[Free] Phương hướng đổi mới và hoàn thiện chính sách ruộng đất trong nông nghiệp nông thôn Việt Nam

các vùng như sau:
-Nông nghiệp đã quyết định về cơ bản mục tiêu lương thực, đảm bảo đủ lương thực cho nhu cầu trong nước, có dự trữ và xuất khẩu với số lượng ngày càng tăng. Thắng lợi đó tạo cơ sở để tiến tới khai thác lợi thế so sánh của các vùng sinh thái, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng kinh tế theo hướng sản xuất hàng hoá có hiệu quả và đa dạng hoá sản xuất.
Các vùng trung du và miền núi đã quan tâm phát triển các cây công nghiệp, câ ăn quả và chăn nuôi đại gia súc. Vùng đồng bằng kết hợp giữa luân canh cây lúa với đa dạng các cây công nghiệp ngắn ngày, trồng rau, trồng các cây có giá trị kinh tế cao. Vùng đồng bằng ven biển và mặt nước có thể cải tạo kết hợp phát triển nông nghiệp lâm và nuôi trồng thuỷ sản.
- Với mức vốn đầu tư gia tăng, trong nông nghiệp và nông thôn đã quan tâm củng cố và nâng cao cơ sở hạ tầng (đường sá giao thông, điện, hệ thống thuỷ lợi, thông tin…) đáp ứng yêu cầu sản xuất và vận chuyển, lưu thông sản phẩm dễ dàng và thuận lợi.
-Với chính sách thu hút vốn đầu tư nước ngoài thông qua các dự án đầu tư, xây dựng các liên doanh với nước ngoài, đến nay cả nước có 1700 dự án đầu tư nước ngoài, đã xây dựng 6 khu chế xuất, 10 khu công nghiệp kỹ thuật cao trên 11 tỉnh, thành phố. Phần lớn các khu chế xuất và khu công nghiệp kỹ thuật cao tập trung ở vùng nông thôn cận thịm vùng ven đô và vùng ven các trung tâm dân cư đã trực tiếp hay gián tiếp ảnh hưởng tích cực đến chuyển đổi cơ cấu sản xuất, thu hút lao động và xây dựng cơ sở hạ tầng trong nông thôn. Đó là những tụ điểm công nghệ, kỹ thuật cao tác động tới các vùng lân cận trong nông thôn nước ta.
- Nhà nước đã có những chương trình đầu tư trong điểm khai thác tiềm năng và thế mạnh của các vùng kinh tế - sinh thái trong cả nước, tạo động lực thúc đẩy kinh tế của các vùng.
Ví dụ: vùng đồng bằng sông Cửu Long đã tập trung xây dựng các công trình thuỷ lợi phục vụ khai hoang 36.394 ha, tăng vụ cho 131.555 ha chuyển vụ cho 17.708 ha, hình thành 4 tuyến dân cư cho khoảng 12.500 hộ. Tập trung giải quyết việc xây dựng các công trình thuỷ lợi gắn với hệ thống giao thông và phát triển dân cư, tạo cơ sở hạ tầng chủ yếu, đồng bộ cho đồng bằng sông Cửu Long. hay chú trọng những giải pháp lớn về kinh tế, kỹ thuật, xã hội để phát triển nông sản hàng hoá xuất khẩu ở vùng Tây Nguyên.
-Trong nông thôn đã phục hồi và chấn hưng các làng nghề truyền thống, phát triển đa dạng các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, thủ công truyền thống và một số ngành mới như chế biến nông sản, sản xuất vật liệu xây dựng, may mặc… thay đổi kết cấu các ngành sản xuất trong nông thôn theo hướng "ly nông bất ly hương".
-Trong khu vực nông thôn các hoạt động dịch vụ cũng được mở mang, bao gồm cả dịch vụ phục vụ sản xuất, dịch vụ công cộng và đời sống.
Phần ii: một số chính sách ruộng đất trong bước chuyển sang kinh tế thị trường ở nước ta
Đất đai luôn luôn là một vấn đề được Đảng và nhà nước ta quan tâm và là một vấn đề quan trọng nhất của cách mạng nước ta. Đây là một vấn đề phức tạp và nhạy cảm vì nó có ảnh hưởng đến mọi người dân mọi tổ chức kinh tế, chính trị xã hội và cả đến quan hệ quốc tế. Đất đai có ý nghĩa quan trọng bởi vì nó là tư liệu sản xuất đặc biệt hàng đầu không thể thay thế của sản xuất nông nghiệp, đảm bảo nguồn thu nhập của hơn 80% dân số nước ta, tạo ra nguồn hàng hoá thiết yếu không gì thay thế nổi của toàn xã hội với gần 80 triệu dân.
Ngoài ra còn là nơi tạo nguồn nguyên liệu cho công nghiệp và hàng nông sản xuất khẩu. Thực tế cho thấy mấy năm gần đây nó đã đem lại kim ngạch đầu cho đất nước.
Tóm lại đất đai trong nền kinh tế thị trường là yếu tố cấu thành của sản xuất hàng hoá trở thành vật có giá trị không chỉ cho sản xuất nông nghiệp mà cả trong mọi hoạt động con người.
i. Vài nét tình hình sử dụng đất đai ở nước ta hiện nay
Đất đai là tài sản qúy giá của đất nước, gắn liền với quá trình xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Đất đai của Việt Nam có cơ cấu phong phú, đa dạng bao gồm đất nông nghiệp, đất rừng, đất thuộc vùng khai thác thủy sản, khai khoáng, đất công nghiệp, đất dân cư, đất chuyên dùng…
- Diện tích tự nhiên cả nước có 33 triệu ha, trong đó đất khai thác và sử dụng khoảng 20,8 triệu ha, chiếm 68%, trong đó đất nông nghiệp 8,1 triệu ha, đất lâm nghiệp 10,9 triệu h, đất chuyên dùng 1,3 triệu ha, đất chưa khai thác khoảng 12,1 triệu ha (trong đó có 10,2 triệu ha có thể khai thác sử dụng).
-Việt Nam thuộc loại đất hẹp người đông, mật độ dân số thuộc loại cao trong các nước ASEAN và cả trên thế giới. Năm 2001 mật độ dân số trung bình của các nước ASEAN là 106,7người/km2 thì Việt Nam là 227,7, người/km2, chỉ thấp hơn Philippin (239,3 người/km2) và Singapo (483,9 người/km2).
- Là một nước nông nghiệp nhưng đất bình quân đầu người đã ít lại càng suy giảm, đặc biệt là đất trồng lúa nước và đất trồng rừng. Từ năm 1980-1985, đất trồng lúa nước mất khoảng 376.000 ha, như vậy mỗi năm mất khoảng 75.000 ha. Từ năm 1986 đến năm 2002, mỗi năm mất 20.000 ha, do đó đất canh tác và đất trồng lúa bình quân đầu người 899m2/người và 560m2/người.
-Đất đai gắn liền với dân số, nhưng dân số tăng nhanh và phân bố không đều. Đồng bằng Bắc bộ đất chật người đông, dân số chiếm 20% cả nước nhưng đất chỉ có 5%. Trong khi đó ở Tây Nguyên, dân số chỉ có 4% nhưng đất đai chiếm 20%.
- Đất đai vốn ít nhưng khả năng sinh lời thấp. Bình quân 1 ha đất nông nghiệp Việt Nam tạo ra được 600 USD/năm. Trong khi đó ở Đài Loan tạo ra 15.172 USD/năm Hà Lan 16.600 USD/năm. Giá trị lao động nông nghiệp ở Việt Nam là 210 USD/năm, thì ở Đài Loan là 11,100 USD/năm, ở Hà Lan là 44,300 USD/năm.
- Ruộng đất ở Việt Nam bị phân chia rất manh mún, rất cản trở trong sản xuất. Đặc biệt cản trở quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp. Chẳng hạn ở Trung du miền núi phía Bắc bình quân một hộ có 15-20 thửa, mỗi thửa có diện tích 150-300m2. Đồng bằng Bắc bộ mỗi hộ bình quân có 7 thửa, cá biệt có hộ có 30 thửa, mỗi thửa có diện tích 300-1000m2…
- Việc quản lý sử dụng đất đai đã và đang nảy sinh nhiều mâu thuẫn:
+ Thực hiện nghị định 64/CP ngày 27/9/1998 của Chính phủ, đất đai được chia hết một lần cho người trực tiếp sản xuất nông nghiệp có mặt tại thời điểm chia, khi chết không thu hồi, không chia thêm những trường hợp phát sinh mới, chỉ để lại 5% làm đất công ích. Trong khi đó dân số mỗi năm tăng thêm hơn 1 triệu người, cộng với số người không có công ăn việc làm ở thành phố, cán bộ công nhân viên mất sức, về hưu, bộ đội phục viên trở về quê đều cần đất đai để sinh sống và sản xuất thì không còn đất để chia.
+ Hàng năm Chính phủ cho sử dụng 2 vạn ha đất để làm giao thông, thủy lợi, đất ở, mở mang đô thị, khu công nghiệp và đền bù cho nông dân. Tuy một số được vào làm ở khu công nghiệp, dịch vụ, nhưng nhiều người bị mất đất cũng gặp khó khăn nhất định trong cuộc sống, muốn chuyển nghề, chuyển sang hoạt động công nghiệp dịch vụ nhưng k...