acxinhia có được nụ cười lặng lẽ và ngập ngừng" (115/I).
Yêu Grigôri đến như vậy nhưng Acxinhia từng phạm sai làm trong mối quan hệ mờ mịt bản năng với Litnhiki. Sôlôkhôp đã diễn tả nỗi ân hận sự tủi nhục "một mình mình biết một mình mình hay" của nàng khi Gisca quay về: "Acxinhia áo xống phong phanh bước ra thềm và dưới làn gió lạnh thấu xương, nàng ôm cái cột ướt đẫm trong tiếng gió bấc rú như đưa ra và cho đến và cho đến sáng vẫn cứ đứng như thế" (598/I). Acxinhia đã tự trừng phạt mình như vậy. Điều đó chứng tỏ từ sâu thẳm cõi lòng nàng không phản bội Grigôri. Khi tự hành xác mình, Acxinhia có lẽ đã ý thức một cách sâu sắc, thấm thía phút yếu lòng tai hại của mình. Mãi rất lâu sau này, khi đã nếm trải vô vàn cay đắng của cuộc đời chà sát với hoan cảnh khắc nghiệt của hoàn cảnh chiến tranh Grigôri mới thấu hiểu... và chàng không bao giờ oán trách gì Acxinhia nữa cả.
Độc thoại nội tâm mô phỏng hoạt động cảm xúc, suy nghĩ của con người trong dòng chảy trực tiếp của nó, là một biểu hiện của hành vi hướng nội. Độc thoại nội tâm là một thủ pháp nghệ thuật độc đáo giúp người nghệ sĩ ghi bắt lại chính xác những sắc mầu tinh tế của đời sống tâm hồn. Bởi lẽ đây là ngôn ngữ nhân vật tự nói với mình một cách thầm kín, chân thực.
Trong Sông Đông êm đềm, số lần độc thoại nội tâm của Acxinhia không nhiều, độc thoại thường ngắn, chủ yếu diễn tả những ý nghĩ vụt hiện, những day dứt thường trực, những hồi ức chợt ùa đến trong lòng... dưới dạng những cân hỏi. Độc thoại nội tâm thường xuất hiện khi nhân vật buộc phải lựa chọn, phải quyết định... Acxinhia là một phụ nữ nông dân, hơn thế tâm hồn nàng luôn sục sôi và có xu thế hướng ngoại cho nên những độc thoại của nàng chỉ diễn ra khi những xung đột nội tâm ở mức gay gắt nhất.
Lần đầu tiên Acxinhia nói chuyện với chính mình là lúc này bắt đầu nghĩ đến Grigôri và bàng hoàng nhận ra những rung động đầu tiên, mãnh liệt của lòng mình : "hôm nay sẽ có chuyện gì vui lắm đây, nhưng chuyện gì thế nhỉ? Grigôri.... Côrisca..." (64/I).
Chỉ một dòng tâm tư thoáng hiện trong óc Acxinhia, nghệ sĩ Sôlôkhôp đã cho thấy những biến đổi tinh tế, lớn lao trong đời sống tình cảm của nữ nhân vật chính. Niềm vui vô hình nào đó, nỗi rạo rực xao xuyến đang xâm chiếm cõi lòng Acxinhia. Một thứ tinh cảm mới mẻ, lạ lẫm, chưa từng thấy... lâm sàng hồi hộp, lâng lâng, không hiểu nổi. Sự biến đổi rất nhỏ trong ngôn ngữ: từ Grigôri sang Grisca (tên gọi âu yếm) đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng và xiết bao mạnh mẽ trong nội tâm Acxinhia. Kể từ giây phút ấy, những ý nghĩ, tình cảm của nàng sẽ giành trọn cho người đàn ông mà trái tim nàng đã tha thiết gọi tên...
Grigôri có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với cuộc sống của Acxinhia đã hai lần nàng tự hỏi lòng mình một cách khắc khoải: "Mình sẽ can Grigôri để Grigôri đừng lấy vợ. Nếu không mình sẽ gắn bó cuộc đời với ai bây giờ?" (120/I); "... nếu hắn bảo Grigôri không còn sống nữa thì sao? Nếu vậy thì mình sẽ như thế nào?" (469/IV). Có lẽ nỗi sợ lớn nhất của Acxinhia là nỗi sợ mất Grigôri - điều duy nhất vượt quá sức chịu đựng của người đàn bà cứng cỏi ấy.
ở những trang cuối cùng, về hình thức là Acxinhia nói chuyện với Grigôri nhưng thực chất là nàng độc thoại. Acxinhia nói lên thành lời những niềm hạnh phúc, những nỗi đắng cay của đời mình và những gì thiêng liêng đã gắn bó nàng với Grisca trong suốt quãng đời giông bão đã qua. Trong tâm hồn nữ nhân vật chính chín mọng một niềm tin đinh ninh: "... cả chúng mình cũng sẽ tìm thấy phần hạnh phúc của mình" (739/IV). Và Acxinhia đã đem theo niềm tin ấy vào cõi cực lạc.
Như vậy, bằng hệ thống hành động mang tính tâm lý, Sôlôkhôp đã diễn tả được nhiều cung bậc cảm xúc phức tạp trong nội tâm nhân vật Acxinhia một cách sinh động "trực quan". Nhà văn đã phơi mở trên trang sách "diện mạo tâm hồn" độc đáo của nữ nhân vật chính.
Để khắc hoạ thế giới nội tâm phong phú, đa dạng của Acxinhia, Sôlôkhôp còn sử dụng ngôn ngữ đối thoại và lời nửa trực tiếp. Vì ngôn ngữ là cái vỏ vật chất để nghệ sĩ cấu trúc nên hình tượng văn h