Dư luận xã hội

ã hội học phi Macxit .
Nhìn chung , các trường pháI phi Macxit xãhội học nói trên mang nhiều dấu ấn của chủ nghiã duy tâm, siêu hình, nặng về trực giác, cảm tính và chưa thoát ra khỏi được triết học, dân tộc học, tâm lý học…. Sau này Karl Marx đã cùng Ăng-ghen, sau nữa là Lê- Nin làm cho xã hội học có bước phát triển nhảy vọt, có cơ sở khoa học vững chắn và trở thành một khoa học thật sự, Hình thành nên xã hội học Mac-LêNin. Xã hội học Mac-Lênin lấy chủ nghĩa duy vật biện chứng, nhất là các quan đIểm toàn diện, quan đIểm lịch sử cụ thể và quan đIểm phát triển làm cơ sở phương pháp luận nđể xem xét sự vận đoọng và phát triển của xã hội. Xã hội học Mac-Lênin lấy chủ nghĩa duy vật lịch sử, với lí luận về hình tháI kinh tế- xã hội, với các qui luật quan hệ sản xuất phải phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, qui luật về vai trò quyết định của tồn tạI xã hội đối với ý thức xã hội, qui luật về vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng với kiến trúc thượng tầng, qui luật đấu tranh giai cấp… làm cơ sở khoa học để nghiên cứu sự phát triển của xã hội như nghiên cứu một quá trình phát triển tự nhiên…
Xã hội họcLênin đã tiên đoán rằng xã hội không ngừng vận động và phát triển, chủ nghĩa xã hội nhất định sẽ thay thế chủ nghĩa tư bản. Nhưng do những đIều kiện lịch sử cụ thể, sự phát triển không đi theo một đường thẳng tắp, giản đơn mà phát triển vừa liên tục, vừa gián đoạn, Có lúc đi nhanh, có lúc chậm lại, có khi quanh co, thậm chí có khi thụt lùi; có cao trào, có thoái trào; có thành công, có thất bại;…và cuối cùng chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản sẽ hoàn toàn thắng lợi.
ở Việt Nam, Từ ngàn xưa đã rất chú ý tới vấn đề con người và xã hội. Trải qua bốn ngàn năm lịch sử, kể từ khi lập nước, các thế hệ người Việt Nam đã không ngừng phấn đấu để hoàn thiện mình, xây dựng các xã hội theo hệ thống bền vững. Hệ Thống xã hội đó được tồn tạI và phát triển trên cơ sở một nền văn hoá chung nên có đầy đủ sức mạnh để đương đầu với những thử thách gay gắt trong cuộc đấu tranh với thiên tai và ngoại xâm viết nên nhiều trang sử hào hùng với nhiều thành tựu vẻ vang trên hai mặt dựng nước và giữ nước. Trong quá trình lịch sử đó biết bao tài liệu đã nói về con người và xã hội Việt Nam; nói khá nhiều về đậo lý làm người, về các phong tục tập quán để đoàn kết gắn bó cộng đồng, tạo nên sức mạnh để tồn tại và phát triển.
Ngành xã hội học mấy năn gần đây đã có nhiều cố gắng vươn lên để đáp ứng nhu cầu của đất nước. Một số nhà nghiên cứu đã tự vượt gian khổ, khó khăn để xuất bản các công trình đầy tâm huyết của mình, gốp phần xây dựng tri thức xã hội cho đất nước.
phần ii: dư luận xã hội
I. Khái luận chung
Một số quan điểm về dư luận xã hội
Dư luận xã hội là một hiện tượng đặc biệt trong đời sống xã hội. Trên bình diện chung nó biểu thị những mối quan tâm, tâm tư, nguyện vọng của con người dược thể hiện dưới dạng những ý kiến phán xét theo chủ kiến của một nhóm xã hội, được sự đánh giá của đông đảo của người dân về một hiện tượng, một quá trình, một sự việc hay một sự kiện nào đó xảy ra trong xã hội. Dù con người sống ở trong một xã hội nào thì dư luận xã hội có ảnh hưởng nhất định, có thể nó tác động rất to lớn đến hệ thống quản lí xã hội của đất nước, đén các quá trình chính trị xã hội. Trong nhiều thế kỉ qua các nhà hoạt động xã hội, các nhà khoa học, các nhà chính trị học đã thừa nhận sự tồn tạI và tác động mạnh mẽ của dư luận xã hội nên họ có mối quan tâm đặc biệt dối với dư luận xã hội như tìm hiểu bản chất của dư luạn xã hội, quá trình hình thành và phát triển, nghiên cứu đưa ra cách thức đIều chỉnh và định hướng cho dư luận xã hội.
Dư luận xã hội có gốc chữ dịch theo tiếng Anh là Public Opinion
+ Public: công chúng, công khai
+ Opinion: ý kiến, quan điểm
Hiện nay, thuật nhữ trên đã được sử dụng rộng rãI trong công tác nghiên cứu kho học cũng như trong đời sống hàng ngày. tuy nhiên, mỗi một lĩnh vực lạI có những cách hiểu tương đối khác nhau. Đó là do bản chât phức tạp của dư luận xã hội như một hiện tượng xã hội đặc biệt, năng động và hàm chứa mâu thuẫn biện chứng giữa cáI riêng và cáI chung.
Một mặt, trong dư luận xã hội còn có sự hiện diện của các ý kiến cá nhân. Những cá nhân này tham gia tích cực vào quá trình bàn bạc thảo luận, tranh luận ý kiến của mình về một sự kiện, sự việc nào đó đang diễn ra trong xã hội. Nừu không có sự trao đổi, bàn bạc, thảo luận, tranh luận thì không thể có dư luận xã hội.
Nhưng dư luận xã hội không phảI là tổng hợp một cách máy móc những ý kiến cá nhân này mà nó được coi như sự tích hợp, đạI diện, đặc trưng của các ý kiến đó. Dư luận xã hội trong trạng thái toàn vẹn của nó không phải là ý kiến cá nhân mà đã được nhân dân chia sẻ, ủng hộ
Bên cạnh đó, các nhà xã hội học lại luôn nhấn mạnh đến sự tồn tại của các nhóm lợi ích và ý kiến của nhóm trong quá trình trao đổi, thảo luận. Hay nói một cách khác, cá nhân tham gia vào quá trình trao đổi ý kiến với tư cách thay mặt của một nhóm lợi ích xã hội nhất định, nơI mà người đó tìm thấy quyền lợi của mình, có những hành vi suy nghĩ phù hợp với những giá trị, chuẩn mực của nhóm. Cơ cấu của nhóm lợi ích có thể trùng hợp với nhóm xã hội thông thường như nhóm xã hội sinh viên, nhóm xã hội lao động tự do nhưng nó cũng có thể nẩy sinh thêm một số cái mới do tác động của một hiện tượng xã hội nào đó. Thí dụ như nhóm người tiêu dùng trước những thông tin về nhiễm độc hoa quả, hay nhóm cá nhân trong doanh nghiệp nước ngoài trước thông tin về chủ nước ngoài ngược đãi người lao động…
Từ giác độ nhận thức luận, nhiều nhà nghiên cứu thường nhà nghiên cứu thường nhấn mạnh tính chất chủ quan của dư luận xã hôị và đối lập với nó là tri thức khách quan. Theo họ dư luận xã hội biểu hiện thái độ chủ quan với các sự kiện khách quan. Tuy nhiên các phân tích này mới chỉ giúp chúng ta hiểu được một phần, một khía cạnh của dư luận xã hội. Xã hội học đã tìm thấy trong dư luận xã hội không chỉ là sự nhận thức và lý trí mà còn cả yếu tố tình cảm, tháI độ của cộng đồng người đối với các vấn đề đang diễn ra trong xã hội. Sống trong bất cứ một xã hội nào một cộng đồng người nào, thì cá nhân không chỉ tìm hiểu về môi trường sống của mình mà còn phải tìm hiểu để xác định mối quan hệ của mình đối với các sự kiện diễn ra, qua đó tạo ra được cho mình cách ứng xử sao cho phù hợp với điều kiện thực tế. Điều này rất quan trọng vì qua đây ta có thể đánh giá được sự nhận thức của con người đến đâu để ứng dụng một cách linh hoạt vào cuộc sống hay không. Về phần mình, lợi ích của cá nhân trong xã hội luôn luôn có mối quan hệ chặt chẽ với lợi ích nhóm, nơI cá nhân tiến hành hoạt động sống, làmm việc của mình và lợi ích cả cộng đồng, xã hội. Phân tích dư luận xã hội từ giác độ xã hội học cho phép chúng ta bóc tách đư